Վիքիպեդիա

«Երվանդ Շահազիզ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
→‎Ստեղծագործություններ: Վերադասավորվել է ցուցակը ժամանակագրական կարգով։
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589)
Տող 6.
 
== Կենսագրություն ==
[[1870]] թվականին ավարտել է [[Երևան]]ի գավառական [[դպրոց]]ը, [[1879]] թ.՝ [[Մոսկվա]]յի [[Լազարյան ճեմարան]]ը, [[1879]]-[[1882]] թթ.՝ սովորել ճեմարանի լիցեյում։ 1882-[[1917]] թթ.՝ ուսուցիչ, տեսչի օգնական, տեսուչ է եղել [[Նոր Նախիջևան]]ի [[թեմական դպրոց]]ում, [[1918]]-[[1921]] թթ.՝ ուսուցիչ [[Դոնի Ռոստով]]ի աշխատավորական դպրոցում և տեղի հայկական [[թանգարան]]ի վարիչ։ 1918-[[1919]] թթ. խմբագրել է (Ռ․ Բերբերյանի հետ) Նոր Նախիջևանի և Դոնի Ռոստովի հայերի «Հայ համայնք» շաբաթաթերթը։ 1922 թ. հրավիրվել է Երևան, մասնակցել Խորհրդային Հայաստանի կենտրոնական պատմամշակութային թանգարանի ստեղծման աշխատանքներին, նորաստեղծ թանգարանը համալրել Նոր Նախիջևանից բերած արխիվային հարուստ նյութով, թանգարանում աշխատել որպես պատմագրական բաժնի վարիչ<ref>{{Cite web|url=http://echmiadzin.asj-oa.am/235/1/1946-1(35).pdf|website=echmiadzin.asj-oa.am|accessdate=2019-01-13}}</ref>։ [[1938]] թվականից՝ գիտաշխատող գրականության ինստիտուտում ([[1944]] թվականից՝ [[Մանուկ Աբեղյան]]ի անվան)<ref>«Ով ով է:է։ Հայեր» հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, գլխավոր խմբագիր՝ Հովհաննես Այվազյան, Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, Երևան, 2007թ.:</ref>։
 
Պատմաբանասիրական բազմաթիվ աշխատությունների հեղինակ է։ Պատմական գործերից արժեքավոր են հայ մեծ հեղափոխական-դեմոկրատ [[Միքայել Նալբանդյան]]ի կյանքին ու գործունեությանը նվիրված «Միքայել Ղազարյան Նալբանդյանց» (1897), Նոր Նախիջևանի հայկական գաղթավայրի պատմությանը, ազգային սովորություններին և ավանդույթներին վերաբերող «Նոր-Նախիջևանը և նոր-նախիջեվանցիք» ([[1903]]), «Պատմական պատկերներ» (1903) ուսումնասիրությունները։ Պատմահնագիտական բնույթ ունի «Հին Երևանը» ([[1931]]) աշխատությունը<ref>[https://hraparak.am/post/591fbf30e3d84d0d37fdd5d5 Երվանդ Շահազիզ. «Հին Երևանը»]</ref>։ Բանասիրական ուսումնասիրությունները վերաբերում են [[Խաչատուր Աբովյան]]ին («Դիվան Խաչատուր Աբովյանի», 1940-1948), Միքայել Նալբանդյանին («Դիվան Միքայել Նալբանդյանի», 1932), [[Ռաֆայել Պատկանյան]]ին, Սմբատ Շահազիզին, [[Գաբրիել Սունդուկյան]]ին (հրատարակել է նրանց գրական գործունեությանն առնչվող բազմաթիվ փաստաթղթեր, ճշգրտել և վերլուծել դրանք)։ Անտիպ է Շահազիզի «Չերքեզիա կամ Չերքեզիստան և չերքեզահայք» աշխատությունը<ref>{{Cite web|url=http://haygirk.nla.am/cgi-bin/koha/opac-search.pl?q=au:%22%D5%87%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%A6%D5%AB%D5%A6,%20%D4%B5%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%A4%22|title=Կոհա առցանց քարտարան › Որոնման արդյունքներ համար 'au:"Շահազիզ, Երվանդ"'|website=haygirk.nla.am|language=hy-Armn|accessdate=2019-01-13}}</ref>։
 
