Վիքիպեդիա

«Նավթարդյունաբերությունը Ռուսաստանում»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
Rescuing 20 sources and tagging 12 as dead.) #IABot (v2.0.8
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589); ծանոթագրությունը տեղափոխում եմ կետադրական նշանից առաջ
Տող 1.
[[Պատկեր:RUS oilmap.gif|մինի|290px|Ռուսաստանի հիմնական նավթային ավազանները]]
'''Ռուսաստանի նավթարդյունաբերությունը''' [[Ռուսաստանի արդյունաբերություն|Ռուսաստանի արդյունաբերության]] [[արդյունաբերության ճյուղ|ճյուղ]], որը զբաղվում է [[նավթի հանույթ]]ով:ով։
 
[[Նավթ]]ը կամ [[հեղուկ ածխաջրածին]]ը [[Ռուսաստանի արտահանություն|Ռուսաստանի արտահանության]] գլխավոր ապրանքն է, որը 2009 թվականի դրությամբ դրամական արտահայտությամբ կազմել է արտահանման 33 %-ը (այլ [[նավթամթերք]]ների հետ միասին՝ 49 %-ը):։ Բացի այդ, [[նավթի գին|նավթի և նավամթերքների գների]] մակարդակից էականորեն կախված են [[Ռուսաստան]]ի արտահանման երրորդ հիմնական ապրանքի՝ [[բնական գազ]]ի գները:գները։
 
[[Նավթարդյունաբերություն]]ը Ռուսաստանում աշխարհի ամենամեծ նավթային արդյունաբերություններից մեկն է:է։ Ռուսաստանն ունի աշխարհի նավթային ամենամեծ պաշարները:պաշարները։ Միաժամանակ՝ նա [[բնական գազ]]ի խոշորագույն արտահանողն է:է։ Ռուսաստանը աշխարհում երկրորդն է իր քարածխի պաշարներով, իսկ նավթի պաշարներով գտնվում է աշխարհի առաջին ութնյակում, նավթի արդյունահանմամբ աշխարհում առաջին տեղերից մեկն է զբաղեցնում:զբաղեցնում։ Այդ երկիրը էներգիայի սպառմամբ աշխարհում 3-րդ տեղն է զբաղեցնում<ref name="overview">[http://www.eia.doe.gov/emeu/cabs/russia.html Russia, Background], February 2005. U.S. Department of Energy</ref>։
 
[[2012 թվական]]ին Ռուսաստանում արդյունահանվել է 518 միլիոն տոննա նավթ (աշխարհում 3-րդ տեղը), ինչը 1,3 %-ով ավելի բարձր է, քան 2011 թվականին եղած նավթարդյունաբերության ծավալը<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2241rank.html?countryname=Russia&countrycode=rs&regionCode=cas&rank=3#rs CIA — The World Factbook — COUNTRY COMPARISON :: CRUDE OIL - PRODUCTION] // CIA</ref><ref>[http://www.vedomosti.ru/companies/news/7808031/dobych/a_nefti_v_rossii_v_2012_g_vyrosla_gaza_snizilas Добыча нефти в России в 2012 г. выросла, газа — снизилась] // Ведомости, 9 января 2013</ref>։
Տող 10.
[[2009 թվական]]ին Ռուսաստանում արդյունահանվել է 494 միլիոն տոննա նավթ (այդ ցուցանիշով Ռուսաստանը այդ ժամանակ գրավել է աշխարհում 2-րդ տեղը), ինչը 1,2 %-ով ավելի բարձր է 2008 թվականի մակարդակից<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2173rank.html?countryName=Russia&countryCode=rs&regionCode=cas&rank=2#rs CIA — The World Factbook — Country Comparison :: Oil — production] // CIA</ref>{{недоступная ссылка|accessdate=2014-03-28}}<ref>[http://www.rosbalt.ru/2010/04/20/730043.html Путин объяснил рост добычи нефти в 2009 году] // Росбалт, 20 апреля 2010</ref>։
 
