«Մասնակից:Արմին-Կարապետյան/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 157.
20-րդ դարում իրար հաջորդաց ռուսական, անգլիական և ադրբեջանական կողմերը [[Լեռնային Ղարաբաղ]]ը չեն ճանաչել որպես Հայաստանի անբաժանելի մաս<ref>{{cite book | last = Simmons |first = Mary Kate | title = Unrepresented Nations And Peoples Organization: Yearbook 1995 | publisher = Martinus Nijhoff Publishers | date = published 1996 | isbn = 90-411-0223-X | page = 137}}</ref>:
[[Պատկեր:Armenian soldiers in northern Artsakh 1994.tif|thumb|ձախից|Հայկական ուժերը [[Արցախ]]ում, [[1994 թվական]]]]
[[Արցախ]]ի հայությունն իր բողոքը ներկայացրեց [[Սովետական Ադրբեջան|Խորհրդային Ադրբեջան]]իԱդրբեջանի դեմ՝ հայկական շրջանը հայաթափելու և երկրամասը իրեն բռնակցել փորձելու համար: Հայ բնակչության մեծամասնությունը՝ նյութապես և գաղափարապես օժանդակեց այս կոչին և ոտքի ելավ հանուն ընդհանուր նպատակի: Սկսվեց Արցախը հավերժապես Մայր Հայրենիքին միավորելու [[Արցախյան շարժում|շարժում]]ը:
Առաջին նախադրյալը եղավ «բառերի պատերազմը», որը սկսվեց 1987 թվականին: 1991 թվականի դեկտեմբերի 10-ին [[Լեռնային Ղարաբաղ]]ի բնակչության 99 %-ը քվեարկությամբ Արցախը ճանաչեց անկախ: [[Ադրբեջան]]ի կազմում Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավարության ուժեղացման սովետականխորհրդային առաջարկը չբավարարեց ոչ մի կողմ: 1991-ին [[Խորհրդային Միության փլուզում|Խորհրդային Միության]] կազմալուծումից հետո պատերազմ բռնվեցբռնկվեց, որի պատճառը ադրբեջանական զավթողական նկրտումներն էին:
 
Հետխորհրդային ուժային վակումում հայ-ադրբեջանական ռազմական բախումներում մեծ ազդեցություն է ունեցել ռուսական բանակը: Ավելին, ադրբեջանական զորքերը համալրված են եղել մեծ թվով ռուս և ուկրանիացի վարձկաններով: Բացի այդ, հազարավոր [[Աղվաններ|աղվան]] մուհաջիրներ նույնպես, թշնամու կողմից մասնակցել են պատերազմին<ref>[http://www.ict.org.il/articles/articledet.cfm?articleid=140 "The ‘Afghan Alumni’ Terrorism"]</ref>: Ադրբեջանի կողքին էին նաև [[չեչեն]] գրոհայինները<ref>[http://www.eurasianet.org/departments/insight/articles/eav051402.shtml "Chechen Fighter's Death Reveals Conflicted Feelings in Azerbaijan"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160303180427/http://www.eurasianet.org/departments/insight/articles/eav051402.shtml |date=2016-03-03 }}, EurasiaNet</ref><ref>{{Cite web |url=http://ermeni.org/english/chechen-terrorists-azerbaijan.htm |title="Chechen Fighters" |access-date=2007-01-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100716021132/http://ermeni.org/english/chechen-terrorists-azerbaijan.htm |archive-date=2010-07-16 |url-status=dead }}</ref>:
 
1993-ի վերջին կոնֆլիկտը հազարավոր զոհերի պատճառ դարձավ և հիմք դարձավ երկու կողմերից հարյուր հազարավոր փախստականների առկայությանառաջացման: 1994 թվականի մայիսին հայկական կողմն իր վերահսկողության տակ էր վերցրել թշնամու մաս կազմած տարածքի 14%-ը: Արդյունքում ադրբեջանցիներըադրբեջանցիներին սկսեցինմնում էր միայն բանակցություններ վարել հայկական կողմի հետ: Զինադադարը կնքվեց 1994 թվականին մայիսի 12-ին [[Ռուսաստան]]ի միջնորդությամբ: Սակայն կոնֆիլկտը մինչև օրս իր վերջնական լուծումը չի ստացել:
 
==Նշանավոր իրադարձությունների ժամանակագրություն==