«Ժան Բերո»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ
Տող 20.
|isbn = 3-8228-6513-3
|тираж =
}}</ref>:
 
Փարիզում Ժան Բերոն սովորել է Բոնապարտի լիցեյում (ներկայումս [[Կոնդորսի լիցեյ]]), որից հետո ցանկացել է խորանալ իրավագիտության բնագավառում, որպեսզի դառնա փաստաբան: Սակայն [[Ֆրանս-պրուսական պատերազմ]]ից հետո նա փոխեց իր մտադրությունը և որոշեց ստանալ գեղարվեստական կրթություն: 1871 թվականից հետո երկու տարի Բեդրոն սովորեց [[Գեղեցիկ արվեստների ազգային բարձրագույն դպրոց (Փարիզ)|Գեղեցիկ արվեստների դպրոցում]] ({{lang-en|École Beaux-Arts}}), որտեղ հաճախում է հայտնի դիմանկարիչ [[Լեոն Ժոզեֆ Ֆլորանտեն Բոննա|Լեոն Բոննա]]յի ({{lang-fr|Léon Bonnat}}, 1833-1922<ref name="nationalgalleryGroveB" /><ref name="GroveBnationalgallery" />) նկարչության դասարան: Ավելի ուշ, 1882 թվականից, Լեոն Բորնի արվեստանոցում սովորել է նաև մեկ այլ ֆրանսիացի հայտնի [[Իմպրեսիոնիզմ|իմպրեսիոնիստ]]` [[Անրի դը Տուլուզ-Լոտրեկ]]ը<ref name="ИИRevald">
{{книга |автор = Ревальд Дж. |заглавие = История импрессионизма |место = М. |издательство = Искусство |год = 1959 |тираж = 20000}}</ref>:
 
1887 թվականին Ժան Բերոն դառնում է ասպետ<ref name="Rosenstiel">{{cite web|url=http://www.felixr.com/artist.asp?A=859|title=''Béraud, Jean''|date=2010 год|publisher=Felix Rosenstiel´s Widow & Son Ltd|lang=en|accessdate=2010-06-17|archiveurl=https://www.webcitation.org/6540TGvRJ?url=http://www.felixr.com/prints-and-posters/page-not-found|archivedate=2012-01-29}}</ref><ref name="DeNunzio">{{cite web|url=http://www.denunzio.com/search/results.asp?fk_artist=4363|title=DeNunzio Fine Art collection: Jean Beraud biography|publisher=DeNunzio Inc.|lang=en|accessdate=2010-06-17}}</ref>, 1894 թվականին<ref name="Spiritus">[http://www.spiritus-temporis.com/jean-beraud/ Jean Béraud: Biography at www.spiritus-temporis.com]</ref>` [[Պատվավոր Լեգեոնի շքանշան]]ի սպա:
 
1889 թվականին պարգևատրվում է Ֆրանսիացի նկարիչների ընկերության ոսկե մեդալով և նույն տարում Փարիզում անցկացված [[Համաշխարհային ցուցահանդես]]ի ոսկե մեդալով<ref name="artnet">{{cite web|url=http://www.artnet.com/artist/18980/jean-beraud.html|title=Jean Béraud (French, 1849-1936) on artnet|publisher=artnet.com|lang=en|accessdate=2010-06-17|archiveurl=https://www.webcitation.org/6540UC8yO?url=http://www.artnet.com/artists/jean-b%C3%A9raud/|archivedate=2012-01-29}}</ref><ref name="Green">[http://www.richard-green.com/DesktopDefault.aspx?tabid=45&tabindex=44&artistid=771 Jean Beraud. Richard Green Fine Paintings. Est.1955]</ref>:
 
Բեդրոն եղել է գրող [[Մարսել Պրուստ]]ի (1871-1922) տարիքով ավագ ընկերը: 1897 թվականի փետրվարին Պրուստը Բեդրոյին հրավիրում է դառնալ բանաստեղծ, վիպասան և քննադատ [[Ժան Լորեն]]ի հետ իր մենամարտի մարտավկան, որը տեղի է ունեցել Փարիզի հարավ արևմտյան արվարձանում, [[Մեդոն]]ում: Երիտասարդ տարիներին նկարչի հետ ընկերություն արած անձանց թվում հիշատակվում է փարիզցի դերասան [[Բենուա Կոնստան Կոկլեն|Կոկլեն-ավագի]] (1841-1909) անունը<ref name="Offenstadt"/><ref name="Пруст">{{книга
|автор = Пруст М.
|заглавие = В поисках утраченного времени
Տող 39.
|серия = По направлению к Свану
|isbn = 978-5-88264-001-8
}}</ref><ref name="Offenstadt"/>:
 
