«Հոգեբանական մանիպուլյացիա»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Մանիպուլյացիա''' տերմինի լատինական անվանումը (''manipulus'') ունի երկու նշա­նա­կու­թյուն․ ա) բուռ (''manus''-ձեռք, ''pie''-լցնել), բ) փոքր խումբ, փունջ (''manus'' + ''pi''-արմատի թույլ ձևը):։ Երկրորդ իմաստով այս բառը, մասնավորապես, նշանակել է մարտիկների ոչ մեծ ջոկատ (մոտ 120 մարդ) հռոմեական բանակում:բանակում։ Անգլերեն լեզվի Օքսֆորդի բառարանում մանիպուլյացիա (''manipulation'') բառը ընդ­հա­նուր նշանակությամբ սահմանված է որպես հատուկ նշանակության առարկաների կա­ռա­­­­վարում, մեխանիկական կառավարում, ինչպես նաև ձեռքերով կատարված շար­ժում­ներ_­: Կիրառման ոլորտների ընդլայման արդյունքում նշված իմաստին միա­նում է նաև այդ տերմինի կիրառումը տեխնիկայում:տեխնիկայում։ Առաջին հերթին դա լծակ­նե­­­րի հմուտ գործածումն է ձեռքերով:ձեռքերով։ Հենց լծակները և բռնակները հաճախ ան­վա­­նում են մա­նի­­պուլյատորներ:պուլյատորներ։

Փոխաբերական իմաստով Օքսֆորդի բառարանը սահմանում է մանիպուլյացիան, որպես «մարդկանց վրա ներգործելու, մարդկանց կամ առարկաները հմտությամբ կա­ռա­­վարելու ակտ՝ առանձնակի նվաստացուցիչ ենթատեքստով, ինչպես նաև գաղտնի կառա­վարում կամ մշակում»:։ Այդ կերպ «մանիպուլյացիա» տերմինը քա­ղաքական բա­ռա­­րանում փոխարինեց նախկինում գերակշռող «մաքիավելլիանիզմ» տերմինին<ref>{{Cite book|url=https://www.worldcat.org/oclc/500337535|title=Доценко Е. Л. Психология манипуляции: феномены, механизмы и защита|last=Доценко Е. Л|first=|date=|publisher=ЧеРо|year=1997|isbn=5-88711-038-4|location=Москва|pages=|oclc=500337535}}</ref>։

'''Հոգեբանական մանիպուլյացիա''', սոցիալական, հոգեբանական ներգործություն, սոցիալ-հոգեբանական [[ֆենոմեն]]<ref name="Доценко">{{книга |автор = Доценко Е. Л. |заглавие = Психология манипуляции: феномены, механизмы и защита |издание = 3-е изд |ответственный = |место = М. |издательство = Речь |год = 2003 |том = |страницы = |страниц = 304 |isbn = 5-09-002630-0}}</ref>, ձգտում փոխել այլ մարդկանց [[ընկալում]]ը կամ վարքագիծը թաքնված, կեղծ կամ բռնի գործելակերպով<ref name="braiker" /><ref>Волков Е. Н. [http://www.unn.ru/e-library/vestnik_soc.html?anum=1272 «Критерии и признаки психологического ущерба и психологического насилия»] // Вестник Нижегородского университета им. Н. И. Лобачевского. № 1, 2002, стр. 84—95. (Серия: Социальные науки) ISSN 1811-5942</ref>:։ Որպես կանոն՝ այդ մեթոդները հիմնվում են [[մանիպուլյատոր]]ի հետաքրքրությունների վրա, ուստի կարող են համարվել շահագործող, անարդար և [[Էթիկա|էթիկայի նորմերից]] դուրս։ Հոգեբանական գրականության մեջ մանիպուլյացիա տերմինը ունի երեք նշա­նա­կու­թյուն:թյուն։ Առաջինն ամբողջությամբ փոխառված է տեխնիկայից և հիմնականում կի­րառ­վում է ինժեներական հոգեբանության և աշխատանքային հոգեբանության մեջ:մեջ։ Երկրորդ ի­մաստը փոխառված է բարոյագիտությունից (էթոլոգիա). այստեղ մանիպուլյացիայի տակ հասկանում ենք «կենդանիների կողմից շրջակա միջավայրի բաղադրիչների ակտիվ տեղաշարժը, առավելապես դիմացի, ավելի հազվադեպ՝ հետին վերջույթների մաս­նակցությամբ, ինչպես նաև այլ ազդակների»:։ Այս երկու իմաստներով «մա­նի­պուլյացիա» տերմինը կարելի է հանդիպել հոգեբանական գրականության մեջ, սկսած 20-ական թվականներից:թվականներից։ Իսկ 60-ական թվականներից այն սկսեց կիրառվել նաև երրորդ իմաստով, այս անգամ փոխառված քաղաքագիտական աշխատանքներից:աշխատանքներից։

* դաժան, որպեսզի զոհին վնասելու պարագայում չանհանգստանա:չանհանգստանա։

Մարդուն մանիպուլյացիայի ենթարկելու համար հարկավոր է լավ ճանաչել նրան, իմանալ նրա ցանկությունները, [[հետաքրքրություն]]ները, [[Պահանջմունք (հոգեբանություն)|պահանջմունքները]], [[դիրքորոշում]]ները, սովորությունները, [[հոգեվիճակ]]ը:ը։

* '''Դյուրահավատ''' - ազնիվ մարդիկ հաճախ ենթադրում են, որ բոլորն էլ ազնիվ են:են։ Նրանք վստահում են այն մարդկանց, որոնց նրանք հազիվ թե գիտեն։

* '''Մազոխիզմի հակված''' - ինքնագնահատականի և ենթագիտակցական վախի բա­ցա­­­կայությունը թույլ են տալիս մտածել, որ արժանի են այդ մեղքին:մեղքին։

* '''Կախվածություն ուրիշի կարծիքից''' - պետք է լսել, և այնուհետև օրինականորեն պարտավորվում են «այո» ասել յուրաքանչյուրին:յուրաքանչյուրին։

* '''Միայնակ''' - կարող է ընդունել մարդկային շփման ցանկացած առաջարկ:առաջարկ։

* '''Տարեց''' - կարող է լինել հոգնած և ավելի քիչ ընդունակ՝ միաժամանակ բազմաթիվ առաջադրանքներ կատարելու համար:համար։ Լսելով գովազդային առաջարկը, նրանք ավելի քիչ են ենթադրում դրա խարդախության մասին:մասին։

* սովորույթի ուժով մշտական մանիպուլյացիա իրականացնել:իրականացնել։

# '''«Վաղն արդեն ուշ կլինի»''' - մանիպուլյատորը պահանջում է որոշում ընդունել «այստեղ և հիմա»` հնարավորություն չտալով երկար մտածել:մտածել։

# '''«Դու ուզում ես ամբողջ կյանքդ վաճառել քաղցր գազավորված ըմպելիք, թե՞ գալ ինձ հետ և փոխել աշխարհը»'''<ref>https://spark.ru/startup/grrow/blog/6717/ti-hochesh-vsyu-zhizn-prodavat-gazirovku-ili-izmenit-mir [Ты хочешь всю жизнь продавать газировку или изменить мир?]"</ref> - այս խոսքերը պատկանում են [[Սթիվ Ջոբս]]ին:ին։ Սրանց միջոցով նա [[PepsiCo]] ընկերության նախագահին համոզել է աշխատել [[Apple]]-ի հետ։ Կիրառված է համոզելու միանգամից երեք հնարք՝ պարզեցում, մասշտաբի գործոն և ընտրության սահմանափակում երկու գործողության միջև, որոնցից մեկն ակնհայտ վատն է։

* Ուղիղ հարցեր տվեք, երբ զգում եք որևէ թաքնված մտադրություն:մտադրություն։ Սա հուսահատեցնում է մանիպուլյատորներին, նյարդայնացնում է:է։

Կա պաշտպանության մեկ այլ եղանակ:եղանակ։ Այն տարբերվում է նրանով, որ գործում է մանիպուլյատորի վրա ոչ բանավոր մակարդակով:մակարդակով։ Բաղկացած է մի քանի քայլից.

* Վերցրեք «փակ» դիրք, որով ձեր ոտքերը հատվել են, և ձեռքերը փակված են կողպեքի մեջ:մեջ։ Սա հոգեբանորեն խանգարում է ձեզ դիմացինից և ձեր ուշադ­րութ­յունը կենտրոնացնում է ինքներդ ձեզ վրա:վրա։

* Թույլ մի տվեք, որ մանիպուլյատորը մարմնական շփման մեջ մտնի ձեզ հետ և դուրս գա անձնական հարմարավետության գոտու սահմաններից, որպեսզի թույլ չտաք նրան ուժեղացնել իր ազդեցությունը:ազդեցությունը։

* Ինքներդ ձեզ կարգավորեք ներսից այնպես, որ ձեր և մանիպուլյատորի միջև եղած տարածությունը լցվի ինչ-որ բանով՝ սեղան, բազկաթոռ, և այլն:այլն։

* Շրջեք ձեր հայացքը շրջապատից՝ մանիպուլյատորի հետ աչքի կապը խզելու և ձեր ուշադրությունը շեղելու համար:համար։

* Մտավոր կերպով ձեր և ձեր հակառակորդի միջև պատնեշ ստեղծեք։ Այսպիսով, դուք իջեցնում եք ձեր հուզականությունը և թուլացնում վերջինիս  ազ­­դե­ցութ­յունը:յունը։