«Քլորոպլաստ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
չ r2.7.3) (Ռոբոտը փոփոխում է․: ru:Хлоропласты; cosmetic changes |
||
Տող 8.
Քլորոպլաստները իրենց կառուցվածքով շատ նման են միտոքոնդրիումներին,
բայց նրանք գոյություն ունեն միայն բույերում և էուկարիոտ բակտերիաներում: Քլորոպլաստը շրջապատված է երկթաղանթ մեմբրանով, որի մեջ կա միջմեմբրանային տարածություն` որում կա ցանց: Քլորոպլստն ունի իր սեփական ԴՆԹ-ն, որոնք կոդավորում են վերօքս սպիտակուցներ, որոնք ֆոտոսինթեզի ժամանակ տեղափոխում են էլեկտրոններ:
Կանաչ բույսերի մոտ քլորոպլաստները շրջապատված են երկշերտ լիպիդային թաղանթով: Դրանք կարծես թե համապատասխանում են հնագույն ցիանոբակտերիաների արտաքին և ներքին թաղանթներին: Քլորոպլաստներն ունեն սեփական գենոմը, որը զգալիորեն տարբերվում է ազատ կենսակերպ վարող ցիանոբակտերիաների գենոմից: Պլաստիդների գենոմը կազմված է 60-100 գեներից, իսկ ցիանոբակտերիաներն ունեն ավելի քան 1500 գեն: Պլաստիդների մոտ բացակայող գեները կոդավում են կորիզը:
Շատ ջրիմուռների մոտ քլորոպլաստները զարգացել են էնդոսիմբիոզի երկրորդ ձևից, ըստ որի էուկարիոտ բջիջը կուլ է տվել այլ էուկարիոտ բջջի, որը պարունակում էր քլորոպլաստ, և ձևավորվել են երեք, չորս մեմբրանային թաղանթներով քլորոպլաստներ:
== Կառուցվածքը ==▼
Քլորոպլաստներն ունեն հարթ սկավառակի տեսք, 2-ից մինչև տասը միկրոմետր տրամագիծ և մեկ միկրոմետր հաստություն: Քլորոպլաստը շրջապատված է ներքին և արտաքին ֆոսֆոլիպիդային շերտեր ունեցող ▼
թաղանթով: Այդ երկու շերտերի միջև գտնվում է միջմեմբրանային տարածությունը: ▼
Քլորոպլաստի ներքին նյութը կոչվում է ստրոմա, համապատասխան ցիտոպլազման բակտերիաներում, և կազմված է մեկ կամ մի քանի ԴՆԹ-ի շրջանաձև մոլեկուլից: Այն կազմված է նաև ռիբոսոմներից, բայց նրա սպիտակուցները սինթեզվում են կորիզի խիտ նյութում, որտեղից և տեղափոխվում են քլորոպլաստ:▼
Ստրոմայում կան թիլակոիդների փաթեթներ, որոնք ֆոտոսինթեզի տեղն են: Փաթեթների ձևով դասավորված թիլակոիդները կոչվում են գրաններ: Թիլոկոիդներն ունեն հարթ սկավառակի տեսք: Ներսում դատարկ տարածություն է, որը կոչվում է թիլակոիդյան տարածություն: Ֆոտոսինթեզը տեղի է ունենում թիլակոիդների մեմբրանի վրա: Ինչպես միտոքոնդրիումներում օքսիդային ֆոսֆորիլացումն է, այն տեղի է ունենում մեմբրանի վրա բիոսինթեզներով` պրոտոնային էլեկտրոքիմիական գրադիենտի ընկնման պատճառով:▼
Էլեկտրոնային մանրադիտակով դիտելիս թիլակոիդները մերթ մուգ, մերթ բաց գույներով: Թիլակոիդները կազմված են իրենց մեջ խորասուզված պիգմենտներից, որոնք իրենց հերթին քլորֆիլ կամ կարոտինոիդներ են, ինչպես նաև սպիտակուցներից, որոնք ծածկում են պիգմենտները: Այս կոմպլեքսը մեծացնում է լույսի կլանման մակերեսը և թույլ են տալիս ֆոտոններին անարգել անցնել այդ միջավայր: Այդ ֆոտոնների էներգիան կլանվում է պիգմենտների կողմից: Այդ էներգիան անցնում է կոմպլեքսի ռեակցիայի կենտրոն: Քլորոֆիլի երկու մոլեկուլներ իոնացնում են այդ էներգիան` էլեկտրոնները տեղափոխելով դեպի ֆոտոքիմիական ռեակցիայի կենտրոն: ▼
