«Պարսկերենի այբուբեն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
Տող 1.
[[Պատկեր:Shahnameh3-1.jpg|մինի|հատված [[Ֆիրդուսի|Ֆիրդուսու]] «[[Շահնամե]]» պոեմից]]
'''Պարսկերենի այբուբեն''' ({{lang-fa|الفبای فارسی‎, ալեֆբայե ֆարսի}}<ref>omniglot.com; [https://www.omniglot.com/writing/persian.htm Persian (Fārsī / فارسی)]</ref>), գրային համակարգ, որը գործածական է ժամանակակից [[պարսկերեն]]ի համար: Մինչ այդ գոյություն ունեցած գրային համակարգերը, որոնք ստեղծվել էին [[հին պարսկերեն]]ի (մ.թ.ա. 6-3-րդ դարեր), [[պարթևերեն]]ի (մ.թ.ա. 3 - մ.թ. 3-րդ դարեր) և [[պահլավերեն]]ի (3-7-րդ դարեր) համար, զարգացած միջնադարում այլևս գործածական չէին<ref>persiancalligraphy.org; [http://persiancalligraphy.org/History-of-Calligraphy.html History of Calligraphy] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140222030327/http://persiancalligraphy.org/History-of-Calligraphy.html |date=2014-02-22 }}</ref>:
 
Գրային համակարգը հիմնված է [[արաբերենի այբուբեն]]ի վրա, որը բացատրվում է 7-րդ դարում [[Սասանյան Պարսկաստան]]ի [[Արաբական արշավանքները Պարսկաստան|նվաճմամբ]] և երկու դար տևած [[Արաբական խալիֆայություն|արաբական գերիշխանությամբ]]: Երկրում տարածվեց [[իսլամ]]ը իր երկու՝ [[Սուննի իսլամ|սուննի]] և [[Շիա իսլամ|շիա]] ճյուղերով: Ժամանակի ընթացքում շիականությունը հիմնականում դուրս մղեց մյուս բոլոր հավատալիքները: 9-րդ դարում առաջացան [[Սամանիների պետություն|Սամանիների]] (819-999) և [[Սաֆարիների պետություն|Սաֆարիների]] (861-1003) բուն իրանական կիսանկախ պետությունները<ref>Ira M. Lapidus (2012). [https://books.google.am/books?id=qcPZ1k65pqkC&pg=PA256&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false Islamic Societies to the Nineteenth Century: A Global History.] Cambridge University Press. pp. 256–. ISBN 978-0-521-51441-5.</ref>, որոնք հիմք դրեցին արդի պարսկերենի այբուբենին<ref>Ira M. Lapidus (2002). [https://books.google.am/books?id=I3mVUEzm8xMC&pg=PA127&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false A History of Islamic Societies.] Cambridge University Press. pp. 127–. ISBN 978-0-521-77933-3.</ref>: