«Մասնակից:Tanya Harutyunyan/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 67.
}}
 
Գուրգաոնը (պաշտոնապես Գուրուգրամ) հյուսիսային [[Հնդկաստան|Հնդկաստանի]] [[Հարյանա]] նահանգում գտնվող քաղաք է։ Այն տեղակայված է Դելի-Հարյանա սահմանի մոտ, 30կիլոմետր30 կիլոմետր հարավ-արևմուտք մայրաքաղաք [[Նյու Դելի|Նյու Դելիից]] և 268կիլոմետր268 կիլոմետր հարավ Չամդիգարհ քաղաքից<ref>{{Cite web|url=https://www.makemytrip.com/routeplanner/gurgaon-new-delhi.html|title=Gurgaon to New Delhi Distance, Duration, Driving Direction by Road, Trains, Bus / Car at MakeMyTrip Route Planner|website=www.makemytrip.com|access-date=6 November 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181106171737/https://www.makemytrip.com/routeplanner/gurgaon-new-delhi.html|archive-date=6 November 2018|url-status=live}}</ref>։ Այն Դելիի գլխավոր արբանյակային քաղաքներից մեկն է<ref>{{Cite web|url=http://thecityfix.com/blog/small-experiment-delhis-suburbs-sparked-national-car-free-movement-amit-bhatt/|title=How a Small Experiment in Delhi's Suburbs Sparked a National Car-Free Movement —|date=5 July 2018|access-date=6 November 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181106171852/http://thecityfix.com/blog/small-experiment-delhis-suburbs-sparked-national-car-free-movement-amit-bhatt/|archive-date=6 November 2018|url-status=live}}</ref>։ 2011թվականի[[2011 թվական|2011 թվականի]] տվյալներով, Գուրգաոնը ունեցել է 876.900 բնակչություն<ref name=1lakh/>։
 
Գուրգաոնը Հնդկաստանում առաջատար ֆինանսական և բանկային կենտրոն է` [[Մումբայ|Մումբայից]] ու Չեննայից հետո<ref name=percapita3>{{cite news|last=Julka|first=Harsimran|title=IT firms looking beyond Gurgaon, Noida, Greater Noida to other cities in north India|url=http://articles.economictimes.indiatimes.com/2011-09-30/news/30228817_1_gurgaon-satellite-towns-noida|accessdate=2 October 2013|newspaper=The Economic Times|date=30 September 2011|agency=ET Bureau|archive-url=https://web.archive.org/web/20131105032828/http://articles.economictimes.indiatimes.com/2011-09-30/news/30228817_1_gurgaon-satellite-towns-noida|archive-date=5 November 2013|url-status=live}}</ref>։ Քաղաքի տնտեսական աճը սկսվեց այն ժամանակ, երբ հնդկական առաջատար ավտոմոբիլներ արտադրող Մարութի Սուզուկի ընկերությունը 1970-ական թվականներին Հուրգաոնում հիմնադրեց արտադրական գործարան<ref name=forbes>{{cite web|last=Kumar|first=K.P. Narayana|title=Gurgaon: How not to Build a City|url=http://forbesindia.com/article/real-issue/gurgaon-how-not-to-build-a-city/33444/0|publisher=Forbesindia.com|accessdate=2 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130928041152/http://forbesindia.com/article/real-issue/gurgaon-how-not-to-build-a-city/33444/0|archive-date=28 September 2013|url-status=live}}</ref>։
 
Գուրգաոնը Հնդկաստանում առաջատար ֆինանսական և բանկային կենտրոն է` Մումբայից ու Չեննայից հետո<ref name=percapita3>{{cite news|last=Julka|first=Harsimran|title=IT firms looking beyond Gurgaon, Noida, Greater Noida to other cities in north India|url=http://articles.economictimes.indiatimes.com/2011-09-30/news/30228817_1_gurgaon-satellite-towns-noida|accessdate=2 October 2013|newspaper=The Economic Times|date=30 September 2011|agency=ET Bureau|archive-url=https://web.archive.org/web/20131105032828/http://articles.economictimes.indiatimes.com/2011-09-30/news/30228817_1_gurgaon-satellite-towns-noida|archive-date=5 November 2013|url-status=live}}</ref>։ Քաղաքի տնտեսական աճը սկսվեց այն ժամանակ, երբ հնդկական առաջատար ավտոմոբիլներ արտադրող Մարութի Սուզուկի ընկերությունը 1970-ական թվականներին Հուրգաոնում հիմնադրեց արտադրական գործարան<ref name=forbes>{{cite web|last=Kumar|first=K.P. Narayana|title=Gurgaon: How not to Build a City|url=http://forbesindia.com/article/real-issue/gurgaon-how-not-to-build-a-city/33444/0|publisher=Forbesindia.com|accessdate=2 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130928041152/http://forbesindia.com/article/real-issue/gurgaon-how-not-to-build-a-city/33444/0|archive-date=28 September 2013|url-status=live}}</ref>։
Այսօր Գուրգաոնը ու ի ավելի քան 250 տեղական գրասենյակներ` Հաջողակ 500 ցանկից<ref>{{Cite news|title = Jat stir shakes India Inc|url = http://www.business-standard.com/article/current-affairs/jat-stir-shakes-india-inc-116022000835_1.html|access-date = 22 February 2016|archive-url = https://web.archive.org/web/20160222073504/http://www.business-standard.com/article/current-affairs/jat-stir-shakes-india-inc-116022000835_1.html|archive-date = 22 February 2016|url-status = live|df = dmy-all|newspaper = Business Standard India|date = 20 February 2016}}</ref>: Գուրգաոնը [[Մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքս|Մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքսում]] դասակարգվում է շատ բարձր` ՄՆԶԻ-ի (HDI) 0.889 (2017) արդյունքով, որն ամենաբարձրն է Հնդկաստանում<ref>{{Cite web|url=https://in.one.un.org/wp-content/uploads/2017/06/SDG-Vision-Documnet-Haryana-Final.pdf|title=Government of Haryana - district wise HDI|last=|first=|date=|website=|access-date=}}</ref>։
 
2019 թվականի մարտին IQ Air Visual և Greenspace կազմակերպությունների կողմից հրապարակված տվյալների համաձայն Գուրգաոնը դարձել է հայտարարվել է որպես առավել աղտոտված քաղաք<ref>{{Cite web|url=http://www.asianage.com/world/asia/050319/study-shows-7-out-of-top-10-most-polluted-cities-are-in-india-gurugram-the-worst.html|title=7 out of top 10 most polluted cities are in India; Gurgaon the worst: Study|date=5 March 2019|website=The Asian Age|access-date=5 March 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190305124540/http://www.asianage.com/world/asia/050319/study-shows-7-out-of-top-10-most-polluted-cities-are-in-india-gurugram-the-worst.html|archive-date=5 March 2019|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.com/reel/video/p0775cm8/inside-the-most-polluted-city-in-the-world|title=Inside the most polluted city in the world|website=BBC Reel|language=en|access-date=21 May 2019}}</ref>։
 
Տող 77 ⟶ 79՝
Մահաբհարաթայում Գուրգաոնը նկարագրվում է որպես Գուրու Դրոնաչարիա գյուղ՝ Կաուրավասի և Պանդավասի գուրու<ref>{{Cite news|url=https://www.indiatvnews.com/news/india-gurgaon-to-gurugram-how-the-epic-mahabharata-inspired-haryana-govt-to-change-millennium-city-s-name-323801|title=Gurgaon to Gurugram: How the epic 'Mahabharata' inspired Haryana govt to change millennium city's name|date=13 April 2016|access-date=14 September 2018|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20180915001956/https://www.indiatvnews.com/news/india-gurgaon-to-gurugram-how-the-epic-mahabharata-inspired-haryana-govt-to-change-millennium-city-s-name-323801|archive-date=15 September 2018|url-status=live}}</ref>։ Մ.թ.ա. 4-րդ դարի վերջին քաղաքը գրավվեց Մավրիայի կայսրության կողմից` դառնալով Չանդրագուպտա Մավրիա թագավորության մաս<ref>Constance Jones; James D. Ryan (2006). [https://books.google.com/books?id=OgMmceadQ3gC Encyclopedia of Hinduism] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170323232140/https://books.google.com/books?id=OgMmceadQ3gC |date=23 March 2017 }}. Infobase Publishing. p. xxviii. {{ISBN|978-0-8160-7564-5}}.</ref>։
 
Կան կարծիքներ, որ Գուրգաոնը նույն` 12րդ12-րդ դարի Պրիտվիրաջա Վիջայա արձանագրության մեջ հիշատակվող Գուդապուրա քաղաքն է։ Համաձայն արձանագրության, Նագարջունան` Չահամանայի թագավոր Պրիտվիրաջ Չաուհանի զարմիկը, ապստամբեց թագավորի դեմ և գրավեց քաղաքը: Պրիտվիրաջը ջախջախեց ապստամբությունը և հետ գրավեց քաղաքը<ref>{{cite book |author=R. B. Singh |title=History of the Chāhamānas |publisher=N. Kishore |year=1964 |url=https://books.google.com/books?id=TKs9AAAAIAAJ |oclc=11038728 |page=163 |access-date=22 February 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170323170959/https://books.google.com/books?id=TKs9AAAAIAAJ |archive-date=23 March 2017 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite book |author=Dasharatha Sharma |title=Rajasthan Through the Ages: From the earliest times to 1316 A.D |url=https://books.google.com/books?id=W1dXAAAAMAAJ |year=1966 |publisher=Rajasthan State Archives |page=290 }}</ref>:
 
[[Մեծ մողոլների կայսրություն|Մողոլի]] և բրիտանական գաղութատիրության սկզբնական շրջանում Գուրգուրամը փոքրիկ գյուղ էր Ջարսայում։ [[Հնդկաստան|Հնդկաստանի]] հնագիտական հետազոտության կենտրոնի գլխավոր տնօրեն Ալեքսանդր Քանինգհեմի կողմից 1882-83թթ. Արևելյան Ռաջպուտանայում կատարած շրջայցի մասին զեկույցում, որը հրատարակվել է 1885թվականին, նա նշում է Գուրգաոնի մոտ գտնվող մի քարե սյան մասին` եռատող գրությամբ` Samvat 729 or 928, Vaisakh badi 4, Durgga Naga lokatari bhuta (Վիկրամ սամվատ 729 կամ 928, Վայսախ բադի 4, Դուրգգա Նագա լոկաթարի բհուտա), որը թվագրվում է մ.թ. 672 կամ 871 թվականներին։ Ջարսան անցավ Բեգում Սամրուին [[1776]]-77թվականներին77 թվականներին և ընկավ բրիտանական անմիջական իշխանության տակ [[1836 թվական|1836 թվականին]], երբ նրա տարածքը գրավեցին բրիտանացիները, ովքեր քաղաքացիական կապեր հաստատեցին Ջարսայում։ 1882թվականի[[1882 թվական|1882 թվականի]] հողերի եկամուտների կարգավորման մասին զեկույցում գրված է, որ Սիտլա Մատայի տաճարը Գուրուգրամ է բերվել 400 տարի շուտ (15-րդ դար): Բեգում Սամրուն պնդում էր, որ Չիտրա ամսվա ընթացքում Սիտլա Մատա տաճարին մատուցվում էր զոհաբերություն, և ամսվա մնացած ժամանակահատվածում աստծուն տրված ընծաներից ստացված եկամուտը բաշխվում էր շրջանի հայտնի Ջաթ զամինդարների միջև<ref>[https://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/Gurugram-plan-a-misdirected-govt-move-from-history-to-myth/articleshow/51961328.cms Gurugram plan a misdirected govt move from history to myth] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190122154220/https://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/Gurugram-plan-a-misdirected-govt-move-from-history-to-myth/articleshow/51961328.cms |date=22 January 2019 }}, Times of India.</ref>։ 1818 թվականին Բհարավաս շրջանը լուծարվեց, որի փոխարեն նոր շրջան դարձավ Գուրուգրամը։ 1821 թվականին Բհարասվասի շրջանը տեղափոխվեց Գուրուգրամի Հիդայաթփուր։ <<Ալիուարդիի մզկիթը>> (Aliwardi mosque) Գուրագրամում, <<Բադշահպուր բաոլին>> (Badshahpur baoli, 1905) և <<Բհոնդսին>> (Bhondsi, 16-17-րդ դար) կառուցվել են մողոլական և բրիտանական դարաշրջաններում։ <<Աստվածահայտնության եկեղեցին>> (Church of the Epiphany) և <<Կաման Սերաին>> (Kaman Serai) կառուցվել է բրիտանացիների կողմից` 1925 թվականին<ref name=friher1>[http://www.fridaygurgaon.com/news/2516-gurgaon-heritage.html Gurugram heritage] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190201065323/http://www.fridaygurgaon.com/news/2516-gurgaon-heritage.html |date=1 February 2019 }}, fridaygurgaon.com.</ref>։
 
