«Կերատիտ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ
Տող 31.
| Վիքիպասեստ =
|}}
'''Կերատիտ,''' եղջերենու [[Բորբոքում|բորբոքային]] [[Հիվանդություն|հիվանդություն]] է, որը հիմնականում արտահայտվում է պղտորմամբ, խոցոտմամբ, [[Ցավ|ցավովցավ]]ով և [[Մարդու աչք|աչքի]] կարմրությամբ: Կարող է լինել ինչպես տրավմատիկ, այնպես էլ ինֆեկցիոն ([[Գրիպ|գրիպ]], [[Տուբերկուլոզ|տուբերկուլյոզ]]) ծագման: Եղջերաթաղանթի բորբոքմամբ հիվանդները գանգատվում են աչքի կարմրությունից, [[Լուսավախություն|լուսավախությունիցլուսավախություն]]ից, [[Արցունքահոսություն|արցունքահոսությունիցարցունքահոսություն]]ից, բլեֆարոսպազմից, ցավից, զգալի դիսկոմֆորտից, օտար մարմնի զգացումից: Կերատիտներից հետո հաճախ մնում է կայուն պղտորում: Մեղմ պղտորման դեպքում կոչվում է ամպիկ, եթե պղտորումն ինտենսիվ է, կոչվում է հատ: Կերատիտի հավանական ելքը հատի առաջացումը կամ տեսողության թուլացումն է:
 
=== Դասակարգում ===
Տող 37.
*'''Ըստ բնույթի'''
**''խոցոտվող''-եղջերենու ամբողջականությունը խախտված է: Լինում է մակերեսային և խորը: Մակերեսային կերատիտի դեպքում վնասվում է եղջերաթաղանթի վերին շերտը: Կարող է առաջանալ որպես [[Շաղկապենաբորբ|կոնյուկտիվիտի]] կամ [[Արցունքապարկի բորբոքում|դակրոցիստիտի (արցունքապարկի բորբոքման)]] բարդություն: Խորը կերատիտի դեպքում բորբոքային գործընթացը տարածվում է դեպի եղջերաթաղանթի ավելի խոր շերտեր: Այս դեպքում եղջերաթաղանթի վրա մնում են սպիներ:
**''չխոցոտվող''-եղջերենու էպիթելը ինտակտ է:
 
*'''Ըստ ընթացքի'''
**''սուր''- սուր էպիթելիալ կերատիտ, ինտերստիցիալ կերատիտ, սկավառակաձև կերատիտ, մետաղադրամանման կերատիտ
Տող 45 ⟶ 44՝
[[Պատկեր:Adenoviral keratitis.jpg|thumb|Ադենովիրուսային կերատիտ 24 տարեկան կնոջ մոտ]]
*'''Ըստ հարուցչի բնույթի'''
**''վիրուսային''-հերպետիկ կերատիտ, որը 70 % դեպքերում պայմանավորված է [[Հերպես|հերպես]] սիլմպլեքս (Herpes simplex) [[Վիրուսներ|վիրուսի]] առաջին տեսակով (HSV) և վարիցելլա զոստեր վիրուսով (VZC): Հերպես բառը [[Հունարեն|հունարենիցհունարեն]]ից թարգմանաբար նշանակում է սողալ: Հերպես սիմպլեքս վիրուսային ինֆեկցիան տարածվում է ինֆեկցված օջախների կամ նրա սեկրետների ուղղակի կոնտակտի միջոցով ([[Համբույր|համբույր]] կամ սեռական կոնտակտ): Վարակը կարող է փոխանցվել [[Նորածին|նորածիններիննորածին]]՝ներին՝ ծննդաբերական ուղիներից, եթե մայրն ունի գենիտալ ինֆեկցիա: Առաջնային ինֆեկցիայից հետո վիրուսը թափանցում է տրիգեմինալ գանգլիոն, որտեղ կարող է մնալ լատենտ շատ տարիներ: Հերպետիկ կերատիտից հետո, հիմնականում առաջանում են «դենդրիտիկ խոցեր», հիվանդությունը կարող է ունենալ նաև [[Ռեցիդիվ (այլ կիրառումներ)|ռեցիդիվող]] բնույթ: Ռեցիդիվող օկուլյար ինֆեկցիան առաջանում է լատենտ ինֆեկցված տրիգեմինուսի ([[Եռվորյակ նյարդ|եռվորյակ նյարդ]]) գանգլիոնում վիրուսի ռեակտիվացիայի հետևանքով, վերջինս՝ նյարդերի աքսոններով անտերոգրադ տրանսպորտի հետևանքով դեպի սենսոր նյարդերի վերջույթները, ապա աչքի մակերեսի հյուսվածքներ:
**''բակտերիալ''-կարող է առաջանալ տրավմայի կամ կոնտակտային լինզաներ կրելու հետևանքով: Որպես կանոն, բակտերիալ կերատիտի [[Հարուցիչ|հարուցիչըհարուցիչ]]ը հիմնականում ոսկեգույն ստաֆիլոկոկը (Staphylococcus aureus) և կապտաթարախային ցուպիկն (Pseudomonas aeruginosa, հաճախ կոնտակտային լինզաներ կրողների մոտ) են: Կերատիտը [[Թարախ|թարախայինթարախ]]ային բնույթի է և հաճախ կոչվում է եղջերենու թարախային խոց: Հիվանդները գանգատվում են ցավից, աչքի կարմրությունից, լուսավախությունից, արցունքահոսությունից, տեսողության վատացումից:
**''ականտամեոբայով'' հարուցված կերատիտ-հազվագյուտ հանդիպող պրոտոզոային [[Վարակ|ինֆեկցիա]] է, հաճախ հանդիպում է կոնտակտային լինզաներ կրող անձանց մոտ: Բնորոշ է ցավը, [[Լուսավախություն|լուսավախությունըլուսավախություն]]ը, [[Արցունքահոսություն|արցունքահոսությունըարցունքահոսություն]]ը, տեսողության վատացումը, կենտրոնական եղջերենում օղակաձև ինֆիլտրատի առկայությունը, կարող է բերել կուրության:
**''սնկային''-հիվանդությունն ուղեկցվում է կորնեալ համախտանիշի զարգացմամբ, ցավով, աչքի [[Գերարյունություն|հիպերեմիայով (գերարյունություն)]]: Խոցոտվում են եղջերաթաղանթի և՛ մակերեսային, և՛ խորանիստ շերտերը, ընդհուպ մինչև պերֆորացիա (թափածկում): Բորբոքային գործընթացի մեջ երբեմն ներառվում է նաև [[Աչք|անոթաթաղանթը]]: Սնկային կերտիտը առավելպես դիտվում է գյուղական բնակչության մոտ: Եղջերաթաղանթի միկրոտրավման հողի կամ բանջարեղենի հետ հանդիսանում է հիմնական ռիսկի գործոնը: Սնկային կերատիտի հետևանքով կարող է առաջանալ բբի վրա սպիտակ հատ և տեսողության վատացում: Սնկային կերատիտի ախտորոշումը դժվար է, որի պատճառով երբեմն սխալ բուժում է իրականացվում:
[[Պատկեր:Parasite140120-fig1 Acanthamoeba keratitis Figure 1A.png|thumb|''Ականտմեոբայով'' հարուցված կերատիտ]]
=== Պատճառներ ===
Պայամնավորված կերատիտի տարբեր տեսակների առկայությամբ կերատիտի առաջացման պատճառները կարող են տարբեր լինել: Սակայն առավել հաճախ հիվանդության առաջացման պատճառը [[Վիրուսներ|վիրուսն]] է, [[Ռետինոլ|վիտամին A]]-ի անբավարարությունը, որոշ վարակիչ հիվանդություններ ([[Գրիպ|գրիպ]], [[Դիֆթերիա|դիֆթերիա]], [[Սիֆիլիս|սիֆիլիս]], [[Սուսանակ|գոնորեա]], [[Տուբերկուլոզ|տուբերկուլոզ]]), իսկ երբեմն նաև` այլ [[Միկրոօրգանիզմներ|միկրոօրգանիզմներըմիկրոօրգանիզմներ]]ը: Երբ աչքի եղջերենին ծառի ճյուղով, եղունգով կամ ինչ-որ այլ օտար մարմնով վնասվում է նույնպես կարող է առաջանալ կերատիտ:
 
