«Խուան Պոնսե դե Լեոն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589)
Տող 2.
[[File:Appletons' Ponce de Leon Juan.jpg|thumb|right|250px|Խուան Պոնս դե Լեոնի դիմանկարը]]
 
'''Խուան Պոնս դե Լեոն''' ({{ԱԾ}}), իսպանացի ազնվական, ուսումնասիրող և նահանգապետ<ref name=HistAE>{{cite web |url=http://www.history.com/topics/exploration/juan-ponce-de-leon |title=Juan Ponce de León |author= |date= |website= |publisher=History/ A&E Television Networks, LLC |accessdate=դեկտեմբերի 13, 2015}}</ref>:։ Որոնելով ոսկի և «Երիտասարդության շատրվան»-ը, նա ուղևորվել է [[Հյուսիսային Ամերիկա]]յի հարավարևելյան ափեր, ժամանակակից [[Ֆլորիդա]]յի Սենթ Օգսթին բնակավայրի մոտ<ref name=UofSF>{{cite web |url=http://fcit.usf.edu/florida/lessons/de_leon/de_leon1.htm |title=Ponce de León : Florida's First Spanish Explorer |author= |date= |website= |publisher=University of South Florida |accessdate=դեկտեմբերի 13, 2015}}</ref>:։ Նա այդ տարածքները հռչակել է [[Իսպանիա]]յինը և դրանք անվանել է «''Ֆլորիդա''» ({{lang-es|La Florida}})` «ծաղիկների վայր»<ref name=UofSF/>:։ [[1521]] թվականին Ֆլորիդա կատարած իր երկրորդ ուղևորության ժամանակ նա վիրավորվել է:է։ Արշավախումբը վերադարձել է [[Կուբա (կղզի)|Կուբա]], որտեղ էլ նույն թվականի հուլիսին, իր ստացած վերքից, մահացել է:է։
 
== Վաղ կյանք ==
Պոնս դե Լեոնը ծնվել է [[1460]] թվականի Իսպանիայի [[Սանտերվաս դե Կամպոս]]ում<ref name=Bio>{{cite web |url=http://www.biography.com/people/juan-ponce-de-le%C3%B3n-9444105 |title=Juan Ponce de León Biography |author= |date= |website= |publisher= |accessdate=դեկտեմբերի 13, 2015}}</ref>:։ Նա ծնվել է աղքատ, բայց ազնվական ընտանիքում:ընտանիքում։ Նրա ծնողները հավանաբար մահացել են, երբ դեռ նա երիտասարդ էր:էր։ Նրան որպես [[պաժ]] ուղարկել են [[Կալատրավայի միաբանություն|Կալատրավայի միաբանության]] ասպետ հրամանատար Պեդրո Նունյես դե Գուսմանի առանձնատուն<ref name=Otfinoski10.14>Steven Otfinoski, ''Juan Ponce de Leon: Discoverer of Florida'' (New York: Benchmark Books, 2005), pp. 10–14</ref>:։ Նա դարձել է զինվոր և [[Գրանադա]]յում պայքարել է մավրերի դեմ:դեմ։ Նա հավանաբար եղել է [[Քրիստափոր Կոլումբոս]]ի հետ` նրա երկրորդ ճանապարհորդության ժամանակ:ժամանակ։
Նա 1492 թվականին մասնակցել է մավրերի դեմ [[Ռեկոնկիստա]]յի վերջին փուլին:փուլին։ Ինչպես այլ [[կոնկիստադորներ]], Պոնս դե Լեոնը շուտով սկսել է որոնել փառք և բախտ` հայտնագործությունների շնորհիվ և վարկած կա, թե նա իր որոնումներն սկսել է Քրիստափոր Կոլումբոսի երկրորդ ճանապարհորդության ժամանակ` [[1493]] թվականին<ref name=Otfinoski10.14/>:։
 
== Իսպանյոլա կղզի ==
Մոտավորապես տասը տարի անց Խուան Պոնս դե Լեոնը ծառայում էր Իսպանյոլա կղզու նահանգապետ Նիկոլաս դե Օվանդոյին՝ որպես նավապետ:նավապետ։ Պոնս դե Լեոնը ճնշել է խռովություն և դարձել է Իսպանյոլա կղզու արևելյան շրջանի ղեկավար:ղեկավար։ Պոնս դե Լեոնը ստացել է հողային պարգև, ինչը նրան թույլ է տվել մեծ քանակությամբ ստրուկներ ունենալ տաինո ցեղախմբից` իր նոր կալվածքը կառուցելու համար<ref name=Fuson63..65>Robert H Fuson, ''Juan Ponce de León and the Discovery of Puerto Rico and Florida'' (Blacksburg, VA: McDonald & Woodward Publishing Company, 2000), pp. 63-65</ref>:։
 
Պոնսե դե Լեոնը բարգավաճել է այս նոր դերում:դերում։ Նա պատրաստի շուկա է գտել իր գյուղատնտեսական արտադրանքի համար Բոկա դե Յումայի մոտ:մոտ։ Դա այն վայրն էր, որտեղ իսպանական նավերը պարենով էին բեռնվում Իսպանիա տանող ճանապարհորդությունից առաջ:առաջ։ [[1505]] թվականին դե Օվանդոն արտոնել է Պոնսե դե Լեոնին հիմնադրել նոր քաղաք Իգուեյում, որը նա անվանել է Սալվալեոն:Սալվալեոն։ 1508 թվականին արքա [[Ֆերդինանդ II (Արագոնի թագավոր)|Ֆերդինարդ II]] արտոնում է Պոնսե դե Լեոնին նվաճել մնացած թաինոներին և շահագործել նրանց ոսկու հանքերում<ref>Irving Rouse, ''The Tainos- Rise and Decline of the People Who Greeted Columbus'' (New Haven, CT: Yale University Press, 1992), p. 155</ref>:։
 
