«Պաստիերա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ
No edit summary
Տող 24.
 
== Ծագման լեգենդներ ==
Կա տեսակետ, որ պաստիերան չափազանց հին ուտեստ է, որը պահպանվել է իտալական խոհանոցում [[Անտիկ աշխարհ|անտիկ ժամանակներից]]: Այս վարկածի համաձայն՝ [[Հին Հռոմ]]ում պաստիերայի նման կարկանդակները պատրաստել են գարնան [[Հեթանոսություն|հեթանոսական]] տոնի առթիվ, որը նվիրված է եղել [[Սերես]] աստվախուհուն։աստվածուհուն։ Իտալական Treccani հանրագիտարանում ({{lang-it|Dizionario Treccani}})<ref>{{cite web|author=|url=http://www.treccani.it/vocabolario/|title=Istituto della Enciclopedia italiana|lang=it|website=Enciclopedia italiana|publisher=|date=|accessdate=2020-06-10}}</ref> և լեզվաբանական բառարանում ({{lang-it|Dizionario GarzantiLinguistica}})<ref>{{cite web|author=|url=https://www.garzantilinguistica.it/|title=Dizionari Garzanti Linguistica|lang=it|website=De Agostini Scuola Spa|publisher=|date=|accessdate=2020-06-10}}</ref> «pastiera» բառի ծագումը կապվում է «pasta» (խմոր) բառի հետ: [[Իտալերեն]]ում ավելի տարածված է «pastiera napoletana» (նեապոլիտանական պաստիերա) անունը:
 
Այս տիպիկ [[կուլիչԿուլիչ]]ի նման այս ուտեստի բաղադրատոմսի ծագման հետ կապված լեգենդները շատ հին են, դելիկատեսը հաճախ հիշատակվում է [[Նեապոլ]] քաղաքի հիմնարար առասպելներում: Լեգենդներից մեկում ասվումպատմվում է գեղեցիկ ջրահարս Պարֆենոպայի (Պարտենոպա) մասին, որը բնակվել է Նեապոլիտանական ծոցի Castel dell'Ovo ամրոցի մոտ։ Նա երգել է մեղեդային երգեր, որոնք հիացրել են բոլոր նրանց, ովքեր լսել են երգը, շփվել է տեղի բնակիչների և նավաստիների հետ։ Ի նշան երախտագիտության,երախտագիտության՝ նեապոլիտացիները նրան պատվել են բարգավաճման խորհրդանիշ ալյուրով, առատության խորհրդանիշ [[ռիկոտա]]յով, [[Ձու (սննդամթերք)|ձվերով]], որոնք բերրիության և բազմացման մարմնավորումն են, ինչպես նաև կաթի մեջ պատրաստված հացահատիկով, ինչը նշանակում է կենդանական և բուսական էության միաձուլումը: Բերել են [[Նարինջ|նարնջի]] ծաղիկներ, համեմունքներ և [[ցուկատ]]ներ՝ ինչպես բոլոր, այնպես էլ [[Արևելք]]ի և [[Արևմուտք]]ի ժողովուրդների հյուրընկալության վկայություն։ Շաքարը դարձել է ջրահարսի քաղցր ձայնի և երգերի մարմնացումը։ Ստացված մթերքներից ստացվել է անկրկնելի ուտեստ՝ պաստիերա<ref name="Пастьера">{{cite web|author=|url=https://termcoord.eu/2019/05/i%C2%B7ate-food-term-of-the-week-the-neapolitan-pastiera/|title=I·ATE Food Term of the Week: The Neapolitan Pastiera|lang=en|website=Terminology Coordination Unit|publisher=|date=|accessdate=2020-06-10}}</ref>։
 
Ըստ մեկ այլ տեսակետի,տեսակետի՝ պաստիերան հորինվել է [[Միջնադար]]ում՝ում նեապոլիտանական վանքերից մեկում: Անհայտ միանձնուհին ցանկացել է Զատիկի տոնին թխել այնպիսի կարկանդակ, որը կլիներ [[Հիսուսի հարություն|Քրիստոսի Հարությանհարության]] խորհրդանիշը և կունենար վանական այգիներում աճած նարնջի ծառերի ծաղիկների բույրը: Նա մի բուռ [[ցորեն]]ը խառնել է սպիտակ ռիկոտա պանրի հետ, ապա ավելացրել է մի քանի ձու, որոնք նոր կյանքի խորհրդանիշն էին, մի քիչ նարնջի ջուր, շաքարապատված ցիտրոն և անուշահոտ ասիական համեմունքներ: Այդպես էլ ծնվել է պաստիերան<ref name="Пастьера"/>:
 
Հայտնի է, որ Սան Գրեգորիո Արմենո հնագույն նեապոլիտանական կաթոլիկ եկեղեցու միանձնուհիները համարվել են պաստիերայի պատրաստման բարդ արվեստի վարպետներ։ Զատիկին նրանք սովորաբար շատ պատվերներ են ստացել Նեապոլի հարուստ ընտանիքներից<ref name="Пастьера"/>։
 
