«Խեթեր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ →‎top: մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ
Տող 7.
Գիտնականների մեծ մասի պնդմամբ III հազարամյակում Փոքր Ասիայի տարածքը բնակեցված է եղել [[Հնդեվրոպական նախալեզու|հնդեվրոպական նախալեզվի]] կրող ժողովուրդներով՝ [[Խաթթի|խաթթեր]]ով<ref>Macqueen J.G., The Hittites and their contemporaries in Asian Minor, 1986, London, p 26-33.</ref>, ապա՝ խեթերով։ Որպես խեթերի [[քաղաքակրթություն|քաղաքակրթության]] գոյության ապացույց ավելի ուշ [[խեթական աղբյուր]]ներում հանդես են գալիս նախահնդեվրոպական լեզվով մեզ հասած մի քանի [[աղբյուր]]ներ (հիմնականում կրոնա-ծիսական բնույթի), որտեղ [[խեթերեն|խեթերի լեզվով]] հանդես է գալիս hattili –(գրավոր տարբերակով՝ խաթթիից) տերմինը։ Մի շարք աղբյուրներում հանդես են գալիս [[խաթթեր]]ից հայտնի [[աստված]]ությունների անուններ ու [[տեղանուններ]]<ref>Haas V., Ein hurritischer Blutritus und die Deponierung der Ritualruckstande nach hethitischen Quellen, Hamburg 1990, p. 67-87</ref>։
 
Ոչ վաղ անցիալում, երբ հիմնարար ներդրումներ ու հաջողություններ կային [[Բրոնզե դար]]ի քաղաքակրթությունների, բնակչության տեղաշարժերի, [[մշակույթ]]ի և այլ բագավառների պատմության ուսումնասիրության շրջանակներում՝ [[Միջագետք]], [[Եգիպտոս]] և այլն, խեթերը համարվում էին այդ շրջանից հայտնի մի ինչ-որ փոքրիկ [[ցեղային միություն]]։ Սակայն, աստիճանաբար, հայտնաբերված [[գրավոր աղբյուր]]ների արդյունքում պատկերը էապես փոխվեց․ այժմ մենք գիտենք, որ խեթերն ու Խեթական թագավորությունը Ուշ [[բրոնզի դար]]ի ամենաազդեցիկ ուժերից մեկն էին, որը ժամանակի հզորագույն [[կայսրություն]]ների ( [[Եգիպտոս]], [[ՄիտտանիՄիտաննի]], [[Ասորեստան]] ) վտանգավոր մրցակիցն էր Ք․ա․ II հազարամյակում և շատ հաճախ գերիշխող դիրք ուներ նրանց հանդեպ։
 
[[Խեթական թագավորություն]]ը հիմնադրվել է XVII դարի սկզբներին կամ փոքր-ինչ ավելի ուշ (ամենայն հավանականությամբ)։ Նրա մայրաքաղաքը համարվում էր [[Խաթթուսաս]]ը ( Hattusa, Hattusas ), ներկայիս [[Թուրքիա]]յի [[մայրաքաղաք]] [[Անկարա]]յից 150 կմ հեռավորության վրա գտնվող տարածքը՝ [[Բողազքյոյ]] հնավայրը։ Թագավորությունը գոյատևեց 4․5- 5 դար։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Խեթեր» էջից