[[1818 թվական|1818 թվականին]] Բհարավաս շրջանը լուծարվեց, որի փոխարեն նոր շրջան դարձավ Գուրուգրամը։ [[1821 թվական|1821 թվականին]] Բհարասվասի շրջանը տեղափոխվեց Գուրուգրամի Հիդայաթփուր։ «Ալիուարդիի մզկիթը» (Aliwardi mosque) Գուրագրամում, «Բադշահպուր բաոլին» (Badshahpur baoli, 1905) և «Բհոնդսին» (Bhondsi, 16-17-րդ դար) կառուցվել են մողոլական և բրիտանական դարաշրջաններում։ «Աստվածահայտնության եկեղեցին» (Church of the Epiphany) և «Կաման Սերաին» (Kaman Serai) կառուցվել է բրիտանացիների կողմից` 1925 թվականին<ref name=friher1>[http://www.fridaygurgaon.com/news/2516-gurgaon-heritage.html Gurugram heritage] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190201065323/http://www.fridaygurgaon.com/news/2516-gurgaon-heritage.html |date=1 February 2019 }}, fridaygurgaon.com.</ref>։
 
Բրիտանական գաղութների դարաշրջանի պատմական այլ շինություններից են <<«Գուրուգրամ ակումբը>>», որը 3սենյականոց շենք է` շրջապատված է մարգագետնով և ներկայումս ղեկավարվում է Զիլա Փարիշադի կողմից, <<«Թագադրման դպրոցը>>» (Coronation School), որն այժմ վերանվանվել է Կառավարության տղաների ավագ միջնակարգ դպրոց: Այն Հնդկաստանում հիմնադրված 13դպրոցներից13 դպրոցներից մեկն է, որը նվիրված էր թագավոր Գեորգ V-ի թագադրման հիշատակին<ref name="oldbuilding1">[https://www.hindustantimes.com/gurugram/architectural-remnants-of-the-raj/story-j24ZAU7hCFqGuP3g4h1pzO.html Architectural remnants of the Raj], Hindustan Times, 2 September 2019.</ref>: 1980ական թվականների ընթացքում քաղաքի մատույցներում Դհիրենդրա Բրահմաչարիի կողմից կառուցվել է օդային գոտի, յոգայի աշրամ, անգար և հեռուստաստուդիա<ref name="bhond6">1990, [https://books.google.com/books?id=I6R1g9aQqm0C "The Illustrated Weekly of India."], [[The Times Group]], Volume 111, Issues 13-25, p. 35.</ref>։ Նախկին վարչապետ Չանդրա Շեխարը [[1983 թվական|1983 թվականին]] ստեղծեց իր սեփական աշրամը` 600 ակր պանչայաթ հողատարածքում, որտեղ նրան այցելում էր աստված Չանդրասվամին և հայտնի սաուդյան զենքի վաճառական Ադնան Խաշոգջին<ref name="bhond7">1996, [https://books.google.com/books?id=l05DAAAAYAAJ "India Today"], - Volume 21, Issues 7-12, p. 122.</ref><ref name="bhond8">[http://indiatoday.intoday.in/story/visit-of-notorious-middleman-adnan-khashoggi-leaves-a-trail-of-perplexing-questions/1/317902.html "Creating a stir."], [[India Today]], 28 February 1991.</ref>։
 
2016թվականի[[2016 թվական|2016 թվականի]] ապրիլի 12-ին Հարյանայի գլխավոր նախարար Մանոհար Լալ Խաթարը հայտարարեց քաղաքը Գուրուգրամ վերանվանելու առաջարկի մասին՝ պայմանով, որ հաստատվի Հարիանայի կառավարության կազմի և Միության կառավարության կողմից: Նա պնդում էր, որ նոր անունը կօգնի պահպանել քաղաքի <<«հարուստ ժառանգությունը>>»՝ շեշտը դնելով նրա պատմությանը և Դրոնաչարիայի հետ դիցաբանական կապին<ref name="indianexpress-gurugram">{{cite web|url=http://indianexpress.com/article/india/india-news-india/gurgaon-gurugram-rename-mewat-nuh-haryana-government/|title=Gurgaon is now 'Gurugram', Mewat renamed Nuh: Haryana government|date=12 April 2016|work=The Indian Express|accessdate=12 April 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160414111401/http://indianexpress.com/article/india/india-news-india/gurgaon-gurugram-rename-mewat-nuh-haryana-government/|archive-date=14 April 2016|url-status=live}}</ref><ref name="hs-gurugram">{{cite web|url=http://www.hindustantimes.com/gurgaon/welcome-to-the-new-office-of-gurugram-police-commissioner/story-MnJBQaVSz2w5II5qOe0p6O.html|title=Welcome to the new