«Գիտությունն Ավստրիայում»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
անաղբյուր հոդված
Տող 5.
[[XIX դար|XIX]] և [[XXդար|XX]] դարերում [[Ավստրիա]]ն համարվում էր եվրոպական գիտական կենտրոն և աշխարհին է նվիրել շատ ճանաչված գիտնականներ:
=== Ֆիզիկա և մաթեմատիկա ===
* [[Լյուդվիգ Բոլցման]] — [[Ստատիկ ֆիզիկա|Ստատիկ մեխանիկայի]] և [[Մոլեկուլային-կինետիկ տեսություն|մոլեկուլային-կինետիկ տեսության]] հիմնադիր: Նրա աշխատանքը հիմնականում վերաբերվում է դիէլեկտրական ուսմունքին, գազերի կինետիկ տեսությանը, թերմոդինամիկային և օպտիկային<ref>[[https://chemistry-gid.ru/hy/antonovskie-yabloki/postoyannaya-bolcmana-v-elektron-voltah-lyudvig-bolcman-imennye.html]]</ref>:
* [[Էրնեստ Մախ]] — ֆիզիկ և փիլիսոփա, մեծ ներդրում է ունեցել պոզիտիվիզմի երկրորդ փուլի զարգացման գործում, որն, ի պատիվ իրեն, ստացավ «մախաիզմ» անվանումը: Նա աշխատել է լսողության և տեսողության պրոցեսների ուսումնասիրության վրա, ուսումնասիրել է լույսի գերձայնային թռիչքն ուղեկցող աերոդինամիկական գործընթացները: Նա բացահայտեց և ուսումնասիրեց ալիքային պրոցեսների հատկությունները ՝ արդյունքն անվանելով [[հարվածող ալիք]]:
* [[Վիկտոր Ֆրանց Գեսս]] — [[1936 թ.]] ստացել է Նոբելյան մրցանակ՝ ֆիզիկայի բնագավառում [[տիեզերական ճառագայթ]]ների հայտնաբերման համար:
* [[Qրիստիան Դոպլեր]] — հիմնական աշխատանքները կատարել է օպտիկայի և ակուստիկայի բնագավառներում: Այսօր նրա անունով է կոչվում հիվանդների ալիքային հետազոտության մեթոդը և այդ նպատակին ծառայող ապարատը: ''Դոպլերի էֆեկտ'' Տիեզերական կարմիր շեղումը բացատրվում է Դոպլերի էֆեկտով, որը իրար հետ է կապում գալակտիկաների շարժումները։ Այդ էֆեկտը 1842 թվականին հայտնաբերել է Քրիստիան Դոպլերը։ Որևէ միջավայրում տարածվող ալիքի (օրինակ՝ ձայնի) համար պետք է հաշվի առնել ինչպես աղբյուրի շարժումը, այնպես էլ այդ միջավայրի նկատմամբ ալիքի ընդունիչի շարժումը։ Էլեկտրամագնիսական ալիքի (օրինակ՝ լույսի) դեպքում, որի տարածման համար որևէ միջավայր անհրաժեշտ չէ, վակուումում նշանակություն ունի միայն աղբյուրի և ընդունիչի հարաբերական շարժումը։ Եթե ալիքի աղբյուրը շարժվում է միջավայրի նկատմամբ, ապա ալիքի երկարությունը կախված է արագությունից և շարժման ուղղությունից։ Եթե աղբյուրը շարժվում է ընդունիչի ուղղությամբ, այսինքն առաջ է անցնում իր առաքած ալիքից, ապա երկարությունը փոքրանում է, իսկ եթե հեռանում է՝ ալիքի երկությունը մեծանում է։ Ըստ Դոպլերի էֆեկտի, կարմիր շեղումը վկայում է նրա մասին, որ գալակտիկաները մեզնից հեռանում են։ Եթե գալակտիկաների հեռավորությունը բաժանենք նրանց շարժման արագության վրա, կստանանք տիեզերքի տարիքը։ Այդ հաշվարկից բխում է, որ 13,6 միլիարդ տարի առաջ գալակտիակաները գտնվել են մի կետում<ref>[[https://www.dasaran.am/apps/wiki/view/id/12765]]</ref>։
* [[Կրիստիան Դոպլեր]] — հիմնական աշխատանքները կատարել է օպտիկայի և ակուստիկայի բնագավառներում: Այսօր նրա անունով է կոչվում հիվանդների ալիքային հետազոտության մեթոդը և այդ նպատակին ծառայող ապարատը:
* [[Իոհան Յոզեֆ Լոշմիդտ]] — ֆիզիկ և քիմիկ, աշխատել է թերմոդինամիկայի, էլեկտրոդինամիկայի, օպտիկայի բնագավառներում, [[1861 թ.]] առաջադրեց [[բենզոլ]]ի օղակաձև կառուցվածքը:
* [[Կուրտ Գյոդել]] — [[լոգիստ]], [[մաթեմատիկոս]] և [[փիլիսոփա]]: