Կրոնը Կանադայում

Կանադայում ներկայացված են մեծ թվով տարբեր կրոններ, բայց նրանցից ոչ մեկը պաշտոնական չէ երկրում, քանի որ կանադական քաղաքական մշակույթում կրոնական պլուրալիզմի գաղափարը ունի մեծ նշանակություն: Այնուամենայնիվ, բնակիչների մեծ մասն իրենց համարում են քրիստոնյա, և դա արտացոլվում է առօրյա կյանքի շատ ասպեկտներում:

Կրոնական բազմազանություն

Մարդահամար

2001 թվականին Կանադայում անցկացված մարդահամարի համաձայն, երկրի բնակչության 72%-ը դասում են իրենց որպես կաթոլիկ կամ բողոքական: Կաթոլիկությունը վաղուց եղել է ամենատարածված կրոնը։ Նրանք, ովքեր չեն դասում իրենց որևէ կրոնի, կազմում են հարցվածների 16%-ը: Ավելին, Բրիտանական Կոլումբիայում հարցվածների 35%-ը իրեն անվանում է անհավատ, ինչը ավելի շատ է, քան որոշաառանձին կրոնի ներկայացուցիչներ և ավելին, քան բոլոր բողոքականները միասին վերցրած: Ընդ որում, Բրիտանական Կոլումբիայում իրենց անհավատ են համարել հարցվածների 35 տոկոսը՝ ավելի շատ, քան առանձին կրոնի ներկայացուցիչները բոլոր բողոքականները միասին վերցված։

	2001		1991		% թվականակի փոփոխություն
	Թվաքանակ	%	Թվաքանակ	%
Քրիստոնեություն		77		80
Հռոմի կաթոլիկ եկեղեցի	12 936 905	43,6	12 203 625	45,2	+4,8
Ընդհանուր բողոքականներ	8 654 850	29,2	9 427 675	34,9	−8,2
Կանադայի Միացյալ եկեղեցի	2 839 125	9,6	3 093 120	11,5	-8,2
Կանադայի Անգլիկան եկեղեցի	2 035 495	6,9	2 188 110	8,1	−7,0
Բապտիստականներ	729 475	2,5	663 360	2,5	+10,0
Լյութերականություն	606 590	2,0	636 205	2,4	−4,7
Այլ բողոքականներ¹	549 205	1,9
Պրեսբիտերիականություն	409 830	1,4	636 295	2,4	−35,6
Ուղղափառ եկեղեցի	479 620	1,6	387 395	1,4	+23,8
Քրիստոնեության այլ հոսքեր²	780 450	2,6	353 040	1,3	+121,1
Անհավավտներ	4 796 325	16,2	3 333 245	12,3	+43,9
Այլ կրոններ
Իսլամ	579 640	2,0	253 265	0,9	+128,9
Հուդայականություն	329 995	1,1	318 185	1,2	+3,7
Բուդդայականություն	300 345	1,0	163 415	0,6	+83,8
Հինդուիզմ	297 200	1,0	157 015	0,6	+89,3
Սիկհականություն	278 415	0,9	147 440	0,5	+88,8
¹ Ներառում են անհատներ, ովքեր պարզապես իրենց ներկայացնում են որպես «բողոքականներ»: ² Ներառում է անհատներ, ովքեր իրենց ներկայացնում են որպես «քրիստոնյա», ինչպես նաև նրանց, ովքեր իրենց բնութագրում են որպես «առաքելական եկեղեցու կողմնակից», «բարեփոխված եկեղեցու կողմնակից» կամ «ավետարանական եկեղեցու կողմնակից»: * Համեմատության նպատակով 1991 թվականի տվյալները ներկայացված են 2001 թվականի աշխարհագրական սահմաններում:

Ոչ քրիստոնեական կրոնները Կանադայում

Կանադայի ոչ քրիստոնեական կրոնները կենտրոնացած են խոշոր քաղաքներում, ինչպիսիք են Մոնրեալը, Տորոնտոն և Վանկուվերը, և շատ ավելի փոքր չափով՝ միջին քաղաքներում, ինչպիսիք են Օտտավան, Քվեբեկը, Կալգարին, Էդմոնտոնը, Վինիպեգը և Հալիֆաքսը: Միակ բացառությունը հուդայականությունն է, որը երկար ժամանակ նկատելի փոքրամասնություն էր կազմում նույնիսկ ավելի փոքր բնակավայրերում: Ոչ քրիստոնեական կրոնների աճի մեծ մասը գալիս է ներգաղթի միտումներից, որոնք փոխվել են վերջին 50 տարիների ընթացքում: Ասիայից, Մերձավոր Արևելքից և Աֆրիկայից ներգաղթի ավելացումը հանգեցրել է մշտապես աճող մահմեդական, բուդդայական, սիկհական և հինդուական համայնքների:

Առանց կրոնական պատկանելության կանադացիներ

Կրոնի բացակայությունը առավել տարածված է արևմտյան ափին, հատկապես Մեծ Վանկուվերի տարածքում: Ոչ կրոնական կանադացիները ներառում են աթեիստներ, ագնոստիկներ, հումանիստներ և այլ անհավատներ: 2001 թվականի մարդահամարի տվյալներով նրանք կազմում են բնակչության 16,2%-ը: Որոշ անհավատ կանադացիներ ստեղծել են հասարակություններ, ինչպիսին է Կանադայի հումանիստական ​​ընկերությունը: 1991 թվականին որոշ անհավատ կանադացիների մի խումբ խնդրանքով դիմեց խորհրդարան, որ Կանադայի Սահմանադրության նախաբանից հանել «Աստված» բառը: Ըստ religioustolerance.org կայքի, իրենց ոչ հավատացյալ համարողներից 18 605-ը նշել է, որ իրենք «աթեիստ» են, 17 815-ը ՝ «ագնոստիկ», իսկ 1 245-ը ՝ «հումանիստ»:

Քրիստոնեությունը Կանադայում

Կանադացիներից շատերը, ովքեր իրենց քրիստոնյա են համարում, հաճախ են այցելում եկեղեցի: Ընդհանրապես, կանադացի քրիստոնյաները ավելի քիչ խանդոտ են, քան Միացյալ Նահանգների քրիստոնյաները, բայց ավելի բացահայտ հավատացյալ են, քան եվրոպացի քրիստոնյաները: Այս առիթով Իրինեոս եպիսկոպոսը 2012 թվականին ասաց. «Ավելի քան կես դար Կանադայում կրոնական կյանքը անկում է ապրում. շատ եկեղեցիներ ՝ կաթոլիկ, բողոքական, դատարկ են, որոշները փակ են, վաճառվում և վերածվում են տների: Արդյոք մարդը հավատում է, թե որ եկեղեցի է գնում, ոչ ոքի չի հետաքրքրում: Շատերն ապրում են առանց Աստծո»:

Նկատվում է քաղաքային և գյուղական տեղանքների մեծ բաժանմունք՝ Օնտարիոյի և Ալբերտայի գյուղական համայնքներ ունեն եկեղեցական հաճախումների ամենաբարձր ցուցանիշ։

Բացի մեծ քրիստոնեական եկեղեցիներից, Կանադան ունի նաև բազմաթիվ փոքր քրիստոնեական խմբեր, ինչպիսիք են ուղղափառությունը և մորմոնիզմը: Ափամերձ նահանգներում բնակվում են շատ մեծ թվով լյութերականներ, ովքեր նույնպես ապրում են տափաստանային շրջաններում: Բազմաթիվ գերմանացի ներգաղթյալներ ապրում են Օնտարիոյի հարավ-արևմուտքում, այդ թվում՝ մեծ թվով մենոնիտներ և հյութերիտներ: Ալբերտան զգալի թվով ներգաղթյալներ է ընդունում Միացյալ Նահանգներից, ինչը հանգեցնում է այս նահանգում մորմոնների մեծ համայնքի ստեղծմանը: Վերջին տարիներին նույնպես ղպտիների հոսք է նկատվում դեպի Կանադա: Մանիտոբայի և Սասկաչևանի ուկրաինական մեծ համայնքը է ներառում է իր մեջ Յունիաթ և Ուկրաինայի Ուղղափառ եկեղեցիների բազմաթիվ դավանողներ: Այս փոքր խմբերի կոնցենտրացիան մեծապես տարբերվում է երկրի մարզերից:

Կառավարություն և կրոն

Ներկայումս Կանադան չունի պաշտոնական կրոն, և կառավարությունը պաշտոնապես պաշտպանում է կրոնական բազմակարծությունը: Բայց քրիստոնեության ազդեցությունը տեսանելի է որոշ ոլորտներում:

Տոնական օրերը պետական ​​մակարդակով հաստատվում են Սուրբ ծննդյան և Զատկի տոնակատարությունների ժամանակ, և, չնայած մահմեդականները, հրեաները և այլ խմբավորումներ իրավունք ունեն արձակուրդներ վերցնել իրենց կրոնական տոների ժամանակ, վերջիններս չեն վայելում նման պաշտոնական ճանաչում: «O Canada» օրհներգը պարունակում է «կրել խաչը» բառերը, որոնք ակնհայտորեն կապված են քրիստոնեության հետ, բացահայտ խոսում են աստվածային գերազանցության մասին: Երկրի որոշ շրջաններում կիրակի օրը խանութների գործունեությունը մնում է արգելված, չնայած այս երեւույթը դառնում է ավելի քիչ տարածված: 20-րդ դարի վերջին ձգձգված պայքար էր մղվում՝ համոզելու կանադական հասարակությանը ընդունել կրոնական զգեստներ, հատկապես սիկհական չալմա: Միևնույն ժամանակ, Կանադական Թագավորական ժանդարմերիան, Կանադական Թագավորական լեգեոնը և այլ խմբավորումներ թույլ տվեցին, որ իրենց անդամները կրեն չալմա։

Կանադան Ազգերի համագործակցության թագավորություն է, որի ղեկավարը նույնն է նաև մյուս 15 երկրների համար, ներառյալ Միացյալ Թագավորությունը: Գահաժառանգման մասին օրենքը արգելում է կաթոլիկներին և նրանց ամուսիններին թագավորել, իսկ միապետը նաև Անգլիայի եկեղեցու ex officio (պաշտոնական) գերագույն կառավարիչ է: Կանադայում թագուհու տիտղոսը պարունակում է «Աստծո շնորհով» և «Հավատքի պաշտպան» բառերը:

Չնայած այն հանգամանքին, որ Կանադայի կառավարության պաշտոնական հիշատակությունները քրիստոնեության վրա դառնում են ավելի քիչ տարածված, այն բացահայտորեն ընդունում է Աստծո գոյությունը: Իրոք, Աստված հիշատակվում է Կանադայի Սահմանադրության նախաբանում և ազգային օրհներգում երկու լեզուներով:

Կանադայի վարչապետ Սթիվեն Հարփերը նույնպես անընդհատ հիշատակում է Աստծուն ՝ ասելով. «Աստված օրհնի Կանադան» - կամ մի փոքր այլ կերպ:

Արտաքին հղումներ

• Архив Radio-Canada — Կրթություն, համակարգի ավարը
• (ֆր.) Ներգաղթյալների ապրումները. Կրոնական փախստականներ Կանադայի գրադարանում և արխիվներում