«Թռչող հոլանդացի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
ավելացվեց Կատեգորիա:Քաղաքային լեգենդներ ՀոթՔաթ գործիքով |
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589) |
||
Տող 1.
[[Պատկեր:Flying Dutchman, the.jpg|250px|մինի|«Թռչող հոլանդացի», Ալբերտ Ռայդերի նկար, մոտ 1869]]
'''Թռչող հոլանդացի''' ({{lang-nl|De Vliegende Hollander}}, {{lang-en|The Flying Dutchman}}), լեգենդար առագաստանավ-ուրվական, որը չի կարողանում խարիսխ գցել ափին և դատապարտված է հավերժ թափառելու
== Ծագում ==
Լեգենդը վկայում է, որ 1641 թվականին հոլանդացի կապիտան Ֆիլիպ վան դեր Դեկկենը (որոշ տարբերակներում` Վան Սթրաատեն) վերադառնում էր Արևմտյան Հնդկաստանից. նավի մեջ կար մի երիտասարդ
[[Բարեհուսո հրվանդան]]ի մոտ նավը հայտնվում է ուժեղ փոթորկի
Թռչող հոլանդացու մասին առաջին տպագիր վկայությունները ի հայտ են եկել 1795 թվականին «Ճանապարհորդություն Բոտանի ծոց» ({{lang-en| A Voyage to Botany Bay}}) գրքում, որը վերագրվում է այն ժամանակ հայտնի լոնդոնյան գրպանահատի և ճանապարհորդության սիրահար Ջորջ Բարնգտոնին<ref>
Տող 20.
| issn =
| ref = Hassam, Andrew
}}</ref>
== Լեգենդի այլ տարբերակներ ==
* Վան դեր Դեկենը երդվել էր հոգին սատանային ծախել, եթե կարողանա բարեհաջող անցնել հրվանդանը և չբախվել
* Ուժեղ փոթորկի պատճառով նավը երկար ժամանակ չի կարողացել դուրս գալ Հորնի հրվանդանից (մեկ այլ տարբերակի համաձայն` Բարեհուսո հրվանդանից)
* Տարբերակներից մեկում պատմվում է կապիտան Ֆալկենբորգի մասին, ով դատապարտված է եղել Հյուսիսային ծովում լողալու մինչև Ահեղ դատաստանի օրը` սեփական հոգու դիմաց սատանայի հետ
* «Թռչող հոլանդացու» անձնակազմը այնպես էր շտապել տուն վերադառնալ, որ օգնության չի հասել մեկ այլ խորտակվող նավի, ինչի համար էլ դատապարտվել է
== Հնարավոր բացատրություն ==
Անվան ծագման և երևույթի հնարավոր բացատրություններից մեկը կապվում է մթնոլորտում հազվադեպ հանդիպող տեսողական մի երևույթի` ֆատա մորգանայի հետ, որը [[միրաժ]]ի մի քանի տեսակներից է բաղկացած
Հնարավոր է նաև, որ շողացող լուսապսակները [[սուրբ Էրազմուսի կրակներ]]ն են. դրանց պատկերը ծովայիններին հույս է ներշնչել, իսկ վտանգի ժամին փրկություն
<gallery widths="270px" heights="180px" perrow="3">
Superior mirage of the boats painting.jpg|Ֆատա մորգանա
Fata morgana of the ships.jpg|Ֆատա մորգանայի ազդեցությամբ փոփոխվում են երկու նավերի ուրվապատկերները. աջ սյունակի չորս լուսանկարները պատկերում են առաջին նավը, իսկ ձախ սյունակի չորս լուսանկարները` երկրորդ
Fata Morgana of a boat.jpg| Փոփոխվող [[միրաժ]]ների շղթա
</gallery>
Կա նաև վարկած, որ լեգենդի առաջացման գործում կարևոր դեր է խաղացել [[դեղին տենդ]]
{{cite web
|url=http://www.pharmazeutische-zeitung.de/index.php?id=medizin4_09_2003 |date=2003-09-04
|title=Die Zeitbombe tickt |author=Wagner, Ulrike. |publisher=Pharmazeutische Zeitung online |lang=de
|accessdate=2015-08-13
}}</ref>
== Արվեստում ==
=== Գրականության մեջ ===
* Գեղարվեստական գրականության մեջ լեգենդը ներկաայցվել է բազմաթիվ
* «[[Կարիբյան ծովի ծովահենները։ Մեռյալի սնդուկը]]» ֆիլմում ներկայացվում է ''Թռչող հոլանդացու''
* Ռուս և իռլանդացի բանաստեղծ, գրող Անատոլի Կուդրյավիցկին իր «Թռչող հոլանդացի» վեպում (2012) ներկայացրել է լեգենդի սեփական տարբերակը, որի համաձայն` կապիտանը տանուլ է տալիս Մահվան և Կյանքի ընթացքում մահվան հետ գրազը` բաժին հասնելով
* Անգլիացի գրող Բրայան Ջեքսը գրել է դետեկտիվ-արկածային գրքերի շարք Բեն անունով տղայի և նրա շան մասին, որոնք փրկվել էին «Թռչող հոլանդացի»
=== Երաժշտության մեջ ===
Թեմային բազմիցս անդրադարձել են
* 1827 թվականին [[Ադելֆի թատրոն]]ում կայացելէ Ջորջ Ռոդուելի «Թռչող հոլանդացի. նավ-ուրվական» ({{lang-en|The Flying Dutchman, or The Phantom Ship}}) օպերայի պրեմիերան)<ref>{{cite web
|title = Работы Джорджа Родуэлла
Տող 63.
|archivedate = 2015-10-16
|deadlink = yes
}}</ref>
* 1843 թվականին [[Դրեզդեն]]ում ներկյայցվել է [[Ռիխարդ Վագներ]]ի առաջին օպերաներից մեկը` «[[Թռչող հոլանդացի (օպերա)|Թռչող հոլանդացին]]», որը գրելիս կոմպոզիտորը ոգեշնչվել է փոթորկով, որի մեջ հայտնվել էին ինքն ու իր կինը Անգլիա
20-րդ դարավերջին և 21-րդ դարասկզբին «Թռչող հոլանդացի» օպերայի թեման բազմիցս հնչել է զանգվածային միջոցառումների
== Ակնարկներ ==
[[Պատկեր:De Vliegende Hollander (Efteling).JPG|250px|մինի|''Թռչող հոլանդացի'' ({{lang-nl|Vliegende Hollander}}) Էֆտելինգ, [[Նիդեռլանդներ]]]]
Լեգենդի մեծ տարածումը հանգեցրեց նրան, որ «թռչող հոլանդացի» անվանումը բացասական երանգ
Արտահայտությունը բազմիցս հիշատակվել է
== Տե'ս նաև ==
|