«Գրոդնո»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ Ռոբոտ․ Ավելացվել է 1128 թվականին հիմնադրված բնակավայրեր կատեգորիան |
|||
Տող 9.
== Պատմություն ==
Գրոնդոն առաջին անգամ հիշատակվում է [[1183]] թվականին։ [[1920]]-1939 թվականին Գրոնդոն եղել է [[բուրժուական Լեհաստան]]ի կազմում։ [[1941]] թվականի հուլիսին զավթել են [[գերմանական ֆաշիստներ]]ը։ [[1944]] թվականի [[հուլիսի 16]]-ին ազատագրվել է [[խորհրդային բանակ]]ի կողմից։
== Բնակչություն ==
{{main|Գրոդնոյի բնակչություն}}
2016 թվականի տվյալներով՝ Գրոդնոյում գրանցվել է 8 % բնակչության աճ (2015 թվականին եղել է 3%), իսկ մահացությունը՝ 14,6 % (2015 թվականին եղել է 0.4 % )<ref>[http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/sotsialnaya-sfera/demografiya_2/osnovnye-pokazateli-za-period-s-__-po-____gody_3/obschie-kozffitsienty-rozhdaemosti/ Общие коэффициенты рождаемости населения по г. Гродно и районам]</ref><ref>[http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/sotsialnaya-sfera/demografiya_2/osnovnye-pokazateli-za-period-s-__-po-____gody_3/obschie-kozffitsienty-smertnosti-nas/ Общие коэффициенты смертности по г. Гродно и районам]</ref>:
Բնակչության աճը կազմում է 2404 մարդ կամ 1000 բնակչի հաշվով` 6.6 % (2016)<ref>[http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/public_bulletin/index_7243/ Естественное движение населения Гродненской области за 2016 год] // Главное статистическое управление Гродненской области. — Гродно, 2017.</ref>:
;Բնակչության դինամիկա<br>
[[File:Численность населения Гродно (график).png|աջ|500px|mini|Բնակչության դինամիկ աճ]]
Քաղաքի բնակչության թիվն արագորեն աճեց [[Հայրենական մեծ պատերազմ|Հայրենական մեծ պատերազմի]] ավարտից հետո և 2017-ի հուլիսի 1-ի դրությամբ հասավ 368 662 մարդու<ref name="belstat2017" />: Քաղաքը բնակչության թվով հինգերորդն է Բելառուսում. շրջկենտրոններից գերազանցում է միայն Բրեստին, և փոքր-ինչ զիջում է [[Վիտեբսկ|Վիտեբսկի]] և [[Մոգիլյով|Մոգիլյովի]] տարածաշրջանային կենտրոններին<ref>[http://news.tut.by/society/405878.html Численность населения превышает 100 тысяч человек в 14 городах Беларуси]</ref>:Բնակչության խտությունը կազմում է 2594 մարդ/կմ²<ref>{{cite web|url=http://www.grodno.by/grodno.html|title=Гродно|publisher=grodno.by|accessdate=2012-05-04|lang=ru|archiveurl=|archivedate=}}</ref>:
{| class="standard" style="text-align:center"
! Մարդահամարի տարեթիվ
! width="5%"| 1588
! width="5%"| 1859
! width="5%"| 1868
! width="5%"| 1897
! width="5%"| 1913
! width="5%"| 1931
! width="5%"| 1939
! width="5%"| 1956
! width="5%"| 1965
! width="5%"| 1980
! width="5%"| 1985
! width="5%"| 2005
! width="5%"| 2009
! width="5%"| 2015
! width="5%"| 2016
! width="5%"| 2018
! width="5%"| 2019
|-
!Բնակչության թիվ (հազար մարդ)
| ок. 4
| 19,3<ref name="Памятная книжка 1860">[http://infobelarus.nlb.by/7n_4150cd/data/6/4.pdf Памятная книжка Гродненской губернии на 1860 год.]</ref>
| 24,1<ref name="Памятная книжка 1871">[http://infobelarus.nlb.by/7n_4150cd/data/6/14.pdf Памятная книжка Гродненской губернии на 1871 год. Ч. 2 : сведения статистические и справочные]</ref>
| 46,9
| 63
| 49
| 57,2
| 65
| 98
| 202
| 247 <!-- СовЭнцСловарь -->
| 317,3<ref name="belstat-population">{{cite web|url=http://belstat.gov.by/homep/ru/publications/population.pdf|deadlink=yes|title=Национальный статистический комитет Республики Беларусь|publisher=|accessdate=2012-05-01|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/68apsOI0S?url=http://belstat.gov.by/homep/ru/publications/population.pdf|archivedate=2012-06-21}}</ref>
| 338,2<ref name="belstat2009"/>
| 361,4<ref name="населениепогодам" />
| 365,6<ref name="населениепогодам">[http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/sotsialnaya-sfera/demografiya_2/osnovnye-pokazateli-za-period-s-__-po-____gody_3/chislennost-naseleniya-po-raionam/ Численность населения по г. Гродно и районам]</ref>
| 370,9<ref name="belstat2018">[http://www.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/izdania/public_bulletin/index_8782/ Численность населения на 1 января 2018 г. и среднегодовая численность населения за 2017 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и посёлков городского типа.]</ref>
| 373,5<ref name="belstat2019"/>
|}
Ըստ 2009 թվականի մարդահամարի տվյալների, 327 540 մարդուց 111 953-ը որպես մայրենի լեզու նշել է բելառուսերենը, իսկ 194 798 մարդ՝ ռուսերենը, 23 082 մարդ տանը խոսում է բելառուսերեն, իսկ 287 267 մարդ՝ ռուսերեն:<ref name="belstat2009"/>:
