«Թարթառի շրջան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589)
Տող 69.
}}
 
'''Թարթառի շրջան''' ({{lang-az|Tərtər rayonu}}), վարչատարածքային կենտրոն Ադրբեջանում:Ադրբեջանում։ Վարչական կենտրոնը Թարթառ քաղաքն է:է։ Շրջանի մեծ մասը (բացառությամբ արևելյան հատվածի) ներկա պահին վերահսկվում է [[Լեռնային Ղարաբաղ|Լեռնային Ղարաբաղի չճանաչված Հանրապետության]] կողմից<ref name=":2">{{Cite web|url=https://mapio.net/a/114485738/?lang=ru|title=Тертерский район|date=|website=|publisher=Mapio.net|accessdate=2018-08-22|author=|lang=ru}}</ref>:։
 
== Պատմություն ==
Թարթառի շրջանի նախնական անունը Չապարխան է եղել<ref name=":0">{{Cite web|url=http://www.azerbaijans.com/content_1529_ru.html|title=Тертерский район, Азербайджан|date=|website=|publisher=www.azerbaijans.com|accessdate=2018-08-22|author=|lang=az}}</ref>:։
 
1920 թվականի գարնանը ստեղծվել է Ջևանշիրի երկրամասը:երկրամասը։ Հենց այդ ժամանակ, 1920 թվականին ստեղծվել է Թարթառի երկրամասը:երկրամասը։ 1920-1922 թվականներին նշված երկրամասը անմիջականորեն ենթարկվում էր Ջևանշիր երկրամասին:երկրամասին։ 1922 թվականին Թարթառի շրջանն ստացել է Ջևանշիրի շրջան անվանումը:անվանումը։ 1923-1929 թվականներին Ջևանշիրի շրջանը եղել է Աղդամի շրջանի կազմում, իսկ 1929-1930 թվականներին՝ Ղարաբաղի շրջանում<ref name=":1">{{Cite web|url=. http://files.preslib.az/projects/azerbaijan/rus/gl2.pdf|title=Районы Азербайджанской Республики. Тертер.|date=|website=|publisher=|author=}}</ref>:։
 
'''Թարթառի շրջանը''' ստեղծվել է 1930 թվականի օգոստոսի 8-ին:ին։ 1931 թվականի փետրվարի 24-ին Թարթաի շրջանը լուծարվել է և մտել [[Բերձոր]]ի վարչական ենթակայության տակ:տակ։ 1934 թվականի հունվարի 27-ին կրկին ստեղծվեց Թարթառի շրջանը:շրջանը։ 1949 թվականի օգոստոսի 5-ին շրջանը վերանվանվեց Միր Բաշիրի շրջան:շրջան։ 1963 թվականի հունվարի 4-ին Միր Բաշիր շրջանը լուծարվեց և ընդգրկվեց Բերձորի վարչական շրջանի մեջ:մեջ։ 1965 թվականի հունվարի 6-ին կրկին ստեղծվեց Միր Բաշիր շրջանը:շրջանը։ 1991 թվականի փետրվարի 7-ին Միր Բաշիր շրջանը կրկին վերանվանվեց Թարթառի շրջան:շրջան։ 1991 թվականի նոյեմբերի 26-ին Ադրբեջանի Հանրապետության Գերագույն խորհուրդը վերացրեց [[Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզ|ԼՂԻՄ-ը]] և ԼՂԻՄ-ի [[Մարտակերտի շրջան]]ը, որի տարածքի մեծ մասն ընդգրկվեց Թարթառի շրջանի մեջ<ref name=":1" />:[[Պատկեր:Azerbaijan-TerterDistrict.svg|մինի|Թարթառի շրջանը քարտեզի վրա]]
Համաձայն [[Ադրբեջան|Ադրբեջանի Հանրապետության]] [[Ադրբեջանի ազգային ժողով|Միլլի Մեջլիսի]] (Ազգային ժողով) № 327 որոշման, որը ընդունվել է 1992 թվականի հոկտեմբերի 13-ին, Մարտակերտի շրջանը (Ագդերի) լուծարվել է, իսկ [[Մարտակերտ|Մարտակերտ (Ագդեր)]] բնակավայրը և այս շրջանի 28 գյուղեր մտել են Թարթառի շրջանի մեջ<ref name=":1" />:։
 
== Աշխարհագրություն ==
Շրջանը գտնվում է [[Կուր-Արաքսյան դաշտավայր|Կուր-Արաքսյան]] դաշտավայրի արևմտյան մասում:մասում։ Մակերևույթը հարթ է:է։ Այն ձգվում է արևմուտքից արևելք:արևելք։ Հարուստ է շինարարական օգտակար հանածոներով, ինչպիսիք են [[ավազ]]ը, [[հող]]ը և այլն:այլն։ Շրջանի տարածքով են հոսում [[Թարթառ]] և Ինջաչայ գետերը, իսկ հարավային սահմանում՝ Խաչինչայ գետը:գետը։ Տարածքը կազմված է սևահողերից և մարգագետնային հողերից<ref name=":0" />:։
 
Թարթառի շրջանի տարածքի հիմնական մասը ներկայումս վերահսկվում է [[Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության պարգևներ|Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության]] զինված ուժերի կողմից և մտնում է [[ԼՂՀ]] [[Մարտակերտի շրջան]]ի մեջ:մեջ։
 
Այս պահի դրությամբ շրջանի մեջ են մտնում քաղաքը, 2 բնակավայր, և 77 գյուղ<ref name=":1" />:։
 
== Բնակչություն ==
Տող 264.
|69,18
|}
Շրջանի բնակիչների հիմնական զբաղմունքներն են բուսաբուծությունը, անասնապահությունը<ref name=":1" />, գորգագործությունը, ասեղնագործության և հյուսելու արվեստը<ref name=":2" />:։
 
== Մշակութային ժառանգություն ==
Թարթառի շրջանում կա քսանչորս ճարտարապետական հուշարձան:հուշարձան։ Դրանց թվում (ադրբեջանական տվյալների համաձայն) մեկ համաշխարհային նշանակության հուշարձան է, տասնհինգ` ազգային նշանակության հնագիտության հուշարձան, յոթը` տեղական նշանակության ճարտարապետության հուշարձաններ, տեղական նշանակության հնագիտական մեկ հուշարձան:հուշարձան։
 
Այս հուշարձանները գտնվում են Թարթառ քաղաքում, ինչպես նաև այնպիսի գյուղերում, ինչպիսիք են Բուրուջը, Գաջիջենժենը, Էվողլուն, Գուսանլին, [[Սարով (Տերտերի շրջան)|Սարովը,]] Բորսունլուն, Բայիմ Սարովը, Հորուզլուն, Դեմիրչիսը և այլն:այլն։ Առկա են երեք մզկիթ, տասնհինգ գերեզմանաբլուր, երկու [[գերեզմանատուն]], երկու բնակավայր, մեկ [[դամբարան]]<ref name=":1" />:։
 
== Տե՛ս նաև ==