«Ենա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
"Jena_Innenstadt_1920.jpeg" Ֆայլը Ջնջվել է: Վիքիպահեստում՝ Srittau մասնակցի կողմից: Պատճառը սա է՝ per c:Commons:Deletion requests/Files uploaded by Wikswat:
չ մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}}
'''Ենա''' (արտասանություն՝ [ˈjeːna], {{lang-de|Jena}}), համալսարանական քաղաք [[Գերմանիա]]յում, [[Թյուրինգիա]]յի երկրորդ խոշորագույն քաղաքը: Մոտակա [[ Էրֆուրտ]] և [[Վայմար]] քաղաքների հետ միասին այն հանդիսանում է շուրջ 500000 բնակիչ ունեցող Թյուրինգիայի կենտրոնական մետրոպոլիտենը: Ենայի բնակչությունը կազմում է 110000 մարդ: Ենան կրթության և հետազոտության կենտրոն է: 1558 թվականին այստեղ է հիմնադրվել [[Ենայի համալսարան|Ֆրիդրիխ Շիլլերի համալսարանը]], որն այսօր ունի 21000 ուսանող, իսկ Ernst-Abbe-Fachhochschule Jena-ն ունի 5000 ուսանող: Բացի այդ, այստեղ կան առաջատար գերմանական հետազոտական ընկերությունների բազմաթիվ ինստիտուտներ:
 
Ենա քաղաքի մասին առաջին անգամ հիշատակվել է 1182 թվականին: Մինչև [[19-րդ դար]] այն եղել է փոքր քաղաք: [[20-րդ դար]]ի մեծ մասը Ենան եղել է օպտիկական արդյունաբերության համաշխարհային կենտրոն այնպիսի կազմակերպություններով, ինչպիսիք են՝ Carl Zeiss, Schott և Jenoptik (1990 թվականից): Ենան Գերմանիայի մի քանի միջին քաղաքներից մեկն է, քաղաքի կենտրոնում ունի մի քանի բարձրահարկ շենքեր կան՝ օրինակ [[JenTower]]: 1790-1850 թթ. Ենան եղել է գերմանական Նախամարտյան [[Գերմանական հեղափոխություն (1848-1849)|հեղափոխության]], ինչպես նաև ուսանողական ազատական, [[Գերմանիայի վերամիավորում|միասնական շարժման]] և գերմանական ռոմանտիզմի կենտրոնական կետը: Այս ժամանակահատվածում Ենայի հայտնի անձինք էին՝ [[Ֆրիդրիխ Շիլլեր]]ը, [[Յոհան Գոթլիբ Ֆիխտե]]ն, [[Գեորգ Վիլհելմ Ֆրիդրիխ Հեգել]]ը, [[Նովալիս]]ը և [[Ավգուստ Վիլհելմ Շլեգել]]ը:
Տող 55.
 
=== Կլիմա ===
Համաձայն [[Կյոպպենի կլիմաների դասակարգում|Կյոպպենի կլիմայական դասակարգման]]՝ Ենան ունի [[խոնավ ցամաքային կլիմա]] (Dfb) կամ [[ծովային կլիմա]] (Cfb)<ref name = koppen>{{cite journal| last = Kottek | first = M.|author2=J. Grieser |author3=C. Beck |author4=B. Rudolf |author5=F. Rubel | title = World Map of the Köppen-Geiger climate classification updated| journal = Meteorol. Z.| volume =15 | pages =259–263| url =http://www.schweizerbart.de/resources/downloads/paper_free/55034.pdf| doi =10.1127/0941-2948/2006/0130| accessdate = 22հունվարի January22, 2013| year =2006| issue = 3}}</ref><ref name=Peel>{{cite journal | author=Peel, M. C. and Finlayson, B. L. and McMahon, T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.html | issn = 1027-5606}} ''(direct: [http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf Final Revised Paper])''</ref>: Ամառները տաք են, երբեմն՝ խոնավ, ձմեռները համեմատաբար ցուրտ են: Քաղաքի տեղագրության շնորհիվ ձմռանը ստեղծվում է [[ջերմաստիճանի ինվերսիա]] (բավականին ցուրտ գիշերներ` -20 &nbsp;° C), ամռանը՝ տոթ և օդի անհամաչափ տեղաշարժ: Տարեկան տեղումները՝ 585 միլիմետր, տարեկան անձրևները՝ չափավոր: Թեթև ձյուն հիմնականում լինում է դեկտեմբեր-փետրվար ամիսներին, սակայն ձյան ծածկը սովորաբար երկար չի մնում: Միջնադարում Ենան հայտնի էր իր լանջերին աճող գինեգործության այգիներով: Ներկայումս գինեգործության աճող գոտիները գտնվում են Զալե գետից 20 կիլոմետր ցած: Ափամերձ տարածքների և դիրքի հեռավորության պատճառով քամու արագությունը շատ ցածր է, գերակշռող ուղղությունը SW է:
 
=== Վարչական բաժանում ===
Տող 120.
{{Արտաքին հղումներ}}
{{ՎՊԵ}}
 
[[Կատեգորիա:Գերմանիայի քաղաքներ]]
[[Կատեգորիա:Գերմանիայի համալսարանական քաղաքներ‎]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Ենա» էջից