[[19-րդ դար]]ի վերջին Բերոն ավելի քիչ ժամանակ էր հատկացնում սեփական գեղանկարչությանը, ակտիվորեն մասնակցելով բազմաթիվ ցուցահանդեսային կոմիտեներում և ժյուրիներում, կազմակերպելով ցուցահանդեսներ Գեղեցիկ արվեստի կազմակերպությունում, որի փոխնախագահն ու համահիմնադիրն էր<ref>[http://www.artnet.com/artist/18980/jean-beraud.html Жан Беро. Биографическая справка на www.artnet.com]</ref><ref>{{cite web|url=http://www.artcyclopedia.com/artists/beraud_jean.html|title=Jean Béraud. Биографическая справка|publisher=www.artcyclopedia.com|lang=en|accessdate=2010-06-15}}</ref>:
 
Ժան Բերոն երբեք չէր ամուսնացել և երեխաներ չուներ: Թաղված է [[Մոնպառնաս]]ի գերեզմանոցում, մոր՝ Ժ. Ե. Ժակենի ({{lang-fr|Geneviève Eugénie Jacquin}}, մահացել է 1886 թվականին), և երկվորյակ-քրոջ Մելանիի (մահացել է 1927 թվականին) կողքին<ref name="Offenstadt" />:
Տող 49.
[[Պատկեր:Jean Beraud Simon the Pharisee.jpg|thumb|Մագդաղենացին Սիմոն փարիսեցու տանը (1891)<br />''[[Օրսե թանգարան]], Փարիզ'']]
 
Ավարտելով ուսումը Գեղեցիկ արվեստի դպրոցում, Բերոն բացում է սեփական արվեստանոցը [[Մոնմարտր]]ի նկարիչների թաղամասում: 1873 թվականից (այլ տվյալներով, 1872<ref name="Spiritus" />)) մինչև 1889 թվականը<ref name="Spiritus" /><ref name="Spiritus" /> նրա աշխատանքները պարբերաբար ցուցադրվել են [[Փարիզյան սալոն]]ում: Լինելով Բոննի աշակերտը, Բերոն իր նկարչի կարիերան սկսում է որպես դիմանկարիչ: [[Լեդա]]յի կերպարը (1875) պատկանում է դիցաբանական թեմատիկային, բայց նկարիչը 1876 թվականին ճեղքում է իրականացնում մեկ այլ բնագավառում: Նրան ճանաչում է բերում, 1876 թվականին սրահում ցուցադրված «Վերադարձ թաղումից» («{{lang-fr|Le Retour de l’enterrement»}}) նկարը<ref name="Spiritus" />: Կտավի վրա պատկերված է մարդկանց մի խումբ, որոնք հուղարկավորությունից հետո համակված են տխրությամբ: Տղամարդկանցից մեկը սիգար է ծխում, մյուսները զրուցում են: Այս փողոցային տեսարանը հիմք դրեց համանման մոտիվներով բազմաթիվ աշխատանքների շարքի:
 
[[Ելիսեյան դաշտեր]]ի, [[Մոնմարտր]]ի և [[Սեն (գետ)|Սենայի]] ափերի սրճարանների պատկերումը համարվում են «[[Հիասքանչ դարաշրջան]]ի» Belle Époque, փարիզյան միապաղաղ ժամանակների մանրամասն նկարազարդումներ: Դրա վառ օրինակ է հանդիսանում 1889 թվականի «Gloppe հրուշակարանը» կտավը: Աստիճանաբար Բերոյի գեղանկարչության ոճը տեղաշարժվում է ակադեմիականից դեպի [[իմպրեսիոնիզմ]]: Սակայն այն ժամանակ, երբ խոշոր իմպրեսիոնիստները փախչում էին Փարիզի խառնաշփոթություններից և նկարում նրա արվարձանների բնապատկերները, Բերոն և նրա ընկեր [[Էդուարդ Մանե]]ն (1832- 1883), և առանձին դրվագներով [[Էդգար Դեգա]]ն (1834- 1917), անդրադառնում էին քաղաքային կյանքի մոտիվներին<ref name="Foster">{{книга|автор=Foster, Carter E.|заглавие=French Master Drawings: From the Collection of Muriel Butkin|издательство=Hudson Hills Press|год=2002 |страниц=146 |pages=182 |isbn=0940717670}}</ref><!-- Эти картины Беро в настоящее время ценятся больше всего<ref>{{cite web|url=http://www.recordnet.com/apps/pbcs.dll/article?AID=/20100525/A_LIFE1201/5250319/-1/A_LIFE|title=Forum shows difficulties faced by young artists|last=Gilbert|first=Lori.|date=25 мая 2010 года|publisher=Recordnet.com|lang=en|accessdate=2010-06-15}}</ref-->: Բերոյի կողմից օգտագործվող գեղարվեստական հնարքները, մասնավորապես այսպես կոչված կաֆեշանտանների պատկերումը, հետագայում դարձան դասական: Բերոն նկարների վերին մասը ծածկում էր նուրբ ծխով, երաժիշտներին և հանդիսատեսին դնելով առաջնային, իսկ կատարողներին ետին պլանում` ցայտերանգով առանձնացնելով դրանց ավելի մուգ ֆոնով<ref name="Foster"/>:
 
