«Մասնակից:Zaqaryan13/Ավազարկղ6»–ի խմբագրումների տարբերություն

 

* '''[[Արթուր (Ուելսի արքայազն)|Արթուր]]''' ([[1486]] թվականի [[սեպտեմբերի 20]] – [[1502]] թվականի [[ապրիլի 2]])՝ [[Կորնուոլլի դուքս]]{{sfn|Weir|2013|p=230}}, [[Չեստերի կոմս]] և [[Ուելսի արքայազն]]{{sfn|Starkey|2009|pp=57—58}}։ [[1501]] թվականի [[Նոյեմբերի 14|նոյեմբերի 14-ին]] Արթուրն ամուսնացել է իսպանական արքայադուստր [[Եկատերինա Արագոնացի|Եկատերինա Արագոնացու]]՝ {{sfn|Weir|2007|pp=32—33}} կաթոլիկ թագավորներ [[Ֆերդինանդ II (Արագոնի թագավոր)|Ֆերդինանդ II Արագոնացու]] և [[Իզաբելլա I (Կաստիլիայի թագուհի)|Իզաբելլա I]] Կաստիլիացու դստեր հետ։ Ամուսնությունը մնացել է անզավակ, բացի այդ, պարզ չէ, թե արդյո՞ք այն [[Կոնսումմացիա|պատշաճ կերպով կատարվել է]]{{ref+|Շատ տարիներ անց այս ամուսնության հանգամանքները դարձան Եկատերինայի և Հենրիի ամուսնալուծության պատճառներից մեկը{{sfn|Weir|2007|p=34}}.|group="k"}}{{sfn|Weir|2007|p=34}}։ [[1502]] թվականի [[Մարտի 27|մարտի 27-ին]] Արթուրը ծանր հիվանդացել և մեկ շաբաթ անց մահացել է, ենթադրաբար, [[Անգլիական քրտինք|անգլիական քրտինքից]]{{ref+|Նրա մահվան այլ հնարավոր պատճառների թվում նաև նշվում են [[դիաբետ]]ը, [[Հանտավիրուս|հանտավիրուսյան ինֆեկցիան]], [[թոքաբորբ]]ը և [[տուբերկուլոզ]]ը{{sfn|Starkey|2009|p=76}}.|group="k"}}{{sfn|Линдсей|1996|с=49}}.

