|
'''Ատլանտյան սաղմոն''', կամ '''լճի սաղմոն''', կամ '''սաղմոն'''<ref>Книга:Пятиязычный словарь названий животных. Рыбы|страницы=69</ref> ({{lang-la|Salmo salar}}), [[սաղմոնաձկներ]]ի տեսակ՝ սաղմոնի սեռից:
Կարող էեն ունենալ մինչև 1,5 մ երկարություն և 43 կգ քաշ: Կյանքի առավելագույն տևողությունը 13 տարի<ref>FishBase|Атлантический лосось|genus=Salmo|species=salar</ref>:
ՍաղմոնիՍաղմոն տեսակի մեջ ատլանտյան սաղմոնը ամենաարժեքավոր առևտրային տեսակներից մեկըմեկն է: Սաղմոնի միսը և խավիարն ունեն բարձր գաստրոնոմիական որակ և նրբաճաշակ:
== Տարածում ==
ԱնարատԱտլանտյան սաղմոնի մաքուր ձևը ապրում է հյուսիս [[ատլանտյան օվկիանոս]]ում: Պորտուգալիյի և Իսպանիայի գետերից ձվադրման է գնում մինչև [[Բարենցի ծով]]:
Ռուսաստանում սաղմոնի լճի սաղմոնի ձևը ապրում է [[Կոլայի թերակղզի|Կոլայի թերակղզու]] և [[Կարելիայի Հանրապետություն|Կարելիայի Հանրապետության]] լճակներում ՝ [[Իմանդրա]], Կուիտո լճի համակարգհամակարգներում (Վերին, Միջին և Ստորին), Նյուկ, Կամեննոյե, [[Վիգօզերո]], Սեգոզերո, [[Սանդալ (լիճ)]], Յանիսյարվի, [[Օնեգա լիճ]] և [[Լադոգա լիճ]], Եվրոպայում՝ ՆորվեգիայումՆորվեգիայ, ՇվեդիայումՇվեդիայ, ՖինլանդիայումՖինլանդիայ լճակներում:
Սաղմոնը զբաղեցնում է շատ ընդարձակ տարածք: Այն տարածվում է Հյուսիսատլանտյան օվկիանոսում և [[Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոս]]ի արևմտյան մասում: Եվրոպայի հարավում այն հասնում է Պորտուգալիա, հյուսիսարևելքում` Կարա գետըգետ: Ռուսաստանում այն մտնում է Մուրմանսկի ափի և Սպիտակ ծովի գետերը, Պեչորան,Պեչորանի և Բալթիկ ծովի գետերը: Նագուլը, որպես կանոն, ծովում է, որտեղ սննդի հիմնական աղբյուրը ծառայում է որպես գաղտնի ձուկ՝ կիլկա, Սալակա, ծովատառեխ, եռագլուխ կոլյուշկա, կորուշկա և ավազահատիկ ցեղատեսակի ձկները:[[Պատկեր:Bigfish Belfast closeup2018.jpg|thumb|left|«Մեծ ձուկ» — ի հուշարձան Սաղմոնի կենտրոնում՝ [[Բելֆաստ]]ում]]
Նագուլը, որպես կանոն, ծովում է, որտեղ սննդի հիմնական աղբյուրը ծառայում է որպես գաղտնի ձուկ ՝ կիլկա, Սալակա, ծովատառեխ, եռագլուխ կոլյուշկա, կորուշկա և ավազահատիկ:
Ձվադրումը տեղի է ունենում գետերում: Այս տեսակների ձկները, որոնք գետ են մտել կերակրման տարածքից, չեն կերակրում սնվում: Սաղմոնի ձվադրման հիմքերը տեղակայված են գետի վերին և միջին գագաթնակետիններում՝գագաթնակետերում՝ արագընթաց արագությամբ, սովորաբար ափին հարող լեռնանցքներում են գտնվում: Կերակրման և հիդրոլոգիական ռեժիմի բնույթով, ձվադրման հիմքերը բաժանվում են երկու տեսակի ՝տեսակի՝ հիմնական կերակրման համար ձգվող հիմքերըհիմքեր, ձմռանը ջրի բարձր ջերմաստիճանը (1-3 ° C), կարճաժամկետ սառցե ծածկը և առանց ձգման հիմքերի ձգման հիմքերըհիմքեր, ձմռանը ջրի ջերմաստիճանը մոտ 0 ° C և կայուն սառույցի ծածկը: Առաջին տիպի հիմքում , ընկած հատվածում անչափահասների ազատումը տեղի է ունենում ավելի վաղ, բայց անչափահասները աճում են ավելի դանդաղ, քան երկրորդ տիպի ծիլերի հիմքում: Ատլանտյան սաղմոնի առավել հզոր բնական ծակոտկենները տեղակայված են Շուա, Ումբա, Կեմի գետերում<ref>{{статья|автор=Михин B.C., Шпайхер А.О.|заглавие=О нерестилищах и естественном нересте семги|издание= Научно-техн. бюл. ВНИОРХ|год=1957|номер=5|страницы= 39-42}}</ref>: ▼[[Պատկեր:Bigfish Belfast closeup2018.jpg|thumb|left|«Մեծ ձուկ» — ի հուշարձան Սաղմոնի կենտրոնում՝ [[Բելֆաստ]]ում]]
▲Ձվադրումը տեղի է ունենում գետերում: Այս տեսակների ձկները, որոնք գետ են մտել կերակրման տարածքից, չեն կերակրում : Սաղմոնի ձվադրման հիմքերը տեղակայված են գետի վերին և միջին գագաթնակետիններում՝ արագընթաց արագությամբ, սովորաբար ափին հարող լեռնանցքներում: Կերակրման և հիդրոլոգիական ռեժիմի բնույթով, ձվադրման հիմքերը բաժանվում են երկու տեսակի ՝ հիմնական կերակրման համար ձգվող հիմքերը, ձմռանը ջրի բարձր ջերմաստիճանը (1-3 ° C), կարճաժամկետ սառցե ծածկը և առանց ձգման հիմքերի ձգման հիմքերը, ձմռանը ջրի ջերմաստիճանը մոտ 0 ° C և կայուն սառույցի ծածկը: Առաջին տիպի հիմքում, ընկած հատվածում անչափահասների ազատումը տեղի է ունենում ավելի վաղ, բայց անչափահասները աճում են ավելի դանդաղ, քան երկրորդ տիպի ծիլերի հիմքում: Ատլանտյան սաղմոնի առավել հզոր բնական ծակոտկենները տեղակայված են Շուա, Ումբա, Կեմի գետերում<ref>{{статья|автор=Михин B.C., Шпайхер А.О.|заглавие=О нерестилищах и естественном нересте семги|издание= Научно-техн. бюл. ВНИОРХ|год=1957|номер=5|страницы= 39-42}}</ref>:
Հանդես է գալիս արհեստական վերարտադրության օբյեկտ<ref>{{книга|автор=Дихнич А. В.|заглавие=Биологические основы формирования маточных стад атлантического лосося ''Salmo salar'' L. в заводских условиях|издание=Диссертация на соискание уч.ст. к.б.н.|год=2004|страниц=128|ссылка= http://www.dissercat.com/content/biologicheskie-osnovy-formirovaniya-matochnykh-stad-atlanticheskogo-lososya-salmo-salar-l-v-#ixzz2P1pQZXBN}}</ref>:
Ռուսաստանի Բնական պաշարների նախարարության հրամանով<ref>{{Cite web|url=http://www.mnr.gov.ru/regulatory/detail.php?ID=145272|title=Проект приказа Минприроды России «Об утверждении Списков объектов животного мира, занесенных в Красную книгу Российской Федерации и исключенных из Красной книги Российской Федерации» - Министерство Природных Ресурсов и Экологии Российской Федерации|publisher=www.mnr.gov.ru|accessdate=2016-10-05}}</ref> Ատլանտյան սաղմոնսաղմոնը - Salmo salar (քաղցրահամ ջրային ձև) առաջարկվել է Ռուսաստանի Դաշնության Կարմիր գրքում ներառված վայրի բնության օբյեկտների ցանկում ընդգրկել (2016 թվականի սեպտեմբերի 1-ի դրությամբ):
Գենետիկորեն ձևափոխված Ատլանտյան սաղմոնը (AquAdvantage սաղմոն) [[Սննդի և դեղերի վարչություն|սննդի և դեղերի վարչության]] կողմից հաստատվելվաճառքի է դուրս եկել 2015-ի թվականի նոյեմբերին ԱՄՆ-ում վաճառքի համար<ref>{{cite web|url=http://www.fda.gov/AnimalVeterinary/DevelopmentApprovalProcess/GeneticEngineering/GeneticallyEngineeredAnimals/ucm280853.htm|title=AquAdvantage Salmon|publisher=[[Food and Drug Administration|]]|lang=en}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.nature.com/news/transgenic-salmon-nears-approval-1.12903|title=Transgenic salmon nears approval|lang=en}}</ref>:
== Ծանոթագրություններ ==
| 