Ռուսաստանի հեղուկ [[ածխաջրածին]]ների պաշարները 2007 թվականին գնահատվել են ոչ պակաս, քան 9,5 միլիարդ տոննայի չափով:չափով։ Ռուսաստանյան խոշորագույն [[նավթահանք]]երն են՝
# [[Սամոտլորյան նավթահանք]]ը ({{lang-ru|Самотлорское нефтяное месторождение}}, {{lang-ru|Самотлорское}}),
# [[Մերձօբյան նավթահանք]]ը ({{lang-ru|Приобское нефтяное месторождение}}, {{lang-ru|Приобское}}),
Տող 18.
== Պատմություն ==
[[Պատկեր:Brockhaus and Efron Encyclopedic Dictionary b54 066-1.jpg|մինի|300px|Ռուսաստանի հանքային հարստությունները XIX դարում: Եվրոպական մաս:]]
[[1684 թվական]]ին [[Իրկուտսկ]]ի գրագիրների պետ Լեոնտի Կիսլյանսկին ({{lang-ru|Леонтий Кислянский}}) նավթ է հայտնաբերել [[Իրկուտսկյան օստրոգ]]ի մերձակայքում:մերձակայքում։
 
Ռուսաստանում նավթի մեկ այլ հայտնաբերման մասին հաղորդվել է [[1703 թվական]]ի [[հունվար 2]]-ին ռուսական «Ведомости» («Տեղեկագրեր», {{lang-ru|«Ведомости»}}) թերթը:թերթը։
 
[[1745 թվական]]ին [[Արխանգելսկ]] քաղաքի բնակիչ [[Ֆյոդոր Պրյադունով|Ֆյոդոր Սավելիի Պրյադունովը]] ({{lang-ru|Фёдор Савельевич Прядунов}}) սկսել է նավթի արդյունահանումը Ուխտա ({{lang-ru|Ухта}}) գետի հատակից և կառուցել է աշխարհի առաջին նավթամշակման գործարաններից մեկը<ref>[http://ria-stk.ru/mi/adetail.php?ID=45523 Рождение нефтяной отрасли в России]</ref>։
 
Սակայն XVIII դարի ընթացքում նավթահանքերի մշակումը վնասաբեր էր, քանզի ստացված ապրանքը խիստ նեղ գործնական կիրառում ուներ:ուներ։
 
XIX դարի սկզբներին [[Այսրկովկաս]]ում կամ [[Հարավային Կովկաս]]ում, մասնավորապես [[Ապշերոն]] թերակղզու [[Բաքու]] կամ [[Բագին]] բնակավայրի մոտակայքում Ռուսաստանի տարածքային նվաճումներից հետո Ռուսաստանի հիմնական նավթային շրջանը դարձավ Կովկասը:Կովկասը։ [[1853 թվական]]ին [[կերոսինի լամպ]]ի գյուտից հետո նավթի պահանջարկը բազմակի աճեց:աճեց։
 
Նավթի առաջին (հետախուզական) հանքահորը արդյունաբերական եղանակով փորվել է [[Ապշերոնյան թերակղզի|Ապշերոնյան թերակղզում]] [[1847 թվական]]ին, առաջին շահագործվող հանքահորը փորվել է [[Կուդակո]] գետի մոտ՝ [[Կուբան (տարածաշրջան)|Կուբանում]]՝ [[1864 թվական]]ին:ին։
 
Առաջին պարզ, հասարակ նավթամշակման գործարանը, որը արտադրում էր [[կերոսին]], ստեղծվել է Բաքու քաղաքում [[1863 թվական]]ին՝ ճարտարագետ, իշխան [[Դավիթ Մելիքով|Դավիթ Մելիքյանի]] կողմից<ref>[http://www.bakupages.com/enc-show.php?cmm_id=276&id=95532&c=1790&lang=ru Статья М. Ф. Мир-Бабабабаева «Баку нефтяной»]</ref>։ Մի քանի տարի անց Դավիթ Մելիքյանը (Դավիթ Մելիքով) նավթավերամշակման գործարան է բացել նաև [[Գրոզնի]]ում:ում։
 
Բաքվի նավթարդյունաբերության իսկական զարգացումը սկսվել է [[1870]]-ական թվականների սկզբից՝ նավթաբեր հողերի օգտագործման կապալավարձային կարգի վերացումից հետո։ Մինչ այդ, նավթաբեր հողերի մեծ մասը տնօրինում էին տեղացի թաթար հողատերերը:հողատերերը։ Հետագայում դրանք ավելի ու ավելի կենտրոնացան [[հայ]] կապիտալիստների ([[Մանթաշյաններ]], [[Ղուկասով]], [[Պիտոև]], [[Արամյան]], [[Մաիլով]], [[Լիանոզով]] կամ [[Եղիանոսյան]], [[Ավան-Յուզբաշև]], [[Ծատուրով]], [[Աբյանց]], [[Առաքելով]], [[Միրզոև]] և ուրիշներ) ձեռքին<ref name="ReferenceA">https://[Հայկական Սովետական Հանրագիտարան, հատոր 8, էջ 193:193։ | hy.wikisource.org/wiki/%D4%B7%D5%BB:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%8D%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_8.djvu/193]</ref>։
 
[[XIX դար|XIX]] դարի վերջին Բաքվի նավթարդյունաբերություն ներթափանցեցին և տիրապետող դարձան օտարերկրյա (շվեդական, ֆրանսիաական, անգլիական) և [[ռուս]]ական կապիտալները<ref name="ReferenceA"/>։
 
1879 թվականին ստեղծված «[[Նոբել եղբայրների նավթաարտադրության ընկերություն]]ը» ({{lang-ru|«Товарищество нефтяного производства братьев Нобель»}}) նավթարդյունահանում և նավթավերամշակում էր իրականացնում Բաքվում, ստեղծել էր տրանսպորտային և իրացման ցանց, որը ներառում էր նավթամուղներ (նավթափոխադրման խողովակաշարեր), տանկերներ, վագոն-ցիստեռներ և նավթաբազաներ՝ նավակայաններով և երկաթգծային ճյուղերով:ճյուղերով։
 
[[XIX դար]]ի վերջին նավթարդյունահանման ճյուղի մեջ մուտք գործելու թույլտվություն տրվեց նաև այլ արևմտյան նշանավոր կապիտալիստներին՝ [[Ռոտշիլդներ]] և [[Ջոն Ռոֆելլեր|Ռոկֆելլերներին]]:։
Այսպես, 1886 թվականին Ռոտշիլդները կազմավորեցին «Բաթումի նավթարդյունաբերության և առևտրական ընկերությունը» ({{lang-ru|«Батумское нефтепромышленное и торговое общество»}}), որը հետագայում հայտնի էր միայն իր ռուսական հապավմամբ՝ ԲՆԻՏՈ, БНИТО: Բաթումում կառուցվել էին նավթապահեստներ և կազմակերպվել էին իրացման կետեր{{sfn|Ергин|2011|с=70}}:։
 
[[1913 թվական]]ին Ռուսաստանում արդյունահանվել էր 9,093 միլիոն տոննա նավթ, ինչը հավասար էր 555,1 միլիոն փութի<ref>http://library.fentu.ru/book/inig/Istoria_neft_gas/23_____.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111124191622/http://library.fentu.ru/book/inig/Istoria_neft_gas/23_____.html |date=2011-11-24 }} Нефть в России</ref>։
 
=== Հեղափոխությունից հետո ===
1914-1918 թվականների [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ը, դրա վերջում Ռուսաստանում պայթած [[1917 թվականի փետրվարյան հեղափոխություն]]ը և դրան հաջորդած [[1917 թվականի հոկտեմբերյան բոլշևիկյան հեղաշրջում]]ը Ռուսաստանի տնտեսությունը և հատկապես նավթարդյունաբերությունը ճգնաժամի մատնեցին:մատնեցին։ Միայն [[1920-ական թվականներ]]ին հնարավոր դարձավ խոսել արդյունաբերության այս ճյուղի վերականգնման մասին:մասին։
 
1960 թվականից ի վեր [[ԽՍՀՄ|ԽՍՀՄ-ում]] յուրացվել էին հսկայական հանքավայրեր Մերձվոլգյան տարածաշրջանում՝ [[Պովոլժիե]]ում, ինչպես նաև [[Տիմանո-Պեչորյան սալ|Տիմանո-Պեչորյան սալի վրա]] և [[Արևմտյան Սիբիր]]ում:ում։
{{TODO}}
 
=== Ժամանակակից իրավիճակ ===
==== 20-րդ դարի վերջին տասնամյակ ====
[[1990-ական թվականներ]]ին, [[ԽՍՀՄ տրոհում]]ից հետո, Ռուսաստանի նավթային սեկտորը մեծամասնությամբ [[ակցիոներացում|ակցիոներացվեց]]՝ [[բաժնետիրացում|բաժնետիրացվեց]], ընդ որում նավթարդյունաբերական սեկտորի առավել շահավետ [[ակտիվ]]ները [[Մասնավորեցումը Ռուսաստանում|մասնավորեցման]] արդյունքում պետությունից անցան մասնավոր անձանց:անձանց։
 
1992—1999 թվականներին գործողության մեջ դրվեցին 0,3 միլիոն տոննայի չափով նավթի արդյունահանման և մշակման հզորություններ<ref name="rs08">[http://www.gks.ru/doc_2009/year09_pril.xls Социально-экономические показатели Российской Федерации в 1992—2008 гг.] // Росстат</ref>։
 
1998 թվականին արդյունահանվել է 298 միլիոն տոննա նավթ:նավթ։
 
==== 21-րդ դարի առաջին տասնամյակ ====
[[2003 թվական]]ին Ռուսաստանի քաղաքական ղեկավարությունը միջողներ ձեռնարկեց նավթային խոշորագույն ընկերություններից մեկի՝ «[[ՅՈՒԿՈՍ]]»-ի ({{lang-ru|«ЮКОС»}}) [[Սնանկացում|սնանկացման]] և նրա ակտիվների վաճառման ուղղությամբ, որոնք հիմնականում բաժին հասան պետական «[[Ռոսնեֆտ]]» ({{lang-ru|«Роснефть»}}) ընկերությանը:ընկերությանը։ Բացի այդ, պետական (2005 թվականի ամառվանից) «[[Գազպրոմ]]» ({{lang-ru|«Газпром»}}) ընկերությունն իր հերթին գնեց պակաս խոշոր մասնավոր ակտիվ «Սիբնեվթը» ({{lang-ru|«Сибнефть»}}):
 
2000—2008 թվականներին գործողության դրվեցին 20,7 միլիոն տոննայի չափով նավթի արդյունահանման ու վերամշակման հզորություններ:<ref name="rs08" />։
 
Ռուսաստանի Դաշնության պետական վիճակագրական վարչության՝ «Գոսկոմստատ»-ի ({{lang-ru|«Госкомстат»}}) տվյալներով՝տվյալներով<ref>[http://www.gks.ru/bgd/free/b04_03/IssWWW.exe/Stg/d040/i040220r.htm О промышленном производстве в 2007 году, Госкомстат РФ (ссылка проверена 02.03.2008)]</ref>՝ 2007 թվականին արդյունահանվել է 491 միլիոն տոննա նավթ, ինչը 2,1 %-ով ավելին է, քան 2006 թվականին (480 միլիոն տոննա<ref>[http://www.gks.ru/bgd/free/b04_03/IssWWW.exe/Stg/d020/i020450r.htm О состоянии рынка нефти в 2006 году Госкомстат РФ, 23.02.2007]</ref>): Արդյունքում նավթի արդյունահանման աճի տեմպերը Ռուսաստանում ավելի քան մեկ և կես անգամ գերազանցեցին նավթի համաշխարհային պահանջարկի աճի տեմպերին<ref>{{cite web|url=http://omrpublic.iea.org/omrarchive/13may08full.pdf|title=Отчёт по мировому рынку нефти|publisher=[[Международное энергетическое агентство]]|accessdate=28 декабря 2008|datepublished=13 мая 2008|archiveurl=https://www.webcitation.org/617b1jJg3?url=http://omrpublic.iea.org/omrarchive/13may08full.pdf|archivedate=2011-08-22|dead-url=no}}</ref>։
 
[[ԱՄՆ|ԱՄՆ-ի]] վիճակագրական գործակալության տվյալների համաձայն՝ [[2007 թվական]]ին վերամշակված նավթի սպառումը Ռուսաստանում կազմել է նավթի հանույթի 28,9 %-ը՝ օրական 2,8 միլիոն:միլիոն։ Նավթի և նավթամթերքների զուտ արտահանումը կազմել է նավթի հանույթի 71,1 %-ը՝ 6,9 միլիոն տակառ (բարել) օրական<ref>{{cite web|url=http://tonto.eia.doe.gov/country/country_energy_data.cfm?fips=RS|title=Russia Energy Profile|publisher=|datepublished=18 ноября 2008|deadlink=403|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071110000207/http://tonto.eia.doe.gov/country/country_energy_data.cfm?fips=RS|archivedate=2007-11-10|accessdate=2017-02-01|dead-url=yes}}</ref>։
 
==== 21-րդ դարի երկրորդ տասնամյակ ====
[[2011 թվական]]ին նավթի արդյունահանումը Ռուսաստանի Դաշնությունում կազմել է 511,432 միլիոն տոննա (որից [[շելֆ]]ի վրա նավթի հանույթի ծավալը կազմել է 13 միլիոն տոննա, իսկ գազինը՝ 57 միլիարդ խորանարդ մետր<ref>{{cite web|url=http://news.rambler.ru/14972143/|title=Медведев посоветовал готовиться к энергетической революции — Рамблер-Новости|accessdate=2013-04-16|archiveurl=https://www.webcitation.org/6Fy9y8Jr3?url=http://news.rambler.ru/14972143/|archivedate=2013-04-18|dead-url=no}}</ref>), ինչը 1,23 %-ով ավելի բարձր է, քան 2010 թվականին:<ref name=rus2011>[http://www.ng.ru/economics/news/2012/02/20/1329749235.html В 2011 году сократился экспорт нефти из России]</ref>:. Նավթի արտահանումը, ըստ Ռուսաստանի վիճակագրական վարչության՝ «Ռոսստատ»-ի ({{lang-ru|«Росстат»}}) կրճատվել է 2,4 %-ով<ref name=rus2011/>, կամ 6,4 %-ով, ըստ Ռուսաստանի Դաշնային մաքսային ծառայության՝ ФТС տվյալների:<ref name=rbc>{{Cite web |url=http://top.rbc.ru/economics/06/02/2012/636449.shtml |title=Доходы РФ от экспорта нефти и газа выросли в 2011 г. на треть |accessdate=2017-02-01 |archive-date=2013-06-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130601042747/http://top.rbc.ru/economics/06/02/2012/636449.shtml |dead-url=yes }}</ref>:, բայց նավթի արտահանումից Ռուսաստանի ստացած եկամուտները աճել են 129 միլիարդ դոլարից մինչև 171,7 միլիարդ դոլարի:<ref name=rbc />։
 
[[2012 թվական]]ին նավթային հումքի արդյունահանման ազգային ծավալը 2011 թվականի հետ համեմատած աճել է 6,6 միլիոն տոննայով (+1,3 %) և բացարձակ արտահայտությամբ կազմել է 518 միլիոն տոննա, այդպիսով հաստատելով նոր առավելագույն մակարդակ՝ ԽՍՀՄ-ի տրոհումից ի վեր:վեր։
 
[[2013 թվական]]ին նավթարդյունահանումը Ռուսաստանում աճել է մինչև 523,3 միլիոն տոննայով, դրանով իսկ սահմանելով հերթական ետխորհրդային (post-sovietic) ռեկորդը, իսկ նավթի արտահանման մակարդակը՝ ընդհակառակը, իջել է:է։ 2013 թվականին Ռուսաստանում նավթի արտահանման ֆիզիկական ծավալների տեղի ունեցած նվազումը կապված էր երկրի ներսում նավթային հումքի վերամշակման մատակարարումների աճի հետ:հետ։
 
[[2014 թվական]]ին նավթի արդյունահանման ծավալը Ռուսաստանում աճել է 0,6 %-ով՝ համեմատած դրա նախորդ տարվա՝ 2013-ի հետ, և կազմել է 526,8 միլիոն տոննա (նկար 1):։ Ընդ որում, նավթի միջին օրական արդյունահանման ծավալը կազմել է 1,44 միլիոն տոննա, ինչը ռեկորդային ցուցանիշ էր 1987 թվականից ի վեր (օրական 1,5 միլիոն տոննա):։ Նավթի հանույթի ծավալերով՝ 2015 թվականի տվյալներով Ռուսաստանն աշխարհում երրորդ տեղն է գրավել, զիջելով միայն [[ԱՄՆ|ԱՄՆ-ին]] և [[Սաուդյան Արաբիա]]յին:յին։
 