=== Ախտորոշում ===
Տող 58 ⟶ 57՝
=== Բուժում ===
Բուժումը կախված է կերատիտի տեսակից: Անկախ կերատիտի առաջացման պատճառից խորհուրդ է տրվում դադարեցնել կոնտակտային լինզաների օգտագործումը:
Ինֆեկցիոն կերատիտը, որպես կանոն պահանջում է հակաբակտերիալ, հակասնկային կամ հակավիրուսային թերապիա: Կերատիտի ժամանակ հաճախ նշանակվում են աչքի կաթիլներ, հաբեր, երբեմն նույնիսկ ներարակումներ: Հերպետիկ կամ այլ վիրուսային կերատիտների ժամանակ նշանակում են աչքի կաթիլներ Oftalmoferon, որը պարունակում է Interferonum alpha-2, [[Դիմեդրոլ|դիմեդրոլ]], [[Բորաթթու|բորաթթու]], մեթացել (metacoelia-արհեստական արցունք): Օգտագործվում է նաև Tobramycin, իսկ բորբոքումից պաշտպանության համար կիրառվում է Indocollyre և Corneregel:
Բակտերիալ ինֆեկցիաների ժամանակ կիրառելի են հակաբակտերիալ դեղամիջոցները, օրինակ՝ լևոֆլոկսացին, մոկսիֆլոքսացին, օֆլոքսացին: Խորհուրդ չի տրվում կիրառել ստերոիդ հակաբորբոքային միջոցներ, քանի որ նրանք կարող են բերել հիվանդության սրացման, խոցոտման և եղջերաթաղանթի պերֆորացիայի:
Կերատիտի առաջին նշանների ի հայտ գալուց անմիջապես հետո անհրաժեշտ է դիմել ակնաբույժի: Քանի որ որոշ ինֆեկցիաների հետևանքով կարող են ի հայտ գալ հետևյալ բարդությունները՝ սպի եղջերաթաղանթի վրա, տեսողության թուլացում, եղջերաթաղանթի պերֆորացիա, ինֆեկցիայի տարածում դեպի ավելի խոր շերտեր, [[Կուրություն|կուրություն]]: Կերատիտի բուժման ժամանակ ճիշտ ընտրված մարտավարությունը հնարավորություն կտա խուսափել հետագա բարդություններից:
 
== Աղբյուրներ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Կերատիտ» էջից