«Վայլի տրանսկրիպցիոն համակարգ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
Ծանոթագրությունը խմբագրվել է ProveIt-ով Պիտակ՝ ProveIt խմբագրում |
||
Տող 2.
'''Վայլի տրանսկրիպցիոն համակարգ''', ճիշտ է նաև ՈՒայլի {{lang-en|Wylie}}, [[Տիբեթերեն|տիբեթյան այբուբենի]] տրանսկրիպցիոն համակարգ՝ [[Լատինական այբուբեն|լատինական այբուբենի]] սիմվոլների կիրառմամբ<ref>{{Cite web |url=http://www.thlib.org/reference/transliteration/#!essay=/thl/ewts |title=The Tibetan and Himalayan Library |website=www.thlib.org |accessdate=2020-07-25}}</ref>:
Շատ նման է ժամանակակից չինական պինյին ստանդարտ համակարգին, որն օգտագործվում է համակարգչի ստեղնաշարից օգտվելու համար: Չինական պինյին ստանդարտի հիման վրա ստեղծվել է Տիբեթյան պինյին ստանդարտը<ref>{{Cite web |url=https://web.archive.org/web/20050223032751/http://www.nitartha.org/wylie_tables.html |title=The Wylie transliteration table at Nitartha International - home for digital Tibetan, is dedicated to preserving the ancient wisdom of the arts and sciences of Tibet with modern computer technologies |date=2005-02-23 |website=web.archive.org |accessdate=2020-07-25}}</ref>: Համակարգի անունը կապված է Վաշինգտոնի համալսարանի պրոֆեսոր, տիբեթագետ Տարել Վայլիի անվան հետ (1927-1984), ով 1959 թվականին կարողացել է համակարգը բերել ամբողջական տեսքի և ստանդարտացրել<ref>{{Cite web |url=http://www.thlib.org/tools/scripts/wiki/ACIP%2520Transliteration%2520of%2520Tibetan.html |title=The Tibetan and Himalayan Library |website=www.thlib.org |accessdate=2020-07-25}}</ref>:
Դրանից հետո ԱՄՆ-ում այն օգտագործվում է որպես [[Տիբեթերեն |տիբեթերեն լեզվի]] ուսումնասիրման ստանդարտ: Վայլիի կոդը կազմված է հնչյունի համաձայն կարդացվող սիմվոլներից: Բացառություն է կազմում միայն Gya համակցությունը.
Տող 10.
Նշանագրերը տրանսկրիպցիոն համակարգի վերածելիս հաճախ օգտվում են տիբեթյան լեզվում օգտագործվող մի եղանակից՝ դակչխայից: Այն իրենից ներկայացնում է «տառերով ընթերցում» կամ հեգել, և վերլուծական համակարգով մոտ է [[Հիերոգլիֆ|չինական հիերոգլիֆային]] արվեստին: Տառերով կամ հեգելով կարդալու մեթոդը [[Տիբեթերեն|տիբեթերենում]] օգտագործվում է ոչ միայն լեզուն սովորելիս, այլև՝ առօրյա խոսակցականում: Դակչխային տիրապետելը շատ կարևոր է, քանի որ բառի մեջ տառերի քանակը և արտասանվող հնչյունների քանակը [[Տիբեթերեն|տիբեթերենում]] տարբեր են: Սա բնորոշ է չին-տիբեթական լեզվաընտանիքի բոլոր լեզուներին, և հատկապես տիբեթերենում շատ են [[Նույնանուններ|նույնանունները]], որոնք ունեն տարբեր գրելաձև:
{|class="standard"
!
|- align="center"
|
|- align="center"
|
|- align="center"
|
|- align="center"
|
|- align="center"
|[[Պատկեր:Bga-tibet.PNG|40px]] ||'''bga'''' || գա || [[Га тибетское| Բաոգագա]]
Տող 441 ⟶ 440՝
http://www.thlib.org/reference/dictionaries/tibetan-dictionary/translate.php
https://web.archive.org/web/20070928124946/http://www.buddism.ru///_1KaNying/_translit/_translit.php
https://www.tbrc.org/#help_FooterNavigationtools
| |||