«Գաբրիել Սունդուկյան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Գաբրիել Սունդուկյանը ծնվել է առևտրականի ընտանիքում 1825 թվականի հունիսի 29.ին։ Նա բնիկ թիֆլիսեցի էր:էր։ Առևտրական հայրը շուտ էր մահացել՝ ընտանիքի հոգսը թողնելով կնոջը:կնոջը։ Սունդուկյանը սկզբնական կրթությունն ստացել է հայագետ Հ. Շահան-Ջրպետյանի դպրոցում (1832-1837 թվականներ), սովորել [[գրաբար]], աշխարհաբար, ֆրանսերեն, լատիներեն, իտալերեն։ 1838-1840 թվականներին ուսանել է Արզանյանների պանսիոնում, 1840-1846 թվականներին՝ Թիֆլիսի ռուսական գիմնազիայում։ 1846 թվականին ավարտելով գիմնազիան ընդունվել է Պետերբուրգի համալսարանի պատմաբանասիրական ֆակուլտետի արևելյան բաժինը։ Այդ տարիներին ավելի է խորացել Սունդուկյանի սերն ու հետաքրքրությունը ռուս և համաշխարհային գրականության նկատմամբ։ [[Պետերբուրգ]]ի թատրոնները Սունդուկյանի համար եղել են այն դպրոցը, որտեղ ձևավորվել է նրա թատերական ճաշակը։ Համալսարանն ավարտելիս նա պաշտպանել է «Թռուցիկ հայացք պարսկական տաղաչափության բնույթի վրա» թեմայով թեկնածուական դիսերտացիա։ Կարճ ժամանակ պաշտոնավարել է [[Թիֆլիսի Ներսիսյան դպրոց]]ում։ 1850-ին ավարտելով ուսումը վերադառնում է Թիֆլիս և Կովկասի փոխարքայության գրասենյակում ստանձնում թարգմանչի պաշտոն:1853-1858 թվականներին ապրել և աշխատել է [[Դերբենդ]]ում։ Սունդուկյանը գրել է թիֆլիսահայ բարբառով, ստեղծել աշխույժ մենախոսություններ ու երկխոսություններ, խոսքի ու դրության կոմիզմ։ Նրա ստեղծագործություններն աչքի են ընկնում բարձր գեղարվեստականությամբ, չափի զգացումով։ 1858 թվականի սեպտեմբերի վերջին վերադարձել է Թիֆլիս, պաշտոնավարել Կովկասի երկաթուղային վարչությունում։ Գաբրիել Սունդուկյանը վախճանվել է 1912 թվականի մարտի 16-ին և թաղվել է Թիֆլիսի Խոջիվանքի պանթեոնում։

Մահացել է 1912 թվականին, Թիֆլիսում:Թիֆլիսում։ Թաղված է [[Խոջիվանքի գերեզմանատուն|Խոջիվանքի գերեզմանատանը]]:։

* Գիշերվան սաբրը խէր է, [[Թիֆլիս]], 1866:1866։

* Խաթաբալա, Թիֆլիս, 1867, 54 էջ:էջ։

* Պէպօ, Թիֆլիս, 1876, 124 էջ:էջ։

* Խաթաբալա, Թիֆլիս, 1881, 144 էջ<ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/books?id=WtJbtgEACAAJ&dq=%D4%B3%D5%A1%D5%A2%D6%80%D5%AB%D5%A5%D5%AC+%D5%8D%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%B5%D5%A1%D5%B6&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiF9KGMi_jiAhWcxcQBHeBQDxoQ6AEIQjAE|title=Խաթաբալա: Կօմեդիա 4 արարուածով եւ 6 պատկերով|last=Սունդուկյան|first=Գաբրիել Մկրտումի|date=1881|publisher=տպ. Յովհաննէս Մարտիրոսեանցի|language=hy}}</ref>:։

* Քանդած օջախ, Թիֆլիս, 1882, 132 էջ<ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/books?id=3HuTtgEACAAJ&dq=%D4%B3%D5%A1%D5%A2%D6%80%D5%AB%D5%A5%D5%AC+%D5%8D%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%B5%D5%A1%D5%B6&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiF9KGMi_jiAhWcxcQBHeBQDxoQ6AEIPDAD|title=Քանդած օջախ: Կօմեդիա երեք արարուածով|last=Սունդուկյան|first=Գաբրիել Մկրտումի|date=1882|publisher=տպ. Յովհաննէս Մարտիրոսեանցի|language=hy}}</ref>:։

