«Մարգարետ Բոֆորթ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
ավելացվեց Կատեգորիա:Թյուդորներ ՀոթՔաթ գործիքով |
չ մանր-մունր փոփոխություններ, փոխարինվեց: ։ → ։ oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Պետական գործիչ}}
'''Մարգարետ Բոֆորթ, Ռիչմոնդի և Դերբիի կոմսուհի''' ({{lang-en|Margaret Beaufort, Countess of Richmond and Derby}}; {{ԱԾ}}՝ Անգլիայի թագավոր [[Հենրի VII (Անգլիա)|Հենրի VII-ի]] մայրը, Մարգարետը [[Սպիտակ և կարմիր վարդերի պատերազմ|Կարմիր և սպիտակ վարդերի պատերազմի]] առանցքային դեմքերից է, ինչպես նաև՝ [[Թյուդորներ
== Վաղ կյանք ==
Մարգարետը ծնվել է [[1441]] թվականի [[Մայիսի 31|մայիսի 31-ին]]։ Մարգարետի ծննդյան օրն ու ամիսը կասկած չեն հարուցում. նրա կարգադրությամբ իր ծննդյան օրը [[Վեստմինստերյան աբբայություն
Մարգարետի հայրը [[Էդուարդ III]] թագավորի ծոռն էր՝ վերջինիս երրորդ որդու՝ Լանքասթերի 1-ին դուքս [[Ջոն Գոնտ
Ֆրանսիայից վերադառնալուց հետո Սոմերսեթի և թագավորի հարաբերությունները փչացան․ Բոֆորթը հեռացվեց արքունիքից, մեղադրվեց պետական դավաճանության մեջ և շուտով մահացավ: Ստույգ հայտնի չէ, թե ինչ էր տեղի ունեցել. ֆրանսիացի պատմաբան-եպիսկոպոս [[Թոմա Բազեն
== Ամուսնություններ ==
Մարգարետի առաջին ամուսինը նրա խնամակալի՝ [[Ուիլյամ դե Լա Պոլ, Սաֆֆոլկի 1-ին դուքս|Ուիլյամ դե Լա Պոլի]] միակ որդին էր՝ Ջոնը։ Հարսանիքը, հավանաբար, տեղի է ունեցել [[1444]] թվականի [[Հունվարի 28|հունվարի 28-ի]] և [[Փետրվարի 7|փետրվարի 7-ի]] միջև, երբ Մարգարետը մոտ մեկ տարեկան է եղել (կամ՝ ոչ ավելի, քան երեք): Նաև ենթադրություն կա, որ ամուսնությունը կնքվել է 1450 թվականի հունվարին՝ Սաֆֆոլկի ձերբակալությունից հետո, որն այդ կերպ ցանկացել է ապահովել որդու ապագան: Այս ենթադրությունը հաստատվում է նաև այն փաստով, որ ամուսնական պապական թույլտվությունը, որն անհրաժեշտ էր ամուսինների մերձավոր ազգակցության պատճառով, ստացվել է միայն [[1450]] թվականի օգոստոսի 18-ին{{sfn|Gristwood|2012|p=36}}։
[[1453]] թվականին ամուսնությունը չեղյալ հայտարարվեց, և թագավորը Մարգարետին հանձնեց իր համամայր եղբայրների՝ [[Ջասպեր Թյուդոր|Ջասպերի]] և [[Էդմունդ Թյուդոր, Ռիչմոնդի 1-ին կոմս|Էդմունդ]] Թյուդորների խնամակալության տակ{{sfn|Wood|2003|p=127}}։ Մարգարետն ինքը երբեք չի ճանաչել այդ ամուսնությունը և իր կամքով 1472 թվականից նրա առաջին ամուսինը [[Էդմունդ Թյուդոր, Ռիչմոնդի 1-ին կոմս|Էդմունդ Թյուդորն]] է եղել։ Ըստ [[