Ըստ Պետական վիճակագրության դաշնային ծառայության ({{lang-ru|Федеральная служба государственной статистики}}) տվյալների՝ [[2015 թվական]]ի հունվարից մինչև հոկտեմբեր ժամանակաշրջանում Ռուսաստանում նավթի հանույթի ծավալը կազմել է 443,5 միլիոն տոննա (+1,3 %-ով ավելին նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի հետ համեմատած), վերամշակման է տրվել 238,3 միլիոն տոննա (-2.6 %-ով պակաս նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի հետ համեմատած):։ [[2015 թվական]]ի հունվարից մինչև հոկտեմբեր ժամանակաշրջանում Ռուսաստանում նավթի արտահանումը կազմել է 201,2 միլիոն տոննա (արտահանման բաժինը հանույթում կազմել է 45,4 %), ինչը 7,6 %-ով ավելին է, քան 2014 թվականին նույն ժամանակահատվածում:ժամանակահատվածում։
 
2015 թվականի հոկտեմբերի ընթացքում. նավթի հանույթի ծավալը կազմել է 453 միլիոն տոննա (+0,6 %՝ համեմատած 2014 թվականի հոկտեմբերի հետ և +2,9 %-ով ավելացում 2015 թվականի նախօրէի դրությամբ) վերամշակման է տրվել է 22,3 միլիոն տոննա (-88 %-ով նվազում՝ 2014 թվականի հոկտեմբերի համեմատ և −1.8 %-ով նվազում՝ 2015 թվականի սեպտեմբերին համեմատ) նավթի արտահանումը կազմել է 21,3 միլիոն տոննա (+3,7 %-ով ավելին է 2014 թվականին և +6.8 %-ով ավելին՝ 2015 թվականին).
Նավթահանույթում արտահանման բաժինը կազմել է 47 %:
 
[[Ռուսաստանի կառավարություն]]ը, չնայած նավթահանքերի հետախուզման վերաբերյալ եղած անբարենպաստ կանխատեսումներին,<ref>[http://expert.ru/ratings/table_387038/ Прогноз прироста запасов и ассигнования на ВМСБ]</ref>, դեռ 2009 թվականին պլանավորել էր նավթի հանույթը 2030 թվականի նախօրեին հասցնել միջինը տարեկան 530 միլիոն տոննայի<ref>[http://www.rosbalt.ru/business/2009/08/26/666725.html Добыча нефти в РФ к 2030 году вырастет до 530—535 млн тонн]</ref>, ինչը կկազմի 5,47 %-ով ավելին, քան եղել է 2011 թվականին:թվականին։
 
== Արդյունահանում ==
{{Falseredirect|Նավթարդյունահանումը Ռուսաստանում}}
[[Նավթի հանույթ]]ով զբաղվում են մի քանի խոշոր [[նավթային ընկերություն]]ներ, որոնցից խոշորագույններն են եղել 2007 թվականի դրությամբ [[Ռոսնեֆթ ԲԸ|«Ռոսնեֆթ»]] բաժնետիրական ընկերությունը՝ {{lang-ru|«Роснефть»}}, [[Լուկօյլ ԲԲԸ|«Լուկօյլ»]] բաց բաժնետիրական ընկերությունը և [[ТНК-BP ԲԲԸ|«ТНК-BP»]] բաց բաժնետիրական ընկերությունը:<ref name="ChasKor">{{cite web
|url = http://www.chaskor.ru/p.php?id=1132
|title = Своеобразная стабильность (Сергей Жаворонков, старший научный сотрудник Института экономики переходного периода)
Տող 93.
|accessdate = 2017-02-01
|dead-url = no
}}</ref>:.
{{план}}
{{также|Список стран по добыче нефти}}
Տող 125.
== Վերամշակում ==
{{Հիմնական|Ռուսաստանի նավթավերամշակող արդյունաբերություն}}
[[Նավթի վերամշակում|Նավթի վերամշակմամբ]] Ռուսաստանում զբաղվում են 30-ից ավելի [[նավթավերամշակման գործարան]]ներ (ՆՎԳ), որոնցում տարեկան արտադրվում են տասնյակ միլիոնավոր տոննաներով [[բենզին]], [[Դիզելին|դիզելային վառելիք]] և [[մազութ]]:։
{{պլան}}
 
Տող 265.
 
