«Կանդիդոզ»–ի խմբագրումների տարբերություն

| հոմանիշներ = Կանդիդազ, մոնլիազ, օիդիոմիկոզ<ref name="Andrews">{{cite book |author1=James, William D. |author2=Berger, Timothy G. |title=Andrews' Diseases of the Skin: clinical Dermatology |publisher=Saunders Elsevier|pages=308–311|year=2006 |isbn=978-0-7216-2921-6|display-authors=etal}}</ref>

|}}

 

 

 

 

== Նշաններ և ախտանիշներ ==

Կանդիդոզի ախտանիշները կապված են ախտահարման վայրի հետ<ref name=ID10/>։ Ինֆեկցիայի արդյունքում լինում են մինիմալ բարդություններ, որոնցից են կարմրությունը, քորը և անհարմարության զգացումը։ Կանդիդոզը կարող է նաև լինել մահացու, եթե համապատասխանորեն չբուժվի։ Առողջ իմունիտետով մարդկանց մոտ ախտահարվում է մաշկը, եղունգները, լորձաթաղանթները, հատկապես բերանի, ըմպանի, կերակրափողի, հեշտոցի, առնանդամի և այլն<ref name="Medscape clinical" /><ref name=Baron>{{cite book |vauthors=Walsh TJ, Dixon DM |chapter=Deep Mycoses |title=Baron's Medical Microbiology |editor=Baron S |edition=4th |publisher=Univ of Texas Medical Branch |year=1996 |isbn=978-0-9631172-1-2 |chapter-url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?rid=mmed.section.4006 |display-editors=etal |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081201115047/http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?rid=mmed.section.4006 |archivedate=2008-12-01 |df= }}</ref><ref name="Thrush - 2015 review">{{cite journal | vauthors = Patil S, Rao RS, Majumdar B, Anil S | title = Clinical Appearance of Oral Candida Infection and Therapeutic Strategies | journal = Front. Microbiol. | volume = 6 | issue = | pages = 1391 | date = December 2015 | pmid = 26733948 | pmc = 4681845 | doi = 10.3389/fmicb.2015.01391 | quote = }}</ref>։ Առողջ մարդկանց մոտ ավելի հազվադեպ ախտահարվում է մարսողական,<ref name="pmid24789109">{{cite journal | vauthors = Martins N, Ferreira IC, Barros L, Silva S, Henriques M | title = Candidiasis: predisposing factors, prevention, diagnosis and alternative treatment | journal = Mycopathologia | volume = 177 | issue = 5–6 | pages = 223–240 | date = June 2014 | pmid = 24789109 | doi = 10.1007/s11046-014-9749-1 | quote = Candida species and other microorganisms are involved in this complicated fungal infection, but Candida albicans continues to be the most prevalent. In the past two decades, it has been observed an abnormal overgrowth in the gastrointestinal, urinary and respiratory tracts, not only in immunocompromised patients but also related to nosocomial infections and even in healthy individuals. There is a wide variety of causal factors that contribute to yeast infection which means that candidiasis is a good example of a multifactorial syndrome. | hdl = 10198/10147 }}</ref><ref name="pmid24612332">{{cite journal | vauthors = Wang ZK, Yang YS, Stefka AT, Sun G, Peng LH | title = Review article: fungal microbiota and digestive diseases | journal = Aliment. Pharmacol. Ther. | volume = 39 | issue = 8 | pages = 751–766 | date = April 2014 | pmid = 24612332 | doi = 10.1111/apt.12665 | quote = In addition, GI fungal infection is reported even among those patients with normal immune status. Digestive system-related fungal infections may be induced by both commensal opportunistic fungi and exogenous pathogenic fungi. The IFI in different GI sites have their special clinical features, which are often accompanied by various severe diseases. Although IFI associated with digestive diseases are less common, they can induce fatal outcomes due to less specificity of related symptoms, signs, endoscopic and imaging manifestations, and the poor treatment options.&nbsp;... Candida sp. is also the most frequently identified species among patients with gastric IFI.&nbsp;... Gastric IFI is often characterised by the abdominal pain and vomiting and with the endoscopic characteristics including gastric giant and multiple ulcers, stenosis, perforation, and fistula. For example, gastric ulcers combined with entogastric fungal infection, characterised by deep, large and intractable ulcers,[118] were reported as early as the 1930s.&nbsp;... The overgrowth and colonisation of fungi in intestine can lead to diarrhoea.}}</ref><ref name="SIFO">{{cite journal | vauthors = Erdogan A, Rao SS | title = Small intestinal fungal overgrowth | journal = Curr Gastroenterol Rep | volume = 17 | issue = 4 | pages = 16 | date = April 2015 | pmid = 25786900 | doi = 10.1007/s11894-015-0436-2 | quote = Small intestinal fungal overgrowth (SIFO) is characterized by the presence of excessive number of fungal organisms in the small intestine associated with gastrointestinal (GI) symptoms. Candidiasis is known to cause GI symptoms particularly in immunocompromised patients or those receiving steroids or antibiotics. However, only recently, there is emerging literature that an overgrowth of fungus in the small intestine of non-immunocompromised subjects may cause unexplained GI symptoms. Two recent studies showed that 26 % (24/94) and 25.3 % (38/150) of a series of patients with unexplained GI symptoms had SIFO. The most common symptoms observed in these patients were belching, bloating, indigestion, nausea, diarrhea, and gas. The underlying mechanism(s) that predisposes to SIFO is unclear but small intestinal dysmotility and use of proton pump inhibitors has been implicated. However, further studies are needed; both to confirm these observations and to examine the clinical relevance of fungal overgrowth, both in healthy subjects and in patients with otherwise unexplained GI symptoms.&nbsp;... For routine SIFO in an immunocompetent host, a 2–3 week oral course of fluconazole 100–200 mg will suffice.}}</ref> շնչառական<ref name="pmid24789109" /> և միզային ուղիները<ref name="pmid24789109" />։

 

 

Կաթնախտը հաճախ հանդիպում է երեխաների մոտ։ Այն համարվում է նորմալ, եթե չի տևում մի քանի շաբաթից ավել<ref>{{cite web|title = Thrush|url = https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0001650/|year = 2011|accessdate = 2011-04-08|deadurl = no|archiveurl = https://web.archive.org/web/20110210121452/http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0001650|archivedate = 2011-02-10|df = }}</ref>։

Հեշտոցային ինֆեկցիան առաջացնում է քոր, այրոցի զգացում, գրգռում և լոռանման արտադրություն։ Արական սեռական օրգանների ախտահարման դեպքում ([[բալանիտ]]) լինում է առնանդամի գլխիկի կարմրություն, այտուց, քոր, խիտ արտադրություն [[ծայրային թլիպի]] տակ, տհաճ հոտ, առնանդամի գլխիկը մերկացնելու դժվարություն ([[ֆիմոզ]]) և ցավ միզարձակության ու սեռական ակտի ժամանակ<ref>[http://www.nhs.uk/Conditions/Thrush-men/Pages/Symptoms.aspx NHS: Symptoms of thrush in men (balanitis thrush)] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131101202229/http://www.nhs.uk/Conditions/Thrush-men/Pages/Symptoms.aspx |date=2013-11-01 }}</ref>։

 

 

== Պատճառներ ==

{{Հիմնական|Կանդիդա}}

 

 

 

 

 

== Ախտորոշում ==

[[File:Candida albicans PHIL 3192 lores.jpg|thumb|Կանդիա սունկը ագար-ագար միջավայրում]]

[[Image:Esophageal candidiasis (2) PAS stain.jpg|thumb|Կերակրափողի կանդիդոզ, որտեղ երևում են Կանդիդայի հիֆերը]]

 

 

 

Ցանքս կատարելու համար մաքուր տամպոնը անցկացնում են ախտահարված մաշկի վրայով։ Այնուհետև տամպոնը դնում են սննդային միջավայրում։ Գաղութը աճեցնում են 37&nbsp;°C (98.6&nbsp;°F) ջերմաստիճանի տակ մի քանի օրվա ընթացքում։ Առաջացած գաղութների բնորոշ տեսքը և գույնը թույլ է տալիս ախտորոշել կանդիդոզը<ref>{{cite journal |author1=Srikumar Chakravarthi |author2=Nagaraja HS |title=A comprehensive review of the occurrence and management of systemic candidiasis as an opportunistic infection |journal=Microbiology Journal |volume=1 |issue=2 |pages=1–5 |year=2010 |url=http://scialert.net/abstract/?doi=mj.2011.1.7 |issn=2153-0696 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131219012853/http://scialert.net/abstract/?doi=mj.2011.1.7 |archivedate=2013-12-19 |df= }}</ref>։

 

 

=== Դասակարգում ===

** Կերակրափողային կանդիդոզ<ref name="Medscape clinical" /><ref name="Yamada 2009" >{{cite book|vauthors=Yamada T, Alpers DH |title=Textbook of gastroenterology|year=2009|publisher=Blackwell Pub.|location=Chichester, West Sussex|isbn=978-1-4051-6911-0|edition=5th|page=814|display-authors=etal}}</ref>

**Աղեստամոքսային կանդիդոզ<ref name="pmid24789109" /><ref name="pmid24612332" /><ref name="SIFO" />

* Մաշկի կանդիդոզ

** Կանդիդոզային ֆոլիկուլիտ<ref name="Medscape clinical" />

 

== Կանխարգելում ==

 

 

Ռեցիդիվող ինֆեկցիա ունեցող կանանց դեպքում օրալ կամ հեշտոցային պրոբիոտիկների կանխարգելիչ օգտագործման արդյունավետությունը թույլ է ապացուցված<ref name=Jur2012/><ref name=Fal2006>{{cite journal|last1=Falagas|first1=ME|last2=Betsi|first2=GI|last3=Athanasiou|first3=S|title=Probiotics for prevention of recurrent vulvovaginal candidiasis: a review.|journal=The Journal of Antimicrobial Chemotherapy|date=August 2006|volume=58|issue=2|pages=266–72|pmid=16790461|quote=Thus, the available evidence for the use of probiotics for prevention of recurrent VVC is limited|doi=10.1093/jac/dkl246}}</ref>։

 

== Բուժում ==

 

2016 թվականի կլինիկական ընթացակարգերի վերանայման արդյունքում ձևավորվել են կանդիդոզի բուժման նոր սխեմաներ, որոնք ներառում են կանդիդայի տարբեր տեսակների, ռեզիստենտ ձևերի բուժման միջոցներ, բուժման առանձնահատկություններ թույլ իմունիտետով մարդկանց մոտ և բուժման առանձնահատկություններ, կախված ախտահարման տեղից և ծանրությունից<ref name=IDSA2016 />։

Բերանի և կոկորդի կանդիդոզը բուժվում է հակասնկային դեղամիջոցներով։ Բերանի կանդիդոզը լավ պատասխան է տալիս տեղային բուժմանը, բայց կարող է նաև օգտագործվել համակարգային բուժում։ Համակարգային բուժում օգտագործվում է, եթե տեղայինը արդյունավետ չէ։ Կանդիդային կերակրափողաբորբը բուժվում պերօրալ կամ ներերակային։ Ռեզիստենտ ձևերի դեպքում օգտագործվում է ամֆոտերիցին B<ref name=CDC2014Otx/>։

 

 

Հղիության ժամանակ հեշտոցային ինֆեկցիայի դեպքում օգտագործվում է տեղային իմիդազոլ կամ տրիազոլ<ref name="soong2009"/>։ Այս դեղամիջոցները շատ փոքր քանակով են ներծծվում և տրանսպլացենտար փոխանցման շատ փոքր ռիսկ է լինում<ref name="soong2009"/><ref name="soong2009">{{cite journal |vauthors=Soong D, Einarson A | title = Vaginal yeast infections during pregnancy. | journal = Canadian Family Physician | volume = 55 | issue = 3 | pages = 255–6 | date = Mar 2009 | pmid = 19282531 | pmc=2654841}}</ref>։

 

 

=== Արյունային ինֆեկցիա ===

 

== Կանխատեսում ==

Կերակրափողային կանդիդոզը ամենահաճախ կերակրափողային ինֆեկցիան է [[ՁԻԱՀ]] ունեցող մարդկանց մոտ և կազմում է ընդհանուր կերակրափողային ինֆեկցիաների 50%-ը, երբեմն ի հայտ գալով այլ ինֆեկցիաների հետ միասին։ ՁԻԱՀ ունեցող մարդկանց 2/3-ը, որոնց մոտ կա կերակրափողի ախտահարում, ունեն նաև բերանի խոռոչի ախտահարում<ref name="Yamada 2009" />։

 

 

== Պատմություն ==

[[Պատկեր:Candida albicans PHIL 3192 lores.jpg|մինի|Ագարի վրա աճեցված Candida Albicans]]

 

 

 

 

 

"Կանդիդա" ցեղը ներառում է իր մեջ մոտ 150 տարբեր տեսակներ, սակայն քչերն են մարդու մոտ առաջացնում ինֆեկցիաներ։ ''C. albicans'' ամենահաճախն է ախտահարում։ Մարդու համար այլ պաթոգեն տեսակներից են ''C. tropicalis'', ''C. glabrata'', ''C. krusei'', ''C. parapsilosis'', ''C. dubliniensis'' և ''C. lusitaniae''։

 

 

== Այլընտրանքային դեղորայք ==

 

== Հետազոտություն ==

 

 

== Ծանոթագրություններ ==

* [https://sotskiy.am/hy/article/430 Կանդիդոզ. սնկային հիվանդություն]

{{Արտաքին հղումներ}}

[[Կատեգորիա:Վեներական հիվանդություններ]]

[[Կատեգորիա:Սնկային հիվանդություններ]]