«Գերվիտամինություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ →‎Կանխարգելում: փոխարինվեց: → {{Կատեգորիա չկա}}
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589)
 
Տող 9.
=== D գերվիտամինություն ===
==== Սուր ձևով D գերվիտամինություն ====
D գերվիտամինության սուր ձևով մեծահասակներն ավելի հաճախ հիվանդանում են նշված վիտամինի սպիրտային լուծույթի մեծ չափաքանակի ընդունումից։ Գանգատներն ի հայտ են գալիս նույն օրը կամ 1-2 շաբաթվա ընթացքում։ Նկատվում են խիստ թուլություն, [[ախորժակ]]ի անկում, [[սրտխառնոց]], [[փսխում]], [[փորկապություն]], [[գլխացավ]], մկանային ցավեր, ջերմաստիճանի և [[զարկերակային արյան ճնշում|զարկերակային արյան ճնշման]] բարձրացում։ Իսկ երեխաները սկզբում դառնում են անհանգիստ, քմահաճ, այնուհետև՝ դանդաղաշարժ, թույլ։ [[Մաշկ]]ը գունատ է, նկատվում է ախորժակի անկում, [[լյարդ]]ը մեծանում է, առաջանում է կայուն [[փորկապություն]], հազվադեպ՝ [[լուծ]]:։ Երեխան սկսում է շատ խմել և միզել։ Հիվանդությունը խորանալիս առաջանում են հաճախակի [[փսխում]]ներ, զարգացման կասեցում, մարմնի քաշի կորուստ, երբեմն զարկերակային արյան ճնշման բարձրացում։ Ծանր դեպքերում [[շնչառություն]]ը դժվարանում է, [[անոթազարկ]]ը թույլ է և դանդաղ, առաջանում են ջղաձգություններ, շրջապատի նկատմամբ հակազդեցությունը թուլանում է։
 
==== Խրոնիկական D գերվիտամինություն ====
Տող 16.
=== A գերվիտամինություն ===
==== Սուր ձևով A գերվիտամինություն ====
A գերվիտամինությունը հիմնականում առաջանում է մեծ քանակությամբ [[ռետինոլ]] (վիտամին A) պարունակող սննդամթերք ([[լյարդ]], [[խավիար]], [[ձու|ձվի]] դեղնուց և այլն) կամ մեծ չափաքանակի վիտամին A-ի պատրաստուկ օգտագործելիս։ Սուր ձևի դեպքում առաջին իսկ ժամերին առաջանում են ուժեղ [[գլխացավ]]եր, [[գլխապտույտ]], [[սրտխառնոց]], [[փսխում]]:։ Կարող են նկատվել [[Գիտակցություն|գիտակցության]] մթագնում կամ կորուստ, [[ջղաձգություն]]ներ:ներ։ Հաջորդ օրն ի հայտ է գալիս [[ցան]], ապա [[մաշկ]]ի թեփոտում (սկսվում է դեմքից)։ Հաճախ նկատվում են ոսկրային և մկանային ցավեր։ Ոչ ծանր դեպքերում, մի քանի օրից հետո, բոլոր նշված երևույթներն անհետանում են։ Երեխաների օրգանիզմում A գերվիտամինության սուր ձևն առաջանում է վիտամինի պատրաստուկի մեծ չափաքանակների ընդունումից։ Երեխան դառնում է անհանգիստ, դյուրագրգիռ, հազվադեպ՝ թորշոմած, քնկոտ, դանդաղաշարժ, զգալիորեն խանգարվում է քունը։ Կարող են առաջանալ սրտխառնոց, փսխում, ջերմաստիճանի բարձրացում՝ մինչև 39 °C: [[Շնչառություն]]ը դժվարանում է, [[մաշկ]]ի վրա հայտնվում են կարմիր բծեր, փոքր [[արյունազեղում]]ներ:ներ։ Բնորոշ են կրծքի երեխաների մեծ [[գաղտուն]]ի (աղբյուրակի) ուռածությունը, [[միզարտադրություն|միզարտադրության]] նվազումը։ Թեթև դեպքերում, 1- 2 օր հետո, բոլոր ախտանշաններն անհետանում են։
 
==== Խրոնիկական A գերվիտամինություն ====
Խրոնիկական A գերվիտամինություն առաջանում է աստիճանաբար, [[վիտամին]]ի ընդունումից հետո 1-12 ամիսների ընթացքում։ Ընդ որում, մեծահասակների մոտ նկատվում են անհանգիստ վիճակ, դյուրագրգռելիություն, [[աշխատունակություն|աշխատունակության]] նվազում, [[ախորժակ]]ի անկում, [[քուն|քնի խանգարում]], [[աչքերի երկտեսություն]], ոսկրերում ջարդվածության զգացում, հաճախակի [[միզարձակում]], [[մազեր]]ի չորություն և [[մազաթափում]], [[բերանաբորբ]], [[քրտնոտություն]], քթային [[արյունահոսություն]]:։ Երեխաներն առավել հաճախ են հիվանդանում A գերվիտամինությամբ։ Նրանց մարմնի քաշը չի ավելանում, վատանում է ախորժակը, դառնում են դյուրագրգիռ, վատ են քնում։ Մաշկային ծածկույթները չորանում են և թեփոտվում, առաջանում է [[քոր]]:։ Մազերը դառնում են բարակ, բեկուն, չոր, սկսում են թափվել։ [[Լնդեր]]ի և [[շրթունք]]ների [[լորձաթաղանթ]]ները բորբոքվում են, ճաքճքում և արյունահոսում։ Նկատվում են [[ոտքեր]]ի ցավեր, ապա՝ [[այտուց]]ներ, խանգարվում է քայլվածքը, երբեմն [[գանգ]]ի ոսկրերը փափկում են։
 
== Կանխարգելում ==