«Ալեքսանդր Վիտկո»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Պետական գործիչ}} '''Ալեքսանդր Վիկտորովիչ Վիտկո''' ({{lang-ru|Алекса́ндр Ви́кторович Витко́...»:
(Տարբերություն չկա)

11:04, 14 հունվարի 2021-ի տարբերակ

Ալեքսանդր Վիկտորովիչ Վիտկո (ռուս.՝ Алекса́ндр Ви́кторович Витко́, սեպտեմբերի 13, 1961(1961-09-13), Վիտեբսկ, Բելառուսական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), ռուս զորահրամանատար։ ՌԾՈՒ գլխավոր շտաբի պետ, ՌԾՈւ գլխավոր հրամանատարի առաջին տեղակալ 2019 թվականի դեկտեմբերից: Ծովակալ (2014 թվականի մայիսի 5), ռազմական գիտությունների թեկնածու (2006):

Ալեքսանդր Վիտկո
 
Կրթություն՝ ՌԴ ԶՈւ Գլխավոր շտաբի զինվորական ակադեմիա
Գիտական աստիճան՝ candidate in military science?
Մասնագիտություն՝ ռազմական գործիչ
Ծննդյան օր սեպտեմբերի 13, 1961(1961-09-13) (62 տարեկան)
Ծննդավայր Վիտեբսկ, Բելառուսական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն  ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
 
Պարգևներ

Սևծովյան նավատորմի հրամանատար (2013 թվականի ապրիլի 15 - 2018 թվականի մայիսի 14-ը): ՌԾՈՒ գլխավոր հրամանատարի տեղակալ (2018-2019):

2014 թվականին Ռուսաստանին Ղրիմի միացման ակտիվ մասնակից։

Կենսագրություն

Ծնվել է 1961 թվականի սեպտեմբերի 13-ին Բելառուսի ԽՍՀ Վիտեբսկ քաղաքում[1][2]։ Մանկությունն ու պատանեկությունը անցել են Օրշայում[3]։

Թիվ 13 միջնակարգ դպրոցի 8-րդ դասարանն ավարտելուց հետո ընդունվել Է Լենինգրադի Նախիմովի ռազմածովային ուսումնարան, սակայն տարիքի պատճառով չի ընդունվել: Տասներորդ դասարանն ավարտելուց հետո 1979 թվականին ընդունվել է Պ. Ս. Նախիմովի անվան Սևծովյան բարձրագույն ռազմածովային ուսումնարան, որն ավարտել է 1984 թվականին գերազանցությամբ[3][4]։ 1989 թվականին ավարտել է ռազմածովային նավատորմի բարձրագույն հատուկ սպայական դասարանները։ 1998 թվականին հեռակա կարգով ավարտել է Խորհրդային Միության նավատորմի ծովակալ Ն. Գ.Կուզնեցովի անվան ռազմածովային ակադեմիան: 2004 թվականին ավարտել է Ռուսաստանի Դաշնության Զինված ուժերի գլխավոր շտաբի ռազմական ակադեմիան[5][6]։ 2006 թվականին պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսություն ժամանակակից ծովային մարտավարության ռազմավարության և մարտավարության վերաբերյալ[3]։

1984 թվականից Խաղաղօվկիանոսյան նավատորմում ծառայել է որպես հրամանատարի օգնական և հրթիռային նավակի հրամանատար։ 1991-1992 թվականներին ծառայել է որպես շտաբի պետ, իսկ 1992-1996 թվականներին՝ հրթիռային մոտորանավակների 2-րդ գվարդիական դիվիզիոնի հրամանատար: 1996-1998 թվականներին եղել է ջրային շրջանի պաշտպանության նավերի 47-րդ բրիգադի հրամանատարի տեղակալ-շտաբի պետ։ 1998 թվականին նշանակվել է շտաբի պետ, իսկ 2000 թվականից՝ 165-րդ բրիգադի հրամանատար։ 2004-2005 թվականներին՝ տարբեր ուժերի ծովափնյա նավատորմի հրամանատարի տեղակալ։ 2005 թվականին նշանակվել է շտաբի պետ, իսկ 2006 թվականի նոյեմբերի 13-ից Ռուսաստանի Դաշնության պաշտպանության նախարարի թիվ 1170 հրամանով՝ հյուսիս-արևելքում զորքերի և ուժերի հրամանատար[3][6][7]։

