«Արեկիպա»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Արեկիպա''' ( {{Lang-es|Arequipa}}, {{Lang-qu|Ariqipa}}), [[Պերու]]ի երկրորդ խոշոր [[քաղաք]]ը, որը գտնվում է երկրի հարավային մասում, [[Արևիպա նահանգ]]ի վարչական կենտրոնը:Պերուի սահմանադրական դատարանի գտնվելու վայրը:վայրը։

Քաղաքի պատմական կենտրոնը, որտեղ պահպանել են սպիտակ հրաբխային քարից կառուցված բազմաթիվ գաղութային շենքեր,ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի [[Համաշխարհային ժառանգություն|Համաշխարհային ժառանգության]] [[ՅՈՒՆԵՍԿՕ|ցանկում]] [[2000|2000 թվականին]]:[[1868|1868 թվականին]] քաղաքը գրեթե ամբողջությամբ ավերվեց երկրաշարժի հետևանքով և հետագայում վերականգնվեց իր սկզբնական տեսքով:Արեկիպայի կենտրոնում պահպանվել են բազմաթիվ [[բարոկկո]] և [[Նեոգոթիկա (ճարտարապետություն)|նեո-գոթական]] շենքեր:շենքեր։

Քաղաքը առանձնանում է ուտեստների մեծ բազմազանությամբ, ինչի համար Արեկիպան հռչակվել է «պերուական խոհանոցի մայրաքաղաք»:։

Բնակչության հիմնական զբաղմունքն էր որսալը ՝ աստիճանական անցում կատարելով հողագործությանը:հողագործությանը։ [[15-րդ դար|XV դարում այդ]] շրջանը, որն այն ժամանակ բնակեցված էր [[Այմարա|Այմա]] հնդկացիների կողմից, նվաճվել [[Ինկերի կայսրություն|է Ինկաների կողմից]] և ծառայել որպես [[Ինկերի կայսրություն|կայսրության]] սննդի կարևոր մատակարար:մատակարար։

Արեկիպան հիմնադրվել է [[1540|1540 թվականի]] [[Օգոստոսի 15|օգոստոսի 15-ին]] [[կոնկիստադոր]] [[Ֆրանսիսկո Պիսառո|Ֆրանսիսկո Պիզարոյի]] կողմից:կողմից։ Քաղաքին շնորհվել է "''Վիլյա դե լա Ասունսյոն դե Նուեստրա Սենյորա դել Վալյո Հերմոսո Արեկիպա''" անվանումը:անվանումը։ Կա նաև վարկած, որ այդ տարածքի անունը [[1537|1537 թվականին]] տվել է իսպանացի կոնկիստադոր [[Դիեգո դե Ալմագրո|դոն Դիեգո դե Ալմագրոն]], որը, մատնացույց անելով գետնին, հարցրել է տեղի հնդիկներին. «Ի՞նչանուն ունի այս հողը». բնիկները, ենթադրելով, որ անծանոթը հարցնում թույլտվություն նստել պատասխանել են «Արեկիպա» («Նստեք»)<ref>{{Cite web|url=http://tm.itizdat.ru/docs/Archive/TM_09_1976/63|title=«Техника — молодёжи», № 9, 1976. — С. 61.|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170730155448/http://tm.itizdat.ru/docs/Archive/TM_09_1976/63|archivedate=2017-07-30|accessdate=2017-07-30}}</ref> :

Իսպանական թագավոր [[Կառլոս V կայսր|Չարլզ V-]]<nowiki/>ը [[1540]] թվականի [[Դեկտեմբերի 22|դեկտեմբերի 22-ի]]<nowiki/>ն գրությամբ քաղաքին [[1540|վերագրեց]] բնակավայրի կարգավիճակ և հաստատեց իր զինանշանը, որը քաղաքը մինչև հիմա կրում է<ref>[https://archive.org/stream/colecciondedocu05odrigoog#page/n35/mode/1up Coleccion de documentos literarios del Peru]</ref>:։

Գաղութատիրական դարաշրջանի ընթացքում քաղաքը զարգացավ առանց մեծ ընդվզումների, հարուստ արծաթով և բուրդով առևտուր անելով մնաց իսպանական թագի պատվանդանը Պերուի հարավում:Երկիրը անկախություն հռչակելուց հետո Արեկիպան մի քանի տարի եղել է ընդդիմադիրների ներգրավման կենտրոն, որոնք պայքարել են [[Սիմոն Բոլիվար]]ի անձնական իշխանության ուժեղացման դեմ։<nowiki/>[[Երկրորդ Խաղաղօվկիանոսյան պատերազմ|Երկրորդ Խաղաղօվկիանոսյան պատերազմի ժամանակ]] քաղաքը հանդիսանում էր երկրի հարավը պաշտպանող պերուական զորքերի հիմնական մատակարարման կենտրոնը, իսկ 1882-83 թվականներին ՝ Չիլիի [[Լիմա]]յի գրավման ժամանակ, այն Պերուի իրական մայրաքաղաքն էր:էր։

[[2001]] [[Հունիսի 23|թվականի հունիսի 23-]][[2001|ին]] Արեկիպան լուրջ վնասներ կրեց [[Ռիխտերի սանդղակ]]ով 7,9 բալ ուժգնությամբ երկրաշարժից:երկրաշարժից։

Քաղաքը ծովի մակարդակից գտնվում է 2335 մետր բարձրության վրա, Ատակամա ափամերձ անապատի և Արևելյան Անդ Լեռնաշղթայի միջև:միջև։

Արեկիպայի կլիման [[Կիսաանապատ|կիսաանապատային է]], բավականին զով է քաղաքի համար ՝ իր նշանակալի բարձրության պատճառով:պատճառով։ [[Ինսոլյացիա]]յի մակարդակը շատ բարձր է:է։

Արեկիպան Պերուի հարավում ամենամեծ ֆինանսական, արդյունաբերական և առևտրային կենտրոնն է, իսկ երկրի երկրորդ ( [[Լիմա]]յից հետո) տնտեսական կենտրոնը:կենտրոնը։ Պահպանում է սերտ տնտեսական կապերը [[Բոլիվիա]]յի, [[Չիլի]]ի և [[Բրազիլիա|Բրազիլիայի հետ]]:Քաղաքի տնտեսության հիմնական ոլորտներն են.

Արեկիպայի տնտեսությունը զարգանում է արագորեն:արագորեն։ 2003-2008 թվականներին Արեկիպայի ագլոմերացիան ցույց տվեց մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ-ի ամենաբարձր աճը (տարեկան 9,59%) <ref name="ekon">[https://web.archive.org/web/20090520235518/http://www.americaeconomia.com/Multimedios/Otros/7782.pdf América Economía] стр. 22-25</ref>:։