office of Gurugram police commissioner|website=Hindustan Times|accessdate=5 May 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160505054913/http://www.hindustantimes.com/gurgaon/welcome-to-the-new-office-of-gurugram-police-commissioner/story-MnJBQaVSz2w5II5qOe0p6O.html|archive-date=5 May 2016|url-status=live|date=2 May 2016}}</ref><ref name="times-paradox">{{cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/Gurgaon-The-city-whose-middle-name-is-paradox/articleshow/52948904.cms|title=Gurgaon: The city whose middle name is paradox|website=The Times of India|accessdate=12 July 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160701203323/http://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/Gurgaon-The-city-whose-middle-name-is-paradox/articleshow/52948904.cms|archive-date=1 July 2016|url-status=live}}</ref>։ 2016թվականի սեպտեմբերի 27-ին նա պաշտոնապես հայտարարեց, որ Միության կառավարությունը հաստատել է անվանափոխությունը, չնայած «Գուրգաոն» հին անունը դեռ պահպանվում է խոսակցական օգտագործման մեջ<ref name="toi-nameofficial">{{cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/Good-morning-Gurugram-The-names-official/articleshow/54553616.cms|title=Good morning, Gurugram. The name's official|website=The Times of India|accessdate=3 December 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161001085845/http://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/good-morning-gurugram-the-names-official/articleshow/54553616.cms|archive-date=1 October 2016|url-status=live}}</ref> though the old name "Gurgaon" still lingers in the colloquial usage.<ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/a-year-after-renaming-gurgaon-still-lives-on/articleshow/58151456.cms|title=A year after renaming, 'Gurgaon' still lives on - Times of India|work=The Times of India|access-date=10 November 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171113181538/https://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/a-year-after-renaming-gurgaon-still-lives-on/articleshow/58151456.cms|archive-date=13 November 2017|url-status=live}}</ref>։
 
2016 թվականի սեպտեմբերի 27-ին նա պաշտոնապես հայտարարեց, որ Միության կառավարությունը հաստատել է անվանափոխությունը, չնայած «Գուրգաոն» հին անունը դեռ պահպանվում է խոսակցական օգտագործման մեջ<ref name="toi-nameofficial">{{cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/Good-morning-Gurugram-The-names-official/articleshow/54553616.cms|title=Good morning, Gurugram. The name's official|website=The Times of India|accessdate=3 December 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161001085845/http://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/good-morning-gurugram-the-names-official/articleshow/54553616.cms|archive-date=1 October 2016|url-status=live}}</ref> though the old name "Gurgaon" still lingers in the colloquial usage.<ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/a-year-after-renaming-gurgaon-still-lives-on/articleshow/58151456.cms|title=A year after renaming, 'Gurgaon' still lives on - Times of India|work=The Times of India|access-date=10 November 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171113181538/https://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/a-year-after-renaming-gurgaon-still-lives-on/articleshow/58151456.cms|archive-date=13 November 2017|url-status=live}}</ref>։