* '''[[Հենրի VIII|Հենրի]]''' ( [[1491]] թվականի [[հունիսի 28]]— [[1547]] թվականի [[հունվարի 28]])՝ [[Ուելսի արքայազն]], ապա՝ [[Անգլիայի թագավոր]]։ [[1509]] թվականի [[Հունիսի 11|հունիսի 11-ին]] [[Հենրի VIII|Հենրին]], որն արդեն թագավոր էր դարձել, ամուսնացել է եղբոր՝ Արթուրի այրու՝ [[Եկատերինա Արագոնացի|Եկատերինա Արագոնացու]] հետ, ով երդվել էր, որ առաջին ամուսնու հետ ինտիմ հարաբերություններ չի ունեցել {{sfn|Перфильев|1999|с=48—49}}։ Ամուսնության տարիների ընթացքում [[Եկատերինա Արագոնացի|Եկատերինան]] առնվազն վեց [[Հղիություն (մարդ)|հղիություն]] է ունեցել, որոնց մեծ մասն ավարտվել է կա՛մ վիժումներով, կա՛մ ծնունդից անմիջապես հետո մահացել են, կա՛մ մահացած են լույս աշխարհ եկել։ [[Հենրի VIII|Հենրիի]] և [[Եկատերինա Արագոնացի|Եկատերինայի]] միակ երեխան, ով հասել է հասուն տարիքի, եղել է [[Մարի Թյուդոր|Մարին]], որին հայրը նույնիսկ շնորհել է Ուելսի արքայադստեր տիտղոսը՝ դրանով իսկ անվանելով նրան իր ժառանգորդը: [[1519]] թվականին [[Հենրի VIII|Հենրիի]] սիրուհի [[Էլիզաբեթ Բլաունթ|Բեսի Բլաունթը]] որդի է ունեցել, որին հոր՝ [[Հենրի VIII|Հենրիի]] պատվին են անվանակոչել և երկար ժամանակ համարել հոր գահաժառանգը{{sfn|Эриксон|2001|с=57}}։ Բացի այդ, [[Եկատերինա Արագոնացի|Եկատերինա Արագոնացու]] հետ ամուսնության ընթացքում [[Հենրի VIII|Հենրին]] կապ է ունեցել Մերի Բոլեյնի հետ, որի առաջին ամուսնությունից ծնված երեխաները, ինչպես կարծում էին շատ ժամանակակիցներ, թագավորի [[Արտամուսնական երեխա|բաստարդներն]] էին<ref name="Varlow">{{статья |автор=Varlow, Sally |заглавие=Sir Francis Knollys's Latin Dictionary: New evidence for Katherine Carey |ссылка=http://www.philippagregory.com/documents/OnlinearticleinHistoricalResearch_001.pdf |язык=en |издание=Historical Research |тип=scholarly journal |год=2007 |месяц=August |число= |том=80 |номер=209 |страницы=315—323 |doi=10.1111/j.1468-2281.2007.00400.x |issn=}}</ref>։ [[1525]] թվականին [[Հենրի VIII|Հենրին]], հասկանալով, որ [[Եկատերինա Արագոնացի|Եկատերինան]] չի կարող որդի ունենալ, որոշել է ամուսնալուծվել, սակայն ամուսնալուծությունը, որն ուղեկցվել մեծ սկանդալով և երկրի՝ [[Կաթոլիկություն|կաթոլիկությունից]] [[Անգլիկան եկեղեցի|անգլիկանականության]] անցումով, ավարտվել է միայն [[1534]] թվականի [[Մայիսի 23|մայիսի 23-ին]]: [[Եկատերինա Արագոնացի|Եկատերինայի]] և [[Հենրի VIII|Հենրիի]] դուստրը նույնպես զրկվել Է տիտղոսից և ճանաչվել [[Արտամուսնական երեխա|բաստարդ]]: Այդ ժամանակ թագավորն արդեն գաղտնի պսակադրվել էր իր հղի սիրուհու՝ ''[[Աննա Բոլեյն|Աննա Բոլեյնի]]''՝ Մերի Բոլեյնի քրոջ հետ, որը [[Մայիսի 28|մայիսի 28-ին]] ճանաչվում է [[Հենրի VIII|Հենրի VIII-ի]] օրինական կինը։ Ամուսնության երեք տարվա ընթացքում [[Աննա Բոլեյն|Աննան]] երեք անգամ հղի է եղել, սակայն միայն մեկ հղիությունն է ավարտվել երեխայի՝ [[Եղիսաբեթ I|Էլիզաբեթ]] դստեր ծնունդով, որը [[1534]] թվականի մարտից դարձել է գահաժառանգ{{sfn|Эриксон|2001|с=152}}։ [[1536]] թվականին [[Աննա Բոլեյն|Աննայի]] մոտ երկրորդ վիժումը տեղի ունեցավ, որից հետո [[Հենրի VIII|Հենրի]] թագավորը հայտարարեց, որ իրեն ստիպել են ամուսնանալ կախարդության միջոցով։ [[1536]] թվականի [[Մայիսի 15|մայիսի 15-ին]] [[Աննա Բոլեյն|Աննան]] մեղավոր ճանաչվեց անհավատարմության, [[Ինցեստ|արյունապղծության]] և պետական դավաճանության մեջ․ մեկ օր առաջ [[Հենրի VIII|Հենրիի]] և [[Աննա Բոլեյն|Աննայի]] ամուսնությունը ճանաչվել էր անօրինական, իսկ նրանց դուստրը՝ [[Արտամուսնական երեխա|բաստարդ]]: Աննան գլխատվեց [[1536]] թվականի [[Մայիսի 19|մայիսի 19-ին]]։ [[1536]] թվականի [[Մայիսի 30|մայիսի 30-ին]] [[Հենրի VIII|Հենրին]] ամուսնացավ ''[[Ջեյն Սեյմուր|Ջեյն Սեյմուրի]]'' հետ, ում հետ սիրային կապի մեջ էր արդեն մի քանի ամիս։ [[1537]] թվականի գարնանը [[Ջեյն Սեյմուր|Ջեյնը]], որին ավելի վաղ հաջողվել էր [[Հենրի VIII|Հենրիի]] դուստրերին վերադարձնել պալատ, հայտարարեց իր հղիության մասին։ [[1537]] թվականի [[Հոկտեմբերի 12|հոկտեմբերի 12-ին]] նա լույս աշխարհ է բերել գահին երկար սպասված ժառանգորդ [[Էդուարդ VI|Էդուարդին]], իսկ արդեն տասներկու օր անց [[Ջեյն Սեյմուր|Ջեյնը]] մահացել է ծննդատենդից։ [[Հենրի VIII|Հենրի VIII-ի]] խոստովանությամբ՝ [[Ջեյն Սեյմուր|Ջեյն Սեյմուրը]] նրա ամենասիրելի կինն էր{{sfn|Перфильев|1999|с=318}}, սակայն նրա մահից գրեթե անմիջապես հետո թագավորը սկսել է նոր կին փնտրել։ [[1539]] թվականի [[Սեպտեմբերի 4|սեպտեմբերի 4-ին]] հեռակա կարգով ամուսնական պայմանագիր կնքվեց [[Հենրի VIII|Հենրի VIII-ի]] և գերմանացի [[Բողոքականություն|բողոքական]] ''[[Աննա Կլևացի|Աննա Կլևացու]]'' միջև, սակայն արքայադստեր՝ Անգլիա ժամանելուց հետո [[Հենրի VIII|Հենրին]] նրան համարեց տգեղ և իրեն անհարիր հարսնացու։ Այնուամենայնիվ, [[1540]] թվականի [[Հունվարի 6|հունվարի 6-ին]] տեղի է ունեցել թագավորական հարսանիքը, սակայն ամուսնությունը [[Կոնսումացիա|չի կայացվել]]։ [[Հենրի VIII|Հենրին]] ամուսնությունը չեղյալ համարելու պատճառ է համարել [[Աննա Կլևացի|Աննայի]] և [[Լոթարինգիա|Լոթարինգիայի]] դքսի միջև նախորդ նշանադրությունը։ [[1540]] թվականի [[Հուլիսի 9|հուլիսի 9-ին]] [[Աննա Կլևացի|Աննայի]] համաձայնությամբ ամուսնությունն անվավեր է ճանաչվել։ Մի քանի օր անց [[Հենրի VIII|Հենրի VIII-ն]] ամուսնացել է ''[[Եկատերինա Հովարդ|Եկատերինա Հովարդի]]'', իր երկրորդ կնոջ՝ [[Աննա Բոլեյն|Աննա Բոլեյնի]] զարմուհու հետ: [[Եկատերինա Հովարդ|Եկատերինայի]] հետ անզավակ ամուսնությունը տևել է մոտ երկու տարի: [[Փետրվարի 13|Փետրվարի 13–ին]] [[Եկատերինա Հովարդ|Եկատերինան]], որը մեղավոր էր ճանաչվել դավաճանության մեջ, գլխատվել է Թաուերի բլրի վրա: [[1543]] թվականի [[Հուլիսի 12|հուլիսի 12-ին]] [[Հենրի VIII|Հենրին]] ամուսնացել է երկու անգամ այրիացած ''[[Եկատերինա Պարր|Եկատերինա Պարրի]]'' հետ, ով մեկ տարով է ավել ապրել [[Հենրի VIII|Հենրիից]]։ Վերջին տարիներին առողջական լուրջ խնդիրներ ունեցած [[Հենրի VIII|Հենրի VIII-ը]] մահացել է [[1547]] թվականի [[Հունվարի 28|հունվարի 28-ին]]։ [[Հենրի VIII|Հենրիի]] երեք օրինական երեխաներն էլ եղել են [[Անգլիայի թագավորություն|Անգլիայի]] գահին։

