«Մատյան ողբերգության»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589)
Տող 2.
|անուն = Մատյան ողբերգության
|բնօրինակ անուն =
|նկարագրում = Գրիգոր Նարեկացին և պատվիրատու Սիմեոնը:Սիմեոնը։ Վարպետ Ծերունի մանրանկար, [[Վասպուրական]], [[1391]] թվական
|ենթավերնագիր =
|անվանվել է = Նարեկ
Տող 48.
}}
 
'''Մատյան ողբերգության''', [[Գրիգոր Նարեկացի|Գրիգոր Նարեկացու]] պոեմը։ Ավարտին է հասցվել 1002 թվականին և կազմված է ավելի քան 10 000 տողից<ref>{{Ռուսերեն գիրք| автор = | часть =| заглавие= История всемирной литературы| ссылка =http://feb-web.ru/feb/ivl/vl2/vl2-2992.htm| издание = | ответственный = | место = М.| издательство = Наука | год = 1984 | том = 2 | страницы=299—308}}</ref>:։ Ամենավաղ պահպանված ցանկերը թվագրվում են 1173 թվականով<ref>1173 թվականի թիվ 1568 ձեռագիր, էջ 7б: Մ. Մաշտոցի անվան Հնագույն ձեռագրերի մատենադարան ([[Մատենադարան]]), Երևան</ref>:։ Հատվածները լույս են տեսել դեռևս 1513 թվականին Վենետիկում, ամբողջությամբ հրատարակվել է 1673 թվականին Մարսելում։
 
Առաջին հայտնի փորձը թարգմանել «Մատյան ողբերգության» պոեմը ռուսերեն վերաբերում է 19-րդ դարի սկզբին. 1810 թվականին Իոսիֆ Իոանեսովը՝ [[Մովսես Խորենացի|Մովսես Խորենացու]] «Հայոց պատմության» թարգմանիչը (1809 թվական), մի հատված թարգմանեց «Մատյան ողբերգության» պոեմից (12-րդ գլխի երրորդ՝ եզրափակիչ մասը) և հրատարակեց Սանկտ-Պետերբուրգում՝ «Աղոթք ընդդեմ գիշերային սարսափների» խորագրով։
 
1985 թվականին կոմպոզիտոր [[Ալֆրեդ Շնիտկե]]ն Գրիգոր Նարեկացու խոսքերով (թարգմանությամբ Նաում Գրեբևի) գրեց «Խառը տիպի երգչախմբի համար քառամաս կոնցերտը»:։
 
1998 թվականին կոմպոզիտոր [[Արամ Պետրոսյան]]ը՝ սբ. [[Գրիգոր Նարեկացի|Գրիգոր Նարեկացու]] «Մատյան ողբերգության» պոեմի գրաբար բնագրից ծաղկաքաղելով՝ մեծակտավ ստեղծագործություն հորինեց — [https://soundcloud.com/velours/aram-petrosyan-narek-symphony-cantata-n-1-1998 «ՆԱՐԵԿ» սիմֆոնիա-կանտատ № 1]՝ մենակատար բարիտոնի, սիմֆոնիկ մեծ նվագախմբի, երկսեռ և մանկական երգչախմբերի, երգեհոնի և 2 ձայներիզի համար, որը 1999-ին Գլխավոր Մրցանակի արժանացաւ '''«'''[[Կլաուդիո Աբադո|''Կլաուդիո Աբադո'']]'''»''' Վիեննայի Միջազգային Կոմպոզիտորական Մրցույթում, ժյուրի՝ Ֆաբիո Վաչչի (Իտալիա), Պիտըր Էթվոշ (Հունգարիա-Հոլանդիա),  Լոթար Քնեսլ, Ֆրիդրիխ Սեռա (Ավստրիա), մեկենասությամբ՝ աշխարհահռչակ դիրիժոր [[Կլաուդիո Աբադո]]ի:ի։
 
2000 թվականի նոյեմբերի 9-ին Վիեննայի  Կոնցերտհաուզի  Մեծ  դահլիճում՝ “Վիեն Մոդեռն” ժամանակակից երաժշտության միջազգային փառատոնի շրջանակներում տեղի ունեցավ [[Արամ Պետրոսյան]]ի “ՆԱՐԵԿ” եւ “Ես Ձայն զԱռիւծուն Ասեմ...” սիմֆոնիա-կանտատների համաշխարհային պրեմիերան (Բրուքներ Լինց Նվագախումբ, Սլովակիայի Ֆիլհարմոնիկ Ակադեմիական Երգչախումբ, Վիեննայի ԱՄԱԴԵՈւՍ Մանկական Երգչախումբ, սոպրանո՝ Սոնա Ղազարյան, բարիտոն՝ Սթիվըն Շեշարեգ, դիրիժոր՝ Էռնստ Թայս):։
 
2001 թվականին Գրիգոր Նարեկացու «Մատյան Ողբերգության», فغان نامه گرگوار թարգմանել է պարսկերենի [[Ազատ Մաթյան]]ը։ Թարգմանությունը լայն արձագանք է գտել իրանական մամուլում։ Նարեկացին համեմատական ուսումնասիրության նյութ է դարձել Սպահանի պետական Համալսարանում, համաշխարհային հինգ մեծագույն միստիկների շարքում, որը արժանացել է տարվա լավագույն ուսումնասիրություն և ընդունվել որպես դասագիրք։