Վիքիպեդիա

«Սրտամկանի բորբոքում»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
չ մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ
No edit summary
Տող 2.
| պատկեր = Viral myocarditis (1).JPG
}}
'''Միոկարդիտ''', հայտնի է նաև որպես '''բորբոքային կարդիոմիոպաթիա''', '''սրտամկանի բորբոքում'''<ref name="NEJM2009">{{cite journal|last1=Cooper LT|first1=Jr|date=ապրիլի 9, 2009|title=Myocarditis.|journal=The New England Journal of Medicine|volume=360|issue=15|pages=1526–38|doi=10.1056/nejmra0800028|pmid=19357408}}</ref>։ Ախտանիշերը ներառում են [[դժվարաշնչություն|հևոց]], ցավ կրծքավանդակում, ֆիզիկական ակտիվության սահմանափակում և [[սրտի անկանոն աշխատանք]]<ref name=NEJM2009/>։ Գանգատները կարող են ձգվել մի քանի ժամից մինչև օրեր<ref name="NEJM2009" />։ Բարդությունները ներառում են սրտային անբավարարություն , որպես հետևանք [[դիլատացիոն կարդիոմիոպաթիայի]] և [[սրտային պաշարման|սրտի կանգ]]<ref name="NEJM2009" />։
 
Միոկարդիտների հիմնական պատճառային գործոնը [[վիրուսային ինֆեկցիաներ|վիրուսային վարակներն]] են<ref name="NEJM2009" />։ Այլ պատճառներն են բակտերիալ վարակները, որոշ դեղամիջոցներ, տոքսիններ և մի շարք [[աուտոիմուն հիվանդություններ]]<ref name="NEJM2009" /><ref name="Kin20122">{{cite journal|last1=Kindermann|first1=I|last2=Barth|first2=C|last3=Mahfoud|first3=F|last4=Ukena|first4=C|last5=Lenski|first5=M|last6=Yilmaz|first6=A|last7=Klingel|first7=K|last8=Kandolf|first8=R|last9=Sechtem|first9=U|date=փետրվարի 28, 2012|title=Update on myocarditis.|journal=Journal of the American College of Cardiology|volume=59|issue=9|pages=779–92|doi=10.1016/j.jacc.2011.09.074|pmid=22361396|last10=Cooper|first10=LT|last11=Böhm|first11=M}}</ref>։ Ախտորոշումը հիմնվում է [[Էլեկտրասրտագրություն|էլեկտրասրտագրության]] (ԷՍԳ), արյան մեջ [[տրոպոնին]]ի բարձր մակարդակի, [[սրտի ՄՌՏ|սրտի ՄՌՇ]] հետազոտության և երբեմն սրտամկանի բիոպսիայի արդյունքների վրա <ref name="NEJM2009" /><ref name="Kin20122"/>։ [[Էխոսրտագրություն|Էխոսրտագրության]] դերը կարևորվում է այլ պատճառային գործոնների, օրինակ՝ սրտի[[Սրտի փականային հիվանդություն|սրտի փականային հիվանդություններիհիվանդություններ]]ի բացառման մեջ<ref name="Kin20122"/>։
 
Բուժումը կախված է հիվանդության ծանրությունից և պատճառային գործոնից<ref name=NEJM2009/><ref name="Kin20122"/>։ Բուժման սխեմայում հիմնականում ներառված են ԱփՖԱՓՖ պաշարիչներ, [[բետա պաշարիչներ]] և միզամուղներ<ref name="NEJM2009" /><ref name="Kin20122"/>։ Ապաքինման ընթացքում խորհուրդ է տրվում խուսափել ֆիզիկական ակտիվությունից<ref name="NEJM2009" /><ref name="Kin20122"/>։ Որոշ դեպքերում արդյունավետ են [[կորտիկոստերոիդներ]]ի և [[ներերակային իմունոգլոբուլինների]] օգտագործումը<ref name="NEJM2009" /><ref name="Kin20122"/>։ Ծանր դեպքերում անհրաժեշտություն է առաջանում տեղադրել [[իմպլանտացվող սրտային դեֆիբրիլիատոր]], կամ կատարել [[սրտի փոխպատվաստում]]<ref name="NEJM2009" /><ref name="Kin20122"/>։
 