Վերջին ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ քրոմոսոմները միմյանց հետ կապված են գլանաձև կամրջակներով, որոնք կոչվում են ստրոմուլներ` ձևավորված արտաքին թաղանթում: Քլորոպլաստները փոխարկում են սպիտակուցները ստրոմուլների, այպիսով ստեղծելով ցանց:▼
[[af:Chloroplas]]
Տող 57 ⟶ 65՝
[[pl:Chloroplast]]
[[pt:Cloroplasto]]
[[ro:Cloroplast]]
[[ru:Хлоропласты]]
[[sh:Hloroplast]]
[[si:හරිතලව]]
Տող 75 ⟶ 83՝
[[zh:叶绿体]]
[[zh-min-nan:Ia̍p-le̍k-thé]]
▲== Կառուցվածքը ==
▲Քլորոպլաստներն ունեն հարթ սկավառակի տեսք, 2-ից մինչև տասը միկրոմետր տրամագիծ և մեկ միկրոմետր հաստություն: Քլորոպլաստը շրջապատված է ներքին և արտաքին ֆոսֆոլիպիդային շերտեր ունեցող
▲թաղանթով: Այդ երկու շերտերի միջև գտնվում է միջմեմբրանային տարածությունը:
▲Քլորոպլաստի ներքին նյութը կոչվում է ստրոմա, համապատասխան ցիտոպլազման բակտերիաներում, և կազմված է մեկ կամ մի քանի ԴՆԹ-ի շրջանաձև մոլեկուլից: Այն կազմված է նաև ռիբոսոմներից, բայց նրա սպիտակուցները սինթեզվում են կորիզի խիտ նյութում, որտեղից և տեղափոխվում են քլորոպլաստ:
▲Ստրոմայում կան թիլակոիդների փաթեթներ, որոնք ֆոտոսինթեզի տեղն են: Փաթեթների ձևով դասավորված թիլակոիդները կոչվում են գրաններ: Թիլոկոիդներն ունեն հարթ սկավառակի տեսք: Ներսում դատարկ տարածություն է, որը կոչվում է թիլակոիդյան տարածություն: Ֆոտոսինթեզը տեղի է ունենում թիլակոիդների մեմբրանի վրա: Ինչպես միտոքոնդրիումներում օքսիդային ֆոսֆորիլացումն է, այն տեղի է ունենում մեմբրանի վրա բիոսինթեզներով` պրոտոնային էլեկտրոքիմիական գրադիենտի ընկնման պատճառով:
▲Էլեկտրոնային մանրադիտակով դիտելիս թիլակոիդները մերթ մուգ, մերթ բաց գույներով: Թիլակոիդները կազմված են իրենց մեջ խորասուզված պիգմենտներից, որոնք իրենց հերթին քլորֆիլ կամ կարոտինոիդներ են, ինչպես նաև սպիտակուցներից, որոնք ծածկում են պիգմենտները: Այս կոմպլեքսը մեծացնում է լույսի կլանման մակերեսը և թույլ են տալիս ֆոտոններին անարգել անցնել այդ միջավայր: Այդ ֆոտոնների էներգիան կլանվում է պիգմենտների կողմից: Այդ էներգիան անցնում է կոմպլեքսի ռեակցիայի կենտրոն: Քլորոֆիլի երկու մոլեկուլներ իոնացնում են այդ էներգիան` էլեկտրոնները տեղափոխելով դեպի ֆոտոքիմիական ռեակցիայի կենտրոն:
▲Վերջին ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ քրոմոսոմները միմյանց հետ կապված են գլանաձև կամրջակներով, որոնք կոչվում են ստրոմուլներ` ձևավորված արտաքին թաղանթում: Քլորոպլաստները փոխարկում են սպիտակուցները ստրոմուլների, այպիսով ստեղծելով ցանց:
| |||