«Վալենսիա»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ |
No edit summary Պիտակներ՝ Վիզուալ խմբագիր Խմբագրում բջջային սարքով Խմբագրում կայքի բջջային տարբերակից |
||
Տող 66.
Վալենսիան հիմնադրվել է որպես [[Հռոմեական հանրապետություն|հռոմեական]] գաղութ [[Մ.թ.ա. 138|մ.թ.ա. 138 թվականին]]: Քաղաքը գտնվում է [[Տուրիա (գետ)|Տուրիա]] գետի ավազանին, [[Պիրենեյան թերակղզի|Պիրենեյան թերակղզու]] արևելյան ափին: Այն Իսպանիայի մեծագուն պատմական կենտրոններից մեկն է, մոտ 169 հեկտար տարածքով<ref>{{cite web|url=http://www.ayto-valencia.es/ayuntamiento/webs/estadistica/inf_dtba/pub/Districte_01.pdf|title=Districte 1. Ciutat Vella|work=Oficina d'Estadística. Ajuntament de València|language=Catalan, Spanish|year=2008|accessdate=փետրվարի 16, 2010}}</ref>, որը ներառում է հնադարյան հուշարձաններ, տեսարաններ, մշակութային վայրեր, որոնք Վալենսիան դարձնում են երկրի զբոսաշրջության կենտրոններից մեկը:
== Աշխարհագրություն ==
Վալենսիա քաղաքը գտնվում է [[Պիրենեյան թերակղզի|Պիրենեյան թերակղզու]] [[Միջերկրական ծով]]<nowiki/>ի ափին, Ցուկար և Տուրիա գետերի խոշոր ալյուվիալ դաշտում ՝ Վալենսիական ծոցի սրտում: Նախնադարյան քաղաքը գտնվում էր ծովից մոտ չորս կիլոմետր հեռավորության վրա ՝ գետի Տուրիա կղզում: Քաղաքին ամենամոտ լեռները Վալենսիական համայնքում գտնվող Պիրենեյան համակարգի վերջին նախալեռներն են, ինչպիսիք են Էլ Պուիգը և Սիեռա Կալդերոնան:
== Բնակչություն ==
Քաղաքը հիմնականում իսպանախոս է, բայց կառավարությունը խթանում է վալենսիերեն լեզուն: Բնակչությունն աճում է հիմնականում ներգաղթի շնորհիվ: 1 550 887 մարդ - այդքան շատ մարդիկ ապրում են Վալենսիայի մայրաքաղաքային տարածքում:
== Կրթություն ==
Վալենսիայում կա չորս համալսարան: Նրանցից երկուսը պետական են: Դրանցից ամենամեծը Վալենսիայի Պոլիտեխնիկական համալսարանն է (UPV) և Վալենսիայի համալսարանը, որը հիմնադրվել է 1499 թվականին: Գոյություն ունի նաև Արվեստների թագավորական ակադեմիա ՝ [[Սան Կառլոս]]:
== Տեսարժան վայրեր ==
Քաղաքը հարուստ է տեսարժան վայրերով. Հսկայական գոթական տաճար (որտեղ պահվում է աման, որը Կաթոլիկ եկեղեցին ճանաչում է ի դեմս Հռոմի պապի կողմից որպես Սուրբ Գրաալ) զանգակատունով, որը հայտնի է որպես «Միգելետե», հին եկեղեցիներ, առատորեն զարդարված դրսից և ներսից, քաղաքի ամրությունների բեկորներ, ներառյալ մի քանի տպավորիչ դարպասներ: , La Longja Silk Exchange- ի միջնադարյան գոթական շենքը, հին քաղաքի շենքերը, 19-ից 20-րդ դարի սկզբի նրբագեղ շենքերը Art Nouveau ոճով (Կենտրոնական շուկա, երկաթուղային կայարան, փոստային բաժանմունք), թանգարաններ, ժամանակակից կենդանաբանական այգի և օվկիանարիում: 1996 թվականից Վալենսիան ընդգրկված է մարդկության համաշխարհային ժառանգության մեջ:
=== Մայր տաճար ===
Այն կառուցվել է մզկիթի տեղում XIII-XV դարերում ՝ Ռեկոնկիստայի ժամանակ մավրերից իսպանացիներին քաղաքի վերահսկողությունը փոխանցելուց հետո: Մայր տաճարը զարդարված է նկարներով, վիտրաժներով, սրբերի արձաններով:
Տաճարի միջանցքում (գլուխների սրահում) ցուցադրվում է Հռոմի պապի կողմից բնօրինակը ճանաչված [[Սուրբ Գրաալ]]<nowiki/>ի կրկնօրինակը :
=== Արվեստների և գիտությունների քաղաք ===
Վալենսիան բազմիցս տառապել է դրա միջով Թուրիա գետի վարարումից: Ի վերջո որոշվեց գետը սկսել քաղաքից հարավ գտնվող նոր ջրանցքով: Նախկին գետի հունի հողերը տրվել են արվեստի և գիտությունների քաղաք կառուցելու համար: Շենքերը տեղակայված են 10 կիլոմետր երկարությամբ նոր պարկում: Տարածքի մի մասը զարդարված է լճակներով և լողավազաններով: Համալիրի հիմնական դիզայներներն են Սանտյագո [[Սանտյագո Կալատրավա|Կալատրավան]] և Ֆելիքս Կանդելան:
Համալիրի տարածքում 2019 թվականին տեղի ունեցան «Westworld» սերիալի 3-րդ սեզոնի նկարահանումները:
=== Արձակուրդներ և ավանդույթներ ===
Հիմնական տոնը ՝ Ֆալլասը, նշվում է Սուրբ Ջոզեֆի օրվան նախորդող շաբաթվա ընթացքում (մարտի 19): Սա պապիե-մաչեից պատրաստված հսկայական քանդակների մրցույթ է, որը խորհրդանշում է մարդկային տարբեր արատներ, որոնք այրվում են տոնի վերջին գիշերը: Շաբաթվա ընթացքում անցկացվում են նաև հրավառություններ, տարբեր մրցույթներ, շքերթներ, ինչպես նաև ամենօրյա ցլամարտ լավագույն մատրադորների մասնակցությամբ:
1980-ականների վերջին: Վալենսիան դարձել է տեխնիկական երաժշտության իսպանական կենտրոն և ռեյվերի թեժ կետ: Թմրանյութերի օգտագործումը և ճանապարհատրանսպորտային պատահարները բարձրացել են: 1995 թ.-ին Վալենսիայի խորհրդանշական դիսկոտեկների մեծ մասը փակվել էին:
Վալենսիական տիպիկ ուտեստը պաելան է: Այն ունի մի քանի տեսակներ. Վալենսիական ավանդական պաելան պատրաստվում է հավի, նապաստակի և երբեմն խխունջի հետ. Պատրաստվում են նաև ծովամթերքի պաելա, խառը պաելա (մսով և ծովամթերքով) և նույնիսկ բուսական պաելա: Օգտագործված բանջարեղենի բաղադրությունը նույնպես տարբեր է. Կանաչ լոբի, սպիտակ լոբի, կարմիր պղպեղ, արտիճուկ և այլն: Կա մի շարք, որտեղ բրինձը փոխարինվում է վերմիշելով. Այն կոչվում է ֆիդեու:
== Հիշողություն ==
1982-ի հոկտեմբերի 20-ին Քրիմի աստղաֆիզիկական աստղադիտարանում աստղագետ Լյուդմիլա Կարաչկինայի կողմից հայտնաբերված Վալենսիա (5941) աստերոիդը անվանակոչվել է ի պատիվ Վալենսիայի:
== Հայտնի մարդիկ ==
Իսպանացի երգչուհի և կինոդերասանուհի Կոնչա Պիկերը (1908-1990) ծնվել է Վալենսիայում և հաճախ հյուրախաղերով հանդես եկել: Նրան նույնիսկ անվանում էին ոչ թե իսպանացի, այլ վալենսիացի երգչուհի:
== Սպորտ ==
•Համանուն բասկետբոլի և ֆուտբոլի ակումբները հիմնված են Վալենսիայում: «Վալենսիան» Ֆրանսիայում ամենաուժեղ ակումբներից մեկն է. Վեց անգամ ակումբը նվաճեց չեմպիոնությունը Իսպանիայում և յոթ անգամ ՝ գավաթում: Երկու անգամ անընդմեջ (2000 և 2001 թվականներին) Վալենսիան խաղացել է [[ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա|ՈՒԵՖԱ]]-ի Չեմպիոնների լիգայի եզրափակչում, բայց երկու անգամ էլ պարտվել է: Քաղաքի ամենահին ֆուտբոլային ակումբը «Լեւանտեն» է:
•2008-2012 թվականներին Վալենսիայի քաղաքային ուղու վրա անցկացվեց Ֆորմուլա 1-ի Եվրոպայի Գրան Պրիի փուլը:
== Պատմություն ==
| |||