* Էլի մէկ զօհ, Թիֆլիս, 1884, 160 էջ:էջ։

* Ամուսիններ, Թիֆլիս, 1893, 180 էջ:էջ։

* Ամուսիններ, Թիֆլիս, 1896, 188 էջ:էջ։

* Պէպօ, Թիֆլիս, 1901, 124 էջ:էջ։

* Էլի մէկ զօհ, Թիֆլիս, 1902, 164 էջ:էջ։

* Պէպօ, Թիֆլիս, 1903, 124 էջ:էջ։

* Խաթաբալա, Թիֆլիս, 1904, 154 էջ:էջ։

* [[Պեպո|Պէպօ]], Թիֆլիս, 1904, 124 էջ:էջ։

* Ամուսիններ, Թիֆլիս, 1905, 180 էջ:էջ։

* Քանդուած օջախ, Թիֆլիս, 1905, 136 էջ:էջ։

* Եւայլն կամ նոր Դիոգինէս, Թիֆլիս, 1907, 68 էջ:էջ։

* Սէր եւ ազատութիւն, Թիֆլիս, 1910, 132 էջ:էջ։

* Համալի մասլահաթնիրը:մասլահաթնիրը։ Թերթօններ, Թիֆլիս, 1912, 94 էջ:էջ։

* Անդունդին մէջէն:մէջէն։ Համալ, [[Ստամբուլ|Կ. Պոլիս]], 1914, 176 էջ:էջ։

* Պէպօ, Թիֆլիս, 1920, 124 էջ:էջ։

* Պէպօ, Յերևան, 1933, 148 էջ:էջ։

* Յերկերի լիակատար ժողովածու. Կատակերգություններ, Արձակ երկեր, Նամակներ, Յերևան, 1934, 548 էջ:էջ։

* Ընտիր յերկեր, Յերևան, 1938, 236 էջ:էջ։

* Պեպո, [[Երևան]], 1950, 164 էջ:էջ։

* Երկերի լիակատար ժողովածու, հատ. 1. Պիեսներ, Վարիանտներ, Երևան, 1951, 592 էջ:էջ։

* Երկերի լիակատար ժողովածու, հատ. 2. [[Պեպո]], Քանդած օջախ, Ամուսիններ, Բաղնիսի բողջա, Վարիանտներ, Երևան, 1951, 636 էջ:էջ։

* Երկերի լիակատար ժողովածու, հատ. 3. Պիեսներ, Արձակ երկեր, Թարգմանություններ, Նամակներ, Վարիանտներ, Երևան, 1952, 716 էջ:էջ։

* Պէպօ, Վենետիկ, 1960, 104 էջ<ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/books?id=RZFPAQAACAAJ&dq=%D4%B3%D5%A1%D5%A2%D6%80%D5%AB%D5%A5%D5%AC+%D5%8D%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%B5%D5%A1%D5%B6&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiF9KGMi_jiAhWcxcQBHeBQDxoQ6AEILzAB|title=Պէպօ: կօմեդիա երեք արարուածով|last=Սունդուկյան|first=Գաբրիել|date=1960|publisher=Ս. Ղազար՝ Մխիթարեան Հրատարակութւին|language=hy}}</ref>:։

* Երկերի լիակատար ժողովածու, հատ. 4. Նամակներ, Հոդվածներ, Հեռագրեր, Արձակ, Չափածո, Երևան, 1961, 728 էջ:էջ։

* Պեպո, Երևան, 1971, 140 էջ:էջ։

* Երկերի ժողովածու, հատ. 1. Գիշերվա սաբրը խեր է, Խաթաբալա, Օսկան Պետովիչն էն կինքումը, Եվ այլն կամ Նոր Դիոգենես, Էլի մեկ զոհ, Երևան, 1973, 344 էջ:էջ։

* Երկերի ժողովածու, հատ. 2. Պիեսներ, Երևան, 1974, 380 էջ:էջ։

* Երկերի ժողովածու, հատ. 3. Պիեսներ, Արձակ երկեր, Թարգմանություններ, Երևան, 1975, 432 էջ:էջ։

* Հատընտիր, Երևան, 1976, 384 էջ:էջ։

* Երկեր, Երևան, 1980, 365 էջ:էջ։

* Երկեր. Գիշերվան սաբրը խեր է, Օսկան Պետրովիչը էն կինքումը, Խաթաբալա, Եվայլն կամ նոր Դիոգենես, [[Պեպո]], Էլի մեկ զոհ, Քանդած օջախ, Ամուսիններ, Բաղնըսի բոխչա, Սեր և ազատություն, Վարինկի վեչերը, Իմ մահն ու թաղումը, Երևան, 1984, 872 էջ:էջ։

* [[Պեպո]], Երևան, 1985:1985։

* Ընտրանի, Երևան, 2001, 172 էջ:էջ։

* Ստեղծագործությունների ժողովածու, Երևան, 2012, 272 էջ<ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/books?id=WMX5jwEACAAJ&dq=%D4%B3%D5%A1%D5%A2%D6%80%D5%AB%D5%A5%D5%AC+%D5%8D%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%B5%D5%A1%D5%B6&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiF9KGMi_jiAhWcxcQBHeBQDxoQ6AEIKDAA|title=Ստեղծագործությունների ժողովածու|last=Սունդուկյան|first=Գաբրիել|date=2012|publisher=Ēditʻ Print|isbn=9789939525402|language=hy}}</ref>:։

* Հայ նոր գրականության պատմություն, հատ. 3, Երևան, 1964, էջ 171-226:226։

* [[Տիգրան Կարապետյան (թարգմանիչ)|Տիգրան Կարապետյան]], Գաբրիել Սունդուկյանը և Վրաստանը, Ե., «Հայաստան», 1976, 106 էջ:էջ։