2006 թվականի օգոստոսին Ռուսաստանի հյուսիս-արևելքում զորքերի և ուժերի հրամանատարի պաշտոնակատարի պաշտոնում ղեկավարել է 2006 թվականի խոշորագույն զորավարժությունները Խաղաղ օվկիանոսում[8], իսկ հաջորդ տարվա ապրիլին՝ Ռուսաստանի ԱԻՆ-ի, Ռուսաստանի ՆԳՆ-ի և Ռուսաստանի ԱԴԾ-ի հետ համատեղ հակաահաբեկչական վարժանքները[9]:

2009 թվականի հոկտեմբերին նշանակվել է Հյուսիսային նավատորմի հրամանատարի տեղակալ[6]։

Ռուսաստանի Դաշնության նախագահի 2013 թվականի ապրիլի 15-ի հրամանագրով նշանակվել է Սևծովյան նավատորմի հրամանատար: 2013 թվականի մայիսի 13-ին Սևծովյան նավատորմի 230-ամյակին նվիրված հանդիսություններին Ալեքսանդր Վիտկոն հանդիսավոր կերպով հանձնվել Է Սևծովյան նավատորմի հրամանատարի շտանդարտը[2][5]։

Ալեքսանդր Վիտկոյի հրամանատարությամբ գտնվել Է ռազմածովային նավատորմի Միջերկրածովյան էսկադրան, որը ստեղծվել է 2013 թվականին Ռուսաստանի Դաշնության պաշտպանության նախարարի որոշմամբ[10]։

2013 թվականի հուլիսի 28-ին Ուկրաինայի ռազմածովային ուժերի հրամանատար, փոխծովակալ Իլյինի հետ համատեղ ընդունել է ռուս-ուկրաինական ծովային շքերթը Սևաստոպոլում[11]։ 2013 թվականի հոկտեմբերին ղեկավարել է առանձին հրթիռահրետանային բրիգադի ամփոփիչ ստուգումը, որի ընթացքում հատուկ տեղ է հատկացվել նավատորմի վրա ռազմական փորձարկումների եզրափակիչ փուլ անցնող նոր զինատեսակների յուրացման հարցերին, այդ թվում՝ բաստիոն հականավային հրթիռային համալիրի[12]։

Որպես թիմի ավագ մասնակցել է Ռուսաստանի Սևծովյան նավատորմի և Ուկրաինայի ռազմածովային ուժերի միջև ընկերական խաղին, որը տեղի է ունեցել Սևաստոպոլի Մետալիստ մարզադաշտում[13]։

 
 
 
 
Ա. Վիտկոն  Վ. Պուտինի հետ։ Ապրիլի 17, 2014 թվական Ա. Վիտկոն Վ. Վ. Պուտինի՝ հաղթանակի օրվա տոնակատարությանը մասնակցելու այցի ժամանակ: Սևծովյան բարձրագույն ռազմածովային ուսումնարան Ա. Վ. Վիտկոն Վ. Վ. Պուտինին տեղեկացնում է Նովոռոսիյսկում ՉՖ-ի տեղակայման կետի կառուցման ընթացքի մասին: 2014 թվականի սեպտեմբերի 23

Ղրիմի միացումը Ռուսաստանի Դաշնությանը

Ակտիվ մասնակցություն է ունեցել Ռուսաստանի Դաշնությանը Ղրիմի միացմանը։

Ուկրաինայի պաշտպանության նախարարության հայտարարության համաձայն՝ հրամանատարը ուկրաինացի զինծառայողներին վերջնագիր է ներկայացրել հանձնվել մինչև 2014 թվականի մարտի 4-ի առավոտյան ժամը 5-ը՝ հակառակ դեպքում սպառնալով ամբողջ Ղրիմում Ուկրաինայի զինված ուժերի ստորաբաժանումների և բաժինների գրոհով[14]։ Ռուսաստանի Սեւծովյան նավատորմի շտաբում հերքել են ուկրաինական ԶԼՄ-ների հաղորդագրությունները հրամանատարի վերջնագրի և Ուկրաինայի զորամասերի գրոհման պլանների մասին[15]։

