«Հայաստանի կոմունիստական կուսակցություն (1917)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 44.
| Վիքիպահեստ =
}}
'''Հայաստանի կոմունիստական կուսակցություն''' ({{lang-ru|Коммунистическая партия Армении}}, {{lang-hyw|Հայաստանի համայնավարական կուսակցութիւն}}) հայհասարակական-քաղաքական կուսակցությունկազմակերպություն որը հիմնվել է 1917 թվականի նոյեմբերին։ Գործել է մինչ [[Խորհրդային Միության կոմունիստական կուսակցություն|Ռուսաստանի կոմունիստական կուսակցության]] կողմից պաշտոնապես հաստատված [[Հայաստանի կոմունիստական կուսակցություն (ՀԽՍՀ)|կոմունիստական կուսակցության]] ստեղծումը 1920 թվականի հունիսի 30-ին:
 
1920 թվականից առաջ, երբ հիմնվեց [[Հայաստանի կոմունիստական կուսակցություն (ՀԽՍՀ)|Հայաստանի կոմունիստական կուսակցություն,]] որը իշխեց [[Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության]] օրերին, [[Կովկաս]]ում ու [[Արևմտյան Հայաստան]]ում գործում էր մի այլ Հայաստանի կոմունիստական կուսակցություն։
 
Ձևավորվել էր արտերկրայնության սկզբունքով՝ Արևմտյան Հայաստանում հեղափոխական աշխատանք տանելու նպատակով։ Հատուկ Արևմտյան Հայաստանի համար կոմկուս ստեղծելու գաղափարը պատկանում էր [[Թիֆլիս]]ում աշխատող կոմունիստ հայերին, որոնք հիմնականում Արևմտյան Հայաստանից էին (Գ. Հայկունի, Հ. Հովսեփյան, [[Վահան Երեմյան|Վ. Երեմյան]], Մ. Սահակյան և ուրիշներ)։
 
ՀԿԿ ստեղծելու աշխատանքն սկսվել է 1917 թվականի նոյեմբերին։ Կազմվել է կոմիտե, աշխատանք ծավալել է Խորհրդային Ռուսաստանի կառավարության 1917 թվականի դեկտեմբերին ընդունած դեկրետն իրագործելու նպատակով անդամներն ուղարկվել է Արևմտյան Հայաստանի մի շարք քաղաքներ, որտեղ դեռևս գտնվում էին ռուսական զորքերը. սկսվել է «Հայկական սոցիալիստական կարմիր բանակի» զորամասեր ստեղծելու համար կամավորների ցուցակագրումը։ Սակայն իր հիմնական նպատակը՝ չկարողացավ իրագործել։ [[Առաջին աշխարհամարտիաշխարհամարտ]]ի ժամանակ Արմ. Հայաստանի գրաված տարածքներից ռուսական զորքերի հեռանալը ի չիք դարձրեց «Թուրքահայաստանի մասին» դեկրետի իրագործումը և Արևմտյան Հայաստանում ՀԿԿ գործունեության ծավալումը։ Ավելին, 1918 թվականի մայիսին, Անդրկովկասում անկախ պետություններ առաջանալուց հետո, ՀԿԿ-ն հարկադրված հեռացել է Անդրկովկասից։ Կազմակերպության կենտրոնական կոմիտեն անցել է Հյուսիսային Կովկաս, իսկ 1919 թվականի սկզբին՝ [[Մոսկվա]]։ Կենտրոնական կոմիտեի անդամների հիմնական մասն աշխատել է Հայկական գործերի կոմիսարիատում։
 
1918-1920 թվականներին կուսակցությունը գուրծունեություն է ծավալել հայ գաղթականների շրջանում [[Հոկտեմբերյան հեղափոխության]] և խորհրդային իշխանության գաղափարները տարածելու ուղղությամբ:
 
ՀԿԿ անդամ [[Գուրգեն Հայկունի]]ն մասնակցել է Կոմունիստական ինտերնացիոնալի առաջին կոնգրեսին (1919 թվականի մարտ)։ Կազմակերպությունն ունեցել է իր պաշտոնաթերթը՝ «Կարմիր օրեր» (հրատարակվել է Թիֆլիսում, 1918 թվականի մարտից), որին հաջորդել է «Կարմիր դրոշակը»։
 
Հայաստանում խորհրդային կարգեր հաստատվելուց հետո ՀԿԿ շատ գործիչներ [[Խորհրդային Հայաստան]]ում զբաղեցրել են պատասխանատու պաշտոններ։ Նրանց մեծ մասը հալածվել է 1930-ական թթ.։թվականներին: Ըստ տարբեր աղբյուրների՝ ՀԿԿ ունեցել է 100-ից մինչև 1500 անդամ։
 
== Գրականություն ==