«Մասնակից:SandroGirl/Ավազարկղ Ե»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
Տող 101.
=== Առաջին համաշխարհային պատերազմ ===
Առաջին համաշխարհային պատերազմի պայմանագիրը լրջորեն փոխել է քաղաքական իրավիճակը Բալկաններում։ Բալկանյան միության վերջնական փլուզմանը աջակցել են Գերմանական կայսրությունն ու Ավստրո-Հունգարիան։ Բուլղարիայի թագավոր [[Ֆերդինանդ I]]-ն դժգոհ էր պատերազմի նման ավարտից։ Ինչպես պնդում են, պայմանագրի ստորագրումից հետո նա արտասանել է «Ma vengeance sera terrible» արտահայտությունը։ Իր հերթին, Երկրորդ Բալկանյան պատերազմում Սերբիան կորցրեց Ռուսաստանի աջակցությունը, բայց զգալիորեն ուժեղացավ։ Ավստրո-Հունգարիան վախենում էր իր սահմաններում ուժեղ պետության առաջացումից, որը Բալկանյան պատերազմներում Բուլղարիայի և Թուրքիայի պարտությունից հետո կարող էր դառնալ ուժեղագույն տերություն Բալկաններում։ Բացի այդ [[Վոևոդինա|Վոյեվոդինա]]<nowiki/>յում, որը պատկանում էր ավստրիական թագին, ապրում էին մեծ թվով սերբեր։ Վախենալով Վոյեվոդինայի տարանջատումից, և ապա կայսրության լիակատար փլուզումից, Ավստրո-Հունգարիայի կառավարությունը առիթ էր փնտրում սերբերի դեմ պատերազմ հայտարարելու<ref name="one" /><ref name="washington" /><ref name="pmv" />:
Այդ ընթացքում Սերբիան արմատականանում էր։ Միանգամից երկու պատերազմներում հաղթանակներն ու պետության կտրուկ ուժեղացումը ազգային վերելք են առաջացրել։ 1913 թվականի վերջին Սերբական զորքերը փորձ արեցին գրավել Ալբանիայի մի մասը, սկսվեց Ալբանական ճգնաժամ, որը ավարտվեց Սերբիայի զորքերի դուրսբերմամբ նորաստեղծ պետությունից։ Միաժամանակ, Սերբական հակահետախուզության հովանու ներքո պատերազմների ընթացքում ձևավորվել է «սև ձեռք» խմբավորումը, որը վերահսկում էր իշխանության գրեթե բոլոր մարմինները։<ref name="bosna" />
[[Պատկեր:Ferdinand of Bulgaria.jpg|thumb|right|[[Фердинанд I (царь Болгарии)|Фердинанд I]], царь Болгарии]]Խմբավորման մի մասը, որը հայտնի է որպես «Մլադա Բոսնա», գործել է [[Բոսնիա և Հերցեգովինա|Բոսնիա]]<nowiki/>յում և իր առջև նպատակ է դրել այն հեռացնել Ավստրո-Հունգարիայից<ref name="bosna" />: [[1914 թվական]]<nowiki/>ին «սև ձեռքի» աջակցությամբ [[Սարաևոյի սպանություն]] է կատարվել<ref name="bosna" />։ Ավստրո-Հունգարիան վաղուց առիթ էր փնտրում ոչնչացնելու միակ պետությունը Բալկաններում, որը միաժամանակ խանգարում էր Գերմանիային մուտք գործել Մերձավոր Արևելք՝ Սերբիա<ref name="pmv" />։ Այդ պատճառով նա վերջնագիր է ներկայացրել Սերբական կողմին, որից հետո սկսվել է Առաջին համաշխարհային պատերազմը:
Նոր պատերազմում [[Ռևանշիզմ|ռևանշիստական]] Բուլղարիան կանգնել է Ավստրո-Հունգարիայի և Գերմանիայի կողմը: Նրա կառավարությունը ցանկանում էր պետությունը վերականգնել 1913 թվականի մայիսի սահմաններում, դրա համար պետք էր կրկին հաղթել Սերբիային։ Սկսված համաշխարհային պատերազմը Բալկաններում մեծ փոփոխությունների է հանգեցրել, քան նախորդ երկու Բալկանյան երկրները։ Այսպիսով, երկրորդ Բալկանյան պատերազմն ունի հեռուն գնացող անուղղակի հետևանքներ<ref name="one" />։
== Տես նաև ==
* [[Բալկանյան առաջին պատերազմ]]
* [[Բալկանյան պատերազմներ (1912-1913)|Բալկանյան պատերազմներ]]
* [[Բալկանյան միություն]]
* [[առաջին համաշխարհային պատերազմ]]
== Ծանոթագրություններ ==
Տող 229.
* [http://cnparm.home.texas.net/Wars/BalkanCrises/BalkanCrises02.htm Хронология Балканских войн]{{ref-en}}
* [https://web.archive.org/web/20090110144038/http://www.newlocalhistory.com/bookshelf/?tezis=almanah6=154=157 Евдокимович А. Л. «Македонский территориальный конфликт как фактор межгосударственных отношений Болгарии, Греции и Югославии (1912—1926 гг.»)]{{ref-ru}}
|