[[Մեծ մողոլների կայսրություն|Մողոլի]] և բրիտանական գաղութատիրության սկզբնական շրջանում Գուրգուրամը փոքրիկ գյուղ էր Ջարսայում։ Հնդկաստանի հնագիտական հետազոտության կենտրոնի գլխավոր տնօրեն Ալեքսանդր Քանինգհեմի կողմից 1882-83թթ. Արևելյան Ռաջպուտանայում կատարած շրջայցի մասին զեկույցում, որը հրատարակվել է 1885թվականին, նա նշում է Գուրգաոնի մոտ գտնվող մի քարե սյան մասին` եռատող գրությամբ` Samvat 729 or 928, Vaisakh badi 4, Durgga Naga lokatari bhuta (Վիկրամ սամվատ 729 կամ 928, Վայսախ բադի 4, Դուրգգա Նագա լոկաթարի բհուտա), որը թվագրվում է մ.թ. 672 կամ 871 թվականներին։ Ջարսան անցավ Բեգում Սամրուին 1776-77թվականներին և ընկավ բրիտանական անմիջական իշխանության տակ 1836 թվականին, երբ նրա տարածքը գրավեցին բրիտանացիները, ովքեր քաղաքացիական կապեր հաստատեցին Ջարսայում։ 1882թվականի հողերի եկամուտների կարգավորման մասին զեկույցում գրված է, որ Սիտլա Մատայի տաճարը Գուրուգրամ է բերվել 400 տարի շուտ (15-րդ դար): Բեգում Սամրուն պնդում էր, որ Չիտրա ամսվա ընթացքում Սիտլա Մատա տաճարին մատուցվում էր զոհաբերություն, և ամսվա մնացած ժամանակահատվածում աստծուն տրված ընծաներից ստացված եկամուտը բաշխվում էր շրջանի հայտնի Ջաթ զամինդարների միջև<ref>[https://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/Gurugram-plan-a-misdirected-govt-move-from-history-to-myth/articleshow/51961328.cms Gurugram plan a misdirected govt move from history to myth] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190122154220/https://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/Gurugram-plan-a-misdirected-govt-move-from-history-to-myth/articleshow/51961328.cms |date=22 January 2019 }}, Times of India.</ref>։ 1818 թվականին Բհարավաս շրջանը լուծարվեց, որի փոխարեն նոր շրջան դարձավ Գուրուգրամը։ 1821 թվականին Բհարասվասի շրջանը տեղափոխվեց Գուրուգրամի Հիդայաթփուր։ <<Ալիուարդիի մզկիթը>> (Aliwardi mosque) Գուրագրամում, <<Բադշահպուր բաոլին>> (Badshahpur baoli, 1905) և <<Բհոնդսին>> (Bhondsi, 16-17-րդ դար) կառուցվել են մողոլական և բրիտանական դարաշրջաններում։ <<Աստվածահայտնության եկեղեցին>> (Church of the Epiphany) և <<Կաման Սերաին>> (Kaman Serai) կառուցվել է բրիտանացիների կողմից` 1925 թվականին<ref name=friher1>[http://www.fridaygurgaon.com/news/2516-gurgaon-heritage.html Gurugram heritage] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190201065323/http://www.fridaygurgaon.com/news/2516-gurgaon-heritage.html |date=1 February 2019 }}, fridaygurgaon.com.</ref>։
Բրիտանական գաղութների դարաշրջանի պատմական այլ շինություններից են <<Գուրուգրամ ակումբը>>, որը 3սենյականոց շենք է` շրջապատված է մարգագետնով և ներկայումս ղեկավարվում է Զիլա Փարիշադի կողմից, <<Թագադրման դպրոցը>> (Coronation School), որն այժմ վերանվանվել է Կառավարության տղաների ավագ միջնակարգ դպրոց: Այն Հնդկաստանում հիմնադրված 13դպրոցներից մեկն է, որը նվիրված էր թագավոր Գեորգ V-ի թագադրման հիշատակին<ref name="oldbuilding1">[https://www.hindustantimes.com/gurugram/architectural-remnants-of-the-raj/story-j24ZAU7hCFqGuP3g4h1pzO.html Architectural remnants of the Raj], Hindustan Times, 2 September 2019.</ref>: 1980ական թվականների ընթացքում քաղաքի մատույցներում Դհիրենդրա Բրահմաչարիի կողմից կառուցվել է օդային գոտի, յոգայի աշրամ, անգար և հեռուստաստուդիա<ref name="bhond6">1990, [https://books.google.com/books?id=I6R1g9aQqm0C "The Illustrated Weekly of India."], [[The Times Group]], Volume 111, Issues 13-25, p. 35.</ref>։ Նախկին վարչապետ Չանդրա Շեխարը 1983 թվականին ստեղծեց իր սեփական աշրամը` 600 ակր պանչայաթ հողատարածքում, որտեղ նրան այցելում էր աստված Չանդրասվամին և հայտնի սաուդյան զենքի վաճառական Ադնան Խաշոգջին<ref name="bhond7">1996, [https://books.google.com/books?id=l05DAAAAYAAJ "India Today"], - Volume 21, Issues 7-12, p. 122.</ref><ref name="bhond8">[http://indiatoday.intoday.in/story/visit-of-notorious-middleman-adnan-khashoggi-leaves-a-trail-of-perplexing-questions/1/317902.html "Creating a stir."], [[India Today]], 28 February 1991.</ref>։