* '''[[Էլիզաբեթ Թյուդոր|Էլիզաբեթ]]''' ([[1492]] թվականի [[Հուլիսի 29|հուլիսի 2]] – [[1495]] թվականի [[նոյեմբերի 14]])՝ արքայադստեր ծնվելուց կարճ ժամանակ անց քննարկվել է նրա նշանադրությունը [[Ֆրանսիայի թագավորություն|Ֆրանսիայի]] [[դոֆին]] [[Ֆրանցիսկ I|Ֆրանցիսկի]] հետ, սակայն երեք տարեկանում արքայադուստրը մահացել է, ենթադրաբար, [[Ապաճում|ատրոֆիայից]]:

* '''[[Մարիա Թյուդոր (Ֆրանսիայի թագուհի)|Մարիա]]''' ([[1496]] թվականի [[մարտի 18]]— [[1533]] թվականի [[հունիսի 25]])՝ [[1514]] թվականի [[Հոկտեմբերի 9|հոկտեմբերի 9-ին]] եղբոր՝ [[Հենրի VIII|Հենրի VIII–ի]] պնդմամբ Մարիան ամուսնացել է [[Ֆրանսիայի թագավորություն|Ֆրանսիայի]] թագավոր [[Լյուդովիկոս XII|Լյուդովիկոս XII-ի]] հետ, ով հույս ուներ, որ Մարիան որդի կծնի իր համար։ [[Լյուդովիկոս XII (Ֆրանսիայի թագավոր)|Լյուդովիկոսը]] մահացել է [[1515]] թվականի [[Հունվարի 1|հունվարի 1-ին]]{{ref+|Ընդհանուր կարծիքով, Ֆրանսիայի թագավորը մահացել է «ննջասենյակում ավելորդ ջանքերի» պատճառով»{{sfn|Guicciardini|1853|p=341}}.|group="k"}}։ [[1515]] թվականի [[Մարտի 3|մարտի 3-ին]], առանց [[Հենրի VIII|եղբայր–թագավորի]] համաձայնության, Մարիան ամուսնացավ վերջինիս ընկերոջ՝ [[Չարլզ Բրենդոն, Սաֆֆոլկի 1-ին դուքս|Չարլզ Բրենդոնի]] հետ, որը պետական դավաճանություն էր{{sfn|Yonge|1877|p=335}}, սակայն թագավորը ներեց նորապսակներին՝ նրանց պատժելով միայն դրամական տուգանքով։ [[1515]] թվականի [[Մայիսի 13|մայիսի 13-ին]] տեղի ունեցավ կրկնակի ամուսնական արարողություն{{sfn|Gairdner|1893|pp=399}}։ Չարլզի հետ ամուսնության ընթացքում Մարիան ծնեց երկու որդի և երկու դուստր, սակայն միայն դուստրերը՝ [[Ֆրենսիս Բրենդոն|Ֆրենսիսը]] և [[Էլեոնորա Բրենդոն|Էլեոնորան]], ապրեցին մինչև հասուն տարիք։ Մարիայի երկու դուստրերի ժառանգությունն ընդգրկվել է Անգլիայի գահաժառանգության մեջ, սակայն գահին հաջողվել է նստել միայն Ֆրենսիսի դստերը՝ [[Լեդի Ջեյն Գրեյ|Ջեյն Գրեյին]], որը պատմության մեջ մտել է որպես «9 օրով թագուհի»: Կյանքի վերջին մի քանի տարիները Մարիան, որը մոտ էր [[Հենրի VIII|Հենրի VIII-ի]] առաջին կնոջ՝ [[Եկատերինա Արագոնացի|Եկատերինա Արագոնացու]] հետ, հաճախ էր հիվանդանում, որ արքունիքից բացակայելու հիանալի պատրվակ էր, որտեղ ամեն բան նրան ատելի [[Աննա Բոլեյն|Աննա Բոլեյնի]] վերահսկողության ներքո էր։ Մարիան մահացել է [[1533]] թվականի [[Հունիսի 25|հունիսի 25-ին]]՝ իր ավագ դստեր հարսանիքից անմիջապես հետո․ արքունիքում կարծում էր, որ [[Աննա Բոլեյն|Բոլեյնի]] թագադրումը կոտրել էր նրա սիրտը{{sfn|Perry|2000|p=284}}։

 

Երեխաների անունների ընտրության վրա ազդել են նախևառաջ [[Լանքասթերներ|Լանքասթերների]] և Բոֆորթների ազգակցական կապերը, ինչպես նաև Հենրի VII-ի ուելսյան ևև բրիտանական նախնիները: Ավագ որդին անվանակոչվել է [[Բրիտներ|բրիտների]] հերոս արքա [[Արթուր (արքա)|Արթուրի]] պատվին{{sfn|Weir|2013|pp=229—230}}, երկրորդ որդին իր անունը ստացել է [[Հենրի VI (Անգլիայի թագավոր)|Հենրի VI–ի]], իսկ երրորդը՝ պապի՝ [[Էդմունդ Թյուդոր, Ռիչմոնդի 1-ին կոմս|Էդմունդ Թյուդորի]] պատվին։ Հատկանշական է, որ տղաներին չեն տվել անուններ, որոնք ավանդական են եղել [[Յորքեր|Յորքերի]] դինաստիայի համար, օրինակ՝ Ռիչարդ, Էդուարդ կամ Ջորջ{{sfn|Гриффитс, Роджер|1997|с=310—311}}։ Ավագ դուստրեր՝ [[Մարգարիտ Թյուդոր|Մարգարիտը]] և [[Էլիզաբեթ Թյուդոր|Էլիզաբեթը]], անվանակոչվել են ի պատիվ տատիկների՝ [[Մարգարետ Բոֆորթ|Մարգարետ Բոֆորթի]]{{sfn|Marshall|2003|p=85}} և [[Էլիզաբեթ Վուդվիլ|Էլիզաբեթ Վուդվիլի]]։

* Էլեանոր Հիբերթի ''[[Хибберт, Элеанор#Тюдоровская сага|Uneasy Lies the Head]]'' (1982)

* Շերոն Քեյ Պենմանի ''The Sunne in Splendour'' (1982)

* Սանդրա Ուորտի ''Արքայադուստրը''

* Աննա Էսթեր Սմիթի ''The King’s Grace''

 

'''Թատրոն'''

 

'''Հեռուստատեսություն'''