«Լուկա (քաղաք)»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8 |
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589) |
||
Տող 65.
| կայք =
}}
'''Լուկա''' ({{lang-it|Lucca}}), Իտալական [[Տոսկանա]] գավառի [[Սերխիո (գետ)|Սերխիո]] գետի վրա գտնվող քաղաք։ [[Լուկա (գավառ)|Լուկա]] պրովինցիայի վարչական կենտրոն։ Զբաղեցնում է 185 կմ² տարածք։ Լուկայի բնակչությունը կազմում է 89 154 մարդ (ըստ [[2014]] թվականի ապրիլին անց կացված մարդահամարի)<ref>{{cite web|url=http://www.demo.istat.it/bilmens2014gen/index02.html|title=Bilancio demografico Anno 2014 Aprile (dati provvisori) Provincia: Lucca|publisher=[[ISTAT]]|lang=it|accessdate=2014-10-20|archive-date=2014-07-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20140714200749/http://www.demo.istat.it/bilmens2014gen/index02.html|dead-url=yes}}</ref>
Քաղաքի հովանավորը Սբ. Պավլին Լուկսկին է ({{lang-it|San Paolino}}: Քաղաքի օրը նշվում է հուլիսի 12-ին։
== Տեղագրություն ==
Քաղաքը գտնվում է ծովի մակարդակից 19 մ բարձրության վրա, կառուցվել է Սերխիո գետի ափին գտնվող հարթավայրում, լիգուրների կողմից։ Թարգմանաբար նշանակում է «ճահճային»
== Պատմություն ==
Մ.թ.ա հռոմեացիները այն հիմնադրել են ըստ Կարդո Մաքսիմուսի և Դեկումանուսի կանոնակարգի, որը քաղաքը բաժանում էր թաղամասերի՝ ինսուլների, որոնք հատվում են ֆորումներին։ Հետաքրքիր է նաև այն, որ Ֆիլունգո և Չենամի փողոցները, որոնք հատվում են [[Ռոմա]] և Սանտա Կրոչե փողոցներին և ֆորումի հետ, որոնք գտնվում են Սան Միկելեյի տարածքում, ամբողջովին համապատասխանում են Լուկայի ներսում գտնվող մարդաշատ և հարուստ առևտրական փողոցներին։
Միջնադարում Լուկան չէր կորցնում իր նշանակությունը, քանի որ այստեղով էին անցնում դեպի [[Ֆլորենցիա]], [[Հռոմ]], [[Պարմա (գավառ)|Պարմա]], [[Պիզա]] և [[Լունի]] քաղաքներ տանող ճանապարհները։ Բացի այդ Լուկայով էր անցնում Միջնադարյան [[Իտալիա]]յի ({{lang-it|Via Francigena}}) գլխավոր տրանսպորտային արտերիան։ Մինչև [[774]] թվականն այստեղ է գտնվել Տոսկանայի հերցոգների կառավարության նստավայրը, այնուհետև նրան փոխարինել է ֆրանկական մեծատոհմիկ կոմսական կառավարությունը։ Լուկայում [[Կարոլինգներ]]ի իշխանության անկումից հետո, Լուկան մինչև [[XII դար]]ի սկիզբը եղել է [[Տոսկանա]]յի մայրաքաղաքը, երբ [[Մաթիլդա Կանոնսկայա]]ն Լուկան հանձնեց [[Ֆլորենցիա]]
Միջնադարում չնայած հարակից քաղաք-պետությունների՝ [[Պիզա]]յ, Մասսայ, [[Ֆլորենցիա]]յի հետ ունեցած կոնֆլիկտների, քաղաքը բանկային համակարգի և մետաքսի արտադրության շնորհիվ հասել է մեծ տնտեսական վերելքի։ Քաղաքը զարգացման գագաթնակետին է հասել [[XIV դար]]ի սկզբին, Կաստրուչո Կաստրականի օրոք։
Հաջորդ տասնամյակի ընթացքում քաղաքական գործիչները միմյանց հաջորդում էին սրընթաց հաջորդափոխությամբ՝ Լյուդովիկ Բավարսկի և Յոհան Բագեմսկի, Գերարդինո Սպինոլան [[Ջենովա]]յից և Մաստինո դելա Սկալան [[Վերոնա]]
[[XV դար]]ում [[Սան Ռոմանո]]յի մարտից հետո Լուկան վերջնականապես Տոսկանայի գլխավոր քաղաք կոչվելու իրավունքը զիջեց Ֆլորենցիային՝ պաշտպանելով հանրապետության կառավարումը, մինչև [[XVIII դար]]ում [[Նապոլեոն]]ի զորքերի ժամանումը։ [[XVII դար|XVII]]—[[XVIII դար]]երում այն [[Վենեցիա]]յից հետո իր մեծությամբ և հանրապետական կառավարման ձևով Իտալիայի 2-րդ քաղաքն է։
[[1805]] թվականի [[հունիսի 23]]-ին քաղաքի սենատի որոշմամբ, Լուկան վերածվեց Լուկայի և Պոմբինոյի թագավորության, որի իշխանությունը փոխանցվել է [[Նապոլեոն Բոնապարտ]]ի քրոջը՝ Էլիզա Բոնապարտին։ Հենց այս իրադարձությունը ի նկատի ուներ Աննա Շերերը [[Լև Տոլստոյ]]ի «[[Պատերազմ և խաղաղություն]]» գրքում.
«Դե ինչ, իշխան, Գենույան և Լուկան դարձան ոչ ավելի, քան Բոնապարտի կալվածքները»
== Ծանոթագրություններ ==
| |||