|
|քարտեզ2 = -
}}
'''Գուելի զբոսայգի''' ({{lang-es|Parque Güell}}, {{lang-ca|Parc Güell}}), զբոսայգի [[Բարսելոնա]]յի հյուսիսային մասում:մասում։ Ստեղծել է [[Անտոնիո Գաուդի]]ն [[1900]]-[[1914]] թվականներին:թվականներին։ Իրենից ներկայացնում է այգիների և բնակելի գոտիների համակցություն, զբոսայգու մակերեսը 17.18 հա է:է։
== Ստեղծման պատմություն==
Այդ ժամանակներում [[Անգլիա]]յի քաղաքաշինության կոնցեպցիայի քաղաք-այգի մոդայիկ ոճով, որպես կանաչ բնակելի գոտի, Գուելի այգու ստեղծումը մտադրել էր [[Էուսեբի Գուել]]ը:ը։ Հենց այդ պատճառով զբոսայգու կատալոնական «Parc» բառը գրվում է անգլերեն ձևով՝ «Park»: Իր նախագծի իրականացման համար [[1901]] թվականին Գուելը ձեռք է բերում 15 հա հող, որը բաժանվում է 62 հողակտորի՝ մասնավոր առանձնատների կառուցման համար:համար։ Բոլոր հողակտորները հանվում են վաճառքի, բայց հաջողվում է վաճառել միայն երկուսը. քաղաքի կենտրոնից հեռու գտնվող անապատային տեղանքը չէր գրավում բարսելոնացիներին:բարսելոնացիներին։
Զբոսայգու ստեղծման աշխատանքներն սկսվում են 1901 թվականին և տարվում են 3 փուլով:փուլով։ Առաջին փուլում կատարվում են Բարսելոնայի վերին՝ սարերին մոտ հատվածում գտնվող «Ճաղատ սար» բլրի լանջերի ամրացման և հարմարեցման աշխատանքները:աշխատանքները։ Երկրորդ փուլում կառուցվում են ներքին մերձատար ճանապարհները, մուտքային տաղավարները և տարածքը շրջապատող պատերը:պատերը։ Ապագա բնակիչների հավաքի և ժամանցի համար ստեղծվում է վերին կենտրոնական էսպլանադայով շուկայի սյունաշարը և վեր է բարձրացվում բնակելի տան օրինակը՝ ապագա գնորդներին ցուցադրելու համար:համար։ 1910-1913 թվականներին նախագծի եզրափակիչ փուլի ժամանակ ստեղծվում է հայտնի ոլորապտույտ նստարանը և պլանավորվում է վաճառված հողատարածքների վրա մի քանի առանձնատների կառուցումը:կառուցումը։ Նոր շենքերը պետք է դառնային արդեն եղած երկու տների լրացումը, որոնցից մեկը պատկանում էր Գաուդիի ընկերոջը՝ փաստաբան Մարտի Տրիաս ի Դոմենեկին և կատարվել էր ճարտարապետ Ժուլի Բատլևելի ({{lang-ca|Juli Batllevell i Arús}}) նախագծով, իսկ երկրորդը կառուցել էր Ֆրանսեսկ Բերենգերը ({{lang-ca|Francesc d'Assís Berenguer i Mestres}}) և հանվել էր վաճառքի:վաճառքի։ Քանի որ գնորդներ չգտնվեցին, Գուելի խորհրդով, 1906 թվականին տունը գնեց ինքը՝ Գաուդին, որտեղ նա ապրեց մինչ 1925 թվականը:թվականը։ Զբոսայգու տարածքի երրորդ տունը, որն օրինակ էր ծառայում պոտենցիալ գնորդների համար, գնում է Գուելը և մի քանի վերափոխումներ հետո այն [[1910]] թվականին դարձնում է իր նստավայրը:նստավայրը։ Բոլոր տները պահպանվել են մինչև մեր օրերը:օրերը։ Գուելի նստավայրը ժամանակի ընթացքում դառնում է քաղաքային դպրոց, Գաուդիի նախկին առանձնատանը այժմ տեղակայված է նրա նվամբ տուն-թանգարանը, իսկ Տրիաս ի Դոմենեկի տունը մինչ մեր օրերը պատկանում է այդ ընտանիքին:ընտանիքին։ Նախագծի տնտեսական անհաջողությունները ստիպեցին Գուելի ժառանգներին զբոսայգին վաճառել Բարսելոնայի քաղաքապետարանին, որն էլ այն քաղաքային զբոսայգի դարձրեց:դարձրեց։
== Կառուցվածք ==
