«Չժոու արքայատոհմ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Պատմական երկիր1|Հայերեն անվանում=Չժոու արքայատոհմ|Կրոն=ավանդական կրոն|Իրադարձությո...»:
 
No edit summary
Տող 3.
* [[Ֆենհաո]]` մինչև մ․թ․ա․ 771 թվական
* [[Լոյան]]` մինչև թագավորության անկում|Պետական կարգ=[[Միապետություն]]|Քարտեզի նկարագրություն=Չժոու թագավորության սահմանները|Քարտեզ=[[image:Zhou Dynasty 1122 BC - 256 BC.PNG|285px]]|Բնօրինակ անվանում=周|Ներկայիս տարածքում={{դրոշավորում|Չինաստան}}}}
'''Չժոու արքայատոհմ''' ({{lang-zh|周}}, ''գոյության ժամանակաշրջան․ժամանակաշրջան''․ հիմնադրումը՝ [[Մ.թ.ա. 1046|մ․թ․ա․ 1046 թվական]], անկումը՝ [[Մ.թ.ա. 249|մ․թ․ա․ 249 թվական]]), հին չինական դինաստիա, որի գերիշխանության ժամանակահատվածը հաջորդել է Շանին և նախորդել Ցինին<ref>{{Cite book|title=The Economic History of China: From Antiquity to the Nineteenth Century|last=Von Glahn|first=Richard|publisher=Cambridge University Press|year=2016|isbn=9781139343848|location=Cambridge|pages=11|oclc=944748318}}</ref>։ Չժոու արքայատոհմի իշխանության տարիները համընկնում են [[Չինաստանի պատմություն|Հին Չինաստանի պատմության]] նույնանուն ժամանակահատվածի հետ, քանզի պատմագիտության մեջ ընդունված է այս երկրի հինաշխարհյան պատմությունը պարբերացնել ըստ երկիրը կառավարող արքայատոհմերի։
 
Չժոուն համարվում է Հին Չինաստանի ամենաերկար կառավարած արքայատոհմը։ Վերջինիս պատմությունը պայմանականորեն կարելի է բաժանել երեք մասերի՝ Արևմտյան Չժոու, Արևելյան Չժոու և Պայքարող թագավորությունների (Չժանգո) ժամանակաշրջան։ Երկպառակտչական պատերազմների և քոչվորական ցեղերի ասպատակությունների արդյունքում թուլացած Արևմտյան Չժոուն մասնատվում է մ․թ․ա․ 741 թվականին․ Արևմտյան Չժոուի թուլացմամբ, Չինաստանի մասնատմամբ և Արևելյան Չժոուի միավորիչ գործունեությամբ սկսվում է արքայատոհմի պատմության հաջորդ պարբերափուլը, որը հաճախ անվանում են «գարնան ու աշնան ժամանակաշրջան»։ Արևմտյան Չժոուի անկումից հետո միասնական թագավորությունը որպես այդպիսին վերանում է, իսկ Արևելյան Չժոուի պատմության վերջին տարիներին, որը հայտնի է «Պայքարող թագավորությունների ժամանակաշրջան» կամ Չժանգո անվանումով, թագավորական իշխանությունը կրում էր ձևական բնույթ։