1890 թվականին Բերոն առաջին անգամ անդրադառնում է կրոնական թեմատիկային<ref name="nationalgallery"/>: Այդ շարքի նկարները հիշեցնում են [[17-րդ դար]]ի նիդերլանդական գեղանկարչությունը: 1891 թվականին Փարիզյան սալոնում Բերոն ցուցադրում է իր «Մագդալինան փարիսեցիների տանը» նկարը<ref name="Mellor">{{книга|автор=Powell, Anthony.|заглавие=Some poets, artists and «A reference for Mellors»|издательство=Timewell Press|год=2005|pages=210|allpages=400|isbn=1857252101}}</ref>: Դասական բիբլիական տեսարանները և նկարներում ժամանակակից հագուստ հագած անձինք այդ պահին սկանդալային քննադատությունների տեղիք տվեցին: Փրկչին շրջապատող անձանց շրջանում ժամանակակիցները ճանաչեցին [[Էռնեստ Ռենան]]ին, «[[Հիսուսի կյանքը (Ռենան)|Հիսուսի կյանքը]]» մենագրության այդ տարիների սկանդալային հեղինակին, իսկ Մագդալինայի համար կեցվածք էր ընդունել կուրտիզանուհի [[Լիանա դե Պուժի]]ն<ref name="Mellor"/>:
 
1885 թվականին Բերոն մասնակցում է պաստելիստների ընկերության հիմնադրմանը (ֆր. Société Pastellistes, հետագայում դրա նախագահ է ընտրվում [[Անրի Ժերվե]]ն): Պաստելիստների ընկերությունը իր նկարիչների նկարները ցուցադրում է 1889 թվականի [[Համաշխարհային ցուցահանդես]]ում առանձին տաղավարով, որտեղ էլ Բերոյի աշխատանքներն արժանանում են ոսկե մեդալի<ref name="artnet" />: 1890 թվականից մինչև 1929 թվականը Բերոյի աշխատանքները ցուցադրվում են Գեղեցիկ արվեստների ազգային ընկերության սրահում ({{lang-fr|Salon de la Société Nationale}}), որը ստեղծել էր ինքը [[Օգյուստ Ռոդեն]]ի, [[Էռնեստ Մեյսոնիե]]ի և [[Պիեռ Պյուվի դը Շավան]]ի հետ համատեղ: Նրա աշխատանքների հետմահու ցուցահանդեսը կազմակերպվում է 1936 թվականին, փարիզյան [[Կարնավալե թանգարան]]ի կողմից<ref name="GroveB" />:
Տող 59.
=== Բերոն սալոնային գեղանկարիչների շարքում ===
[[Պատկեր:Jean Béraud Symphony in Red and Gold.jpg|thumb|170px|right|Կարմրի և ոսկեգույնի սիմֆոնիա (1895).<br /><SMALL>Մասնավոր հավաքածու</SMALL>]]
Բերոն դասվում է, այսպես կոչված, սրահային գեղանկարիչների շարքին: Սրահային գեղանկարչության հիմքում ընկած են ակադեմիական յուրահատկությունները` «Նկարի կատարելությունը, գծերի նրբագեղությունը, գույների նուրբ մշակումը, խնամքով մանրամասնումը, «վեհացած» և հասկանալի սյուժեն, իսկ գլխավորը կանոնների բանական կշռադատված համակարգն է և այս կամ այն օբյեկտի պատկերման մոտեցման հրամայականը»<ref name="kalm">{{книга|автор= Калмыкова В. В., Тёмкин В. А. |заглавие=История мировой живописи. XIX век. Ориентализм и Салон|издательство=Ярославский полиграфкомбинат|том=23 |год=2009|серия=История мировой живописи|страниц=128|isbn=978-5-7793-1658-3}}</ref>: Գեղանկարչից պահանջվում է արդյունավետ կոմպոզիցիա և հմտություն, ինչպես նաև ինչ որ իդեալ պատկերելու ձգտում:
 
Բնութագրելով այն ուղղությունը, որին պատկանում է Բերոյի ստեղծագործությունը, Վ. Կալմիկովան և Վ. Տյոմկինը «Ժամանակակից գեղանկարչության հանրագիտարանում» գրում են.
Տող 85.
 
