«Իրավունք»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 1.
{{Այլ կիրառումներ|Իրավունք (այլ կիրառումներ)}}
'''Իրավունք''', [[հասարակական հարաբերություններ]]իհարաբերությունների կարգավորիչներից մեկը, որը առաջացել է [[Հասարակություն|հասարակության]] շերտավորմանը զուգընթաց՝ դասակարգային [[հարաբերություն]]ներիհարաբերությունների ծագման ընթացքում՝ որպես տիրող դասակարգի՝ [[օրենք]]իօրենքի աստիճանի բարձրացված կամքի դրսևորում, որն սկզբում արտահայտվել է [[սովորույթ]]ներումսովորույթներում, հետագայում դարձել օրենքօրենք։<refbr name="ՀՀ"/>[http://www.encyclopedia.am/pages.php?bId=2&hId=1198 ԻրավունքԱյսօր, Հայկականիրավունք Հանրագիտարան]</ref>։<brասելով, մարդիկ />այն ըմբռնում են տարբեր ասպեկտներով՝
Այսօր, իրավունք ասելով, մարդիկ այն ըմբռնում են տարբեր ասպեկտներով՝
 
#Իրավունք ասելով՝ նկատի է ունեցվում սոցիալական, իրավական հավակնությունները։
#Իրավունքը դիտվում է որպես [[իրավական նորմ]]երինորմերի համակարգ։
#Իրավունքի տակ նկատի է ունեցվում պաշտոնապես ընդունված հնարավորությունները, որոնցով օժտված են [[Իրավաբանական անձ|իրավաբանական]] և [[ֆիզիկական անձ|ֆիզիկական]] անձինք։
#Իրավունքը օգտագործվում է՝ ցույց տալու բոլոր իրավական երևույթները(ներառյալ բնական իրավունքը, օբյեկտիվ և սուբյեկտիվ իրավունքը)։
 
Տող 12 ⟶ 11՝
Տարբեր գիտնականներ առանձնացնում են իրավունքի տարբեր հատկանիշներ, դրանցից առավել տարածվածներն են.
* Նորմատիվությունը (սահմանում է վարքագծի ընդհանուր կանոններ);
* Համապարտադիր լինելը (գործողությունը տարածվում է բոլորի վրա, կամ [[սուբյեկտ]]ներիսուբյեկտների առավել լայն շրջանակի վրա);
* [[Պետություն|Պետության]] կողմից երաշխավորված լինելը (պետական հարկադրանքի միջոցներով ամրագրված լինելը);
* Մտակամային բնույթը (իրավունքը արտացոլում է մարդկանց [[գիտակցություն]]ըգիտակցությունը և [[կամք]]ըկամքը);
* Որոշակիությունը (իրավունքի նորմերն արտահայտվում են պաշտոնական ձևով);
* Համակարգայնությունը։
Տող 20 ⟶ 19՝
== Իրավունքի առաջացման տեսությունները ==
 
'''[[Թեոլոգիական տեսություն|Թեոլոգիական տեսության]]''' համաձայն՝ օրենքները գոյություն են ունեցել միշտ և հանդիսանում են աստվածային պարգև: Դրանք հասարակական հարաբերությունները կարգավորում են բարու և արդարության իդեալներին համապատասխան, որը տրված է Երկնքից:
 
'''[[Բնական իրավունք]]իիրավունքի''' տեսության համաձայն՝ մարդը և քաղաքացու ի ծնե օժտված է անձեռնմխելի բնական իրավունքներով ([[կյանքի իրավունք]], ազատության իրավունք, հավասարություն և այլն), որոնք չի կարելի փոփոխել կամ վերացնել։ Օրենքները համապատասխանում են մարդկանց [[Բարոյականություն|բարոյական]] սահմանումներին և չեն կարող գոյություն ունենալ առանց դրանց։
 
'''Հոգեբանական տեսության''' համաձայն, իրավունքը մարդկանց հոգեբանական ապրումների արդյունք է։ Պետության օրենքները կախված են մարդկանց հոգեբանությունից:
 
'''[[Պատմական տեսություն|Պատմական տեսության]]''' համաձայն՝ կյանքի հակասությունները լուծելու անհրաժեշտությունը բերում է իրավունքի առաջացմանը, որը հնարավորություն է տալիս վերացնել տարաձայնությունները և մարդկանց վարքագծի կարգ սահմանել։ Իրավունքը նախ և առաջ ծագում է մարդու [[Գիտակցություն|գիտակցության]] մեջ, այնուհետև ամրագրվում է [[օրենք]]ներում։օրենքներում։ [[Իրավական նորմ]]երընորմերը կարող են փոփոխվել, քանի որ փոփոխական են նաև կյանքի այն ոլորտները, որոնք կարգավորվում են։
 
'''Նորմատիվ տեսության''' համաձայն՝ [[պետություն]]ըպետությունը թելադրում է մարդկանց վարքագծի մոդելներ։ Իրավունքը բխում է պետությունից և հանդիսանում է նորմերի բուրգաձև համակարգ։
 
Պոզիտիվիստական տեսության համաձայն` իրավունքի նորմերը սահմանված են բացառապես օրենքներում և այլ նորմատիվ իրավական ակտերում: Իրավունք սահմանող նորմերը պետք է միշտ գործեն, անկախ այն հանգամանքից, թե այդ նորմերը հակասանում են բարոյականությանը, թե ոչ:
 
'''[[Մարքսիստական տեսություն|Մարքսիստական տեսության]]''' համաձայն՝ իրավունքը բխում է պետությունից և կախված է [[Հասարակություն|հասարակության]] [[սոցիալ-տնտեսական գործոններ]]ից։գործոններից։
 
Հաշտարարական տեսության համաձայն` իրավունքը տարբեր միմայնց հետ պայքարող կողմերի փոխզիջման արդյունք է:
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Իրավունք» էջից