2014 թվականի մարտի 4-ին Ալեքսեյ Չալի հետ այցելել է Ուկրաինայի ռազմածովային ուժերի շտաբ[16][17]։ Հաջորդ օրը Ուկրաինայի Գլխավոր դատախազությունը նրա նկատմամբ քրեական գործ էր հարուցել պետական դավաճանության հրահրման և Ուկրաինայի զինվորականների նկատմամբ դիվերսիաներ կազմակերպելու մեղադրանքով[7][18]։ Ռուսաստանի պաշտպանության նախարարությունը Ղրիմում իրավիճակի ապակայունացմանն ուղղված սադրանք է անվանել քրեական գործ հարուցելու փորձը: Պաշտպանության նախարարի տեղակալ Ա. Անտոնովի խոսքով՝ Սևծովյան նավատորմի հրամանատարն իր պարտականությունները կատարում է օրինական հիմունքներով՝ Ուկրաինայի տարածքում ռուսական նավատորմի տեղակայման մասին գործող ռուս-ուկրաինական համաձայնագրերին և Ռուսաստանի Դաշնության Զինված ուժերի կանոնադրությանը խիստ համապատասխան[19]։ 2014 թվականի մարտի 12-ին Ռուսաստանի Դաշնության Քննչական կոմիտեն քրեական գործ է հարուցել Ուկրաինայի Գլխավոր դատախազության՝ Ալեքսանդր Վիտկոյի նկատմամբ ապօրինի որոշման փաստով[20], իսկ հրամանատարը ճանաչվել է տուժող[21][22]։

2014 թվականի մարտի 17-ին Ալեքսանդր Վիտկոն ներառվել է այն անձանց ցուցակում, որոնց նկատմամբ Եվրամիությունը պատժամիջոցներ է սահմանում: Նշվում էր նրա դերը «Ուկրաինայի տարածքը գրաված ռուսական զորքերի հրամանատարությունում» (անգլ.՝ «Responsible for commanding Russian forces that have occupied Ukrainian sovereign territory»)[23]։

2014 թվականի մարտի 19-ին Ուկրաինայի ռազմածովային ուժերը նախազգուշացրել էին բռնության կիրառման մասին[24][25]:

Ուզում եմ զգուշացնել նրանց և, առաջին հերթին, Ուկրաինայի ռազմածովային ուժերի անձնակազմին, Աստված մի արասցե, նույնիսկ պարսատիկից որևէ մեկը կրակի։ Լուցկիները խաղալիքներ չեն: Խնդրում եմ սա բառացի չհասկանալ։

2014 թվականի մարտի 20-ին այցելել է Ուկրաինայի ռազմածովային ուժերի Սլավուտիչ նավը, որտեղ, Ուկրաինայի պաշտպանության նախարարության հայտարարության համաձայն, Անձնական կազմին վերջնագիր է ներկայացրել լքել նավը և մեկնել Հոնկոնգ Ուկրաինա կամ անցնել Ռուսաստանի Սևծովյան նավատորմի դրոշի ներքո[26]։

2016 թվականի ապրիլի 25-ին Կիևի Պեչերսկի շրջանային դատարանը, Ուկրաինայի գլխավոր ռազմական դատախազության միջնորդությամբ, Վիտկոյին ձերբակալելու թույլտվություն է տվել մի շարք ծանր հանցագործություններ կատարելու մեղադրանքով: 2016 թվականի ապրիլի 26-ին Ուկրաինայի կողմից հետախուզում է հայտարարվել[27]։

Ղրիմի Ռուսաստանի Դաշնությանը միանալուց հետո

 
Գլխավոր հրամանատարի տեղակալ Ռուսաստանի ռազմածովային ուժերի ծովակալ Ալեքսանդր Վիտկոն (ձախից) Գիտաարտադրական միավորում «Մարս»։ Ուլյանովսկ, 2019

2014 թվականի մայիսի 5-ին Ռուսաստանի Դաշնության նախագահի հրամանագրով շնորհվել է «ծովակալ» զինվորական կոչումը[28][29][30]։

2015 թվականի մարտի 14-ին մասնակցել է «Ռուսական գարուն 2015» առագաստանավային ռեգատին, որն անցկացվել է Սևաստոպոլի ծովախորշի ջրատարածքում Ուշակովա բալկա զբոսանավ-ակումբում և նվիրված է եղել «Ղրիմի գարնան» տարեդարձին: Ընդհանուր առմամբ, մրցույթին մասնակցել են միջազգային կարգի սպորտային զբոսանավերի յոթ անձնակազմեր[31]։

