|
'''Քենեթ Լի «Քեն» Սալազար''' ({{lang-en|Kenneth Lee "Ken" Salazar}}; {{ԱԾ}}), ամերիկացի քաղաքական գործիչ: ԱՄՆ ներքին գործերի նախարար (2009-2013): [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|ԱՄՆ]] սենատոր Կոլորադոյից, [[ԱՄՆ դեմոկրատական կուսակցություն|Դեմոկրատական կուսակցություն]]:
[[ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատ|ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի]]ի Ջոն Սալազարի կրտսեր եղբայրը:
== Կենսագրություն ==
Քենեթ Լի «Քեն» Սալազարը (Kenneth «Ken»<ref name="lenta7" /> Lee Salazar<ref name="lenta19" />) ծնվել է 1955 թվականի մարտի 2-ին [[Կոլորադո|Կոլորադոյի]]յի Ալամոսա նահանգում<ref name="lenta7" /><ref name="lenta8lenta19" /><ref name="lenta19lenta8" />։ Քենեթին հաճախ անվանում են իսպանախոս<ref name="lenta8" />, սակայն, նա [[Իսպանացիներ|իսպանական]] արմատներ ունի. Սալազարի նախնիները [[Հյուսիսային Ամերիկա|Հյուսիսային Ամերիկայում]]յում հաստատվել են 16-րդ դարում՝ նախքան Միացյալ Նահանգների կազմավորումը<ref name="lenta16lenta8" /><ref name="lenta6lenta16" /><ref name="lenta9lenta6" /><ref name="lenta8lenta9" />։ Սալազարն իր մանկությունն անց է կացրել [[Դենվեր|Դենվերից]]ից հինգ հարյուր կիլոմետր հեռավորության վրա՝ Սան Լուիս հովտի մի ագարակում, որը պատկանում էր նրա ծնողներին. Հենրի (Henry) և Էմմա (Emma) Սալազար, որոնք նախկին կադրային զինվորականներ են<ref name="lenta6" /><ref name="lenta5" />։ Սալազարը մեծացել է յոթ եղբայրների և քույրերի հետ<ref name="lenta8" /><ref name="lenta11" />։ Ագարակում ջուր, հեռախոս և էլեկտրականություն չկար<ref name="lenta8" /><ref name="lenta6" /><ref name="lenta5" />, այնուամենայնիվ, ծնողները կարողացան իրենց երեխաներին լավ կրթություն տալ. նրանց բոլոր որդիներն ու աղջիկները գնացին քոլեջ<ref name="lenta2" />։
1973 թվականին Սալազարն ավարտեց Centauri High School և ընդունվեց Սուրբ Ֆրանցիսկոսի ճեմարան (St. Francis Seminary)<ref name="lenta5" /><ref name="lenta18" />, բայց հետո տեղափոխվել է Կոլորադոյի քոլեջ, որտեղ 1977 թվականին ստացել է քաղաքագիտության բակալավրի աստիճան<ref name="lenta7" /><ref name="lenta8lenta19" /><ref name="lenta2lenta8" /><ref name="lenta19lenta2" />։ 1981 թվականին Քենեթը ստացել է իր իրավաբանական գիտությունների իրավունք, [[Միչիգանի համալսարան|Միչիգանի համալսարանի]]ի իրավաբանական դպրոցից<ref name="lenta19lenta7" /><ref name="lenta7lenta19" /><ref name="lenta8" /><ref name="lenta2" />։ Ավելի ուշ 1993 թվականին Քելեթը ստացել է Կոլորադոյի քոլեջի իրավունքի դոկտորի պատվավոր աստիճաններ և 1999 թվականին Դենվերի համալսարանի (University of Denver) կողմից<ref name="lenta2" />։
1981-1986 թվականներին Սալազարը զբաղվել է փաստաբանությամբ՝ Դենվեր քաղաքի Sherman & Howard-ում<ref name="lenta7" /><ref name="lenta19" />, մասնագիտացել է ջրային օրենսդրության մեջ<ref name="lenta11" />։ 1986 թվականին Քենեթը դարձավ Կոլորադոյի նահանգապետ Ռոյ Ռոմերի գլխավոր իրավական խորհրդականը<ref name="lenta7" /><ref name="lenta8lenta19" /><ref name="lenta2lenta8" /><ref name="lenta19lenta2" />։ 1990 թվականին Սալազարը նշանակվեց Կոլորադոյի բնական ռեսուրսների վարչության գործադիր տնօրեն<ref name="lenta7" /><ref name="lenta8lenta19" /><ref name="lenta2lenta8" /><ref name="lenta19lenta2" />։ 1994 թվականին Սալազարը վերադարձել է իրավաբանական պրակտիկայի և մինչև 1998 թվականը աշխատել է Parcel, Mauro & Spaanstra ընկերությունում<ref name="lenta7" /><ref name="lenta19" />։
