«Դավիթ X»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589)
չNo edit summary
Տող 3.
'''Դավիթ''', [[Քարթլի]]ի ([[Վրաստան]]) թագավոր 1505-1525 թվականներին։
 
Դավիթը [[Կոստանդին II]]-ի ավագ որդին էր, որը սկսել էր թագավորել Քարթլիում [[1505]] թվականից։ Չնայած որ նրա հայրը՝ Կոստանդինը, ճանաչել էր [[Իմերեթիա]]յի և [[Կախեթի մարզ]]ի թագավորությունները որպես առանձին, ինքնուրույն թագավորություններ, այնուամենայնիվ երկու թագավորություններն էլ շարունակում էին մրցակցել Քարթլիի համար։ Նրանց մրցակցությունը շարունակվում է նաև Դավիթի կառավարման ժամանակ։ Դավիթը երկիրը արևմտյան կողմից պաշտպանում էր Իմերեթիայի թագավոր [[Ալեքսանդր II]]-ից, իսկ Արևելյան կողմից՝ Կախեթի թագավոր Գեորգի II-ից։ 1509 թվականի օգոստոսին Ալեքսանդր II-ը շարժվում է դեպի Քարթլի, գրավում քաղաք-ամրոց Գորին և Քարթլիի հյուսիսարևմտյան մասը։ Սակայն Ալեքսանդրը ստիպված էր գրաված տարածքներից հրաժարվել, քանի որ սկսվում են Օսմանյան արշավանքները դեպի Իմերեթիա։ Հաջորդ տարի դեպի Քարթլի է շարժվում [[Գեորգի II]]-ը։ 1513 թվականին Գեորգի II-ը նորից է ներխուժում Քարթլի, բայց նրա զորքերը պարտություն են կրում, և նա գերվում է Դավիթի կրտսեր եղբոր՝ [[Բագրատ I]]-ի կողմից։ Գեորգին մահանում է գերության մեջ, իսկ նրա թագավորությունը կցվում է Քարթլիին։ 1518 թվականին Սեֆյան արքայատոհմի հիմնադիր [[Շահ Իսմայիլ]]ը Ռումելիի [[սուլթան]]ի հրամանատարությամբ(որին միանում է [[Սամցխե]]ի կառավարիչը) զորք է ուղարկում Քարթլի։ Ներխուժողները տիրում են [[Սուրամի]]ին և Գորիին։ Դավիթը համաձայնություն է գալիս պարսիկների հետ տուրք վճարելու պայմանով։ Մինչդեռ Կախեթի ազնվականները, օգտվելով պատեհ առիթից, պայքարում են իրենց վերջին թագավորի որդի Լևաին գահ բարձրացելու համար։ Դավիթը պաշարում է [[Մաղրան]]ի բերդը, որտեղ ամրացել էր Լևանը, բայց շուտով թողնում է պաշարումը, քանի որ այս անգամ էլ [[թուրքմեններ]]ն են հայտնվում վրացական հողում։ Դավիթը Լևանին ճանաչում է որպես Կախեթի թագավոր, որպեսզի ստանա նրա աջակցությունը նվաճողների դեմ պայքարում։ Շահ Իսմայիլը Դավիթից պահանջում է դավանափոխ լինել և ընդունել [[իսլամ]]ը։ Դավիթը և որդին՝ Լուարսաբը([[Լուարսաբ I]]) դուրս գալով թշնամու դեմ պարտվում են, որովհետև պարսից բանակն ուներ գերակշիռ ուժեր։ Մայրաքաղաք [[Թբիլիսի]]ն գրավվում է թշնամու կողմից։ Վրաստանը ընկնում է [[Սեֆյաններ]]ի տիրապետյան տակ։ 1924 թվականին՝ Իսմայիլի մահից հետո, Դավիթը ազատագրում է Թբիլիսին, երկրից դուրս քշում պառսիկներինպարսիկներին, կոտորում երկրում գտնվող թուրքական [[ղզլբաշ]]ներին։ Նույն տարի նա գահը զիջում է [[Գևորգ IX]]-ին և ինքը մտնում վանք՝ Դամիանա անունով։ Դավիթը մահանում է [[1526]] թվականին և թաղվում [[Մցխեթ]]ում։
 
== Սաֆավիդյան սպառնալիք==
Տող 20.
 
== Թագավորության ավարտը և մահը ==
Այս նոր նվաճումից հետո [[Իսմայիլ I | Իսմայիլ |l-ը վերականգնում է իր տիրույթները՝ հետևում թողնելով իր զորքերը գեներալ Դիվ Սուլթան Ռումլույի
առաջնորդությամբ։ Դավիթ X-ը, որը նահանջում էր [[Քվեմո Քարթլի | հարավային Քարթլի]]ից հարձակվելու համար թուրքմենների և [[Պարսկաստանի]] վրա, մինչ շահը [[Թբիլիսի | Թիֆլիս]]ում էր։
Շահը մահանում է[[Թավրիզ]]-ում և որպես իրավահաջորդ է թողնում միայն 10 տարեկան որդուն` Թահմասպ I-ին։ Շուտով քաղաքացիական պատերազմ է սկսվում ղզլբաշների միջև՝ ռենտգենության համար, և Ռումուլուն հեռանում է Վրաստանից` իր հերթին պահանջելով Պարսկաստանի ղեկավարությունը, որը նա ձեռք է բերում մինչև [[1527]]թվականը
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Դավիթ_X» էջից