2018 թվականի մայիսի 14-ին ազատվել է Սևծովյան նավատորմի հրամանատարի պաշտոնից և հետագա ծառայության համար ուղարկվել Ռուսաստանի Դաշնության ռազմածովային նավատորմի գլխավոր հրամանատարություն (Սանկտ Պետերբուրգ):

2018 թվականի նոյեմբերին նշանակվել է ռազմածովային նավատորմի գլխավոր հրամանատարի տեղակալ[32][33]։ Ռուսաստանի Դաշնության նախագահի 2019 թվականի դեկտեմբերի 13-ի № 602 հրամանագրով նշանակվել է Ռուսաստանի ռազմածովային նավատորմի գլխավոր շտաբի պետ՝ Ռուսաստանի ռազմածովային նավատորմի գլխավոր հրամանատարի առաջին տեղակալ[34][35]։

Մրցանակներ

Պետական

  • Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար 3-րդ աստիճանի շքանշան (2014 թվական) (2014 год)[36];
  • «Ռազմական ծառայությունների համար» շքանշան[37];
  • «Ծովային ծառայությունների համար» շքանշան;
  • «Ռուսական նավատորմի 300 տարի» հոբելյանական մեդալ;
  • «Զինվորական ծառայության գերազանցության համար» մեդալ
  • «ԽՍՀՄ զինված ուժերի 70-ամյակ» հոբելյանական մեդալ;
  • Ռուսաստանի Դաշնության նախագահի պատվոգիր;
  • «Ռուսաստանի Դաշնության վաստակավոր ռազմական մասնագետ» պատվավոր կոչում[1]։

Գերատեսչական

  • Զինվորական խիզախության համար մեդալ;
  • Ղրիմի վերադարձի համար մեդալ (2014 թվականի մարտ)[38][39];
  • Զինվորական գերազանց ծառայության համար 1-ին և 2-րդ աստիճանի մեդալներ;
  • Անբասիր ծառայության համար III աստիճանի մեդալ
  • Պաշտպանության նախարարության 200 տարի մեդալ;
  • «Բանակի գեներալ Խրուլև» մեդալ;
  • Մարտական համագործակցության համար մեդալ;
  • Ջրային ուժերում ծառայության համար մեդալ;
  • «Սիրիայում ռազմական գործողության մասնակցի» մեդալ:

Տարածաշրջանային

  • Պարտքի հավատարմության համար (Ղրիմ) շքանշան (2018 թվականի մայիսի 11)՝ անբասիր ծառայության, իր պարտականությունների բարեխիղճ կատարման, բարձր պրոֆեսիոնալիզմի և թերակղզու զարգացման գործում անձնական բարձր ներդրման համար[40];
  • Սևաստոպոլին մատուցած ծառայությունների համար (2018 թվականի մայիսի 11) գերազանցության նշան։

Հասարակական

  • Ղրիմի և Սևաստոպոլի ազատագրման համար մեդալը (2014 թվականի մարտի 17) Ղրիմի՝ Ռուսաստան վերադառնալու գործում ներդրած անձնական ավանդի համար է[41];
  • «Խաղաղօվկիանոսյան նավատորմի 275 տարի» (2006 թվական) հուշանշան։

Այլ պետությունների

  • «Ուկրաինայի Զինված ուժերի ռազմածովային ուժերի 20 տարի» մեդալ (2013 թվական)[42]։

Ընտանիք, անձնական կյանք

Մայրը՝ Նինա Վիկտորովնան, Վիտեբսկի պետական բժշկական ինստիտուտի շրջանավարտ է: Որդու ծնվելուց հետո ընտանիքը Վիտեբսկից տեղափոխվել է Օրշա, որը Ալեքսանդրը համարում է իր հայրենի քաղաքը: Ալեքսանդրի դաստիարակությամբ ակտիվորեն զբաղվում էր նրա տատիկը՝ Թամարա Նիկոլաևնա Պոպովան: Որպես երեխա, նա սիրում էր կարդալ Կ․ Ստանյուկովիչի ծովային պատմվածքները, Ա. Նովիկովի «Ցուսիմա» վեպը, ինչպես նաև Ժյուլ Վեռնը, որն ազդել է ապագա մասնագիտության ընտրության վրա[3]։

