«Վիրաբույժ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary Պիտակներ՝ Վիզուալ խմբագիր Խմբագրում բջջային սարքով Խմբագրում կայքի բջջային տարբերակից |
No edit summary |
||
Տող 1.
Ժամանակակից բժշկության մեջ վիրաբույժը բժիշկ է, ով կատարում էվիրահատություններ։ Վիրաբույժներ կան նաև մանկաբուժության, ստոմատոլոգիայի, օրթոդոնտիայի և անասնաբուժության ոլորտում։
== Պատմություն ==
Վիրահատությունը նկարագրող առաջին մարդը մ.թ.ա. 6-րդ դարում հնդիկ բժիշկ-վիրաբույժ Սուշրուտան կամ Սուրուտան էր: Նա մասնագիտացել է կոսմետիկ պլաստիկ վիրաբուժության մեջ և նույնիսկ նկարագրել է բաց ռինոպլաստիկայի ընթացակարգը: Նրա «Suśruta-saṃhitā» մեծածավալ գործը բժշկության պահպանված ամենակարևոր հնագույն գործերից մեկն է և համարվում է ինչպես Այուրվեդայի, այնպես էլ վիրաբուժության հիմնարար տեքստ: Ստեղծագործությունն անդրադառնում է ընդհանուր բժշկության բոլոր ասպեկտներին, բայց թարգմանիչ Գ.Ս. Սինգհալը Սուշրուտային անվանեց «վիրաբուժական միջամտության հայր» ՝ հաշվի առնելով աշխատության մեջ հայտնաբերված վիրաբուժության արտասովոր ճշգրիտ և մանրամասն հաշվարկները։
Հնդկաստանում Սուշրուտայի բժշկական դպրոցի վերջնական անկումից հետո վիրաբուժությունը հիմնականում անտեսվեց, մինչև իսլամական ոսկե դարաշրջանի վիրաբույժ Ալ-Զաhրավին (936-1013) վերահաստատեց վիրաբուժությունը՝ որպես արդյունավետ բժշկական պրակտիկա: Նա համարվում է միջնադարյան ամենամեծ վիրաբույժը, ով ծնվել է իսլամական աշխարհում, և հանդիսացել է նաև վիրաբուժության հայր: Բժշկության մեջ նրա ամենամեծ ներդրումը «Կիտաբ ալ-Տասրիֆ» -ն է՝ բժշկական պրակտիկայի երեսուն հատորանոց հանրագիտարան: Նա առաջին բժիշկն է, ով նկարագրել է արտարգանդային հղիությունը և առաջին բժիշկը, ով որոշել է հեմոֆիլիայի ժառանգական բնույթը։
Նրա ներդրումը վիրաբուժական պրոցեդուրաների և գործիքների բնագավառում հսկայական ազդեցություն ունեցավ վիրաբուժական միջամտությունների վրա, բայց միայն 18-րդ դարում էր, որ Անգլիայում վիրաբուժությունը հաստատվեց որպես հատուկ բժշկական առարկա: Եվրոպայում վիրաբուժությունը հիմնականում կապված էր վարսավիր-վիրաբույժների հետ, ովքեր նաև օգտագործում էին մազերը կտրելու գործիքները`վիրահատական միջամտություններ կատարելու համար, հաճախ` ռազմի դաշտում: Բժշկության և ֆիզիոլոգիայի առաջընթացով վարսավիրների և վիրաբույժների մասնագիտությունները տարանջատվեցին. 19-րդ դարում վարսավիր-վիրաբույժները գործնականում անհետացել էին, և վիրաբույժները գրեթե միշտ որակավորված բժիշկներ էին, որոնք մասնագիտացել էին վիրաբուժության մեջ: Այնուամենայնիվ, վիրաբույժը շարունակում էր աշխատել որպես ռազմական բժշկական սպա։
== Համագործակցության(the Commonwealth) կոչումները ==
| |||