2013 թվականին գրանցվել է սուր միոկարդիտի շուրջ 1.5 միլիոն դեպք<ref name=":0">{{cite journal|last1=Global Burden of Disease Study 2013|first1=Collaborators|date=օգոստոսի 22, 2015|title=Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 301 acute and chronic diseases and injuries in 188 countries, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013.|journal=Lancet|volume=386|issue=9995|pages=743–800|doi=10.1016/s0140-6736(15)60692-4|pmc=4561509|pmid=26063472}}</ref>։ Հիվանդությունը ախտահարում է բոլոր տարիքային խմբերը, բայց հիմնականում հանդիպում է երիտասարդների մոտ<ref name=":1">{{cite book|url=https://books.google.am/books?id=-nIpAgAAQBAJ&pg=PA135|title=Cellular and Molecular Pathobiology of Cardiovascular Disease|last1=Willis|first1=Monte|last2=Homeister|first2=Jonathon W.|last3=Stone|first3=James R.|date=2013|publisher=Academic Press|isbn=9780124055254|page=135|language=en|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171105195029/https://books.google.am/books?id=-nIpAgAAQBAJ&pg=PA135|archivedate=2017-11-05|deadurl=no|df=}}</ref>։ Առավել հաճախ հիվանդանում են տղամարդիկ<ref name="NEJM2009" />։ Հիվանդությունը հիմնականում ընթանում է թեթև ձևով<ref name="Kin20122"/>։ 2015 թվականին կարդիոմիոպաթիաներից, այդ թվում միոկարդիտներից մահացությունը աճել է կազմելով 354.000 ի համեմատ 1990թվականի 294.000 ցուցանիշի<ref name="GDB2013">{{cite journal|last1=GBD 2013 Mortality and Causes of Death|first1=Collaborators|date=դեկտեմբերի 17, 2014|title=Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013|journal=Lancet|volume=385|issue=9963|pages=117–71|doi=10.1016/S0140-6736(14)61682-2|pmc=4340604|pmid=25530442}}</ref><ref name=":2">{{cite journal|last1=GBD 2015 Mortality and Causes of Death|first1=Collaborators.|date=հոկտեմբերի 8, 2016|title=Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015|journal=Lancet|volume=388|issue=10053|pages=1459–1544|doi=10.1016/s0140-6736(16)31012-1|pmc=5388903|pmid=27733281}}</ref>։ Հիվանդությունը առաջին անգամ նկարագրվել է 1800֊ական թվականներին<ref name=":3">{{cite book|url=https://books.google.am/books?id=xlQ1hqp9ngwC&pg=PA263|title=Infectious Diseases in Critical Care Medicine|last1=Cunha|first1=Burke A.|date=2009|publisher=CRC Press|isbn=9781420019605|page=263|language=en|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171105195029/https://books.google.am/books?id=xlQ1hqp9ngwC&pg=PA263|archivedate=2017-11-05|deadurl=no|df=}}</ref>։
 
== Ախտանշաններ ==
Միոկարդիտի ժամանակ դիտվող կլինիկական նշանները տարբեր են և կախված են առկա բորբոքային պրոցեսից և դրա հետևանքով զարգացող սրտամկանի թուլությունից։Դիտվողթուլությունից։ Դիտվող ախտանշաններն են<ref name="Feldman">{{cite journal|date=November 2000|title=Myocarditis|journal=N. Engl. J. Med.|volume=343|issue=19|pages=1388–98|doi=10.1056/NEJM200011093431908|pmid=11070105|vauthors=Feldman AM, McNamara D}}</ref>․
 
