«Շատախի գավառակ (Վանի գավառ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Շատախ''', գավառակ [[Արևմտյան Հայաստան]]ում, [[Վանի վիլայեթ]]ի [[Վանի գավառ]]ում:ում։ Գտնվում էր Արևելյան Տիգրիսի ակունքի շրջանում:շրջանում։ Կենտրոնը [[Շատախ]] ավանն էր:էր։

Տարածքով համապատասխանում է [[Մոկք]] աշխարհի [[Ջերմաձոր]] գավառին:գավառին։

Գավառակն անտառապատ է, ջրառատ և գեղատեսիլ:գեղատեսիլ։ Գավառակի հյուսիս-արևմտյան կողմում մոտ 15 կմ երկարությումբ և 8 կմ լայնությամբ տարածվում էր Փեսանդաշտը, որն ուներ արգավանդ հողեր:հողեր։

Հյուսիս-արևելքից հարավ-արևմուտք ձգվող փորով հոսում էր Արևելյան Տիգրիսը, որը գավառակը կիսում էր 2 մասի:մասի։

XIX դարի 80-90-ական թվականներին Նորդուզ գավառակի հետ միասին ուներ 26245 [[հայ]], 447 [[ասորի]] և 5190 [[քուրդ]] բնակիչ:բնակիչ։

Գավառակը մինչև XIX դարի 60-70-ական թվականներին պահպանում էր կր ներքին ինքնավարությունը:ինքնավարությունը։ Հայ իշխան Մահտես Սահակից հետո գավառակում նշանակվել էր քուրդ գավառապետ:գավառապետ։

Շատախի հայերը 1896 և 1915 թվականներին հերոսական մարտեր մղեցին թուրք ջարդարարների դեմ:դեմ։ Նրանցից շատերն ընկան անհավասար կռիվներում, իսկ մյուսները գաղթեցին տարբեր երկրներ:երկրներ։ Գավառակի հայկական գյուղերն ամբողջապես ավերվեցին 1915 թվականի [[Մեծ Եղեռն]]ի ժամանակ:ժամանակ։

Բնակչության հիմնական զբաղմունքը խաղողագործություն, երկրագործություն, շալագործությունն ու փայտագործությունն էր:էր։ Ընկուզենիները գավառակի ձորերում ամբողջական անտառներ էին կազմում և աշնանը բնակիչնեը մեծ քանակությամբ ընկույզ էին հավաքում:հավաքում։

Շատախը Նորդուզի գավառակի հետ միասին ուներ 46 եկեղեցի:եկեղեցի։ Շատախում էր գտնվում Ս. Հոգյաց հայտնի վանքը:վանքը։

Նորդուզի գավառակի հետ միասին ուներ 7 հայկական վարժարան:վարժարան։

XIX դարի 80-90-ական թվականներին Նորդուզ գավառակի հետ միասին ուներ 115 գյուղ:գյուղ։

Գավառակի հայաբնակ գյուղերն էին՝ Առեղ, Առիգոմ, Առոսկի, Արեհ, Արմաշտ, Աքրուսը, Բախչականց մագրա, Գոմեր, Գոտիս, Դարենց Ներքին, Դարենց Վերին, Երիցու մազրա, Ծումար, Ծիծանց, Ծուղ, Կաղաղիս, Կաղպին, Կաճեթ, Կայնեմերան, Կասր, Կարադեր, Կոճեր, Կոռիչ, Կոռովանք, Կվերս, Հաշկենց, Հիգի, Հինենց, Հորիս, Ճամիկ, Մարդակերոց, Մարծեղ, Մաքոշք, Մուսկավեն, Նարո մազրա, Նառ, Նավահանդ, Շահրուր, Շահո մազրա, Պաղք, Պապոնց մագրա, Պոլս, Ջնուկ, Սակ, Սարկեթ, Սողվանց, Սվիտկին, Սվիտկինա գոմեր, Վախրով, Տղասպար, Փադենց, Քոսենց մագրա, Քրմենց գյուղերը և Շատախ ավանը<ref name=texanunneri_bararan>«Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 4, էջ 82</ref>:։