Դեռևս մինչև Մարգարետի առաջին ամուսնության չեղարկումը, [[Հենրի VI (Անգլիայի թագավոր)|Հենրի VI-ը]] աղջկան, որպես հարսնացու, ընտրել էր [[Էդմունդ Թյուդոր, Ռիչմոնդի 1-ին կոմս|Էդմունդ Թյուդորի]] համար, որը թագավորի եղբայրներից ավագն էր՝ իր [[Եկատերինա Վալուա|մոր]] և [[Օուեն Թյուդոր
Մարգարետն իր որդու հետ [[Պեմբրուք (ամրոց)|Պեմբրուքում]] մնաց մինչև [[1461]] թվականը, երբ [[Յորքեր
Մարգարետը միշտ հարգել է Էդմունդի անունը և հիշատակը՝ որպես իր միակ երեխայի հոր: Թյուդորի մահվանից տասնվեց տարի անց Մարգարետը ցանկացավ իր մահից հետո թաղվել նրա կողքին, չնայած նրա ամենամտերիմ ու երկար հարաբերությունները երրորդ ամուսնու հետ էին, որը մահացել էր 1471 թվականին{{sfn|Breverton|2014}}։
[[1458]] թվականի [[Հունվարի 3|հունվարի 3-ին]] Մարգարետն ամուսնացավ երրորդ անգամ. նրա ընտրյալը սըր {{iw|Հենրի Ստաֆֆորդ|Հենրի Ստաֆֆորդն|en|Sir Henry Stafford}} էր՝ [[Համֆրի Ստաֆֆորդ, Բեքինգհեմի 1-ին դուքս|Բեքինգհեմի դքսի]] երկրորդ որդին։ Նա, ինչպես և Մարգարետը, [[Էդուարդ III|Էդուարդ III-ի]] ժառանգն էր։ Փեսացուն դարձյալ երկու անգամ մեծ էր հարսնացուից․ Մարգարետը մոտ 14-16 տարեկան էր, Հենրին՝ գրեթե երեսուն։ Ամուսնության թույլտվությունը ստացվեց [[1457]] թվականի [[Ապրիլի 6|ապրիլի 6-ին]]։ Մարգարետի և Ստաֆֆորդի ամուսնության ընթացքում բավականին բարեկամական հարաբերություններ ձևավորվեցին։ Չնայած նրան, որ զույգը Բեքինգհեմի հողերից 400 մարկի եկամուտ էր ստանում, բայց առաջվա նման ընտանիքի պահպանման հիմնական աղբյուրը Մարգարետի տիրույթներն էին{{sfn|Jones, Underwood|1993|p=41}}։ Հենրի Ստաֆֆորդը ի սկզբանե Լանքասթերների կողմնակիցն էր, բայց ավելի ուշ ներում ստանալով [[Էդուարդ IV|նոր արքայից]]՝ միացավ [[Յորքեր
[[1472]] թվականի հունիսին Մարգարետը ամուսնացավ [[Թոմաս Սթենլի, Դերբիի 1-ին կոմս|Թոմաս Սթենլիի]]՝ [[Դերբիի կոմս|Դերբիի 1-ին կոմսի]]՝ [[Անգլիայի Գերագույն Լորդ կոնստեբլ
Շուտով [[Էդուարդ IV|Էդուարդ]] արքայի մահից և գահը [[Ռիչարդ III|Ռիչարդ Գլոստերին]] անցնելուց հետո, Մարգարետը կրկին հայտնվեց պալատում, բայց արդեն որպես թագուհի [[Աննա Նևիլ|Աննայի]] [[ֆրեյլին]]։ Բոֆորթն անմիջական մասնակցություն է ունեցել Ռիչարդի և Աննայի թագադրմանը, մասնավորապես, նա կրել է նոր թագուհու շլեյֆը<ref name="кор">{{cite web|url=http://westminster-abbey.org/our-history/royals/richard-iii|title=Richard III|publisher=The dean and chapter of Westminster|accessdate=2015-01-12|lang=en}}</ref>։ Նոր թագավորին և թագուհուն ծառայելու ժամանակ Մարգարետը դավադրություն է ծրագրել այրիացած թագուհի [[Էլիզաբեթ Վուդվիլ
[[1485]] թվականին Մարգարետի որդին հաստատվեց [[Ուելս