* Ցավ կրծքավանդակում (հաճախ նկարագրվում է որպես դաշույնի հարված հիշեցնող ցավ),
*[[Քրոնիկ սրտային անբավարարություն]] (դիտվում են [[այտուցներ]], [[հևոց]], [[կանգային լյարդ]]),
* Սրտխփոց (սրտի ռիթմի խանգարման հետևանքով),
* Հանկարծամահություն (երիտասարդների մոտ հանկարծամահությունների 20%֊ից ավելին միոկարդիտների հետևանքով է)<ref>{{cite journal|date=December 2004|title=Sudden death in young adults: a 25-year review of autopsies in military recruits|url=http://www.annals.org/cgi/content/full/141/11/829|deadurl=no|journal=Ann. Intern. Med.|volume=141|issue=11|pages=829–34|doi=10.7326/0003-4819-141-11-200412070-00005|pmid=15583223|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080706185511/http://www.annals.org/cgi/content/full/141/11/829|archivedate=2008-07-06|vauthors=Eckart RE, Scoville SL, Campbell CL, etal|df=}}</ref>,
*[[Տենդ]] (հատկապես ինֆեկցիոն ծագման, օրինակ՝ ռեվմատիկ տենդ),
* Հիվանդության սիմպտոմները երեխաների մոտ ոչ սպեցիֆիկ են․ ընդհանուր թուլություն, ախորժակի վատացում,ցավեր որովայնում և քրոնիկ հազ։Հիվանդությանհազ։ Հիվանդության ուշ փուլերում դիտվում են շնչառական նշաններ այդ թվում դժվարաշնչություն, որը հաճախ սխալմամբ ախտորոշվում է որպես [[բրոնխիալ ասթմա]]։
 
Քանի որ միոկարդիտները հիմնականում վիրուսային ծագման են հիվանդները անամնեզում նկարագրում են նախորդող վիրուսային ինֆեկցիայի կլինիկան ․կլինիկան․ տենդ, ցան, փորլուծություն, հոդացավեր և շուտ հոգնածություն։Միոկարդիտներըհոգնածություն։ Միոկարդիտները հաճախ զուգակցվում են պերիկարդիտներով՝[[Պերիկարդիտ|պերիկարդիտներով]]՝ դրսևորելով երկու հիվանդություններին բնորոշ կլինիկական նշաններ։
 
== Պատճառներ ==
Տող 41.
=== Իմունոլոգիական ===
 
* Ալերգիկ (ացետազոլամիդ, [[ամիտրիպտիլին]])
* սրտի տրանսպլանտի մերժման ռեակցիա
* Աուտոհակամարմիններով վնասում ([[սկլերոդերմիա]], [[համակարգային կարմիր գայլախտ]], [[սարկոիդոզ]], համակարգային վասկուլիտներվասկուլիտներ՝ հատկապես էուզինոֆիլային գրանուլեմատոզ պոլիանգիտ և գրանուլեմատոզ պոլիանգիտ, [[Կավասակիի հիվանդություն]])
* Տոքսիններ (մկնդեղ, տոքսիկ շոկի սինդրոմի տոքսին, ածխածնի մոնօքսիդ, օձի թույն)
* Ծանր մետաղներ (պղինձ, երկաթ)
 
=== Ֆիզիկական գործոններ ===
Տող 58.
[[File:Eosinophilic myocarditis HE stain.jpg|thumb|[[Էնդոմիոկարդիալ բիոպսիայի]] նմուշ հարուստ էոզինոֆիլային ինֆիլտրացիայով ( ներկված է [[հեմատոքսիլին էոզինով]])։]]
 
Միոկարդիտներ բնորոշումը վերաբերում է այն պրոցեսներին որոնց հիմքում ընկած են սրտամկանի առաջնային բորբոքումը և վնասումը։ Այն դեպքերը, երբ սրտամկանի բորբոքումը հետևանք է այլ ախտաբանական պրոցեսի և զարգացել է երկրորդային մեխանիզմով (օր․՝ [[Սրտամկանի ինֆարկտ]]) չի դրվում միոկարդիտ ախտորոշումը<ref name=Robbins>Kumar, Vinay; Abbas, Abul K.; Fausto, Nelson; & Mitchell, Richard N. (2007). ''Robbins Basic Pathology'' (8th ed.). Saunders Elsevier. pp. 414-416 {{ISBN|978-1-4160-2973-1}}</ref><ref name=Baughman>Kenneth L. Baughman, Special Report: Diagnosis of Myocarditis; Death of Dallas Criteria. [http://www.circ.ahajournals.org/cgi/content/full/113/4/593 Circulation. 2006;113:593-595] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090720043805/http://www.circ.ahajournals.org/cgi/content/full/113/4/593 |date=2009-07-20 }}</ref>։
 
