«Չեխիայի սահմանադրություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Չեխիայի սահմանադրություն''' ({{lang-cz|Ústava České republiky}}), ընդունվել է [[Չեխիայի Ազգային խորհրդի]] կողմից՝ [[1992 թվական]]ի [[դեկտեմբերի 16]]-ին և օրինական ուժի մեջ մտել հաջորդ տարվա [[հունվարի 1]]-ից՝ փոխարինելով [[1960 թվական]]ի Չեխոսլովակիայի սահմանադրությանն ու թիվ 143/1968 սահմանադրական ակտին:ակտին։ Այնուհետև [[Չեխոսլովակիա]]ն խաղաղ բաժանվեց [[Չեխիա]]յի ու [[Սլովակիա]]յի:յի։

Սահմանադրությունը Հիմնարար իրավունքների ու հիմնական ազատությունների խարտիայի հետ մեկտեղ համարվում է կարևոր սահմանադրական ակտ:ակտ։ Բաղկացած է նախաբանից և 8 գլխից:գլխից։

Չեխոսլովակիայի սոցիալիստական հանրապետության Ազգային ժողովի 28-րդ գումարման ընթացքում՝ 1968 թվականի հոկտեմբերի 27-ին, Չեխիայի ու Սլովակիայի Ազգային խորհուրդների ու Չեխոսլովական կաբինետի հետ համատեղ ներկայացվեց Չեխոսլովակիայի դաշնության Սահմանադրական ակտը:ակտը։ 1969 թվականի հունվարի 1-ից օրինական ուժի մեջ մտնելուց հետո այն ստեղծեց Չեխիայի ու Սլովակիայի սոցիալիստական հանրապետությունները, որոնք դաշնության կազմում հավասարազոր էին:էին։

Դաշնային սահմանադրության նոր անհրաժեշտությունն առաջին անգամ ներկայացվեց 1986 թվականի գարնանը՝ Չեխոսլովակիայի Կոմունիստական կուսակցության 17-րդ համագումարի ընթացքում:ընթացքում։

1992 թվականի հունիսի 5-ին և 6-ին կայացան Չեխիայի ու Սլովակիայի դաշնային հանրապետության (խորհրդարանի), Չեխիայի Ազգային խորհրդի ու Սլովակիայի Ազգային խորհրդի ընտրությունները:ընտրությունները։

Չեխիայում հաղթանակ տարավ Քաղաքացիա-ժողովրդավարական կուսակցությունը, իսկ Սլովակիայում՝ Ժողովրդական Սլովակիա շարժում կուսակցությունը:կուսակցությունը։

1992 թվականի հոկտեմբերի 19-ից 24-ը [[Կառլովի Վարի]]ում մեկնարկեցին աշխատանքները սահմանադրության վերջնական նախագծի ուղղությամբ:<ref>{{Cite web |url=http://eurocrisislaw.eui.eu/country/czech-republic/topic/national-law-changes/ |title=Արխիվացված պատճենը |accessdate=2017-01-23 |archive-date=2016-12-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161229202435/http://eurocrisislaw.eui.eu/country/czech-republic/topic/national-law-changes/ |dead-url=yes }}</ref>։

''Սահմանադրության առաջին գլխում'' ներկայացված են հիմնարար դրույթներ կառավարության, դատական ու քաղաքական համակարգերի, բնապահպանության, տարածքային ինքնակառավարման, սահմանադրական փոփոխությունների, միջազգային պայմանագրերի, տարածքային ամբողջականության, Չեխիայի քաղաքացիության ձեռբերման, մայրաքաղաքի ու պետության խորհրդանիշների մասին:մասին։

''Երկրորդ գլխում'' ներկայացված է օրենսդիր մարմինը՝ խորհրդարանը, իր պալատներով ու անդամներով:անդամներով։ Խորհրդարանը բաղկացած է Պատգամավորների պալատից ու Սենատից:Սենատից։ Առաջինն ունի 200 անդամ, ովքեր ընտրվում են 4-ամյա ժամկետով՝ համամասնական ընտրակարգով:ընտրակարգով։ Երկրորդն ունի 81 անդամ, ովքեր ընտրվում են 6-ամյա ժամկետով՝ մեծամասնական ընտրակարգով:ընտրակարգով։

''Երրորդ գլխում'' ներկայացված է գործադիր իշխանությունը, որն իրականացնում են հանրապետության նախագահն ու կառավարությունը:կառավարությունը։

''Չորրորդ գլուխը'' կարգավորում է դատական իշխանությանը վերաբերող սահմանադրական նորմերը:նորմերը։ Ըստ այդմ՝ Չեխիայի տարածքում գործում է հետևյալ դատական համակարգը՝ Չեխիայի հանրապետության բարձրագույն դատարան, Բարձրագույն ադմինիստրատիվ դատարան, բարձր դատարաններ, տարածաշրջանային ու շրջանային դատարաններ:դատարաններ։

''Հինգերորդ գլխով'' հիմնադրվեց Բարձրագույն կառավարման գրասենյակը:գրասենյակը։

''Վեցերորդ գլխով'' հիմնադրվեց Չեխիայի Ազգային բանկն իր իրավասություններով:իրավասություններով։

''Յոթերորդ գլուխը'' վերաբերում է տեղական ինքնակառավարման հիմունքներին:հիմունքներին։