Մոտավորապես այդ ժամանակ Պոնսե դե Լեոնը ամուսնացել է իջևանատան տիրոջ դուստր Լեոնարայի հետ:հետ։ Նրանք ունեցել են երեք դստրեր (Խուանա, Իզաբել և Մարիա) և մի որդի` Լուիսը:Լուիսը։ Մեծ քարե տունը, որը Պոնսե դե Լեոնը հանձնարարել էր կառուցել իր աճող ընտանիքի համար մինչև այսօր կանգուն է Սալվալեոն դե Իգույի մոտ<ref name=Fuson63..65/>:։
 
== Պուերտո Ռիկո և Բիմինի ==
1508 թվականին Պոնսե դե Լեոնը առաջնորդել է արշավախումբը դեպի այն վայրը, որն այսօր [[Պուերտո Ռիկո]]ն է:է։ Նրանք փնտրել և գտել են ոսկի:ոսկի։ Գաղութի հիմնադրումից հետո նա նշանակվել է նահանգապետ<ref name=CavendishHT>{{cite web |url=http://www.historytoday.com/richard-cavendish/ponce-de-le%C3%B3n-lands-florida |title=Ponce de León lands in Florida |author=Richard Cavendish |date= |website= |publisher=''History Today'', Volume 63 Issue 4 (April 2013) |accessdate=դեկտեմբերի 15, 2015}}</ref>:։
 
== Ֆլորիդա ==
=== Առաջին արշավախումբ ===
[[1513]] թվականին երեք նավով Պոնսե դե Լեոնը առաջնորդել է արշավախումբը հայտնաբերելու ներկայիս Ֆլորիդայի արևելյան ափը:ափը։ Ըստ ավանդության՝ նա տեղակայվել է ժամանակակից Ֆլորիդայի Սենթ Օգսթին բնակավայրի մոտ<ref name=CavendishHT/>:։ Այս տեղը նա անվանել է Լա Ֆլորիդա<ref name=CavendishHT/>:։ Սրա ամենահավանական պատճառն այն է, որ նա բնակություն է հաստատել այդ վայրում «Պասկա Ֆլորիդա» կոչվող իսպանական [[զատիկ]]ի տոնակատարությունների ժամանակ<ref>Bob Knotts, ''Florida History'' (Chicago: Heinemann Library, ©2008), p. 6</ref>:։ Ավելի հեռավոր ափերը ուսումնասիրելուց հետո նրանք վերադարձել են Պուերտո Ռիկո:Ռիկո։
 
=== Երկրորդ արշավախումբ ===
 
Պոնսե դե Լեոնը վերադառնում է [[1521]] թվականին, 200 բնակիչներով:բնակիչներով։ Նրանք բերել էին անասուններ, ձիեր և կարիք ունեին ագարակ ստեղծելու:ստեղծելու։ Բնակավայր ստեղծելու ընթացքում, նրանք հարձակման են ենթարկվում բնիկ հնդկացիների կողմից:կողմից։ Կռիվների ժամանակ Պոնսե դե Լեոնը մահացու վերք է ստացել, հավանաբար թունավորված նետից<ref name=CavendishHT/>:։ Խումբը վերադարձել է Կուբա, որտեղ Պոնսե դե Լեոնը մահացել է:է։ Նա թաղված է Դոմինիկյան եկեղեցու խորանի առջև:առջև։ Նրա մասունքները հետագայում տեղափոխվել են Սան Խուան տաճար<ref name=CavendishHT/>:։
 
== Երիտասարդության շատրվան ==
 
Երիտասարդության շատրվանի պատմությունը գալիս է դարերի խորքից:խորքից։ [[Հերոդոտոս]]ը (մ․թ․ա․ 425-484) գրել է մի խմբի մասին, որին նա կոչել է Մաքրոբիաններ և ովքեր ապրել են ժամանակակից Եթովպիայի տարածքում<ref name=Synonym>{{cite web |url=http://classroom.synonym.com/fountain-youth-ancient-greece-9599.html |title=The Fountain of Youth in Ancient Greece |author=Alex Sorondo |date= |website= |publisher=Synonym.com |accessdate=դեկտեմբերի 15, 2015}}</ref>:։ Նա ասել է, թե նրանք երիտասարդ էին մնում, ֆիզիկապես ուժեղ էին և երկար էին ապրում<ref name=Synonym/>:։ Այն ''երիտասարդության շատրվան'' են սկսել կոչել ավելի ուշ<ref name=Synonym/>:։ Պոնսե դե Լեոնի և նրա երիտասարդության շատրվանի փնտրտուքների մասին պատմությունները զարգացել ու տարածվել են իր մահից հետո<ref name=CavendishHT/>:։ Որևէ հիշատակություն չի վկայում, թե նա նման նպատակ է ունեցել<ref name=CavendishHT/>:։ 1535 թվականին իսպանացի պատմաբան Գոնսալո Ֆերնարդես դե Օվիեդո Վալդեսն առաջինն է հաստատել, որ Պոնսե դե Լեոնը փնտրել է Երիտասարդության շատրվանը<ref name=CavendishHT/>:։ Այս լեգենդը կրկնվել է ավելի ուշ շրջանի պատմաբանների կողմից և ավելի ճոխացվել է<ref name=CavendishHT/>:։
 
== Ծանոթագրություններ ==