== Գնահատականներ ==
Ռուսաստանյան «[[Ֆինանսովի էքսպերտ]]» («Ֆինանսական փորձագետ», {{lang-ru|«Финансовый эксперт»}}) հանդեսը՝ հղում անելով [[:en:Oil & Gas Journal|Oil & Gas Journal]] հանդեսին<ref name="fe">{{cite web|url=http://www.rich4you.ru/FinExp/FinExp_09sep/2.htm|title=Законы рынка против политики|publisher=Журнал «Финансовый эксперт» № 7, 2007|author=Анна Бодрова|accessdate=12 июля 2010|archiveurl=https://www.webcitation.org/617b6sl21?url=http://www.rich4you.ru/finexp7_zak.php|archivedate=2011-08-22|dead-url=yes}}</ref> նշել է, թե մոլորություն է այն պատկերացումը, որ [[լայն սպառման ապրանքներ]]ի [[ներմուծում|ներմուծման]] ապահովման համար անհրաժեշտ են [[արտահանում|արտահանման]] համար նավթի մատակարարումները:մատակարարումները։ Ըստ այդ գնահատականի՝ եթե նույնիսկ Ռուսաստանը 2005 թվականին ընդհանրապես նավթ չմատակարարեր արտահանման համար, ապա միևնույն է, Ռուսաստանի [[առևտրային հաշվեկշիռ]]ը 46 միլիարդ ԱՄՆ դոլար պրոֆիցիտով՝ օգուտով կլիներ:<ref name="fe" />։
 
== Կարծիքներ ==
* [[2014]] թվականի [[հոկտեմբերի 30]]. [[:en:Financial Times]] թերթը հաղորդում է ռուսաստանյան նախագծերից օտարերկրյա ընկերությունների դուրս գալու մասին:մասին։ Այսպես, 2014 թվականին [[:en:ExxonMobil]]-ը «հետ քաշեց» կամ դադարեցրեց իր 10 համատեղ ձեռնարկությունները "[[:ru:Роснефть]]"-ի հետ:հետ։ Ըստ թերթի տվյալների՝ արևմտյան ֆիրմաները՝ խոշորներից սկսած. ինչպիսիք են [[:en:Shell]] և [[:en::en:Total]]-ը, մինչև այն ընկերությունները, որոնք զբաղվում են սարքավորման սպասարկմամբ և ճարտարագիտական՝ ինժեներական աշխատանքներով, նույնպես հեռանում են Ռուսաստանից:<ref name="bbc">[http://www.bbc.co.uk/russian/uk/2014/10/141030_brit_press Би-Би-Си:«Пресса Британии: унылые перспективы нефтепрома в России»]</ref>:: Ըստ Financial Times-ի, առկա է [[Իգոր Սեչին]]ի հայտարարած «Ռուսաստանի վերաարդյունաբերականացման»՝ «реиндустриализация России» քաղաքականության ճգնաժամը, հատկապես՝ դրա նավթարդյունահանության ճյուղում.
 
«Արևմտյան ընկերությունների հեռանալով նոր պաշարների մշակումը լավագույն դեպքում կհետաձգվի, եթե ընդհանրապես չդադարեցվի. այսպիսին է բազմաթիվ կառավարական պաշտոնյաների, վերլուծաբանների և ընկերությունների ղեկավարների կարծիքը»:<ref>Թարգմանությունը ռուսերենից՝ գնդապետ Մնացական Ռ. Խաչատրյանի: | «С уходом западных компаний разработка новых ресурсов в лучшем случае будет отложена, если не прекращена совсем - таково мнение многочисленных правительственных чиновников, аналитиков и руководителей компаний». [http://www.bbc.co.uk/russian/uk/2014/10/141030_brit_press Би-Би-Си:«Унылые перспективы нефтепрома в России»]</ref>։}}
 
== Տես նաև ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Նավթարդյունաբերությունը_Ռուսաստանում» էջից