«Մեքենաընթեռնելի քարտագրում»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''ՄԵԸՔ''' ({{lang-en|MARC - Macine Readable Cataloging}}), հապավումը բառացի թարգմանվում է` Մեքենաընթեռնելի քարտագրում:քարտագրում։ ՄԵԸՔ ձևաչափերը համակարգչի համար հասկանալի տեսքով նախագծված տարբեր ձևաչափեր են` մատենագիտական տվյալների ներկայացման և մեքենայական փոխանակման համար<ref>{{cite book | title=Թվային գրադարաններ | author=Զարգարյան Տիգրան | year=2002 թ. | pages=168 | isbn=99930-4-053-3}}</ref>:։

ՄԵԸՔ ձևաչափը նախագծվել է [[Կոնգրեսի գրադարան]]ի կողմից 1960-ական թվականների սկզբներին և ստացել է LC MARC սկզբնական անվանումը:անվանումը։ Սա մի համաձայնագիր է, որով էլեկտրոնային հաշվիչ մեքենաները փոխանակում, օգտագործում և արտածում են մատենագիտական տվյալները:տվյալները։ Ստանդարտացման միջազգային կազմակերպությունը հաստատել է ՄԵԸՔ համաձայնագիրը, որը հայտնի է ISO 2709 “Format for Bibliografic Information Interchange on Magnetic Tape” անվանումով:անվանումով։ ՄԵԸՔ ստանդարտով ստեղծված գրառումները կազմված են 3 բաղադրիչներից`

Ձևաչափի միջոցով հնարավոր է դառնում նախօրոք որոշված ֆորմատներով [[Մատենագիտություն|մատենագիտական]] տվյալներ մուտքագրել [[Համակարգիչ|համակարգչի]] հիշողության մեջ:մեջ։ Մեքենաընթեռնելիությունը միաժամանակ ապահովում է մատենագիտական տվյալների միջմեքենայական հաղորդման հնարավորություն, ինչպես նաև ստեղծված գրառումներում մատենագիտական տվյալների որոնում` ըստ որոշված մուտքի կետերի:կետերի։ Մեքենաընթեռնելի քարտագրման ՄԱՐԿ ֆորմատները հիմնավորվել են [[Ամերիկայի միացյալ նահանգներ]] Կոնգրեսի գրադարանում:գրադարանում։ [[Գրադարան]]ային միությունների և հաստատությունների [[Միջազգային դատական մարմիններ|միջազգային]] դաշնությունը նախագծել և գրադարաններին է տրամադրել ՅՈՒՆԻՄԱՐԿ ֆորմատը, որը մեկ այլ փորձ է` եղած մոտեցումների ստանդարտացման ուղղությամբ:ուղղությամբ։

* Գրադարանների ավտոմատացման կոմերցիոն ծրագրային փաթեթներն օգտագործման հնարավորություն:հնարավորություն։

* Ավտոմատացման մեկ համակարգը մեկ ուրիշով փոխարինելու հնարավորություն. ՄԱՐԿ ֆորմատների առկայությունը թույլատրում է անցում կատարել նոր ծրագրատեխնիկական համակարգին` առանց բովանդակային շտեմարանի ձևափոխման և պարունակության կորստի:կորստի։

* '''Հեղինակավոր գրառումներ'''`պարունակում են տեղեկություններ անձնաունների, խորագրերի, աշխարհագրական անվանումների և այլն:այլն։

* '''Մատենագիտական գրառումներ՝''' նկարագրում են նյութը (գիրք, ձայներիզ, քարտեզ, պարբերական հրատարակություն, էլեկտրոնային ֆայլ և այլն) ըստ նկարագրման խմբերի:խմբերի։

* '''Պահումների վերաբերյալ գրառումներ՝''' տրամադրում են տվյալներ գրադարանում, պահվող նյութի տեղաբախշման, միավորների քանակի, կարգավիճակի, գույքահամարի և այլնի վերաբերյալ:վերաբերյալ։

ՄԵԸՔ ստանդարտի հիմքի վրա ստեղծված ձևաչափերից աշխարհում ամենալայն կիրառություն ունեցողը MARC21-ն է, որը նախագծվել է [[1999]] թվականին:թվականին։ Սա ԱՄՆ-ում օգտագործվող USMARC և Կանդայում օգտագործվող CANMARC ստանդարտների մեկտեղումն է:է։ Աշխարհում նախագծվել և տեղայնացվել են MARC21–ի բազմաթիվ ազգային տարբերակներ:տարբերակներ։ Գերմանիայում օգտագործվում է MAB (Maschinelles Austauschformat fur Bibliotheken) ստանդարտը, որը ՄԵԸՔ համատեղելի չէ:չէ։

MARC21 ստանդարտը նախատեսված է տեղեկատվության տարբեր տեսակի կրիչների վրա թողարկված նյութերի նկարագրության համար:համար։ Դրանք են՝