Կինը՝ Տատյանան, որի հետ նախկինում միասին սովորել է 13-րդ դպրոցում, 1984 թվականին ամուսնացել է ուսումնարանն ավարտելուց անմիջապես հետո։ Երկու որդիների հայր։ Ավագ որդին՝ Անտոն Ալեքսանդրովիչ, Ռուսաստանի ռազմածովային նավատորմի սպա, Ս. Մակարովի անվան Խաղաղօվկիանոսյան ռազմածովային ինստիտուտի շրջանավարտ: Կրտսեր որդին՝ Մաքսիմ[2][3][43]։

Ծանոթագրություններ

  1. 1,0 1,1 Витко Александр Викторович (Sevastopol.info)
  2. 2,0 2,1 2,2 «Новый командующий теперь у Черноморского флота» (ռուսերեն). Меридиан Севастополь. 2013-05-13. Վերցված է 2013-06-04-ին.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Н. Сулохин (2013-07-26). «Адмирал из Орши» (ռուսերեն). «Аршанская газета». Վերցված է 2015-03-29-ին.
  4. «Витко Александр Викторович» (ռուսերեն). «Моряки и корабли». 2013-05-04. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-07-10-ին. Վերցված է 2013-06-04-ին.
  5. 5,0 5,1 «В Черноморском флоте России новый командующий» (ռուսերեն). delo.ua. 2013-05-13. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-07-10-ին. Վերցված է 2013-06-04-ին.
  6. 6,0 6,1 6,2 Биография Александра Витко («РИА Новости»)
  7. 7,0 7,1 Биография Александра Витко («Piter.TV»)
  8. «На Камчатке завершены крупнейшие учения флота» (ռուսերեն). Lenta.ru. 2006-08-23. Վերցված է 2014-03-21-ին.
  9. «На камчатской базе подводных лодок будут ловить террористов» (ռուսերեն). Lenta.ru. 2007-04-13. Վերցված է 2014-03-21-ին.
  10. Владимир Путин посетил Центральный командный пункт Вооруженных Сил РФ : Министерство обороны Российской Федерации
  11. «Совместный российско-украинский морской парад начался в Севастополе» (ռուսերեն). «РИА Новости». 2013-07-28. Վերցված է 2014-03-21-ին.
  12. «Моряки-черноморцы проверили точность «Бастиона»» (ռուսերեն). «РИА Новости». 2013-10-30. Վերցված է 2014-03-21-ին.
  13. «Офицеры ЧФ состязаются с украинскими коллегами на футбольном поле» (ռուսերեն). «РИА Новости». 2013-12-27. Վերցված է 2014-03-21-ին.
  14. «Командующий ЧФ РФ поставил ультиматум украинским военным, заявляют в Минобороны». «Интерфакс-Украина». 2014-03-03. Արխիվացված է օրիգինալից 2014-03-06-ին.
  15. «В штабе ЧФ России информацию об ультиматумах украинским ВМС назвали полной чушью». «ИТАР-ТАСС». 2014-03-03. Վերցված է 2014-03-20-ին.
  16. «Штаб українських ВМС відвідав командувач ЧФ РФ Вітко» (ուկրաիներեն). Информационное агентство «Уніан». 2014-03-04. Վերցված է 2014-03-06-ին.
  17. «Александр Витко, командующий Черноморским флотом РФ, вице-адмирал» (ռուսերեն). Forbes. 2014-03-14. Վերցված է 2015-03-29-ին.
  18. «Генпрокуратура возбудила дело в отношении командующего ЧФ РФ Витко» (ռուսերեն). Информационное агентство «Уніан». 2014-03-05. Վերցված է 2014-03-06-ին.
  19. «Минобороны назвало провокацией дело против командующего ЧФ РФ» (ռուսերեն). «РИА Новости». 2014-03-12. Վերցված է 2014-03-12-ին.
  20. «СК РФ завёл дело на сотрудников ГП Украины после их решения по Витко». «РИА Новости». 2014-03-12. Վերցված է 2014-03-12-ին.
  21. «СК: возбуждение дела против Витко направлено на дестабилизацию в Крыму». «РИА Новости». 2014-03-19. Վերցված է 2014-03-21-ին.
  22. «СК: командующий ЧФ России невиновен по делу, возбуждённому против него». «РИА Новости». 2014-03-19. Վերցված է 2014-03-21-ին.
