«Թյուրբան»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Թյուրբան''' ({{lang-fa|عمامه}}), չալմա, արական և իգական գլխարկ գործվածքի կտորի տեսքով, փաթաթած գլխի շուրջը, տարածված է [[Հյուսիսային Աֆրիկա|Հյուսիսային Աֆրիկայի]]յի, [[Արաբական թերակղզի|Արաբական թերակղզու]], [[Հնդկաստան|Հնդկաստանի]]ի և [[Ասիա|Ասիայի]]յի մի շարք ազգերի մոտ: Թյուրբանը սովորաբար փաթաթվում է [[Տյուբետեյկա|տյուբետեյկայիտյուբետեյկա]]յի, [[Ֆես (գլխարկ)|ֆեսի]] կամ գլխարկի վրա, շիական նվիրապետությունում փաթաթում են բաց գլխի վրա: Դրա պատրաստման համար սովորաբար պահանջվում է 6-8 մետր գործվածք, սակայն թյուրբանի մի քանի տեսակների համար օգտագործվում է մինչև 20 մետր գործվածք:

Հնդկական ռազմիկներ նիհանգները (սիկհի-ռազմիկներ) կրում են 30 կգ-անոց և պարունակության պատճառով մեծ չափեր ունեցող թյուրբաններ: Նրանք ավանդաբար փաթաթվում են մուգ կապույտ գործվածքից և զարդարված են [[Սիկհեր|սիկհերիսիկհեր]]ի արծաթագույն նշաններով: Սկզբից նիհանգները թյուրբանի մեջ պահում էին իրենց արշավի համար պետքական զենքն ու իրերը: Հիմա նիհանգների թյուրբանները ունեն առավելապես դեկորատիվ կամ ծիսական նշանակություն:

Արևելագետները հաստատում են, որ աշխարհում գոյություն է ունեցել չալմայի կապման ոչ պակաս հազար տեսակ: Ժամանակակից արաբական երկրներում չալմայի տեսքը, գույնը, կրման ձևերը շատ տարբեր են: Նա ունի ծալքերի տարբեր քանակ, հանգույց առջևում կամ ետևում, ծայրը կախվում է կողքին կամ մեջքին և այլն:

Հենց այս նյուանսները այսպես թե այնպես վկայում են չալմայի տիրոջ մասնագիտության, տարիքի և բնակության վայրի մասին: Մուսուլմանների շրջանում չալման ունի հատուկ նշանակություն: Դա բացատրվում է նրանով, որ այն կրել է հենց ինքը Մուհամմադ Մարգարեն, խորհուրդ տալով իր գործակիցներին անել նույնը: Հադիսներներից մեկում ասվում է, որ նա մզկիթում քարոզ կարդալիս կրում էր սև չալմա, և դրա ծայրը իջնում էր ուսերին:

Հադիսները այդ չալմայի ճշգրիտ երկարության և գույնի մասին վկայություններում հակասում են իրար: Որոշ հադիսներում հիշատակվում է, որ Մարգարեի չալմայի երկարությունը կազմել է 7 արմունկ, այսինքն մոտ 2,5-3 մետր: Պատմում են, որ Մարգարեն իր սիրելի չալման նվիրել է իր գործակցին՝ փեսա և ազգակից Ալիին<ref>[http://islamdag.ru/vse-ob-islame/10338 Чалма, феска, куфия, тюбетейка… | islamdag.ru<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>:

Պատկեր:Portrait of a Man in a Turban (Jan van Eyck).jpg|Իտալական թյուրբան [[15-րդ դար|15-րդ դարի]]ի նորաձևությամբ

Պատկեր:Statue of Averroes (Córdoba) - BAE09705.jpg|[[Իբն Ռուշդ]]` [[մուսուլման]] պոլիմատ [[Իսպանիա|Իսպանիայից]]յից

*Թյուրբանային սաղավարտ: Սաղավարտը կարող էր համատողվել թյուրբանի հետ, որը նշանակալի բարելավվեց պաշտպանությունը`թյուրբանը դարձավ արտաքին մեղմիչ: [[Արաբներ|Արաբների]]ի մոտ նա ուներ ոչ մեծ չափ, սակայն [[Թուրքեր|թուրքական]] զինվորների մոտ հաճախ հսկայական թյուրբանը ամբողջությամբ փակում էր սաղավարտը և կախվում էր ուսերի վրա: Այսպիսի սաղավարտը կտրատել բացարձակապես անհնար էր: Սակայն նրա կրելու համար պահանջվում էր ուժեղ, մարզված վիզ: