«Սասնա ծռեր»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589) |
||
Տող 69.
Հոր պես Մհերը ևս անմարդկային զորության տեր պատանի էր և մեծանում էր օր օրի։ Դեռահաս Մհերը արմատախիլ էր անում ծառերը և դրանք թեթև թղթի պես բարձում, իսկ ձի հեծնելու մասին անգամ չէր մտածում, քանզի ցանկացած նժույգ ճկվում էր նրա զորությունից։ Ըստ ժողովրդական բանասիրության՝ Մհերը պատրաստ էր իր ամբողջ ուժն ու եռանդը ներդնել հանուն հայրենիքի և հայրենյաց ժողովրդի բարօրության։ Դրա վառ ապացույցն է երիտասարդ Մհերի և մարդակեր առյուծի մենամարտը։ Այդ առյուծը ներխուժել էր [[Սասուն|Սասնա աշխարհ]] և նստելով դեպի ջրհորները տանող ճանապարհին ժողովրդին մատնել էր սովի։ Տեսնելով այս ամենը՝ Մհերը խիզախորեն գնում է առյուծին ընդառաջ և երկու կես անում վերջինիս։ Ժողովուրդը ցնծում է այս կապակցությամբ և Սանասարի որդուն շնորհում «Առյուծաձև» կամ պարզապես «Առյուծ Մհեր» պատվանուններով։ Մարդակեր առյուծին հաղթելուց հետո Մհերը ստանում է հորը պատկանող Քուռկիկ Ջալալին, թուր կեծակին և խաչ պատերազմին։ Այս ամենից հետո [[Մեծ Մհեր]]ը դառնում է Սասնա տան ղեկավար։
Շուտով գալիս է Մհերի ամուսնության ժամանակը․ նրա ավագ եղբայրը՝ Օհանն և քեռին՝ Թորոսը, գնում են Կարս` Թևաթորոս թագավորի դստեր ձեռքը ուզելու, սակայն իմանում են, որ նրա արքայադուստրը գտնվում է Սպիտակ դևի գերության
{| class="graytable"
Տող 85.
Ժամանակ անց Մըսրա Մելիքը վախճանվում է։ Մահից առաջ նա իր կնոջը խնդրել էր մերձենալ Մհերի հետ, որպեսզի նրանց սերունդը մեծանալով զորեղանա և պաշտպանի Մըսրը։ Հավատարիմ մնալով Մելիքին տված ուխտին՝ Մհերը պարտավորվում է մեկնել արաբական աշխարհ, որպեսզի տեսակցի Մելիքի այրիացած կնոջը։ Արմաղանն ամեն կերպ ցանկանում է կանխել ամուսնու մենկնումը Իսմիլ խանումի մոտ, սակայն վերջինս անդրդվելի էր։ Նա հեծում է Քուռկիկ Ջալալին աստվածային նժույգով սրընթաց շարժվում Մըսր։ Շուտով նա հանդիպում է Մելիքի այրի կնոջը, որը նենգաբար գինով արբեցնում է Մհերին և վերջինս հակառակ իր կամքին հղիացնում է Իսմիլին։ Այդպես, արևելքի տիրուհին երկար ժամանակ Մհերին գինով պահում է Մըսրում և ծնվում է նրանց որդին, որ պիտի դառնար Մըսրի տիրակալը։
Մըսրա Մելիքի երակներում եռում է հսկա հոր արյունը, նա ժառանգել է նաև նրա ուժը, իսկ սրտում զգում է մարդկանց և բոլոր ժողովուրդների վրա իշխելու բուռն ծարավ, որը նրան ներշնչել է իր
=== Սասունցի Դավթի ծնունդ և մանկապատանեկություն ===
Տող 126.
== Սասնա ծռեր էպոսի բնագրային հրատարակություններ ==
* [[Գարեգին Սրվանձտյան|Գարէգին Սրուանձտեանց]] «Գրօց ու բրօց եւ Սասունցի Դաւիթ կամ Մհէրի դուռ», [[Ստամբուլ|Կ. Պոլիս]], [[1874]]:
* [[Մանուկ Աբեղյան|Մանուկ Աբէղեան]] «Դաւիթ եւ Մհէր», [[Շուշի]], [[1889]], 61
* [[Գրիգոր Խալաթյանց|Գրիգոր Խալաթեանց]] «Սասմա փահլեւաններ կամ Թլօր Դաւիթ եւ Մհէր», [[Վաղարշապատ]], [[1899]]:
* Սասնա ծռեր, հատ. 1, [[Երևան]],
* Սասնա ծռեր, հատ. 2, մաս 1, Երևան,
* Սասնա ծռեր, հատ. 2, մաս 2, Երևան,
* Գրիգորյան Գր., Գրիգորյան Վ. «Սասունցի Դավիթ», Երևան,
* Հարությունյան Ս., Սահակյան Ա. «Սասնա ծռեր», հատ. Գ, Երևան,
* [[Կարապետ Մելիք-Օհանջանյան]] «Սասնա ծռեր (հայերեն և ֆրանսերեն)», Երևան, 2015, 724
== Սասնա ծռեր էպոսի համահավաք հրատարակությունները ==
* Սասունցի Դավիթ, [[Երևան]], [[1939]]:
* Չիթունի Տ. «Սասունական», [[Փարիզ]],
* Սասունցի Դավիթ, Երևան, 1961, 344
* Սասունցի Դավիթ, Երևան, 1981, 344
* Սասունցի Դավիթ, Երևան, 2012, 388
== Սասնա ծռեր էպոսի գրական մշակումները ==
* [[Հովհաննես Թումանյան]] «Սասունցի Դավիթ», [[Թիֆլիս]], 1903, 40
* [[Լևոն Մանվելյան]] «Սասունցի Դավիթ և Մսրա Մելիք (դրամատիկական պոեմ)», Թիֆլիս,
* [[Ավետիք Իսահակյան]] «Սասմա Մհեր», [[Վիեննա]], 1922, 54 էջ, 2-րդ հրտ., [[Երևան]], 1938, 42
* [[Եղիշե Չարենց]] «Սասունցի Դավիթը», Երևան, 1933, 28
* [[Վաղարշ Վաղարշյան]] «Սասունցի Դավիթ (ողբերգություն)», Երևան, 1938, 232
* [[Հմայակ Սիրաս]] «Սասունցի Դավիթ», Երևան, 1939, 151
* [[Կարապետ Սիտալ]] «Սասնայ ծռեր», [[Ֆիլադելֆիա]], 1939,
* [[Սարմեն]] «Խանդութ Խաթուն», [[Երևան]], 1940, 46
* [[Սողոմոն Տարոնցի]] «Դավթի երգը», Երևան, 1946, 141
* [[Մկրտիչ Խերանյան]] «Սասնա տուն», Երևան, 1958, 300 էջ, 2-րդ հրտ., Երևան, 2014, 448
* [[Նաիրի Զարյան]] «Սասնա Դավիթ», Երևան, 1966, 198 էջ, 2-րդ հրտ., Երևան, 2016, 272
* [[Հակոբ Օշական|Յակոբ Օշական]] «Սասունցի Դավիթ (քնարախաղ)», [[Բեյրութ|Բեյրութ]], 1984, 40
{{Ոչ նյութական համաշխարհային ժառանգություն|00743}}
| |||