«Քվազար»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ |
|||
Տող 7.
== Հատկություններ ==
Հայտնի են ավելի քան 200.000 քվազարներ։ Բոլոր դիտարկվող քվազարների սպեկտրների կարմիր շեղումը՝ ալիքի երկարության հարաբերական փոձոխույունը, 0.056-ից 7.085-ի սահմաններում է։ Կիրառելով Հաբլի օրենքը կարմիր շեղման այս սահմանների համար՝ կարող ենք ցույց տալ, որ նրանք գտնվում են 600 միլիոնից 28 միլիարդ լուսատարի հեռավորությունների վրա։ Քվազարների մեծ հեռավորության և լույսի արագության վերջավոր լինելու պատճառով մենք տեսնում ենք նրանց և նրանց շրջակա տարածությունը տիեզերքի գոյացություն շատ վաղ ժամանակահատվածում։ Ամենապայծառ քվազարը երկնքում 3C 273 քվազարն է, որը գտնվում է Կույսի համաստեղությունում։ Այս օբյեկտը 33 լուսատարի հեռավորության վրա երկնքում կփայլեր այնպես, ինչպես մեր Արեգակը։ Հետևաբար այս քվազարի պայծառությունը 2 ճ 1012 անգամ մեծ է, քան Արեգակինը։ Սակայն սա ճիշտ է այն դեպքում, եթե ենթադրենք, որ այն ճառագայթում է բոլոր ուղղություններով, մինչդեռ ակտիվ գալակտիկաների կորիզը կարելի է նմանեցնել նյութի և էներգիայի հզոր շիթ արտանետող հռթիռի հետ, ուստի այն ճառագայթում է միայն որոշակի ուղղություններով։
Քվազարները ավելի տարածված են եղել վաղ տիեզերքում։ Մարտեն Շմիտի այս բացահայտումը, 1967 թվականի սկզբում, հիմնավոր ապացույց էր ընդդեմ Ֆրեդ Հոյլի «Կայուն Վիճակի Տիեզերաբանության» և հավաստում էր Մեծ Պայթյունի գաղափարի հիմքով զարգացող տիեզերքի վարկածը։ Քվազարների ճառագայթման օգնությամբ կարելի է որոշել սև խոռոչների տեղը, որոնք աճում են սեփական գալակտիկայի աստղերի զանգվածի աճին համընթաց, ներկայումս անհասկանալի ճանապարհով։ Կա տեսակետ, որ քվազարից ելնող շիթերը՝
Քվազարներն օժտված են ակտիվ գալակտիկաների հատկություններով, սակայն ավելի հզոր են։ Նրանց ճառագայթման մոտ 10 տոկոսը ոչ ջերմային բնույթի է, սակայն ռադիոգալակտիկաների նման ունեն բոցամուղեր, որոնք կրում են զգալի չափի (բայց քիչ հայտնի) էներգիա, տարածվելով մեծ էներգիայով օժտված մասնիկների տեսքով։ Քվազարներ կարելի է հայտնաբերել էլեկտրամագնիսական ճառագայթման սպեկտրի ողջ տիրույթում, ներառյալ ռադիո, ինֆրակարմիր, օպտիկական, ուլտրամանուշակագույն, ռենտգենյան և անգամ գամմա-ճառագայթման տիրույթները։ Քվազարների մեծամասնությունը հանգիստի համակարգում ճառագայթում են մոտիկ ուլտրամանուշակագույն տիրույթում ¥ ալիքի երկարությունը 1216 անգստրեմին մոտ, սակայն այս աղբյուրների ահռելի կարմիրի շեղման պատճառով ճառագայթման ալիքի երկարության գագաթը նկատվում է մոտիկ ինֆրակարմիրի սահմանում՝ 9000 անգստրեմին մոտ։ Քվազարներից շատ քչերն են հանդես բերում ուժեղ ռադիոճառագայթում, որն առաջանում է լույսի արագությանը մոտ արագությամբ շարժվող նյութի շիթերից։
|