Կանանց և տղամարդկանց թիվն անհավասար է. տղամարդիկ կազմում են բնակիչության 46,6% -ը, կանայք՝ 53,4%<ref>{{cite web |url=http://grodnonews.by/category/zhizn/news2444.html |title=Итоги переписи населения |accessdate=2016-04-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160419084359/http://grodnonews.by/category/zhizn/news2444.html |archivedate=2016-04-19 |deadlink=yes }}</ref>: Կյանքի միջին տևողությունը կազմում է մոտ 74,7 տարի<ref>{{cite web |url = http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/otrasli-statistiki/naselenie/demografiya_2/osnovnye-pokazateli-za-period-s-__-po-____gody_3/ozhidaemaya-prodolzhitelnost-zhizni-pri-rozhdenii/ |title = Ожидаемая продолжительность жизни при рождении |archiveurl = https://web.archive.org/web/20160423023807/http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/otrasli-statistiki/naselenie/demografiya_2/osnovnye-pokazateli-za-period-s-__-po-____gody_3/ozhidaemaya-prodolzhitelnost-zhizni-pri-rozhdenii/ |archivedate = 2016-04-23 }}</ref>:
{| class="wikitable"
|-
! colspan=11| Էթնիկ կազմը ըստ 2009 թվականի մարդահամարի<ref name="nac.130ff">[http://www.belstat.gov.by/informatsiya-dlya-respondenta/perepis-naseleniya/perepis-naseleniya-2009-goda/statisticheskie-publikatsii/statisticheskie-sborniki_2/index_535/ Перепись населения 2009. Национальный состав Республики Беларусь. Том 3]. — {{Мн.}}, 2011 — С. 118—119.</ref>
|-
! ընդամենը (2009)
! colspan="2"| [[բելոռուսներ]]
! colspan="2"| [[ռուսներ]]
! colspan="2"| [[լեհեր]]
! colspan="2"| [[ուկրաինացիներ]]
! colspan="2"| [[հրեաներ]]
|-
! rowspan="3"|327 540
| 204 927
| 62,57 %
| 39 955
| 12,2 %
| 64 642
| 19,74 %
| 5952
| 1,82 %
| 354
| 0,11 %
|-
! colspan="2"| [[Հայեր]]
! colspan="2"| [[թաթարներ]]
! colspan="2"| [[գնչուներ]]
! colspan="2"| [[ազերիներ]]
! colspan="2"| [[լիտվացիներ]]
|-
| 324
| 0,1 %
| 355
| 0,11 %
| 4
| <0,01 %
| 366
| 0,11 %
| 331
| 0,1 %
|}
=== Սոցիալական հարցեր<!-- что за «Социально-демографическая ситуация»?? может «Социальная»? --> ===
{{Нет АИ2|Уровень жизни в городе является одним из самых высоких в стране за счёт своего статуса (областной центр) и географического положения (крупный транспортный узел).|13|06|2016}}
Գրոդնո քաղաքում աշխատողների միջին աշխատավարձը 2017 թվականի հունիսի դրությամբ կազմել է 813,2 բելառուսական ռուբլի<ref>{{cite web |url=http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/sotsialnaya-sfera/trud/operativnye-dannye_46/o-nachislennoi-srednei-zarabotnoi-plate-rabotnikov/o-nachislennoy-sredney-zarabotnoy-plate-rabotnikov-v-iyune-2017-g/ |title=О начисленной средней заработной плате работников в июне 2017 г. |accessdate=2017-07-30 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170730234516/http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/sotsialnaya-sfera/trud/operativnye-dannye_46/o-nachislennoi-srednei-zarabotnoi-plate-rabotnikov/o-nachislennoy-sredney-zarabotnoy-plate-rabotnikov-v-iyune-2017-g/ |archivedate=2017-07-30 |deadlink=yes }}</ref>
Գրոդնոյում աշխատող քաղաքացիների թիվը 2017 թվականի օգոստոսի 1-ի դրությամբ կազմել է 169,7 հազար մարդ<ref name="работа2017">[http://grodno.gov.by/ru/main.aspx?guid=1921 Труд, занятость и социальная защита] Гродненский городской исполнительный комитет</ref>:
2017 թվականի օգոստոսի 1-ի դրությամբ Գրոդնո քաղաքի աշխատանքի, զբաղվածության և սոցիալական հարցերի վարչությունում գրանցվել է 1363 գործազուրկ<ref name="работа2017" /><ref>{{cite web |url=http://grodnonews.by/category/glavnoe/news19929.html |title=Ситуация на рынке труда Гродно |accessdate=2016-04-11 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160420201423/http://grodnonews.by/category/glavnoe/news19929.html |archivedate=2016-04-20 |deadlink=yes }}</ref><ref>[http://www.glenad-grodno.gov.by/state/AA:navID.88/AH:-1.180082147913/ Работа в Гродно]</ref><ref>[http://grodno.gov.by/main.aspx?guid=1181 Гродненский городской исполнительный комитет]</ref>:
Ընդհանուր առմամբ, Գրոդնոյում հանցագործությունների մակարդակը ամենացածրերից մեկն է Բելառուսի խոշոր քաղաքների շրջանում, բայց վերջին տարիներին հանցագործությունների թվի մի փոքր աճ է գրանցվել (2014 թվականին՝ 2888, 2015 թվականին՝ 3075)<ref>[http://s13.ru/archives/107757 Преступность в Гродно]</ref><ref>[http://grodno.gov.by/main.aspx?guid=8541 Гродненский городской исполнительный комитет]</ref>:
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
== Արտաքին հղումներ ==
{{Բելառուս-անավարտ}}
{{Բելառուսի վարչական բաժանում}}
| |||