1998 թվականին Սալազարն ընտրվել է Կոլորադոյի նահանգի գլխավոր դատախազ, վերընտրվել է 2002 թվականին<ref name="lenta2lenta7" /><ref name="lenta7lenta19" /><ref name="lenta8" /><ref name="lenta11" /><ref name="lenta19lenta2" />։ Այս պաշտոնում Քելեթը մեծ ուշադրություն է դարձրել քրեական հանցագործությունների դեմ պայքարին, ինչպես նաև զբաղվել է հողերի և ջրերի օրենսդրությամբ և շրջակա միջավայրի կառավարման հարցերով<ref name="lenta8" /><ref name="lenta2" />։ Որպես գլխավոր դատախազ՝ Սալազարը հաճախ բախվում էր [[ԱՄՆ հանրապետական կուսակցություն|ԱՄՆ հանրապետական կուսակցության]] հետ՝ դատավորներ նշանակելու շուրջ<ref name="lenta17" />։
2004 թվականին Սալազարը առաջադրվեց Կոլորադոյի Դեմոկրատական Սենատ և 2005 թվականի նոյեմբերին հաղթեց հանրապետական թեկնածու առաջադրված գարեջրի մեծահարուստ Պիտ Կուրսային՝ 2005 թվականի հունվարին ստանձնելով Սենատի պաշտոնը<ref name="lenta19lenta7" /><ref name="lenta2lenta19" /><ref name="lenta11lenta8" /><ref name="lenta7lenta6" /><ref name="lenta8lenta11" /><ref name="lenta6lenta2" /><ref name="lenta13" /><ref name="lenta10" />։ Քենեթը դարձավ իսպանական արմատներով առաջին սենատորը, որն ընտրվեց [[ԱՄՆ Սենատ|Սենատ]] [[Նյու Մեքսիկո|Նյու Մեքսիկոյից]]յից դուրս:<ref name="lenta16" />։ Սենատում Սալազարն աշխատել է ֆինանսական կոմիտեում, ինչպես նաև եղել է գյուղատնտեսության, էներգետիկայի և բնական պաշարների, էթիկայի, վետերանների գործերի և ծերերի կոմիտեների անդամ<ref name="lenta2" />։ Սալազարը վաստակել է կենտրոնիստի, պրագմատիկի հեղինակությունը: Նա հմտորեն խուսանավում էր շրջակա միջավայրի պաշտպանության կազմակերպությունների և օգտակար հանածոների արդյունահանմամբ զբաղվող ընկերությունների շահերի միջև. իր զգուշավոր դիրքորոշման շնորհիվ նա օգտվումօգտնվում էր երկու կողմերի լավ վերաբերմունքից։ Սենատում Սալազարը, լինելով դեմոկրատ, խուսափել է հակամարտություններից նաև հանրապետականների հետ<ref name="lenta9lenta8" /><ref name="lenta8lenta9" />։ Սալազարը սատարեց [[Իրաք|Իրաքի]]ի պատերազմի վետերանների վերականգնման ծրագրին, կողմ քվեարկեց ֆերմերներին լրացուցիչ սուբսիդիաներին և ներգաղթի օրենքների բարեփոխմանը, պաշտպանեց Կոլորադոյում նավթի և գազի արդյունահանման աստիճանական աճը<ref name="lenta12lenta8" /><ref name="lenta16" /><ref name="lenta2lenta9" /><ref name="lenta8lenta11" /><ref name="lenta9lenta2" /><ref name="lenta11lenta12" />։ Բացի այդ, Սալազարը կոչ է արել զորքերը շուտ դուրս բերել Իրաքից<ref name="lenta14" />։
Սենատում Սալազարը մտերմացավ [[Իլինոյս|Իլինոյսի]]ի սենատոր Բարաք Օբամայի հետ (նրանք տնային ընկերներ էին)<ref name="lenta8" /><ref name="lenta15" />։ Սալազարը ակտիվորեն աջակցում էր Օբամային նախագահական քարոզարշավի ընթացքում՝ նրա օգտին քարոզչություն իրականացնելով Կոլորադոյում և Նյու Մեքսիկոյում<ref name="lenta8" />։
2008 թվականի նոյեմբերին կայացած նախագահական ընտրություններում Օբամայի հաղթանակից հետո, Սալազարը ծառայում էր որպես իր անցումային թիմի խորհրդական, այնուհետև նշանակվեց ԱՄՆ ՆԳ նախարարի պաշտոնի թեկնածու: Ինչպես գիտեք, այս բաժինը պատասխանատու է հողերի, մասնավորապես, ազգային պարկերի օգտագործման համար<ref name="lenta8" /><ref name="lenta11lenta6" /><ref name="lenta9" /><ref name="lenta10lenta11" /><ref name="lenta6lenta10" />։ 2008 թվականի հունվարի 20-ին Սալազարն առանց բանավեճի Սենատի կողմից հաստատվել է նախարարի պաշտոնում՝ Օբամայի երդմնակալության արարողությունից անմիջապես հետո<ref name="lenta1lenta19" /><ref name="lenta4lenta1" /><ref name="lenta19lenta4" />։ Նախարարի պաշտոնում Սալազարի հիմնական խնդիրների թվում մամուլը նշել է [[Գլոբալ տաքացում|համաշխարհային տաքացման]] դեմ պայքարը և ԱՄՆ-ի էներգետիկ անկախության ապահովումը<ref name="lenta12" />։ Պաշտոնը ստանձնելուց հետո Սալազարը հայտարարեց նախարարության իմիջը բարելավելու մտադրության մասին, որը նախատում էին միայն ԱՄՆ-ի արևմտյան շրջանների հետ գործ ունենալու համար<ref name="lenta3" />։
Հայտնի է, որ Սալազարը նավթի արտասահմանյան մատակարարումներից երկրի կախվածության կրճատումը համարել Է ԱՄՆ-ի համար կարևորագույն խնդիր<ref name="lenta7" />, ինչպես նաև աջակցել է էներգիայի այլընտրանքային աղբյուրների զարգացմանը<ref name="lenta9" />։
Սալազարն ամուսնացած է, կնոջ անունը Հոուփ է (Hope), նրանք ունեն երկու դուստրեր Անդրեա (Andrea) և Միլինդա (Milinda) և մեկ թոռնուհի Միրեյ (Mireya)<ref name="lenta2lenta7" /><ref name="lenta8" /><ref name="lenta7lenta2" />։ Նախքան Սենատ ընտրվելը, Սալազարը և նրա կինը Կոլորադոյում ունեին Dairy Queen լվացքի ցանցը և երկու ռադիոկայաններ<ref name="lenta6" /><ref name="lenta2" />։ Սալազարի ավագ եղբայրը՝ Ջոնը (Ջոն), ով նաև հայտնի քաղաքական գործիչ է, կոնգրեսական է։ Լուրեր էին շրջանառվում, որ Օբաման նրան կառաջադրի գյուղատնտեսության նախարարի պաշտոնում, սակայն այդ պաշտոնը բաժին է հասել այն Վիլսեկին (Tom Vilsack)<ref name="lenta8lenta19" /><ref name="lenta15lenta8" /><ref name="lenta19lenta15" />։
Սալազարի նախասիրությունների թվում մամուլը նշել է բասկետբոլը<ref name="lenta8" />։
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ|refs=
<ref name="lenta1">Janet Hook. Senate delays by a day vote on Clinton in Cabinet. — Baltimore Sun, 21.01.2009</ref>
<ref name="lenta2">Secretary of the Interior Ken Salazar. — U.S. Department of the Interior, 21.01.2009</ref>
<ref name="lenta3">Stephen Power. Salazar: Time to "Rebrand" Interior Department. — The Wall Street Journal's Washington Wire blog (blogs.wsj.com/washwire), 21.01.2009</ref>
<ref name="lenta4">Senate confirms clutch of Obama nominees. — Agence France-Presse, 20.01.2009</ref>
<ref name="lenta5">Biography of Senator Ken Salazar. — United States Senate, 20.01.2009</ref>
