«Բրոնխներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589) |
No edit summary |
||
Տող 7.
Շնչառական կոկորդը, կամ [[շնչափող]]ը, կենդանիների մեծամասնություն մոտ բաժանվում է երկու գլխավոր բրոնխների։ Միայն [[հատերիա]]յի մոտ շնչառական կոկորդի հետևի մասում երկայնական ակոսը ընդգծում է զույգ բրոնխներ, որոնք չունեն առանձնացված խոռոչներ։ Մնացած [[սողուններ]]ի, ինչպես նաև [[թռչուններ]]ի և [[կաթնասուններ]]ի բրոնխները լավ են զարգացած և շարունակվում են թոքերի ներսում։
Սողունների մոտ գլխավոր բրոնխներից հեռանում են երկրորդ կարգի բրոնխները, որոնք կարող են բաժանվել երրորդ, չորրորդ և այլն կարգերի բրոնխների։ Առավել բարդ է բրոնխների կիսումը
Թռչունների մոտ երկրորդ կարգի բրոնխները իրար են միանում '''պարաբրոնխներով''' — ուղիներ, որոնցից շառավղով ճյուղավորվում են այսպես կոչված
== Բրոնխիալ ծառ ==
Կաթնասունների յուրաքանչյուր գլխավոր բրոնխից հեռանում են երկրորդական բրոնխները, որոնք բաժանվում են ավելի փոքր ճյուղերի, ձևավորելով այսպես կոչված բրոնխիալ ծառ։ Ամենափոքր ճյուղերը անցնում են շնչառական բրոնխիոլների: Շնչառական բրոնխիոլները ունեն բաժանման 4 կարգ, ըստ որոնց նրանց պատին հայտնվում են և ալվեոլներ։ Ճյուղավորման արդյունքում, շնչառական բրոնխիոլների պատերին ավելանում է ալվեոլների քանակը, այսպիսով երրորդ կարգի շնչառական բրոնխիոլները իրենցից ներկայացնում են ալվեոլային անցումներ, որոնք էլ դիխոտոմիկ ճյուղավորվելով առաջացնում են ալվեոլային պարկեր։ Առաջին կարգի շնչառական բրոնխիոլների ճյուղավորումները կոչվում են թոքերի ացինուսներ, որոնք հանդիսանում են թոքերի շնճառական բաժիններ։ Բացի սովորական երկրորդային բրոնխներից, կաթնասունների մոտ տարբերում են նաև նախազարկերակային երկրորդային բրոնխներ, որոնք գլխավոր բրոնխներից հեռանում են այն հատվածում, որտեղ նրանցով անցնում են թոքային [[զարկերակներ]]
== Մարդ==
[[Պատկեր:Bronchi lungs ru.jpg|right|մինի|Բրոնխներ, բրոնխիալ ծառ, թոքեր]]
Մարդու մոտ շնչափողի բաժանումը երկու ''գլխավոր բրոնխի'' /bronchus principales/ տեղի է ունենում կրծքային չորրորդ և հինգերորդ ողերի մակարդակում<ref group="Ն">Շնչափողի բիֆուրկացիա — երկու գլխավոր բրոնխների բաժանման վայրը (IV—V կրծքային ողեր).</ref>։ Աջ գլխավոր բրոնխը ավելի հաստ է, կարճ, ավելի ուղղահայաց, քան ձախը<ref group="Ն">Այդ պատճառով աջ գլխավոր բրոնխի մեջ հաճախ է օտար մարմին ընկնում։</ref>։
Գլխավոր բրոնխները բազմակի անգամ ճյուղավորվում են, առաջացնելով բրոնխիալ ծառ arbor bronchiale, որն ունի 23 կարգի ճյուղավորումներ։ Սկզբում բրոնխները ըստ թոքերի մանրադիտակային կառուցվածքի լինում են սեգմենտավոր և բաժնային։ Աջ թոքը երեք մասից է կազմված, ձախը` երկու: Յուրաքանչյուր թոք ունի 10-ական սեգմենտ/հատված/: Հատվածավոր բրոնխների ճյուղերից` սուբսեգմենտար բրոնխներից սկսած դիխոտոմիկ կիսման տենդենց է առաջանում, այսինքն յուրաքանչյուր բրոնխ ճյուղավորվում է երկուսի։ Բրոնխիալ ծառն ավարտվում է ծայրային բրոնխիոլներով։ Ծայրային բրոնխիոլները ճյուղավորվում են շնչառական բրոնխիոլների, որոնցից էլ սկիզբ են առնում թոքերի (ացինուս)շնչառական բաժինները։
Բրոնխիալ ծառը իր մեջ ներառում է`
Տող 25 ⟶ 24՝
* սեգմենտար բրոնխներ,
* միջբաժնային բրոնխներ,
* բաժնային (թոքի մաս — lobulus pulmonis (BNA)),
* ներբաժնային (մի քանի կարգի ճյուղավորումներ)
* ծայրային բրոնխիոլներ։
Բրոնխների պատը մի քանի շերտից է կազմված` ներսից բրոնխները պատված են լորձաթաղանթով (ներքին), որը կազմված է էպիթելից և մկանային սկավառակներից
== Տե՛ս նաև ==
Տող 53 ⟶ 52՝
{{Արտաքին հղումներ}}
{{ՀՍՀ|հատոր=2|էջ=577}}
[[Կատեգորիա:Շնչառական համակարգ]]
|