2016թվականի ապրիլի 12-ին Հարյանայի գլխավոր նախարար Մանոհար Լալ Խաթարը հայտարարեց քաղաքը Գուրուգրամ վերանվանելու առաջարկի մասին՝ պայմանով, որ հաստատվի Հարիանայի կառավարության կազմի և Միության կառավարության կողմից: Նա պնդում էր, որ նոր անունը կօգնի պահպանել քաղաքի <<հարուստ ժառանգությունը>>՝ շեշտը դնելով նրա պատմությանը և Դրոնաչարիայի հետ դիցաբանական կապին<ref name="indianexpress-gurugram">{{cite web|url=http://indianexpress.com/article/india/india-news-india/gurgaon-gurugram-rename-mewat-nuh-haryana-government/|title=Gurgaon is now 'Gurugram', Mewat renamed Nuh: Haryana government|date=12 April 2016|work=The Indian Express|accessdate=12 April 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160414111401/http://indianexpress.com/article/india/india-news-india/gurgaon-gurugram-rename-mewat-nuh-haryana-government/|archive-date=14 April 2016|url-status=live}}</ref><ref name="hs-gurugram">{{cite web|url=http://www.hindustantimes.com/gurgaon/welcome-to-the-new-office-of-gurugram-police-commissioner/story-MnJBQaVSz2w5II5qOe0p6O.html|title=Welcome to the new office of Gurugram police commissioner|website=Hindustan Times|accessdate=5 May 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160505054913/http://www.hindustantimes.com/gurgaon/welcome-to-the-new-office-of-gurugram-police-commissioner/story-MnJBQaVSz2w5II5qOe0p6O.html|archive-date=5 May 2016|url-status=live|date=2 May 2016}}</ref><ref name="times-paradox">{{cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/Gurgaon-The-city-whose-middle-name-is-paradox/articleshow/52948904.cms|title=Gurgaon: The city whose middle name is paradox|website=The Times of India|accessdate=12 July 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160701203323/http://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/Gurgaon-The-city-whose-middle-name-is-paradox/articleshow/52948904.cms|archive-date=1 July 2016|url-status=live}}</ref>։ 2016թվականի սեպտեմբերի 27-ին նա պաշտոնապես հայտարարեց, որ Միության կառավարությունը հաստատել է անվանափոխությունը, չնայած «Գուրգաոն» հին անունը դեռ պահպանվում է խոսակցական օգտագործման մեջ<ref name="toi-nameofficial">{{cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/Good-morning-Gurugram-The-names-official/articleshow/54553616.cms|title=Good morning, Gurugram. The name's official|website=The Times of India|accessdate=3 December 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161001085845/http://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/good-morning-gurugram-the-names-official/articleshow/54553616.cms|archive-date=1 October 2016|url-status=live}}</ref> though the old name "Gurgaon" still lingers in the colloquial usage.<ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/a-year-after-renaming-gurgaon-still-lives-on/articleshow/58151456.cms|title=A year after renaming, 'Gurgaon' still lives on - Times of India|work=The Times of India|access-date=10 November 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171113181538/https://timesofindia.indiatimes.com/city/gurgaon/a-year-after-renaming-gurgaon-still-lives-on/articleshow/58151456.cms|archive-date=13 November 2017|url-status=live}}</ref>։
 
== Աշխարհագրություն ==