«Հայ-ադրբեջանական ռազմական բախում (հուլիս, 2020)»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ լեզվական (վրիպակ, բաց թողնված բառեր, սխալ կառուցվածքներ) |
|||
Տող 34.
== Նախապատմություն ==
{{Հիմնական|Արցախյան հակամարտություն|Արցախյան պատերազմ}}
Հայ-ադրբեջանական հակամարտությունը շուրջ մեկդարյա պատմություն ունի։ Դեռևս 1900-ական թվականների սկզբներին հայերի և կովկասյան թաթարների (որոնք ներկայում կոչվում են ադրբեջանցիներ) միջև էթնիկ հողի վրա տեղի էին ունենում զինված ընդհարումներ ոչ միայն Արցախում, Գարդմանքում, այլ Հարավային Կովկասի այլ
== Իրադարձությունների ժամանակագրություն ==
=== Հուլիսի 12 ===
Հուլիսի 12-ին՝ ժամը 12:30-ի սահմաններում, Ադրբեջանի զինված ուժերի զինծառայողները [[ՈՒԱԶ]] մակնիշի ավտոմեքենայով մոտեցել են ընդհուպ մինչև հայ-ադրբեջանական շփման գծի Տավուշ-Թովուզ հատվածի հայկական դիրքերին։ Հայկական կողմը նախազգուշական կրակից հետո ադրբեջանցի զինծառայողները, թողնելով մեքենան, վերադարձել են իրենց դիրք: Միջադեպից հետո Ադրբեջանի զինված ուժերը հրետանային կրակ են բացել հայկական դիրքերի ուղղությամբ, և սկսվել են հակամարտ կողմերի միջև զինված ընդհարումներ<ref name="razm.info1"/>։
Կարճատև հրադադարից հետո՝ ժամը 13:45-ին, ադրբեջանցի զինծառայողները կրկնել են հայկական զինված ուժերի սահմանային դիրքը գրավելու փորձը՝ կիրառելով հրետանի և ծանր զինտեխնիկա<ref name="razm.info1"/>։
Տող 78.
Հուլիսի 14-ին ադրբեջանցի հաքերները հարձակում են իրականացրել gov.am, e-gov.am և primeminister.am պաշտոնական կայքերի վրա, որտեղ տեղադրվել են Ալիևի ուղերձը և Մուբարիզ Իբրահիմովի նկարը։ Այդ ամենից հետո կայքերի հասանելիությունը հայկական կողմից անջատվել է։ ՏՏ փորձագետ [[Սամվել Մարտիրոսյան]]ը նշել է, որ այդ հարձակումների արդյունքում տեղի չի ունեցել գաղտնիք պարունակող տեղեկատվության արտահոսք։ Ըստ նրա՝ թվային հարձակումն իրականացվել է «Anti-armenia Team» հաքերային խմբի երկու անդամների կողմից<ref>[https://hetq.am/hy/article/119356 Կիբեռհարձակման են ենթարկվել gov.am, e-gov.am և primeminister.am կայքերը, hetq.am]</ref>։
[[Սամվել Մարտիրոսյան]]ը 19:46-ին իր ֆեյսբուքյան էջում տեղեկացրել է, որ հայկական հաքերային թիմերից մեկը հարձակում է իրականացրել և կոտրել Ադրբեջանի մոտ երկու հազար տնային տնտեսությունների և օֆիսների WiFi սարքեր, փոխել դրանց DNS կարգավորումները, ինչի արդյունքում այդ կապի օգտատերերը տարբեր կայքեր այցելելուց հայտնվել են մի էջում<ref>[https://iravaban.net/282479.html Հայկական հաքերային թիմերից մեկը հայտնում է, որ կոտրել է Ադրբեջանի մոտ երկու հազար օգտատիրոջ WiFi սարք․ Սամվել Մարտիրոսյան]</ref>, որի մեջ գրված է «եթե դուք չդադադրեցնեք մեր ռեսուրսների վրա հարձակումները, ապա մենք կոչնչացնենք ձեր բոլոր
«Մոնթե Մելոքնյան կիբեռ բանակ» հաքերային թիմը հուլիսի 14-ին՝ ժամը 20:03-ին հայտարարել է, որ
== Կորուստներ ==
Տող 238.
=== Ադրբեջան ===
[[Պատկեր:Ilham_Aliyev_during_an_online_meeting_with_the_Azerbaijan_Security_Council.jpg|աջից|մինի|282x282փքս|[[Իլհամ Ալիև]]<nowiki/>ը Ադրբեջանի անվտանգության խորհրդի հետ հուլիսի 13-ին ունեցած առցանց հանդիպման
Ադրբեջանի նախագահական անձնակազմի արտաքին քաղաքականության բաժնի ղեկավար [[Հիքմեթ Հաջիև]]ը մեղադրել է Հայաստանի կառավարությանը՝ ասելով, որ [[Նոր կորոնավիրուսի բռնկումը Հայաստանում (2020)|Կորոնավիրուսային համաճարակի]] հետևանքով Հայաստանում ստեղծված սոցիալ-տնտեսական խնդիրներից բնակչությանը շեղելու համար հայկական կողմը սրում է իրավիճակը<ref>{{Cite news |url=https://report.az/dagliq-qarabag-munaqishesi/prezidentin-komekcisi-ermenistan-terefi-her-hansi-erazi-elde-etmeyib/ |title=Prezidentin köməkçisi: "Ermənistan tərəfi hər hansı ərazi əldə etməyib" |website=Report.az |publisher=[[Report Information Agency]] |archive-url=http://web.archive.org/web/20200712161108/https://report.az/dagliq-qarabag-munaqishesi/prezidentin-komekcisi-ermenistan-terefi-her-hansi-erazi-elde-etmeyib/ |archive-date=12 July 2020 |accessdate=12 July 2020 |date=12 July 2020 |language=az }}</ref>։ Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարությունը հայտնել է, որ բախումների ընթացքում ադրբեջանական կողմը տարածքի ոչ մի կորուստ չի կրել<ref>{{Cite news |url=https://azevoice.az/?p=2508 |title=Müdafiə Nazirliyi: “Hər hansı ərazi itkisinə yol verilməyib” |archive-url=http://web.archive.org/web/20200712154148/https://azevoice.az/?p=2508 |archive-date=12 July 2020 |website=Aze Voice |date=12 July 2020 |accessdate=12 July 2020 |language=az }}</ref>։
Տող 257.
==== Ադրբեջան ====
Բախումները ադրբեջանական հասարակության մեջ տարբեր արձագանքներ են ստացել։ Սոցիալական մեդիում տարածվել են #Müharibəistəmirəm (Ես չեմ ուզում պատերազմ) և #Müharibəistəyirəm (Ես ուզում եմ պատերազմ)
Նախնական բախումներից մի քանի ժամ անց [[Աղդամ (Թովուզ)|Աղդամ]] գյուղի բնակիչները կազմակերպել են ցույց՝ ի աջակցություն ադրբեջանցի զինվորների<ref>{{Cite news |url=https://ordu.az/az/news/167805 |title=Tovuzda sakinlər ordumuza dəstək nümayiş etdirib |archive-date=12 July 2020 |website=Ordu.az |archive-url=http://web.archive.org/web/20200712193742/https://ordu.az/az/news/167805 |date=12 July 2020 |accessdate=12 July 2020 |language=az }}</ref>։
| |||