«Թետուան»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Տետուան'''<!--<ref>{{Книга:Географический энциклопедический словарь|с=477}}</ref>--> ({{lang-ar|تطوان}}, ''Տիտվան''<ref name="АС">Инструкция по передаче на картах географических названий арабских стран. — М.: Наука, 1966. — С. 28.</ref>, «աչք» կամ «ակունք», [[Լիբիա-բերբերական լեզուներ|բերբ]].՝ ''Տիտավին''<ref name="АС" />, {{lang-fr|Tétouan}}, {{lang-es|Tetuán}}, մականունը՝ ''Սպիտակ աղավնի'' ({{lang-ar|الحمامة البيضاء}})<ref>{{Cite web|url=https://blog.usac.edu/tetouan-the-white-dove-by-danielle-higgins/|title=Tetouan "the white dove" by Danielle Higgins - USAC|date=2015-05-28|website=blog.usac.edu|language=en-US|access-date=2018-10-01}}</ref><!--Սեֆարդի հրեաներն այն կոչում են ''Pequeña Jerusalén'' (Փոքր Երուսաղեմ)<ref>{{Cite book|title=Proyección histórica de España en sus tres culturas: Castilla y León, América y el mediterráneo. Historia e historia de América|last=|first=|publisher=Junta de Castilla y León|year=1993|isbn=978-8478461905|location=|pages=387}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.radiosefarad.com/tetuan-la-pequena-jerusalen-con-jacobo-israel-garzon/|title=Tetuán, la pequeña Jerusalén, con Jacobo Israel Garzón {{!}} Radio Sefarad|website=www.radiosefarad.com|language=es-ES|access-date=2018-10-01}}</ref>-->), քաղաք [[Մարոկկո|Մարոկկոյի]] հյուսիսում՝ Ռիֆ [[Բերբերներ|բերբերական]] ցեղային շրջանում:շրջանում։ 1912-1956 թվականներին Տետուանը եղել է Իսպանական Մարոկկո [[Պրոտեկտորատ|պրոտեկտորատի]] մայրաքաղաքը:մայրաքաղաքը։ Ներկայում այն ​​Տանժեր-Տետուան շրջանի Տետուանի նահանգի տարածաշրջանային կենտրոնն է:է։ 2014 թվականին Մարոկկոյւմ անցկացված մարդահամարի տվյալների համաձայն՝ բնակչությունը կազմում է 380787 մարդ<ref name="census2014">{{cite web|url=http://rgph2014.hcp.ma/file/166326/|title=POPULATION LÉGALE DES RÉGIONS, PROVINCES, PRÉFECTURES, MUNICIPALITÉS, ARRONDISSEMENTS ET COMMUNES DU ROYAUME D'APRÈS LES RÉSULTATS DU RGPH 2014|date=8 April 2015|publisher=High Commission for Planning, Morocco|language=ar, fr|accessdate=29 September 2017}}</ref>:։

Տետուանը գտնվում է [[Միջերկրական ծով|Միջերկրական ծովի]] ափին՝ [[Ջիբրալթարի նեղուց|Ջիբրալթարի]] նեղուցից մի քանի կիլոմետր հեռավորության վրա, [[Տանժեր|Տանժերից]] 40 կմ դեպի [[արևելք]], որը ժամանակին եղել է [[Մաղրիբ|Մաղրիբում]] եվրոպական ներկայության կարևոր կենտրոն:կենտրոն։

20-րդ դարի սկզբին քաղաքի բնակչությունը կազմել է շուրջ 25 հազար մարդ, որի կեսը [[հրեաներ]] էին, մոտ 40%-ը՝ [[Մուսուլման|մահմեդականներ]] (հիմնականում բերբերներ, բայց եղել են նաև արաբներ), իսկ մոտ 10%-ը [[Իսպանացիներ|իսպանացի]] գաղութարարներ էին:էին։ Քաղաքն ուներ երկլեզու իսպանա-արաբական բնույթ՝ պահպանելով ընդհանուր ասիական կենցաղը:կենցաղը։ Անկախությունից հետո [[Հրեաներ|հրեաներն]] ու [[Քրիստոնյաներ|քրիստոնյաները]] հիմնականում արտագաղթել են:են։ Հատկանշական է, որ [[Մարոկկո|Մարոկկոյի]] իսպանական շրջանում մուսուլմանների մեծամասնությունը արաբներ չէին, այլ Ռիֆ ցեղախմբի [[բերբերներ]]:։ Այդ ժամանակ մեծ թիվ էին կազմում նաև հրեաները, հիմնականում [[Մառաներ|մառաների]] սերունդները, որոնք Ռեկոնկիստայի ավարտից հետո աքսորվել էին Իսպանիայից:Իսպանիայից։ Մնացած հրեաներից շատերը ժամանակի ընթացքում դարձել են մուսուլման:մուսուլման։ Ժամանակակից քաղաքում պաշտոնական լեզուն արաբերեն է, խոսում են նաև ֆրանսերեն և իսպաներեն:իսպաներեն։ Հին քաղաքի շատ վայրերում պահպանվել են երկլեզու իսպաներեն-արաբական նշաններ:նշաններ։ Վախենալով Մարոկկոյի հյուսիսում ինքնավարության ձգտման աչտահայտություններից՝ կենտրոնական կառավարությունն արել է հնարավոր ամեն ինչ, որպեսզի հետգաղութային ժամանակահատվածում իսպաներենը գործածությունից դուրս մղելու և այն [[Արաբերեն|արաբերենով]] ու [[Ֆրանսերեն|ֆրանսերենով]] փոխարինելու համար:համար։ Ներկայումս երիտասարդները գործնականում իսպաներեն չեն խոսում, չնայած ավագ սերունդը շատ լավ է խոսում:խոսում։ Վերջերս [[Իսպանիա|Իսպանիան]] քաղաքում բացել է իսպաներենի ուսումնասիրման մի շարք կենտրոններ:կենտրոններ։

Քաղաքի տարածքում առաջին բնակավայրը հիմնադրվել է մ.թ.ա. 3-րդ դարում հնագույն մավրերի կողմից և կոչվել է Թամուդ:Թամուդ։ Քաղաքի տարածքում կատարված պեղումները ցույց են տվել, որ այնտեղ ավելի վաղ (մ.թ.ա. 7-րդ դար) գերիշխում էին [[Փյունիկեցիներ|փյունիկեցիները]] ([[Կարթագեն]]), իսկ ավելի ուշ՝ հռոմեացիները ([[Հռոմեական կայսրություն]]):։ Մոտ 1305 թվականին [[Մարինիներ|Մարինիների]] տոհմի սուլթան Աբու Տաբիթը կարգի է բերել հին քաղաքի խարխուլ ավերակները:ավերակները։

Ռեկոնկիստայից հետո եվրոպացիներն ավելի ու ավելի շատ ուշադրություն են դարձրել Մաղրիբի երկրներին, որոնց Միջերկրական ծովի ափը ստացել է վատ համբավ` ծովահենների [[Բարբարոսական ափ]] անվանումով, որոնց աջակցում էր [[Օսմանյան կայսրություն|Օսմանյան կայսրությունը]]:։ Տետուանը վերածվել է հարակից իսպանական [[Սեուտա]] քաղաքի վրա հարձակման հենակետի:հենակետի։ Մոտ 1400 թվականին Տետուանն առաջին անգա ավերվել է Կաստիլիայի կողմից:կողմից։ Ռեկոնկիստան ավարտվել է 1492 թվականին՝ [[Գրանադա]] քաղաքի անկմամբ:անկմամբ։ Դրանից անմիջապես հետո [[Մորիսկներ|մորիսկների]] և [[Մառաներ|մառաների]] մեծ մասն արտաքսվել է Իսպանիայից:Իսպանիայից։ Պիրենեյան թերակղզու փախստականներն ու վերաբնակիչները հեղեղել են Տետուան ​​քաղաքը և փաստացիորեն վերակառուցել այն նորովի:նորովի։ 1515-1542 թվականներին քաղաքը ղեկավարել է Սաիդա ալ-Հուրան:Հուրան։

Ժամանակի ընթացքում քաղաքը ձեռք է բերել ծովահենական բնակավայրի համբավ:համբավ։ [[Իսպանա-մարոկկոյական պատերազմ|Աֆրիկյան պատերազմի]] ժամանակ Իսպանիայի առաջնորդ Լեոպոլդո Օ'Դոնելը գրոհով գրավել է քաղաքը և ստացել Տետուանի դուքսի տիտղոս:տիտղոս։ [[Իսպանիա|Իսպանիայի]] նոր կառավարությունն սկսել է քաղաքը բարեկարգել եվրոպական եղանակով:եղանակով։ Բայց հաջողությունը կարճ է տևել, արդեն 1862 թվականի մայիսի 2-ին մուսուլմանները ընդվզել են, վտարել իսպանացիներին և քաղաքը վերադարձրել իր ավանդական տեսքին:տեսքին։ Միայն 1912 թվականին Ֆեսի հաշտության պայմանագրով քաղաքն անցել է Իսպանիային:Իսպանիային։ 1913 թվականին քաղաքը հայտարարվել է որպես Իսպանական Մարոկկոյի մայրաքաղաք՝ պահպանելով այս կարգավիճակը մինչև 1956 թվականը:թվականը։ Իսպանական իշխանության տարիներին քաղաքը եղել է նաև Մարոկկոյի հրեական կենտրոններից մեկը:մեկը։ 1956 թվականից հետո հրեաները գաղթել են Իսրայել, ԱՄՆ, Կանադա և Ֆրանսիա։