«Ղարաբաղ կոմիտե»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1.
'''Ղարաբաղ կոմիտե'''՝ Ղարաբաղյան շարժման Հայաստանի կոմիտե։ Սկսել է ձևավորվել [[1987]] թվականին՝ ունենալով նպատակ կենտրոնական իշխանությունների ուշադրությունը բևեռել [[Լեռնային Ղարաբաղ]]ը Հայաստանին վերամիավորելու հայ ժողովրդի պահանջի և այն սահմանադրորեն բավարարելու վրա։ Հետագայում որպես հավասարազոր նպատակ է դրվել նաև Հայաստանի անկախացումը [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|ԽՍՀՄ-ից]]։ Այն կազմակերպել և ղեկավարել է ժողովրդի բազմահազարանոց ցույցերն ու հանրահավաքները 1980-ական թվականների վերջին, ինչպես նաև ազդեցություն ունեցել Արցախում զուգահեռ ծավալվող պայքարի վրա։ Ղարաբաղ կոմիտեի հիմքի վրա հիմնադրվել է [[Հայոց համազգային շարժում|ՀՀՇ]] կուսակցությունը, որը դարձել է անկախ Հայաստանի պատմության առաջին իշխող ուժը։
== Առաջին Ղարաբաղ կոմիտե ==
Ըստ Ալեքսան Հակոբյանի՝ [[1987]] թվականին նախաձնողներն են եղել Հայաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիայի տնտեսագիտության ինստիտուտի աշխատակից [[Իգոր Մուրադյան]]ը, ինչպես նաև ակադեմիայի աշխատակիցներ [[Ալեքսան Հակոբյան|Ալեքսան Հակոբյանը]], Մերուժան Կարապետյանը, [[Համբարձում Գալստյան|Համբարձում Գալստյանը]]։ [[1987]] թվականի դեկտեմբերին նրանց է միացել [[Վազգեն Մանուկյան|Վազգեն Մանուկյանը]] ու Սամսոն Ղազարյանը։ Նրանց հետ կապի մեջ են եղել Արցախից ակտիվիստներ [[Մանվել Սարգսյան|Մանվել Սարգսյանը]], Գագիկ Սաֆարյանը, Մուրադ Պետրոսյանը, Էմիլ Աբրահամյանը, [[Արկադի Կարապետյան|Արկադի Կարապետյանը]], Հրայր Ուլուբաբյանը, [[Սլավիկ Առուշանյան|Սլավիկ Առուշանյանը]], [[Արթուր Մկրտչյան (քաղաքական գործիչ)|Արթուր Մկրտչյանը]]։ Այնուհետև միացել է էկոլոգիական շարժման ղեկավար Սամվել Գևորգյանը ու [[Վանո Սիրադեղյան|Վանո Սիրադեղյանը]]։
[[1988]] թվականի [[Փետրվարի 26|փետրվարի 26-ին]] ցույցերի արգելքին ընդառաջ [[Իգոր Մուրադյան|Իգոր Մուրադյանը]] հայտարարել է Ղարաբաղ կոմիտեի ստեղծման մասին<ref>{{Cite book|title=Արցախյան օրագիր․ կանաչ և սև|last=Հակոբյան|first=Թաթուլ|publisher=Անտարես|year=2011|isbn=978-9939-51-146-7|location=Երևան-Ստեփանակերտ|pages=17}}</ref>։
[[1988]] թվականի մարտին շարժմանը միացել են Դավիթ Վարդանյանը, [[Լևոն Տեր-Պետրոսյան|Լևոն Տեր-Պետրոսյանը]], [[Բաբկեն Արարքցյան|Բաբկեն Արարքցյանը]]։ Մարտին հրապարակվում է Ղարաբաղ կոմիտեի առաջին կազմը՝ բաղկացած 9 հոգուց<ref>{{Cite web|url=https://www.aniarc.am/2018/02/21/aleksan-hakobyan-interview/|title=«1987-ի երկրորդ կեսին մարդկանց մի խումբ նախապատրաստում էր Արցախյան պոռթկումը» {{!}} Aniarc|last=Հակոբյան|first=Թաթուլ|language=en-US|accessdate=2020-09-02}}</ref>
* [[Իգոր Մուրադյան]]
[[1988]] մայիսին Կոմիտեից հեռացվում են [[Իգոր Մուրադյան|Իգոր Մուրադյանն]] ու [[Զորի Բալայան|Զորի Բալայանը]], ում հետ ծագել էր տարաձայնություն։ Ըստ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի՝ վերջիններս Արցախի վերամիավումը տեսնում էին որպես կոմիտեի միակ նպատակ, մինչ այլ անդամներ առաջ էին քաշում նաև Հայաստանի անկախացման հարցը<ref>{{Cite web|url=http://news.bbc.co.uk/hi/russian/in_depth/newsid_4658000/4658961.stm|title=Черный Сад - Глава 4. 1988-1989 г.г. Кризис в Армении|last=де Ваал|first=Томас|date=|website=|publisher=|accessdate=2020-09-02}}</ref>։ Ձևավորվում է նոր «Ղարաբաղ» կոմիտեն, որի կազմ կոմիտեի մեջ են մտնում 11 հոգի․▼
* Վաչե Սարուխանյան
* [[Վազգեն Մանուկյան]]
* [[Համբարձում Գալստյան]]
* Սամսոն Ղազարյան
* [[Աշոտ Մանուչարյան]]
* Գագիկ Սաֆարյան
* [[Զորի Բալայան]]
* [[Սիլվա Կապուտիկյան]]
Մինչ [[1988]] թվականի մայիսը Ղարաբաղ կոմիտեն հրապարակել է մի շարք հայտարարություններ։
== Երկրորդ Ղարաբաղ կոմիտե ==
▲[[1988]] մայիսին
ՊԱԿ ղեկավար [[Մարիուս Յուզբաշյան|Մարիուս Յուզբաշյանը]] [[Հուլիսի 14|հուլիսի 14-ին]] զեկուցագիր է ուղարկել, որտեղ նշել է, որ շարժման մեջ պառակտում է տեղի ունեցել, ինչի համար ՊԱԿ-ը որոշ ջանքեր է գործադրել։ Նա հավելել է, որ երկրորդ սերունդը իրականում ավելի ագրեսիվ է<ref>{{Cite book|title=Արցախյան օրագիր․ կանաչ և սև|last=Հակոբյան|first=Թաթուլ|publisher=Անտարես|year=2011|isbn=978-9939-51-146-7|location=Երևան-Ստեփանակերտ|pages=62-68}}</ref>։
Ձևավորվում է նոր «Ղարաբաղ» կոմիտեն, որի կազմ կոմիտեի մեջ են մտնում 11 հոգի․
*[[Բաբկեն Արարքցյան]]
| |||