== Նկարագրություն և առանձնահատկություններ ==
[[Պատկեր:EasterPastiere.jpg|մինի|ձախիցalt=|231x231փքս]]
 
Նեապոլիտական պաստիերան փխրուն ֆրոլա խմորից պատրաստված կարկանդակ է՝ ռիկոտայով, ցորենով, ձվերով, ցուկատներով, նարնջի հյութով և համեմունքներով (մասնավորապեսմասնավորապես՝ [[դարչին]] և [[վանիլ]]) պատրաստված խճողակով: Երբեմն ավելացվել է նաև ծաղկի հյութ և ռոմ: Բաղադրատոմսի ամենաանսովոր տարրը, որն անուղղակիորեն մատնանշում է իր խորը հնությունը, միջուկի մեջ ցորենի եփած հատիկների օգտագործումն է։
 
Պաստիերայի պատրաստման բաղադրատոմսերը բաժանվում են ժամանակակիցների և պատմականների: Պատրաստման պատմական բաղադրատոմսը կարկանդակի պատրաստման համար պահանջում է 4 օր, փաստորեն, ամբողջ [[Ավագ շաբաթ]]ը։ Որոշ նեապոլիտանցիներ դեռևս Զատկի տոնին թխում են պաստիերաներ՝ հետևելով բուն բաղադրատոմսին: Պաստիերայի այս տարբերակը, չնայած իր պարզ և աչքի չընկնող տեսքին, իտալական խոհանոցի ամենադժվար բաղադրատոմսերից մեկն է:
 
Սակայն, ժամանակակիցԺամանակակից բաղադրատոմսերը և իտալական սուպերմարկետներից գնված պատրաստուքների (խաշած ցորեն և ցուկատներ) օգտագործումը կրճատում են պաստիերայի պատրաստման ժամանակը, այնպես որ, այսօր այն պատրաստում են ոչ միայն Զատիկին:
 
== Պատրաստում պատմական բաղադրատոմսով ==
[[Պատկեր:Pastiera slice - ready to eat.jpg|250px213x213px|thumb|right|Պաստիերայի կտոր]]
 
Պաստիերայի պատմական, ոչ արդիական բաղադրատոմսով պատրաստումն սկսվում է իր առավել յուրահատուկ բաղադրամասով՝ ցորենի հատիկներով, որը պետք է պատրաստել երեք օրվա ընթացքում՝ թրջելով, պահելով և խաշելով: Թխվածքի պատրաստման նախօրեին սկսվում է խմորի պատրաստումը, որը նույնպես պետք է պահվի սառը տեղում 24 ժամվա ընթացքում: Ռիկոտան նույնպես պահում են որոշ ժամանակ, որպեսզի պանիրն ազատվի ավելորդ խոնավությունից:[[Պատկեր:Pastiera napoletana.jpg|thumb|ձախից|Նեապոլիտական պաստիերա]]
 
Վերջնական փուլում պատրաստված ցորենը խաշվում է կաթով, կարագով և ցիտրուսային կեղևներով, մինչև ստացվի յուրահատուկ սերուցքային վիճակ: Եփելուց հետո ցիտրուսային կեղևները, որոնք անհրաժեշտ են բացառապես բուրմունքի համար, հեռացվում են: Այնուհետև ավելացնում են ցուկատներն ու ձվերի հետ քերած ռիկոտա պանիրը: Դրանից հետո, ստացված խճողակը հաստ շերտով լցնում են «ռուոթի» կոչվող հատուկ խորացված կաղապարի մեջ դրված խմորի վրա և ծածկում խմորի շերտերով: Այնուհետև կարկանդակը թխվում է:
[[Պատկեր:Pastiera napoletana.jpg|thumb|ձախից|Նեապոլիտական պաստիերա]]
 
Պաստիերան ընդունված է թխել Զատիկից մի քանի օր առաջ,առաջ՝ ոչ ուշ, քան [[Ավագ հինգշաբթի]] կամ [[Ավագ ուրբաթ]], որպեսզի կարկանդակը պատրաստելուց հետո ներծծվի համեմունքների, ցիտրուսների և ցուկատների բույրով, ինչն ստեղծում է նրա վերջնական բույրը, որն իտալացիները շատ հաճախ անվանում են եզակի:
 
Պաստիերան պահվում և մատուցվում է սենյակային ջերմաստիճի՝ջերմաստիճանի նույն «ռուոթիի» մեջ, որտեղ թխվել է։ Երբեմն պասիերանպաստիերան նույնիսկ վաճառվում է «ռուոթիի» հետ միասին: Դա պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ ավանդական պաստիերաները շատ փխրուն են և հեշտությամբ փշրվում են, եթե դրանքկաղապարից դուրս բերվեն կաղապարից:բերելիս։
 
== Ծանոթագրություններ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Պաստիերա» էջից