«Լեռնային բյուրեղապակի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589) |
||
Տող 7.
}}
[[Պատկեր:Quartz crystals druse.jpg|thumb|270px| Լեռնային բյուրեղապակու բյուրեղաբույլ, 8 սմ. Մերձբևեռային Ուրալ, [http://mindraw.web.ru mindraw.web.ru].]]
'''Լեռնային բյուրեղապակի''', [[միներալ]], բնական մաքուր սիլիցիումի դիօքսիդ, [[քվարց]]ի անգույն, թափանցիկ տարատեսակ, սիլիկահողի բյուրեղային մոդիֆիկացիաներից մեկը (SiO<sub>2</sub>): Բյուրեղները պրիզմայաձև, [[տրիգոնային համակարգ|տրիգոնատրապեցոեդրային]]
Լեռնային բյուրեղապակու մաքուր, անթերի [[բյուրեղներ]] համեմատաբար քիչ են հանդիպում, հետևաբար և բարձր են
Բնության մեջ լեռնային բյուրեղապակու առաջացրած ագրեգատներն են. բյուրեղների անկանոն սերտաճումներ, բյուրեղաբույլեր, բյուրեղային «խոզանակներ»,
== Պատմություն և առասպելաբանություն ==
[[Հին Հունաստան]]ի փիլիսոփաները համարում էին, որ լեռնային բյուրեղապակին դա քար դարձած սառույց
== Տարատեսակներ ==
[[Պատկեր:2010 - Rock crystal.jpg|thumb|right| Չմշակված լեռնային բյուրեղապակու մակերևույթը]]
[[Ամեթիստ]], ցիտրին, [[ռաուխտոպազ]] (ծխագույն քվարց), մորիոն, «Վեներայի մազեր» ([[ռուտիլ]]ի ներառումներով)
== Հանքավայրեր, ծագում ==
Լեռնային բյուրեղապակին հանդիպում է գլխավորապես հիդրոթերմալ հանքերակների դատարկ
[[Ռուսաստան]]ում խոշոր հանքավայրեր կան [[Ուրալի դաշնային շրջան (ՌԴ)|ՈՒրալում]] (Աստաֆևսկոյե, Մատինսկոյե, Պելիգիչեյ, Պույվա և այլն), ինչպես նաև [[Յակուտիա]]յում և [[Անդրբայկալ]]
'''Ուղեկցող միներալներ'''
[[Դաշտային սպաթներ]]<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=hDt5A2-km_wC|title=Geomorphology: The Mechanics and Chemistry of Landscapes|last1=Anderson|first1=Robert S.|last2=Anderson|first2=Suzanne P.|publisher=Cambridge University Press|year=2010|isbn=978-1-139-78870-0|page=187}}</ref>, փայլար, [[Կավ|կավային միներալներ]], [[լիմոնիտ]], [[տոպազ]], [[բերիլ]], [[հեմատիտ]], քլորիտ, [[ռուտիլ]], անատազ, [[պիրիտ]], [[կալցիտ]], բնածին [[ոսկի]] և
== Նշանակություն և կիրառություն ==
[[Պատկեր:Brazilian rock crystal.JPG|270px|մինի|ձախից|Լեռնային բյուրեղապակու բյուրեղ, Բրազիլիա]]
Լեռնային բյուրեղապակին կիրառվում է [[ռադիոտեխնիկա]]յում ուլտրաձայնային տատանումներ ստանալու համար, սպեկտրոգրաֆներում, պրիզմաներ և [[ոսպնյակներ]] պատրաստելու
Լեռնային բյուրեղապակու խոշոր ու մաքուր բյուրեղներ հազվադեպ են պատահում, դրա հետևանքով էլ դրանք համեմատաբար թանկ
Առևտրում հաճախ են այն դեպքերը, երբ ջահերը, գավաթները և արհեստական բյուրեղապակուց պատրաստված այլ իրեր ներկայացվում են որպես բնական քարերից պատրաստած
== Արհեստական բյուրեղների ստացում ==
Լեռնային բյուրեղապակու միաբյուրեղները աճեցնում են [[ավտոկլավ]]ներում, գրգռիչ օջախների հարուցուման
== Արտադրանք ==
[[Հին Հունաստան|Հին հույները]] և [[Հռոմեական կայսրություն|հռոմեացիները]] լեռնային բյուրեղապակուց քանդակում էին կնիքներ, սափորներ,
[[Չինաստան]]ում և [[Ճապոնիա]]յում լեռնային բյուրեղապակուց պատրաստում էին իդեալական գնդեր, որոնցից շատերը հիմա ցուցադրվում են աշխարհի տարբեր
[[Մոսկվա]]յում [[Կրեմլ]]ի զինասրահում կան լեռնային բյուրեղապակուց պատրաստված տարբեր անոթներ, [[Պետրոս I]] ինքնաեռը, որը քանդակված է լեռնային բյուրեղապակու ամբողջական կտորից, տակառիկ, պղպեղաման, գավաթ, բաժակներ, լվացարան և
[[Պատկեր:MitchellHedgesCrystalSkull.jpg|thumb|265px|[[Բյուրեղապակյա գանգեր|Բյուրեղապակե գանգ]] Բրիտանական թանգարանում]]
[[Գյուստավ Ֆլոբեր|Գ. Ֆլոբերն]] իր «[[Սալամբո]]» վեպում նկարագրում է [[Կարթագեն]]ի մի տաճար, որտեղ միստիկական դեր է խաղում պղնձե սյան վրա դրված բյուրեղապակե
== Ծանոթագրություններ ==
|