  23. «COUNCIL REGULATION (EU) No 269/2014 concerning restrictive measures in respect of actions undermining or threatening the territorial integrity, sovereignty and independence of Ukraine» (անգլերեն). Official Journal of the European Union. 2014-03-17.
  24. «Командующий ЧФ предостерёг ВМС Украины от применения насилия в Крыму» (ռուսերեն). «РИА Новости». 2014-03-19. Վերցված է 2014-03-21-ին.
  25. «Командующий Черноморским флотом России предупредил ВМС Украины о недопустимости провокаций» (ռուսերեն). «Новый Севастополь». 2014-03-19. Վերցված է 2014-03-21-ին.
  26. «Російські окупанти пропонують особовому складу корабля «Славутич» перейти на їх сторону» (ուկրաիներեն). 5 канал. 2014-03-20.
  27. Суд в Киеве выдал разрешение на задержание командующего ЧФ России Александра Витко
  28. «Указ № 302 Президента Российской Федерации от 5 мая 2014 года «О присвоении воинских званий высших офицеров военнослужащим Вооружённых Сил Российской Федерации»» (PDF) (ռուսերեն). Администрация Президента РФ. 2014-05-05. Վերցված է 2014-05-12-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 7 (օգնություն)
  29. «Путин повысил в звании командующего Черноморским флотом до адмирала» (ռուսերեն). ВЗГЛЯД.РУ. 2014-05-05. Վերցված է 2015-03-29-ին.
  30. «В. Путин повысил командующего ЧФ ВМФ А. Витко до адмирала» (ռուսերեն). «ПрессОрг 24». 2014-05-05. Վերցված է 2014-05-13-ին.
  31. «Аксёнов, Белавенцев и адмирал Витко участвовали в парусной регате «Русская весна»» (ռուսերեն). Крым. Реалии. 2015-03-15. Վերցված է 2015-03-29-ին.
  32. Группа Главного командования ВМФ России проверила готовность большого десантного корабля «Иван Грен» к межфлотскому переходу с Балтийского на Северный флот / mil.ru, 12 октября 2018 года
  33. Вопросы сервисного обслуживания и судоремонта кораблей новых проектов рассмотрены на военно-технической конференции Военно-Морского Флота в Санкт-Петербурге / mil.ru, 2 февраля 2019 года
  34. Из Указов Президента Российской Федерации. // Морской сборник. — 2020. — № 2. — С.4.
  35. Звезды под елкой: Минобороны провело крупную кадровую ротацию / Известия, 23 декабря 2019 года
  36. «Новые государственные награды украсили кители руководства Минобороны России в День Победы» (ռուսերեն). «Крыминформ». 2014-05-09. Վերցված է 2014-05-12-ին.
  37. Владимир Мохов (2006-02-01). «Здесь начинается Россия…» (ռուսերեն). «Красная звезда». Վերցված է 2013-06-04-ին.
  38. «Минобороны России учредило медаль «За возвращение Крыма»» (ռուսերեն). «Газета.Ру». 2014-03-25. Վերցված է 2014-04-30-ին. «награду получили .., командование Черноморского флота России, ...»
  39. «Командующий Черноморским флотом на праздновании 9 мая, 2014 год». Արխիվացված է օրիգինալից 2014-05-13-ին. Վերցված է 2014-05-13-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  40. Аксёнов и Овсянников наградили командующего ЧФ Витко / РИА Крым
  41. «Медаль за освобождение Севастополя и Крыма получили: Путин, Газманов, Чалый, Шойгу и ещё 128 человек». Արխիվացված է օրիգինալից 2014-07-24-ին. Վերցված է 2017-11-10-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  42. «В Севастополе подведены итоги российско-украинского учения «Фарватер мира-2013»» (ռուսերեն). Минобороны России. 2013-06-26. Վերցված է 2017-17-01-ին.
  43. Константин Лобков, Виталий Аньков (2008-07-02). «Семь футов под килем, макаровцы!» (ռուսերեն). «Красная звезда». Վերցված է 2015-03-29-ին.

Արտաքին հղումներ