== Ստեղծագործություններ ==
*Նոր Նախիջևանի ուսումնարանական գործի անցեալը, Նոր Նախիջևան:Նախիջևան։ տպ. Ա. Զամինեանի եւ Վահան Քիրլեանի , 1894:1894։
* Մկրտիչ Յովսէփեան էմին, Թիֆլիս, 1900:1900։
* Նոր Նախիջեւանի Ս. Խաչվանքը, Թիֆլիս, 1901<ref>[http://greenstone.flib.sci.am/gsdl/collect/hajgirqn/book/surb_1901.pdf Նոր Նախիջեւանի Ս. Խաչվանքը]</ref>:։
*Պատմական պատկերներ, Թիֆլիս:Թիֆլիս։ Տպարան Տ.Մ. Ռօտինեանցի, 1903<ref>{{Cite web|url=http://greenstone.flib.sci.am/gsdl/collect/hajgirqn/book/patmakan_1903.pdf|title=Պատմական պատկերներ|last=|first=|date=|website=|publisher=|accessdate=}}</ref>:։
* Խորէն արքեպ. Գալֆայեանը եւ Նալբանդեանի աղցմիքը, Թիֆլիս:Թիֆլիս։ տպ. Ա. Քութաթելաձեի, 1903:1903։
*Նոր-Նախիջեւանը եւ Նոր-Նախիջեւանցիք, Թիֆլիս:Թիֆլիս։ Տպարան Կ. Մարտիրոսեանցի, 1903<ref>[http://greenstone.flib.sci.am/gsdl/collect/hajgirqn/book/nornax_1903.pdf Նոր-Նախիջեւանը եւ Նոր-Նախիջեւանցիք]</ref>:։
*Տէր-Գաբրիել Պատկանեանց, Թիֆլիս, 1910:1910։
* Հին Յերևանը, Երևան, Պետհրատ, 1931<ref>{{Cite web|url=http://tert.nla.am/archive/HAY%20GIRQ/Ardy/1921-1950/hin_erevany_1931.pdf|title=Հին Յերևանը|last=|first=|date=|website=|publisher=|accessdate=}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/books/about/%D5%80%D5%AB%D5%B6_%D4%B5%D6%80%D5%A5%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%A8.html?id=Oz4YAAAACAAJ&redir_esc=y|title=Հին Երեվանը|last=Շահազիզ|first=Երվանդ|date=2003|publisher=Մուղնի Հրատարակչություն|isbn=9789994133017|language=hy}}</ref>:։
*Դիվան Միքայել Նալբանդյանի:Նալբանդյանի։ [Կյանքն ու գործունեությունը], Երևան, Մելքոնյան ֆոնդի հրատ., 1932:
* Դիվան Խաչատուր Աբովյանի, Երևան:Երևան։ Արմֆան, 1940:1940։
* Շահազիզ Ե., Սմբատ Շահազիզի կենսագրությունը, Երևան:Երևան։ ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ., 1944<ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/books/about/%D5%8D%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D5%BF_%D5%87%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%A6%D5%AB%D5%A6%D5%AB_%D5%AF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%A1%D5%A3.html?id=IP8hHAAACAAJ&redir_esc=y|title=Սմբատ Շահազիզի կենսագրությունը|last=Շահազիզ|first=Երվանդ|date=1944|publisher=ՀՍՍՌ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն|language=hy}}</ref>:
*Խաչատուր Աբովյանի կենսագրությունը, Երևան:Երևան։ ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ., 1945:
* Դիվան Խաչատուր Աբովյանի, Երևան:Երևան։ ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ., 1948:
*Հիշողություններ և դիմաստվերներ:դիմաստվերներ։ [Հուշեր հայ ականավոր գրողների, արվեստագետների և մշակույթի գործիչների մասին], Շահազիզ, Երվանդ, Սիմոնյան, Պարգևուհի, Հակոբյան, Պիոն Հովսեփի, Մադոյան, Գևորգ Արշակի (ավագ), Երևան:Երևան։ ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1980:
* Աշտարակի պատմությունը :։ Հնագիտական-պատմական տեսություն, Երևան:Երևան։ Հայաստան, 1987:1987։
* Հին Երևանը, Երևան:Երևան։ Մուղնի, Գասպրինտ, 2003:2003։
 
== Ծանոթագրություններ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Երվանդ_Շահազիզ» էջից