Ամուսնության ավելի ուշ շրջանում Մարգարետը նախընտրեց ապրել ամուսնուց առանձին։ [[1499]] թվականին ամուսնու թույլտվությամբ Մարգարետը {{iw|Ռիչարդ Ֆիցջեյմս|Լոնդոնի եպիսկոպոսի|en|Richard FitzJames}} ներկայությամբ [[Կուսակրոնություն|մաքրաբարոյության ուխտ]] ընդունեց։ Մարգարետի՝ ամուսնության մեջ այս ուխտի ընդունումը անսովոր էր, բայց ոչ եզակի․ մոտ 1413 թվականին [[Մերջերի Կեմպե
== Թագավորի մայր ==
[[Պատկեր:King_Henry_VII.jpg|մինի|Թագավոր [[Հենրի VII (Անգլիա)|Հենրի VII-ը]], Մարգարետի միակ երեխան]]
Այն բանից հետո, երբ Մարգարետի [[Հենրի VII (Անգլիա)|որդին]] [[Բոսվորտի ճակատամարտ
[[Հենրի VII (Անգլիա)|Հենրին]] կատարեց պայմանագրի պայմանները և ամուսնացավ [[Էլիզաբեթ Յորք
1460-ական թվականներից ի վեր և հետագայում՝ երկար տարիներ Մարգարետը ստորագրում էր որպես ''Մ. Ռիչմոնդ'' ({{lang-en|M. Richmond}})։ [[1499]] թվականին նա փոխեց ստորագրությունը՝ ''Margaret R.'', հավանաբար, որպեսզի ապացուցի իր թագավորական իշխանությունը (''R'' նշանակում էր՝ կա՛մ ''regina'' — ''թագուհի ( լատիներեն)'', կա՛մ՝ ''Ричмонд'')։ Բացի դա, Մարգարետի փաստաթղթերն ու նամակները ներառում էին [[Թյուդորներ|թյուդորյան]] թագը և ''Անգլիայի և Իռլանդիայի թագավոր Հենրի VII-ի մայր'' ստորագրությունը ({{lang-lat|et mater Henrici septimi regis Angliæ et Hiberniæ}}){{sfn|Jones, Underwood|1993|p=292}}{{sfn|Krug|2002|p=85}}։
Տող 43.
== Մահ ==
[[Պատկեր:Margaret_Beaufort_2.jpg|ձախից|մինի|Լեդի Մարգարետի գերեզմանը]]
Լեդի Մարգարետը մահացել է [[1509]] թվականի [[Հունիսի 29|հունիսի 29-ին]] [[Վեստմինստերյան աբբայություն|Վեստմինստերյան աբբայության]] [[
== Ժառանգություն ==
[[1497]] թվականին Մարգարետը հայտարարել է {{iw|Ուիմբորն-մինստեր|Ուիմբորնում|en|Wimborne Minster}} ([[Դորսետ]] կոմսություն) լայն զանգվածների համար անվճար դպրոց կառուցելու իր մտադրության մասին։ Ուիմբորնյան գիմնազիան իր դռները բացել է 1509 թվականին՝ Մարգարետի մահվան տարում{{sfn|Hoeppner Moran|2014|p=162}}։
1502 թվականին լեդի Մարգարետը [[Քեմբրիջի համալսարան
[[Պատկեր:Christ's_College_-_detail_-_geograph.org.uk_-_939910.jpg|մինի|Քեմբրիջի զինանշանը]]
[[1505]] թվականին Մարգարետը թագավորական խարտիայով վերաբացեց և լրացրեց [[Քեմբրիջ
[[Լեդի Մարգարետ Հոլլ (Օքսֆորդ)|Լեդի Մարգարետ Հոլլը]]՝ Օքսֆորդի համալսարանի առաջին իգական քոլեջը, կոչվել է ի պատիվ Մարգարետի{{sfn|Jones, Underwood|1993|pp=13}}։ Մարգարետը ֆինանսավորել է {{iw|Բոլոր Սրբերի Եկեղեցի (Մարտոկ)|Բոլոր Սրբերի Եկեղեցին|en|Church of All Saints, Martock}} {{iw|Մարտոկ|Մարտոկում|en|Martock}} և եկեղեցու աշտարակի կառուցումը{{sfn|Robinson|1915|pp=6—10}}։
Տող 58.