== Բերոյի քննադատություն ==
Ֆրանսիայում Բերոն մասայականություն էր վայելում<ref>{{статья|автор=Cooke, Victoria.|заглавие=Femme, femme, femme: Paintings of Women in French Society from Daumier to Picasso from the Museums of France|ссылка=http://www.noma.org/aqissues/JanFebMar07.pdf|издание=Arts Quarterly|год=2007|выпуск=1|том=XXIV|страницы=6}}</ref>, մասնավորապես [[Գի դը Մոպասան]]ը նրան անվանեց «Հիանալի մոգոնող» ({{lang-fr|le plus charmant des fantaisistes}})<ref>{{статья|автор=Guillemin, Alain.|заглавие=Quelle volupté que la peinture|ссылка=http://enquete.revues.org/document178.html|издание=Enquête|год=1993|issn=1953-809X}}</ref>: Սակայն, նրա ստեղծագործությունը կատարելապես անտեսվում է այդ ժամանակաշրջանի արվեստագետների կողմից<ref>{{cite web|url=http://www.19thc-artworldwide.org/index.php/spring07/138-the-troubled-republic-visual-culture-and-social-debate-in-france-18891900-by-richard-thomson|title=Rachel Esner reviews The Troubled Republic: Visual Culture and Social Debate in France, 1889–1900 by Richard Thomson|last=Esner|first=Rachel.|publisher=Nineteenth-Century Art Worldwide|lang=en|accessdate=2010-06-15|archiveurl=https://www.webcitation.org/6540V2hFI?url=http://www.19thc-artworldwide.org/index.php/spring07/138-the-troubled-republic-visual-culture-and-social-debate-in-france-18891900-by-richard-thomson|archivedate=2012-01-29}}</ref>: Ռուս նկարիչները Բերոյի աշխատանքներն ընդունում էին հեգնանքով, եթե ոչ ծաղրանքով, դրանցում տեսնելով ցածրարվեստ գործերի մարմնավորում, կեղծավորություն և ակնհայտ առևտրական ուղղվածություն, ներողամտություն, նրանց կարծիքով, ցածր քաղքենիական ճաշակ: Այսպես թե այնպես, ոչ [[Պուշկինի անվան կերպարվեստի թանգարան (Մոսկվա)|Պուշկինի թանգարանի]], ոչ էլ [[Էրմիտաժ (Սանկտ Պետերբուրգ)|Էրմիտաժի]], 19-20-րդ դարերի ֆրանսիական գեղանկարչության ռուսական երկու խոշոր հավաքածուներում չկան Բերոյի աշխատանքները: [[Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան|Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտարանում]] և [[Սովետական մեծ հանրագիտարան]]ում նույնպես չկան նրան նվիրված հոդվածներ:
 
[[Պատկեր:Fritz von Uhde - Lasset die Kinderlein zu mir kommen, 1884 (Leipzig).jpg|thumb|180px|right|Ֆրից ֆոն Ուդե, «Թույլ տվեք երեխաները գան ինձ մոտ» ({{lang-de|Lasset die Kindlein}}), 1883]]
Տող 97.
|издательство = Изд-во Академии Художеств СССР
|год = 1964
}}. — с. 427—428.</ref>:|}}
 
Ամփոփելով, որ Բերոյի ստեղծագործություններում չի տեսնում անկեղծություն և տաղանդ, Ռեպինը քննադատում է այս նկարչի մնացած կտավները, ցույց տալով, թե ինչպես է «զանգվածի նկատմամբ հնարամիտ հաշվարկը կատարում իր գործը»:
Տող 108.
 
== Աշխատանքների պատկերասրահ ==
Ֆրանսիայում Ժան Բերոն ներկայացված է փարիզյան թանգարաններում [[Օրսե թանգարան|Օրսում]] (8 աշխատանք) և Կարնավալեում, Ավգուստինցիների թուլուզյան թանգարանում, Գեղեցիկ արվեստի թանգարանում [[Նիս]]ում, [[Իլ դը Ֆրանս (երկրամաս)|Իլ դը Ֆրանսում]] և այլ թանգարաններում, [[Անգլիա]]յում, մեկ աշխատանք` [[Լոնդոնի ազգային պատկերասրահ]]ում: Բելգիայում մեկ աշխատանք, նրբագեղ արվեստի թանգարանում ({{lang-nl|Museum voor Schone Kunsten}}) [[Գենտ]] քաղաքում: ԱՄՆ-ում մեկ աշխատանք, նյույորքյան [[Մետրոպոլիտեն թանգարան (Նյու Յորք)|Մետրոպոլիտեն թանգարանում]] և մեկը Ուոլստերի արվեստի թանգարանում, Մերիլենդում:
 
<gallery>
Տող 147.
{{Արտաքին հղումներ}}
{{ՎՊԵ}}
 
{{DEFAULTSORT:Բերո, Ժան}}
[[Կատեգորիա:Ֆրանսիացի նկարիչներ]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Ժան_Բերո» էջից