Միոկարդի բորբոքային ախտահարում կարող ենք ենթադրել հիմնվելով էլեկտրոսրտագրության (ԷՍԳ,) արդյունքների, բարձրացած [[C-reactive protein|C]]-ռեակտիվ սպիտակուցի և կամ Էրիթրոցիտների նստեցման արագության և շիճուկում [[IgM]]-ի բարձր մակարդակի վրա։ Սրտամկանի վնասման մարկերները (տրոպոնին,կրեատին կինազա) բարձրացած են<ref name=Feldman/>։
 
Դիտվող ԷՍԳ փոփոխություններն են [[T wave|T]] ատամիկի դիֆուզ ինվերսիա, ST սեգմենտի թամբաձև բարձրացում (այս նշանները դիտվում են նաև [[Պերիկարդիտ|պերիկարդիտների]] ժամանակ)<ref name="Feldman" />։
 
Ախտորոշման [[ոսկե ստանդարտ]] է համարվում միոկարդի բիոպսիան, որը իրականացվում է [[անգիոգրաֆիայի]] հսկողության տակ։ Հետազոտության նպատակով միոկարդից և էնդոկարդից վերցվում են փոքր կտորներ, որոնք ուսումնասիրվում են պաթոլոգի կողմից լուսային մանրադիտակով․ անհրաժեշտության դեպքում իրականացվում է նաև [[իմունոքիմիական]] հետազոտություն և ներկման հատուկ մեթոդներ։Միոկարդիտի հիստոպաթոլոգիկան բնորոշիչներն են սրտամկանի ինտերստիցիումի արտահայտված այտուցը և լիմֆոցիտներով և մակրոֆագերով հարուստ բորբոքային ինֆիլտրատի արկայությունը։Միոցիտներիարկայությունը։ Միոցիտների քայքայումով է բացատրվում սրտամկանի կծկողականության անկումը<ref name=Feldman/>։
 
Միոկարդիտների արդյունավետ ախտորոշիչ մեթոդ է սրտի մագնիսառեզոնանսային շերտագրումը (ՄՌՇ), որը վիզուալիզացնում է սրտում բորբոքային պրոցեսը<ref>{{cite journal|year=2006|title=Noninvasive imaging in myocarditis|journal=J. Am. Coll. Cardiol.|volume=48|issue=10|pages=2085–93|doi=10.1016/j.jacc.2006.08.017|pmid=17112998|vauthors=Skouri HN, Dec GW, Friedrich MG, Cooper LT}}</ref>։ Վերջերս լույս է տեսել ՄՌՇ հետազոտությամբ միոկարդիտներ ախտորոշելու հիմնական չափորոշիչները<ref>{{cite journal|year=2009|title=Cardiovascular Magnetic Resonance in Myocarditis: A JACC White Paper|journal=J. Am. Coll. Cardiol.|volume=53|issue=17|pages=1475–87|doi=10.1016/j.jacc.2009.02.007|pmc=2743893|pmid=19389557|vauthors=Friedrich MG, Sechtem U, Schulz-Menger J, Holmvang G, Alakija P, Cooper LT, White JA, Abdel-Aty H, Gutberlet M, Prasad S, Aletras AH, Laissy JP, Paterson I, Filipchuk NG, Kumar A, Pauschinger M, Liu P}}</ref>։
 
<gallery>
Տող 78.
 
===Դեղորայք===
Արտահայտված ախտանիշների դեպքում կարող են նշանակվել [[դիգոքսին]] և դիուրետիկներ։ Սրտամկանի կծկողականության միջին և ծանր աստիճանի խանգարումների դեպքում օգտագործում ենք [[ինոտրոպ]] դեղամիջոցներ ինչպես օրինակ [[միլրինոն]], որը օգտագործվում է սուր փուլում, իսկ հետագա բուժումը շարունակվում է ԱՓՖ պաշարիչներով։
 