== Դիմանկարներ ==
[[Պատկեր:MargaretBeaufort2.jpg|մինի|Մարգարետ Բոֆորթը աղոթքի պահին, 1598 թվական]]
Մարգարետի կենդանության ժամանակների ոչ մի դիմանկար չի պահպանվել։ Բոլոր հայտնի դիմանկարները արված են նույն ձևով և կոմսուհուն պատկերում են իր վերջին տարիների կերպարով՝ սպիտակ սրածայր գլխարկով (առաքելական տիպի), կրոնական ինքնախոհության դիրքով: Այդ դիմանկարների մեծ մասը ստեղծվել են [[Հենրի VIII|Հենրի VIII-ի]] և [[Եղիսաբեթ I|Եղիսաբեթ I-ի]] կառավարման տարիներին՝ որպես [[Թյուդորներ
Դիմանկարի տարբերակներից մեկը, որը տարբերվում է մյուսներից, {{iw|Ռոուլենդ Լոկի|Ռոուլենդ Լոկիի|en|Rowland Lockey}} վրձնին պատկանող՝ լեդի Մարգարետի դիմանկարն է, որտեղ կոմսուհին պատկերված է հարուստ կահավորված գաղտնի աշխատասենյակում՝ ֆոնին նրա ննջարանն է։ Հասարակ սեղանը, որի առջև նա ծունկի է եկած, ծածկված է զարդանախշած թանկարժեք տեքստիլով, այնքան ամուր է նախշակարված, որ կտորի անկյուններն անշարժ են։ Նրա՝ շքեղորեն [[Նկարազարդված ձեռագիր|նկարազարդված]] [[
== Մշակույթում ==
Բեթի Քինգի ''Լեդի Մարգարետ'' (1965)<ref>{{книга|ссылка=https://books.google.ru/books?id=Mef4OQAACAAJ|заглавие=The Lady Margaret|издательство=H. Jenkins|язык=en|страницы=224|автор=Betty King|год=1965}}</ref> և ''Թագավորի մայր'' (1969)<ref>{{книга|ссылка=https://books.google.ru/books?id=GS-7AAAACAAJ|заглавие=The King's Mother|издательство=Robert Hale|язык=en|страницы=224|автор=Betty King|год=1969}}</ref> վեպերում պատմվում է Մարգարետի և Էդմունդ Թյուդորի ամուսնության և դրան հաջորդող այրիության մասին։ Այրիս Հաուերի ''Ճակատագրի զավակը'' (1999) վեպը պատմում է այն ժամանակների մասին, երբ Մարգարետը, [[Սպիտակ և կարմիր վարդերի պատերազմ|Վարդերի պատերազմի]] նախաշեմին, ստիպված էր երկար տարիներ բաժանվել իր որդուց<ref>{{книга|ссылка=https://books.google.ru/books?id=kcIGAAAACAAJ|заглавие=Destiny's Child|издательство=Chivers|язык=en|страницы=262|автор=Iris Gower|год=1999}}</ref>։ Մարգարետը նաև [[Ֆիլիպպա Գրեգորի
Մերիգոլդ Շերմանի պատկերած լեդի Մարգարետի կերպարը առկա է [[BBC|Բի-բի-սի]] հեռուստաալիքի «{{iw|Թաուերի ստվերը||en|The Shadow of the Tower}}» [[
Channel 4-ը և RDF Media-ն 2005 թվականին բրիտանական հեռուստատեսության համար արտադրել են [[Պերկին Ուորբեկ
[[Ֆիլիպպա Գրեգորի
== Ծագումնաբանություն ==
|