<ref name="lenta6">Reid Statement on Ken Salazar. — Democratic Senators homepage (Democrats.senate.gov), 16.01.2009</ref> ▼<ref name="lenta7">Biographical information on Ken Salazar. — The Associated Press, 15.01.2009</ref>
<ref name="lenta19">Kenneth Lee Salazar. — Biographical Directory of the U.S. Congress</ref> ▼<ref name="lenta8">Dan Frosch. The New Team: Ken Salazar. — The New York Times, 17.12.2008</ref>
<ref name="lenta16">Kirk Johnson. At Fore on Immigration, Senator Has a Story to Tell. — The New York Times, 11.06.2006</ref>
▲<ref name="lenta6">Reid Statement on Ken Salazar. — Democratic Senators homepage (Democrats.senate.gov), 16.01.2009</ref>
<ref name="lenta9">Juliet Eilperin. Obama to Name Salazar As Secretary of Interior. — The Washington Post, 17.12.2008</ref>
<ref name="lenta10lenta5">SteveBiography Kornacki.of What's in It forSenator Ken Salazar?. — The NewUnited YorkStates ObserverSenate, 1720.1201.20082009</ref>
<ref name="lenta11">Jim Tankersley, Julie Cart. Obama picks Salazar as Interior secretary. — The Los Angeles Times, 16.12.2008</ref>
<ref name="lenta12lenta2">JohnSecretary M.of Broder,the AndrewInterior C.Ken RevkinSalazar. Hard— Task for New Team on Energy and ClimateU.S. — TheDepartment Newof Yorkthe TimesInterior, 1621.1201.20082009</ref>
<ref name="lenta18">Attorney General Salazar to Help High School Students at Alma Mater Centauri High Schill Start Mentoring Program. — Colorado Department of Law, 07.06.2000</ref>
<ref name="lenta17">Mindy Sink. Rockies: Colorado: Attorney General Sues Over Map. — The New York Times, 15.05.2003</ref>
<ref name="lenta13">Ernie Tucker. Pete Coors finds the need to Re-Pete some remarks. Let's help him in this case. — Denver People Examiner, 16.05.2008</ref>
<ref name="lenta10">Steve Kornacki. What's in It for Ken Salazar? — The New York Observer, 17.12.2008</ref>
<ref name="lenta12">John M. Broder, Andrew C. Revkin. Hard Task for New Team on Energy and Climate. — The New York Times, 16.12.2008</ref>
<ref name="lenta14">Carl Hulse. Key Senators Urge Shifting Responsibility to Iraq Army. — The New York Times, 18.09.2007</ref>
<ref name="lenta15">Ben Wallace-Wells. Destiny's Child. — Rolling Stone, 07.02.2007</ref>
<ref name="lenta16lenta1">KirkJanet JohnsonHook. AtSenate Foredelays onby Immigration,a Senatorday Hasvote aon StoryClinton toin TellCabinet. — The New YorkBaltimore TimesSun, 1121.0601.20062009</ref>
<ref name="lenta17lenta4">MindySenate Sink.confirms Rockies:clutch Colorado:of AttorneyObama General Sues Over Mapnominees. — The New YorkAgence TimesFrance-Presse, 1520.0501.20032009</ref>
<ref name="lenta18lenta3">AttorneyStephen GeneralPower. Salazar: Time to Help"Rebrand" HighInterior SchoolDepartment. Students— atThe AlmaWall MaterStreet CentauriJournal's HighWashington SchillWire Startblog Mentoring Program(blogs. — Colorado Department of Lawwsj.com/washwire), 0721.0601.20002009</ref>
▲<ref name="lenta19">Kenneth Lee Salazar. — Biographical Directory of the U.S. Congress</ref>
}}
| 