Մի շարք կլինիկական դեպքերի ուսումնասիրումը և ռանդոմիզացված հետազոտությունների արդյունքները փաստում են համակարգային [[Կորտիկոստերոիդներ|կորտիկոստերոիդների]] դրական ազդեցությունը միոկարդիտով հիվանդների մոտ<ref name="Aziz 509–15">{{cite journal|last=Aziz|first=KU|author2=Patel, N|author3=Sadullah, T|author4=Tasneem, H|author5=Thawerani, H|author6=Talpur, S|date=October 2010|title=Acute viral myocarditis: role of immunosuppression: a prospective randomised study|journal=Cardiology in the young|volume=20|issue=5|pages=509–15|doi=10.1017/S1047951110000594|pmid=20584348}}</ref>։
 
===Վիրաբուժություն===
Տող 88.
Հետազոտությունները չեն հայտնաբերել որևէ դրական արդյունք միոկարդիտով հիվանդների մոտ բուսական դեղամիջոցներ օգտագործելու ժամանակ<ref>{{cite journal|last1=Liu|first1=ZL|last2=Liu|first2=ZJ|last3=Liu|first3=JP|last4=Kwong|first4=JS|date=օգոստոսի 28, 2013|title=Herbal medicines for viral myocarditis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=8|issue=8|pages=CD003711|doi=10.1002/14651858.CD003711.pub5|pmc=3155696|pmid=23986406}}</ref>։
 
== Էպիդեմիոլոգիա ==
Միոկարդիտով հիվանդացության ճշգրիտ տվյալներ հայտնի չեն։Սակայն դիահերձումների տվյալների վերլուծություններով 1-9% հերձվածների մոտ առկա է եղել սրտամկանի բորբոքում։Երիտասարդների մոտ [[հանկարծամահությունների]] 20%֊ից ավելիի պատճառը միոկարդիտներն են<ref name=Feldman/>։
 
Դարձյալ ըստ հերձումների տվյալների [[ՄԻԱՎ]] դրական հիվանդների մոտ միոկարդիտները ամենահաճախ հանդիպող սրտային պաթոլոգիան են, ավելի քան 50% հանդիպման հաճախությամբ<ref name="Cooper">{{cite journal|author=Cooper LT|date=April 2009|title=Myocarditis|url=http://content.nejm.org/cgi/content/full/360/15/1526|deadurl=no|journal=N. Engl. J. Med.|volume=360|issue=15|pages=1526–35|doi=10.1056/NEJMra0800028|pmid=19357408|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090412070258/http://content.nejm.org/cgi/content/full/360/15/1526|archivedate=2009-04-12|df=}}</ref>։
 
==Պատմական ակնարկ==
Միոկարդիտի կլինիկական դեպքեր նկարագրվել են դեռևս 1600-ական<ref name=":5">P. Schölmerich. (1983.) "Myocarditis — Cardiomyopathy Historic Survey and Definition", ''International Boehringer Mannheim Symposia'', 1:5.</ref> թվականներին, բայց «միոկարդիտ» տերմինը և ենթադրությունը սրտամկանի բորբոքային ախտահարման վերաբերյալ առաջին անգամ ներկայացվել է գերմանացի բժիշկ Յոզեֆ Ֆրիդրիխ Սոբերնհայմի կողմից 1837 թվականին<ref name=":6">Joseph Friedrich Sobernheim. (1837.) ''Praktische Diagnostik der inneren Krankheiten mit vorzueglicher Ruecksicht auf pathologische Anatomic''. Hirschwald, Berlin, 117.</ref>։ Չնայած միոկարդիտները կլինիկորեն և պաթոլոգիորեն ձևակերպված են որպես սրտամկանի բորբոքային ախտահարում, այնուամենայնիվ դրա սահմանումը, դասակարգումը, ախտորոշման և բուժման մեթոդները շարունակում են մնալ հակասությունների առարկա։ Էնդոմիոկարդիալ բիոպսիան օգնում է առավել հստակ ճշգրտել և հասկանալ միոկարդիտների առաջացման կլինիկոպաթոլոգիական մեխանիզմները և մշակել հետագա վարման պլան<ref>Jared W. Magnani; G. William Dec. (2006.) [http://circ.ahajournals.org/content/113/6/876.long "Myocarditis"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131216200429/http://circ.ahajournals.org/content/113/6/876.long |date=2013-12-16 }}, ''Circulation'', 113:876-890.</ref>։
 
== Ծանոթագրություններ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Սրտամկանի_բորբոքում» էջից