[[Պատկեր:Park Güell 02.jpg|մինի|Զբոսայգու մուտքի մոտ երկու տաղավարները]]
Միանգամայն ֆանտաստիկ ձևի երկու տնակներով կենտրոնական մուտքը հանդիսանում է զբոսայգու ամենից հիասքանչ անկյունը:անկյունը։ Գաուդիին բնորոշ հնգաճառագայթ խաչով պսակավորված դեկորատիվ աշտարակով աջ տաղավարը նախատեսված էր որպես զբոսայգու վարչակազմի գրասենյակ, ձախը կառուցված էր դռնապանի համար:համար։ Այդ հեքիաթային տնակների անսովոր զարդաքանդակները դրանց դարձնում է ավելի շուտ քանդակագործական, քան ճարտարապետական ստեղծագործություններ:ստեղծագործություններ։ Շատրվաններով մուտքային սանդուղքը տանում է դեպի հիպոոճային դահլիճ՝ հայտնի «Հարյուր սյուներով դահլիճ» անվամբ:Սանդուղքի ներքևի սանդուղահարթակում տեղադրված է Գաուդիի սիրելի կերպարը՝ խճանկարե Սալամանդրան, միջին սանդուղահարթակը զարդարված է քառաշերտ կատալոնական դրոշով և օձի գլխով մեդալիոնով, իսկ հիպոոճային դահլիճի վերևում տեղակայված վերին սանդղավանդում, որը հանդիսանում է զբոսայգու ամբողջության կենտրոնը, գտնվում է երկար, ծովային օձի ձևով ոլորված նստարանը:նստարանը։ Այդ նստարանի զարդաքանդակի ստեղծման ժամանակ Գաուդին համագործակցում էր իր աշակերտներից մեկի՝ [[Ժոզեֆ Մարիա Ժուժոլ]]ի ({{lang-ca|Josep Maria Jujol i Gibert}}) հետ:հետ։ Հենց նա էլ կերամիկական հախճասալիկների կոտորտանքներից, ջարդված ապակուց և այլ շինարարական թափոններից ստեղծել է հայտնի կոլաժները՝ առաջ անցնելով աբստրակցիոնիզմի և սյուռեալիզմի շատ ստեղծագործություններից:ստեղծագործություններից։ Նստարանի կողապատկերին տրվել է նստած մարդու ուրվապատկերին համընկնող հատուկ ձև:ձև։ Գաուդին դրան հասել է նստեցնելով բանվորին չչորացող կավի վրա և այդ կերպ ստացել մեջքի կորությունը:կորությունը։
«Հարյուր սյուներով դահլիճ»-ն իրականում պարունակում է 86 դորիական սյուներ և ունի լավ ձայնալսելիություն (ակուստիկա), ինչը հաճախ օգտագործում են տեղացի երաժիշտները:Նրա տարօրինակ ձև ունեցող առաստաղը զարդարված է խճանկարով և զբոսայգու նստարանի նույն կերամիկական երեսպատմամբ կեղծ ամրոցով (կողպեքով):։ Զբոսայգում գլխավոր հրապարակից և նրա շուրջը ձգված է հետիոտն ճանապարհների ու արահետների ցանցը, որը տանում է դեպի տեղի քարերով Գաուդիի կառուցած զբոսանքի ալեաները և իր արտասովոր տեսքի համար ստացել է «Թռչնաբույն» անվանումը:անվանումը։
Զբոսայգու տարածքում է գտնվում [[Գաուդիի տուն-թանգարան]]ը:ը։ Այն [[1963]] թվականին բացվել է նրա նախկին առանձնատանը ճարտարապետի ընկերների կազմակերպության կողմից և ունի Գաուդիի ստեղծած կահույքի օրինակներ, [[Բալիոյի տուն|Բալիոյի տան]], [[Միլայի տուն|Միլայի տան]] կահույք:կահույք։
[[1962]] թվականին գուելի զբոսայգու ճարտարապետական ամբողջությունը հայտարարվեց Բարսելոնայի Գեղարվեստական հուշարձան, [[1969]] թվականին՝ ազգային նշանակության հուշարձան, իսկ [[1984]] թվականին Գուելի զբոսայգին Անտոնիո Գաուդիի այլ ստեղծագործությունների հետ միասին մտավ [[ՅՈՒՆԵՍԿՈ]]-ի [[Համաշխարհային ժառանգություն|Համաշխարհային ժառանգության]] ցուցակի մեջ:մեջ։
== Պատկերասրահ ==
| 